STUDIE VAN HET SOCIAAL WERK
LES 5: ACTUELE ONTWIKKELINGEN
VERMAATSCHAPPELIJKING
HISTORISCHE ACHTERGROND
- Na WO2: Uitbouw verzorgingsstaat
Differentiatie van aanbod van sociale voorzieningen
Institutionalisering
o Professionalisering
Medicalisering, psychiatrisering, pedagogisering
- Jaren ’70: kritieken op institutionalisering
“total institution”: dehumanisering van de mens
“Alternatieve hulpverlening”
o De-institutionalisering
o Verschuiving van focus van instituut naar cliënt: cliëntgericht werken
- Voornamelijk in de geestelijke gezondheidzorg
Anti-psychiatrie & democratische psychiatrie
o Franco Basaglia, Italiaanse psychiater die tegen psychiatrie is.
Start uitbouw ambulant werken, beschut wonen
Opkomst cliëntenorganisaties
- Eveneens in gehandicaptenzorg en jeugdzorg
- Recent: ouderenzorg
- In VS, UK en Nederland: ‘Community Care’
, VERMAATSCHAPPELIJKING VAN DE ZORG: BEGRIPSBEPALING
- “Vermaatschappelijking van de zorg”
1. Vermaatschappelijking van de zorg als “extramuralisering“ van de zorg
2. Vermaatschappelijking van de zorg als antwoord op categoriale organisatie
van de zorg
3. Vermaatschappelijking van de zorg als verbinding van de zorgsector met
andere sectoren
4. Vermaatschappelijking van de zorg als collectieve verantwoordelijkheid
= “integraal’, “inclusief”, “samenhangend”
- Vermaatschappelijking van de zorg als “extramuralisering“ van de zorg
Zorg verlenen buiten de instelling
Behoud/herstel van de zelfstandige leefsituatie
Kwekkeboom 1999
De-institutionalisering
Doel: participatie aan het maatschappelijk leven
- Vermaatschappelijking van de zorg als antwoord op categoriale organisatie van de
zorg
Probleem van “verkokering” van de zorg
Integrale zorgaanpak
o Nood aan een samenhangend geheel van zorgverlenende diensten op
de eerste lijn
Lokaal georganiseerd
o Nood aan afstemming
Lokaal sociaal beleid
- Vermaatschappelijking van de zorg als verbinding van de zorgsector met andere
sectoren
Integrale zorgaanpak
o Nood aan ontgrenzing naar andere sectoren
3 W’s
o Welzijn
o Wonen
o Werk
“Leefwereldbenadering”
- Vermaatschappelijking van de zorg als collectieve verantwoordelijkheid
LES 5: ACTUELE ONTWIKKELINGEN
VERMAATSCHAPPELIJKING
HISTORISCHE ACHTERGROND
- Na WO2: Uitbouw verzorgingsstaat
Differentiatie van aanbod van sociale voorzieningen
Institutionalisering
o Professionalisering
Medicalisering, psychiatrisering, pedagogisering
- Jaren ’70: kritieken op institutionalisering
“total institution”: dehumanisering van de mens
“Alternatieve hulpverlening”
o De-institutionalisering
o Verschuiving van focus van instituut naar cliënt: cliëntgericht werken
- Voornamelijk in de geestelijke gezondheidzorg
Anti-psychiatrie & democratische psychiatrie
o Franco Basaglia, Italiaanse psychiater die tegen psychiatrie is.
Start uitbouw ambulant werken, beschut wonen
Opkomst cliëntenorganisaties
- Eveneens in gehandicaptenzorg en jeugdzorg
- Recent: ouderenzorg
- In VS, UK en Nederland: ‘Community Care’
, VERMAATSCHAPPELIJKING VAN DE ZORG: BEGRIPSBEPALING
- “Vermaatschappelijking van de zorg”
1. Vermaatschappelijking van de zorg als “extramuralisering“ van de zorg
2. Vermaatschappelijking van de zorg als antwoord op categoriale organisatie
van de zorg
3. Vermaatschappelijking van de zorg als verbinding van de zorgsector met
andere sectoren
4. Vermaatschappelijking van de zorg als collectieve verantwoordelijkheid
= “integraal’, “inclusief”, “samenhangend”
- Vermaatschappelijking van de zorg als “extramuralisering“ van de zorg
Zorg verlenen buiten de instelling
Behoud/herstel van de zelfstandige leefsituatie
Kwekkeboom 1999
De-institutionalisering
Doel: participatie aan het maatschappelijk leven
- Vermaatschappelijking van de zorg als antwoord op categoriale organisatie van de
zorg
Probleem van “verkokering” van de zorg
Integrale zorgaanpak
o Nood aan een samenhangend geheel van zorgverlenende diensten op
de eerste lijn
Lokaal georganiseerd
o Nood aan afstemming
Lokaal sociaal beleid
- Vermaatschappelijking van de zorg als verbinding van de zorgsector met andere
sectoren
Integrale zorgaanpak
o Nood aan ontgrenzing naar andere sectoren
3 W’s
o Welzijn
o Wonen
o Werk
“Leefwereldbenadering”
- Vermaatschappelijking van de zorg als collectieve verantwoordelijkheid