SAMENVATTING PRAKTISCHE FILOSOFIE 1 DEELTOETS 1 UVA

Samenvatting stof Praktische Filosofie deeltoets 1 - Emmi van Dijk
Mij bedanken mag door een biertje voor me te kopen of door een diepteinvestering te
droppen op mijn bankrekening
--------------------------------------------------------------------------------------------------------
Legenda: ​ Hoorcolleges​ ​ Werkgroepen​ ​ Aanvullingen teksten zelf
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
INTRODUCTIE: WAT IS ETHIEK EN DE GRIEKSE BASIS

Ethiek: Hoe moeten we handelen (praxis), bepaald door de rede (logos)
-​ Normatief: de ‘goedheid’ van handelingen (toelaatbaar, verboden, verplicht)
-​ Meta: aard van goed of slechtheid (waarheidswaarde morele uitspraken)
-​ Toegepast: de goedheid van handelen in specifieke domeinen

3 Componenten morele theorieën:
1.​ Waardenleer: Wat is goed / heeft intrinsieke waarde?
2.​ Plichtenleer: Wat moeten we doen?
3.​ Deugdenleer: Hoe moeten we zijn? (karakter)

De Socratische Vraag: “Hoe moet men leven?”

​ → Het Griekse antwoord: Eudaimonia (het gelukte leven, vervullings, volkomen
gelukszalighed, NIET ‘geluk’)

EPICURUS (341-270 BC)
-​ Atomisme: het ‘al’ is opgedeeld in ondeelbare bouwstenen, atomen
-​ Materialisme: alles bestaat uit materie
-​ → Maar geen determinist(alles staat vast) ivm ‘de
werveling(onvoorspelbaarheid) van het atoom
-​ Ziel niet onsterfelijk
-​ Hedonist
-​ Geluk enige met intrinsieke waarde (al het andere instrumentele waarde)
-​ Geluk is een ervaring (genot/plezier itt pijn/lijden) (hedoné)
-​ BRIEF AAN MENOIKEUS (Hoe bereik je dat geluk)
-​ 2 soorten genot:
1.​ Kritisch genot (kort geluk (hapje taart) )
2.​ Statisch genot (lange termijn (zonder honger zijn) )

-​ 3 soorten verlangens:
1.​ Natuurlijk & noodzakelijk (voedsel, rust) => bevredigen!
2.​ Natuurlijk & niet noodzakelijk (luxe voedsel, comfort woning) =>
minimaliseren en je niet afhankelijk maken!
3.​ Ongefundeerde & niet noodzakelijk (roem, macht) => vermijden!

, -​ Houding tov dood
-​ Verlangen naar eeuwig leven is irrationeel want niet mogelijk en niet
nodig
-​ Al het geluk/goede ligt in ervaring, dus in de dood is geen kwaad want
daar is geen ervaring
-​ KRITIEK: Niet het dood zijn maar het proces van dood gaan is eng +
deprivation account: de dood ontneemt men wel van iets goeds
-​ Geneesmiddel voor een goed leven: TETRAPHARMACON:
1.​ Vrees de goden niet want onze opvattingen over
goden zijn geen natuurlijke algemene begrippen,
maar onjuiste veronderstellingen
2.​ Vrees de dood niet
3.​ Wat goed is is eenvoudig te bereiken
4.​ Wat slecht is is makkelijk te verdragen
-​ (pijn is OF langdurig maar minder intens
(makkelijk te verdragen) OF kort en
intens (maar duurt niet lang)

-​ !!!!! Streven naar onverstoorbaarheid (ataraxia) (geen zorgen, omringd met
vrienden)

Arthur Schopenhauer
-​ Hedonistisch pessimisme: Geluk komt voor uit het vervullen van verlangens klopt
niet, want: pijn bij frustratie van het niet vervullen, en eigenlijk geen plus-waarde bij
vervulling: slinger tussen lijden en vervelen

ROBERT NOZICK (1938-2002)
-​ ANARCHY, STATE AND UTOPIA (1974)
-​ Experience Machine: gedachtenexperiment genot simulatie, probeert
hedonisme te ontkrachten
-​ Als hedonisme correct was zouden we ons allemaal laten aansluiten op de
machine, maar dat doen we niet, WANT
-​ Agency: verlangen om dingen daadwerkelijk te doen, actief>passief,
mogelijkheid om te falen
-​ Identity: verlangen naar persoonlijke identiteit en karakter, mijn
ervaring > ervaring
-​ Truth: verlangen naar contact met een diepere werkelijkheid, ‘being in
touch’, matrix
-​ BIG IF: In hoeverre is het daadwerkelijk waar dat niemand het zou doen?
(reden voor sommige om de machine niet in te gaan is de reden voor anderen
om wel te gaan (drugs) )