Kind met een beperking
1. Definiëring
Verstandelijke beperking, algemene ontwikkelingsachterstand
en ernstige meervoudige beperking
Verstandelijke beperking VS ontwikkelingsachterstand
Een verstandelijke beperking wordt gekenmerkt:
- Een significante beperking in het intellectueel functioneren
o IQ < 70
- En in het adaptief gedrag
o = het vermogen om zich aan te passen aan veranderde
omstandigheden
- De beperking is ontstaan voor de leeftijd van 18 jaar
Algemene ontwikkelingsachterstand
- Vooral bij jonge kinderen
- Er is sprake van beperkingen in 2 of meer ontwikkelingsdomeinen
o Bv. de fijne of grove motoriek, spraak en interactie
Definities begrippen
Intellectueel functioneren (intelligentie)
= hogere cognitieve functies zoals leren, redeneren, probleemoplossend
vermogen
- Als maat van intelligentie wordt IQ gebruikt en dit wordt gemeten met een
IQ- test
Adaptief gedrag
= hiermee worden voor het dagelijks functioneren essentiële conceptuele, sociale
en praktische vaardigheden bedoeld
- Conceptuele vaardigheden
o = gesproken taal, begrip van het concept tijd, omgaan met geld en
getallen en eigen initiatief
- Sociale vaardigheden
o = sociale interactie en verantwoordelijkheidsgevoel, zelfvertrouwen,
weerbaaheid, behoedzaamheid, probleemoplossend vermogen in
sociale context, het kennen en respecteren van regels en wetten
- Praktische vaardigheden
o = persoonlijke verzorging, werkzaamheden, inschatten en
beïnvloeden van de eigen gezondheid, reizen en openbaar vervoer
gebruiken, dagplanning, veiligheid, gebruik van geld en gebruiken
van communicatiemiddelen
Ernstige meervoudige beperking of EMB
- Ernstige cognitieve beperking
, o Totaal een IQ < 30 of ontwikkelingsleeftijd < 2 jaar
- Motorisch functioneren beperkt tot zich niet kunnen voortbewegen of zich
kunnen voortbewegen met hulpmiddelen
Etiologie beperking
= oorzaken van verstandelijke beperking of globale ontwikkelingsachterstand zijn
divers
- Teratogeen
o Intoxicaties (bv. foetaal alcoholsyndroom)
- Perinataal
o Bv. asfyxie, infecties
- Cerebrale aanlegstoornissen
- Neuromusculaire aandoeningen
- Genetische oorzaken
o Bv. Downsyndroom
2. Medische problemen bij kinderen met EMB
- Een overzicht van de meest voorkomende problemen kan je als VPK helpen
bij het bieden van een kwalitatieve zorg zonder de gehele kennis van een
bepaalde aandoening te hebben
Luchtwegproblemen
= kinderen met EMB hebben vaak te maken met respiratoire infecties en
obstructieve ademhalingsproblemen
- Progressie van de luchtwegproblematiek bepaalt voor een groot deel de
mortaliteit
- In een eindstadium bestaat er meestal chronische hypoxie en hypercapnie
o Uiteindelijk zal respiratoire insufficiëntie optreden
Obstructieve Slaapapneu Syndroom (OSAS)
= de meest voorkomende obstructieve slaapstoornis
, - Slaappatroon wordt hier ernstig verstoord en is belastend voor zowel kind
als ouder(s)
- Onbehandelde OSAS kan leiden tot een diversiteit aan medische en
ontwikkelingsgerelateerde problemen
o Groei- en voedingsstoornissen (= ‘failure to thirve’)
o Cardiovasculaire complicaties
Pulmonale en arteriële hypertensie
o Neurocognitieve problemen
Leer- en gedragsstoornissen en ontwikkelingsachterstand
Lage luchtweginfecties
= zorgen voor veelvuldige opnames bij kinderen met EMB
- Morbiditeit door respiratoire problemen bij kinderen en adolescenten met
een meervoudige beperking blijkt 10x verhoogd te zijn in vergelijking tot
gezonde kinderen
- Meeste doodsoorzaak is respiratoire insufficiëntie ten gevolge van een
lagere luchtweginfectie
Belangrijk
- Preventie, diagnostiek en behandeling van luchtwegproblematiek zijn bij
deze groep van groot belang
- Het grote effect op morbiditeit en mortaliteit verdient voldoende aandacht
Risicofactoren voor het ontstaan van luchtwegproblemen of factoren die
diagnostiek en behandeling kunnen beïnvloeden:
- Ineffectieve hoest
- Onveilige slikfunctie
- GOR
- Andere respiratoire aandoeningen
o Astma, aangeboren longafwijking, tracheomalacie en
bronchopulmonale dysplasie
- Andere somatische problemen
o Bv. hypertrofe tonsillen
- Hypotonie
- Retrognathie
o = een teruggetrokken onderkaak
- Wegzakken van de tong in rugligging
- Hypoventilatie bij spierzwakte
- Verminderde compliante thorax
- Apneus bij syndromale ademhalingsstoornissen
o Bv. Rettsyndroom
- Epilepsie
- Sederende medicatie
- Obesitas
Mogelijke behandelingen
- Voedingsaanpassingen bij onveilige slikfunctie
o Bij gastro- oesofageale reflux en ondervoeding
- Mobilisatie
o Zo veel mogelijk rechtop zitten overdag
1. Definiëring
Verstandelijke beperking, algemene ontwikkelingsachterstand
en ernstige meervoudige beperking
Verstandelijke beperking VS ontwikkelingsachterstand
Een verstandelijke beperking wordt gekenmerkt:
- Een significante beperking in het intellectueel functioneren
o IQ < 70
- En in het adaptief gedrag
o = het vermogen om zich aan te passen aan veranderde
omstandigheden
- De beperking is ontstaan voor de leeftijd van 18 jaar
Algemene ontwikkelingsachterstand
- Vooral bij jonge kinderen
- Er is sprake van beperkingen in 2 of meer ontwikkelingsdomeinen
o Bv. de fijne of grove motoriek, spraak en interactie
Definities begrippen
Intellectueel functioneren (intelligentie)
= hogere cognitieve functies zoals leren, redeneren, probleemoplossend
vermogen
- Als maat van intelligentie wordt IQ gebruikt en dit wordt gemeten met een
IQ- test
Adaptief gedrag
= hiermee worden voor het dagelijks functioneren essentiële conceptuele, sociale
en praktische vaardigheden bedoeld
- Conceptuele vaardigheden
o = gesproken taal, begrip van het concept tijd, omgaan met geld en
getallen en eigen initiatief
- Sociale vaardigheden
o = sociale interactie en verantwoordelijkheidsgevoel, zelfvertrouwen,
weerbaaheid, behoedzaamheid, probleemoplossend vermogen in
sociale context, het kennen en respecteren van regels en wetten
- Praktische vaardigheden
o = persoonlijke verzorging, werkzaamheden, inschatten en
beïnvloeden van de eigen gezondheid, reizen en openbaar vervoer
gebruiken, dagplanning, veiligheid, gebruik van geld en gebruiken
van communicatiemiddelen
Ernstige meervoudige beperking of EMB
- Ernstige cognitieve beperking
, o Totaal een IQ < 30 of ontwikkelingsleeftijd < 2 jaar
- Motorisch functioneren beperkt tot zich niet kunnen voortbewegen of zich
kunnen voortbewegen met hulpmiddelen
Etiologie beperking
= oorzaken van verstandelijke beperking of globale ontwikkelingsachterstand zijn
divers
- Teratogeen
o Intoxicaties (bv. foetaal alcoholsyndroom)
- Perinataal
o Bv. asfyxie, infecties
- Cerebrale aanlegstoornissen
- Neuromusculaire aandoeningen
- Genetische oorzaken
o Bv. Downsyndroom
2. Medische problemen bij kinderen met EMB
- Een overzicht van de meest voorkomende problemen kan je als VPK helpen
bij het bieden van een kwalitatieve zorg zonder de gehele kennis van een
bepaalde aandoening te hebben
Luchtwegproblemen
= kinderen met EMB hebben vaak te maken met respiratoire infecties en
obstructieve ademhalingsproblemen
- Progressie van de luchtwegproblematiek bepaalt voor een groot deel de
mortaliteit
- In een eindstadium bestaat er meestal chronische hypoxie en hypercapnie
o Uiteindelijk zal respiratoire insufficiëntie optreden
Obstructieve Slaapapneu Syndroom (OSAS)
= de meest voorkomende obstructieve slaapstoornis
, - Slaappatroon wordt hier ernstig verstoord en is belastend voor zowel kind
als ouder(s)
- Onbehandelde OSAS kan leiden tot een diversiteit aan medische en
ontwikkelingsgerelateerde problemen
o Groei- en voedingsstoornissen (= ‘failure to thirve’)
o Cardiovasculaire complicaties
Pulmonale en arteriële hypertensie
o Neurocognitieve problemen
Leer- en gedragsstoornissen en ontwikkelingsachterstand
Lage luchtweginfecties
= zorgen voor veelvuldige opnames bij kinderen met EMB
- Morbiditeit door respiratoire problemen bij kinderen en adolescenten met
een meervoudige beperking blijkt 10x verhoogd te zijn in vergelijking tot
gezonde kinderen
- Meeste doodsoorzaak is respiratoire insufficiëntie ten gevolge van een
lagere luchtweginfectie
Belangrijk
- Preventie, diagnostiek en behandeling van luchtwegproblematiek zijn bij
deze groep van groot belang
- Het grote effect op morbiditeit en mortaliteit verdient voldoende aandacht
Risicofactoren voor het ontstaan van luchtwegproblemen of factoren die
diagnostiek en behandeling kunnen beïnvloeden:
- Ineffectieve hoest
- Onveilige slikfunctie
- GOR
- Andere respiratoire aandoeningen
o Astma, aangeboren longafwijking, tracheomalacie en
bronchopulmonale dysplasie
- Andere somatische problemen
o Bv. hypertrofe tonsillen
- Hypotonie
- Retrognathie
o = een teruggetrokken onderkaak
- Wegzakken van de tong in rugligging
- Hypoventilatie bij spierzwakte
- Verminderde compliante thorax
- Apneus bij syndromale ademhalingsstoornissen
o Bv. Rettsyndroom
- Epilepsie
- Sederende medicatie
- Obesitas
Mogelijke behandelingen
- Voedingsaanpassingen bij onveilige slikfunctie
o Bij gastro- oesofageale reflux en ondervoeding
- Mobilisatie
o Zo veel mogelijk rechtop zitten overdag