Les 1: 03/10
Inleiding
Examen
- Open boek (2 handboeken, woordenboek frans-nederlands)
- 3 vragen (1 arrest: wat kan je hieruit leren? Wat zijn de abstracte rechtsregels die
hieruit komen? Geef het kopje van deze tekst?; 1 stelling, 1 casus)
- op de computer, wetgeving staat op computer
- 3 uur
- Wat is de functie van arresten in de rechtspraakbundel? Je krijgt 1 vonnis of arrest uit
deze bundel.
Handboek
- handboek verzekeringen en handboek bca
- alles mag hier in staan
- geen papieren in plakken, wel post its
- 24 oktober boek kopen in de les (50 euro)
Bonuspunten
- 5 typefouten of taalfouten 1 bonuspunt (in handboek bca)
- antwoorden geven in de les
Verzekeringsrecht
1. Casus van de zwiepende tak
Wandelen in het stadspark, er liggen takken op de grond. Meneer Metafé is misnoegd en
trapt op een tak die op de grond ligt maar blijkt nog vast te hangen aan de struik waardoor
de tak in mevrouw Zajtoenie haar oog vliegt. Is meneer Metafé aansprakelijk?
Art 1382 Oud Bw
- Fout, schade, causaal verband
- Onzorgvuldig gehandeld in deze casus. Er is een fout want je mag niet zomaar tegen
een tak schoppen.
- Hij kon niet weten dat het een zwiepende tak was.
- Foutcriterium is een normatief criterium.
- Hij behoorde het te weten
Art 6.5 Bw
- Boek 6 is van toepassing op alle schadeverwekkende feiten vanaf 1 januari ‘25. Als
er schade is veroorzaakt voor ‘25 en de claim gebeurt pas na 1 januari ‘25 dan is de
oude regeling nog van toepassing.
Moest bca niet bestaan dan zou mvr Zajtoenie nog steeds een sv kunnen verkrijgen door de
sociale zekerheid.
- Je zal niet alle schade vergoed krijgen
- eventuele individuele ongevallenverzekering zou kunnen
- Hospitalisatieverzekering zou kunnen
- Familiale verzekering
1
, ○ Dekt alle mogelijke buitencontractuele aansprakelijkheden
○ Vrijstelling (= franchise) is 300 euro
Het feit dat je verzekerd bent is geen argument om iemand aansprakelijk te stellen. Rechters
houden hier de facto rekening mee.
Iemand begaat maar een fout als de schade voorzienbaar is en men niet de nodige
voorzorgsmaatregelen heeft genomen om die schade te voorkomen.
- Als je deze regel gaat toepassen in deze casus kan je zeggen dat meneer Metafé
niet in fout is gegaan omdat hij niet had kunnen voorzien dat deze tak zou
terugwippen.
Bij aansprakelijkheidsrecht wordt alle schade vergoed. Bij aansprakelijkheidsverzekering zal
er pas vergoeding zijn als er schade is.
2.Handboek pagina 253
Definitie van het verzekeringsrecht
Verzekeringsrecht is een bijzondere overeenkomst, wordt niet geregeld in Burgerlijk
Wetboek, maar in de verzekeringswet van 2014. (def. staat in boek)
Betrokken partijen:
- verzekeraar
- verzekeringnemer (degene die de verzekering aangaat, valt niet altijd samen met de
verzekerde)
- verzekerde (vb. kinderen)
- begunstigde (degenen in wiens voordeel de verzekering bedongen is, vb. als ik sterf
gaat er een kapitaal naar mijn echtgenoot)
Verzekering is kanscontract
- je weet nooit wanneer het voorkomt en of deze überhaupt ooit zal voorkomen
Putatieve risico's zijn niet verzekerbaar (= risico’s die al zijn gebeurd)
Risico's die afhangen van de wil van de verzekerde zijn ook niet verzekerbaar.
Premie kan veranderlijk of vast zijn
Hoe komt een verzekering tot stand?
- 4 voorwaarden van een geldige overeenkomst: toestemming, bekwaamheid,
geoorloofd voorwerp en geoorloofde oorzaak.
3.Cassatie 14 september 2000 (p253)
Stookolietank die is beginnen lekken. Valt onder het Arbeidsreglement bescherming. Wordt
vergund onder het college burgemeester en schepenen. Had exploitatievoorwaarden niet
nageleefd waardoor lek veroorzaakt werd. Ernstige schade aan derden. Onderneming zegt
dat ze daar een verzekering voor hebben afgesloten. Verzekeraar werpt op dat die
verzekeringsovereenkomst nietig is wegens ongeoorloofd voorwerp. Dit omdat de
onderneming de voorwaarden niet hadden nageleefd die werden opgelegd door het college.
Hierdoor is overeenkomst dus nietig.
2
,Hof van Cassatie: Onderscheid maken met het gebruik van de ongeoorloofde zaak die
strijdig is met OO en het voorwerp van de verzekeringsovk (risico van het lekkende stookolie
dekken). Hieruit kunnen we besluiten dat de verzekeringsovk niet aangetast was doordat het
voorwerp wel geoorloofd was. De verzekeraar moest dus dit risico dekken.
Extra vragen: afsluiten brandverzekering voor een prostitutiehuis mogelijk? Ja, want
geoorloofde voorwerp. Is het verzekeren van een smokkelwaar mogelijk? Neen.
Eerste verzekeringswet 1874 met 43 artikelen. Bijna helemaal van aanvullend recht.
Verzekeraars konden hierdoor alle overeenkomsten zelf interpreteren met de gunstigste
resultaten voor de verzekeraar. Hier is verandering in gekomen in 1992 door de wet op de
ambts verzekeringsovereenkomst. Is voor een groot stuk overgenomen in de
verzekeringswet. Op examen enkel wet van 2014 gebruiken. Wet is nu van dwingend recht
ter bescherming van de verzekerde.
In zover verzekeringsrecht niets regelt is het BW of WER van toepassing (want verzekeraar
is een onderneming).
Sommige verzekeringen zijn wettelijk verplicht vb. autoverzekering, brandverzekering,
aansprakelijkheidsverzekering van architecten, experimenten op mensen,...
Schuldsaldoverzekering is een voorbeeld van een verplichte contractuele verzekering.
Voor artsen is er een deontologische verplichte verzekering.
4. Cass 8/10/2021 (p?)
Interpretatieregels van een verzekeringscontract.
WER en art 23 verzekeringsrecht hebben op gelijke wijze interpretatieregels uitgevaardigd.
- Boek 6, art 37 WER zegt dat de bedingen in een schriftelijke ovk tussen
onderneming en consument op een duidelijke en begrijpelijke wijze moet worden
opgesteld en dat bij een twijfel over de betekenis van het beding de gunstigste
interpretatie voor de consument moet gelden.
- Art 23 verzekeringswet zegt dat alle bepalingen in een polis in een duidelijke en
nauwkeurige manier moet worden opgesteld en in geval van twijfel over het beding
moet er voor de verzekeringnemer de gunstigste interpretatie gelden.
Op het eerste gezicht is dit hetzelfde, maar toepassingsgebied is verschillend. WER is enkel
van toepassing op ondernemingen en consumenten. De verzekeringswet kan dus ook gaan
over een consument en onderneming omdat deze ook verzekeringnemer en verzekeraar
kunnen inhouden.. Toepassingsgebied is dus bij de verzekeringswet ruimer.
Dit cassatie- arrest
- Eigenaar van een BMW die omnium verzekerd was voor burgerlijke
aansprakelijkheid
- Dus ook verzekerd voor diefstal, maar dat risico zou de verzekeraar enkel dekken als
de auto was uitgerust met een diefstalbeveiligingssysteem. Enkel voor voertuigen
tussen de 30.000 en 50.000 euro marktwaarde.
- Op het ogenblik dat deze ovk wordt gesloten was de marktwaarde van de BMW
47.000 en viel deze er dus zeker onder. Hij had een diefstalbeveiligingssysteem
3
, moeten hebben maar had deze niet, en zegt verzekeraar dat zij dus niet
tussenkomen.
- HvB vond het terecht dat verzekeraar niet tussenkwam
- Maar verzekeringnemer zegt dat op moment van diefstal de auto zelf geen 30.000
euro meer waard was en dat hij dus geen beveiligingssysteem nodig had.
- Het is niet duidelijk in het beding uitgelegd.
- Cass zegt dat in geval van twijfel het moet worden geïnterpreteerd in de meest
gunstigste interpretatie voor de verzekeringnemer. HvB heeft dus verkeerde
uitlegging gegeven aan art. 23 verzekeringswet.
5. Definities in verzekeringswet
Verzekeringen worden ingedeeld in 2 categoriën
- verzekering tot vergoeding van schade
○ Bv brandverzekering, aansprakelijkheidsverzekering
- verzekeringen tot uitkering van een vast bedrag
○ Bv levensverzekering
Onderscheidt tussen schadeverzekeringen en persoonsverzekeringen
- Schadeverzekering: verzekering waarbij de prestatie afhankelijk is van een onzeker
voorval dat schade berokkend aan iemands vermogen
○ Bv brandverzekering, aansprakelijkheidsverzekering
- Persoonsverzekeringen: prestatie hangt af dat iemands leven of fysieke integriteit
afhangt
○ bv levensverzekering
Een van de belangrijkste aspecten van de verzekeringstechniek is het segmentatiebeleid
van de verzekeraar.
- Segmentatie = verzekeraar gaat de vraag of hij het risico wil dekken en welke premie
hij daaraan gaat hangen, hangt af van het risico dat hij voor zich heeft en de
verzekeraar gaat die dekking differentiëren adhv specifieke karakteristieken van het
verzekerde risico. Verzekeraar gaat goede risico’s onderscheiden van slechte
risico’s.
- Bv: bij levensverzekering gaat hij werken met een medische vragenlijst of met een
arts. Bij een verkeersongevallenverzekering kijken naar of u al een geldboete moest
betalen voor een verkeersongeval, of de persoon al een verkeersongeval heeft
veroorzaakt,...
- Het zou oneerlijk zijn dat iedereen dezelfde premie moet betalen bij een
levensverzekering, daarom segmenteren.
- Deze segmentatie staat haaks op de antidiscriminatiewet omdat je normaal niet mag
discrimineren op basis van geslacht, politieke overtuiging, handicap, huidskleur,...
- Je kan afwijken van het discriminatieverbod als het objectief is, gerechtvaardigd is
door legitiem doel. Je kan dus op basis van leeftijd discrimineren omdat het een
objectief criterium is en een pertinent criterium. Verzekeraars kunnen aantonen via
statistieken dat jonge mensen sneller ongevallen hebben en daardoor een hogere
premie moeten betalen voor hun autoverzekering. Onderscheidt op basis van
geslacht omdat vrouwen minder erge auto ongevallen veroorzaken, wordt niet
aanvaard.
4
Inleiding
Examen
- Open boek (2 handboeken, woordenboek frans-nederlands)
- 3 vragen (1 arrest: wat kan je hieruit leren? Wat zijn de abstracte rechtsregels die
hieruit komen? Geef het kopje van deze tekst?; 1 stelling, 1 casus)
- op de computer, wetgeving staat op computer
- 3 uur
- Wat is de functie van arresten in de rechtspraakbundel? Je krijgt 1 vonnis of arrest uit
deze bundel.
Handboek
- handboek verzekeringen en handboek bca
- alles mag hier in staan
- geen papieren in plakken, wel post its
- 24 oktober boek kopen in de les (50 euro)
Bonuspunten
- 5 typefouten of taalfouten 1 bonuspunt (in handboek bca)
- antwoorden geven in de les
Verzekeringsrecht
1. Casus van de zwiepende tak
Wandelen in het stadspark, er liggen takken op de grond. Meneer Metafé is misnoegd en
trapt op een tak die op de grond ligt maar blijkt nog vast te hangen aan de struik waardoor
de tak in mevrouw Zajtoenie haar oog vliegt. Is meneer Metafé aansprakelijk?
Art 1382 Oud Bw
- Fout, schade, causaal verband
- Onzorgvuldig gehandeld in deze casus. Er is een fout want je mag niet zomaar tegen
een tak schoppen.
- Hij kon niet weten dat het een zwiepende tak was.
- Foutcriterium is een normatief criterium.
- Hij behoorde het te weten
Art 6.5 Bw
- Boek 6 is van toepassing op alle schadeverwekkende feiten vanaf 1 januari ‘25. Als
er schade is veroorzaakt voor ‘25 en de claim gebeurt pas na 1 januari ‘25 dan is de
oude regeling nog van toepassing.
Moest bca niet bestaan dan zou mvr Zajtoenie nog steeds een sv kunnen verkrijgen door de
sociale zekerheid.
- Je zal niet alle schade vergoed krijgen
- eventuele individuele ongevallenverzekering zou kunnen
- Hospitalisatieverzekering zou kunnen
- Familiale verzekering
1
, ○ Dekt alle mogelijke buitencontractuele aansprakelijkheden
○ Vrijstelling (= franchise) is 300 euro
Het feit dat je verzekerd bent is geen argument om iemand aansprakelijk te stellen. Rechters
houden hier de facto rekening mee.
Iemand begaat maar een fout als de schade voorzienbaar is en men niet de nodige
voorzorgsmaatregelen heeft genomen om die schade te voorkomen.
- Als je deze regel gaat toepassen in deze casus kan je zeggen dat meneer Metafé
niet in fout is gegaan omdat hij niet had kunnen voorzien dat deze tak zou
terugwippen.
Bij aansprakelijkheidsrecht wordt alle schade vergoed. Bij aansprakelijkheidsverzekering zal
er pas vergoeding zijn als er schade is.
2.Handboek pagina 253
Definitie van het verzekeringsrecht
Verzekeringsrecht is een bijzondere overeenkomst, wordt niet geregeld in Burgerlijk
Wetboek, maar in de verzekeringswet van 2014. (def. staat in boek)
Betrokken partijen:
- verzekeraar
- verzekeringnemer (degene die de verzekering aangaat, valt niet altijd samen met de
verzekerde)
- verzekerde (vb. kinderen)
- begunstigde (degenen in wiens voordeel de verzekering bedongen is, vb. als ik sterf
gaat er een kapitaal naar mijn echtgenoot)
Verzekering is kanscontract
- je weet nooit wanneer het voorkomt en of deze überhaupt ooit zal voorkomen
Putatieve risico's zijn niet verzekerbaar (= risico’s die al zijn gebeurd)
Risico's die afhangen van de wil van de verzekerde zijn ook niet verzekerbaar.
Premie kan veranderlijk of vast zijn
Hoe komt een verzekering tot stand?
- 4 voorwaarden van een geldige overeenkomst: toestemming, bekwaamheid,
geoorloofd voorwerp en geoorloofde oorzaak.
3.Cassatie 14 september 2000 (p253)
Stookolietank die is beginnen lekken. Valt onder het Arbeidsreglement bescherming. Wordt
vergund onder het college burgemeester en schepenen. Had exploitatievoorwaarden niet
nageleefd waardoor lek veroorzaakt werd. Ernstige schade aan derden. Onderneming zegt
dat ze daar een verzekering voor hebben afgesloten. Verzekeraar werpt op dat die
verzekeringsovereenkomst nietig is wegens ongeoorloofd voorwerp. Dit omdat de
onderneming de voorwaarden niet hadden nageleefd die werden opgelegd door het college.
Hierdoor is overeenkomst dus nietig.
2
,Hof van Cassatie: Onderscheid maken met het gebruik van de ongeoorloofde zaak die
strijdig is met OO en het voorwerp van de verzekeringsovk (risico van het lekkende stookolie
dekken). Hieruit kunnen we besluiten dat de verzekeringsovk niet aangetast was doordat het
voorwerp wel geoorloofd was. De verzekeraar moest dus dit risico dekken.
Extra vragen: afsluiten brandverzekering voor een prostitutiehuis mogelijk? Ja, want
geoorloofde voorwerp. Is het verzekeren van een smokkelwaar mogelijk? Neen.
Eerste verzekeringswet 1874 met 43 artikelen. Bijna helemaal van aanvullend recht.
Verzekeraars konden hierdoor alle overeenkomsten zelf interpreteren met de gunstigste
resultaten voor de verzekeraar. Hier is verandering in gekomen in 1992 door de wet op de
ambts verzekeringsovereenkomst. Is voor een groot stuk overgenomen in de
verzekeringswet. Op examen enkel wet van 2014 gebruiken. Wet is nu van dwingend recht
ter bescherming van de verzekerde.
In zover verzekeringsrecht niets regelt is het BW of WER van toepassing (want verzekeraar
is een onderneming).
Sommige verzekeringen zijn wettelijk verplicht vb. autoverzekering, brandverzekering,
aansprakelijkheidsverzekering van architecten, experimenten op mensen,...
Schuldsaldoverzekering is een voorbeeld van een verplichte contractuele verzekering.
Voor artsen is er een deontologische verplichte verzekering.
4. Cass 8/10/2021 (p?)
Interpretatieregels van een verzekeringscontract.
WER en art 23 verzekeringsrecht hebben op gelijke wijze interpretatieregels uitgevaardigd.
- Boek 6, art 37 WER zegt dat de bedingen in een schriftelijke ovk tussen
onderneming en consument op een duidelijke en begrijpelijke wijze moet worden
opgesteld en dat bij een twijfel over de betekenis van het beding de gunstigste
interpretatie voor de consument moet gelden.
- Art 23 verzekeringswet zegt dat alle bepalingen in een polis in een duidelijke en
nauwkeurige manier moet worden opgesteld en in geval van twijfel over het beding
moet er voor de verzekeringnemer de gunstigste interpretatie gelden.
Op het eerste gezicht is dit hetzelfde, maar toepassingsgebied is verschillend. WER is enkel
van toepassing op ondernemingen en consumenten. De verzekeringswet kan dus ook gaan
over een consument en onderneming omdat deze ook verzekeringnemer en verzekeraar
kunnen inhouden.. Toepassingsgebied is dus bij de verzekeringswet ruimer.
Dit cassatie- arrest
- Eigenaar van een BMW die omnium verzekerd was voor burgerlijke
aansprakelijkheid
- Dus ook verzekerd voor diefstal, maar dat risico zou de verzekeraar enkel dekken als
de auto was uitgerust met een diefstalbeveiligingssysteem. Enkel voor voertuigen
tussen de 30.000 en 50.000 euro marktwaarde.
- Op het ogenblik dat deze ovk wordt gesloten was de marktwaarde van de BMW
47.000 en viel deze er dus zeker onder. Hij had een diefstalbeveiligingssysteem
3
, moeten hebben maar had deze niet, en zegt verzekeraar dat zij dus niet
tussenkomen.
- HvB vond het terecht dat verzekeraar niet tussenkwam
- Maar verzekeringnemer zegt dat op moment van diefstal de auto zelf geen 30.000
euro meer waard was en dat hij dus geen beveiligingssysteem nodig had.
- Het is niet duidelijk in het beding uitgelegd.
- Cass zegt dat in geval van twijfel het moet worden geïnterpreteerd in de meest
gunstigste interpretatie voor de verzekeringnemer. HvB heeft dus verkeerde
uitlegging gegeven aan art. 23 verzekeringswet.
5. Definities in verzekeringswet
Verzekeringen worden ingedeeld in 2 categoriën
- verzekering tot vergoeding van schade
○ Bv brandverzekering, aansprakelijkheidsverzekering
- verzekeringen tot uitkering van een vast bedrag
○ Bv levensverzekering
Onderscheidt tussen schadeverzekeringen en persoonsverzekeringen
- Schadeverzekering: verzekering waarbij de prestatie afhankelijk is van een onzeker
voorval dat schade berokkend aan iemands vermogen
○ Bv brandverzekering, aansprakelijkheidsverzekering
- Persoonsverzekeringen: prestatie hangt af dat iemands leven of fysieke integriteit
afhangt
○ bv levensverzekering
Een van de belangrijkste aspecten van de verzekeringstechniek is het segmentatiebeleid
van de verzekeraar.
- Segmentatie = verzekeraar gaat de vraag of hij het risico wil dekken en welke premie
hij daaraan gaat hangen, hangt af van het risico dat hij voor zich heeft en de
verzekeraar gaat die dekking differentiëren adhv specifieke karakteristieken van het
verzekerde risico. Verzekeraar gaat goede risico’s onderscheiden van slechte
risico’s.
- Bv: bij levensverzekering gaat hij werken met een medische vragenlijst of met een
arts. Bij een verkeersongevallenverzekering kijken naar of u al een geldboete moest
betalen voor een verkeersongeval, of de persoon al een verkeersongeval heeft
veroorzaakt,...
- Het zou oneerlijk zijn dat iedereen dezelfde premie moet betalen bij een
levensverzekering, daarom segmenteren.
- Deze segmentatie staat haaks op de antidiscriminatiewet omdat je normaal niet mag
discrimineren op basis van geslacht, politieke overtuiging, handicap, huidskleur,...
- Je kan afwijken van het discriminatieverbod als het objectief is, gerechtvaardigd is
door legitiem doel. Je kan dus op basis van leeftijd discrimineren omdat het een
objectief criterium is en een pertinent criterium. Verzekeraars kunnen aantonen via
statistieken dat jonge mensen sneller ongevallen hebben en daardoor een hogere
premie moeten betalen voor hun autoverzekering. Onderscheidt op basis van
geslacht omdat vrouwen minder erge auto ongevallen veroorzaken, wordt niet
aanvaard.
4
