DR: korte samenvatting
POLARISATIE
Begrip Betekenis
Polarisatie Dynamiek van wij/zij-denken – Brandsma
Ideologische Inhoudelijke kloof tussen groepen op basis van hun
polarisatie ideeën, overtuigingen en wereldbeelden bv. politiek,
klimaat
Affectieve Emotionele en sociale vijandigheid tussen groepen,
polarisatie afhankelijk van inhoudelijke verschillen. Negatieve
gevoelens tov de andere groep.
bv. verdeeldheid tussenaanhanger van politieke partijen
zoals als ze dezelfde mening hebben over bepaalde
onderwerken
Conflict Duidelijke probleemeigenaren
Gedwongen of gekozen
Betrokkenen gemakkelijk herkenbaar
Gemakkelijker om te bemiddelen
Polaristies Standpunt innemen = in dynamiek terecht komen
Niet duidelijk wie je kan aanspreken of wie
versterkt
Kan conflict heftiger maken
4 fasen
1. Pr
e
v
e
n
ti
e
2. In
t
e
r
v
e
n
ti
e
3. B
e
m
id
d
el
in
g
4. V
e
rz
o
1
,Celine Van Horenbeeck
ening
Balkan-effect Conflict is opgelost, maar onderhuids is de polarisatie
niet opgelost. Om de tijd flakkert dit weer op.
Oorzaken Soorten democratie
o Consensusdemocratieën (bv. Belgie)
o Meerderheidsdemocratieën (bv. VS)
Vertrouwen in politiek
Sociale media
(nieuw)media
Drie 1. Gedachtegoed
wetmatigheden 2. Brandstof
3. Gevoelsdynamiek
Gedachtegoed Het wordt gevormd, het is geen feit. Beeld kan
veranderen.
Brandstof Als het niet wordt aangewakkerd, dan gaat het vuur uit.
Iedereen kan dit geven
Gevoelsdynamiek Hoe meer polarisatie, hoe kleiner de redelijkheid en hoe
minder mensen openstaan voor informatie
Vijf rollen Pusher
Joiner
Silent
Bruggenbouwer
Zondebok
Pusher Levert brandstof en is 100% zeker van gelijk
Joiner Kiest partij, maar is niet 100% overtuigd, sluit wel aan bij
waardenkader
Silent Kiezen geen kan, motivatie kan verschillen, vaak grootste
groep, krijgen geen stem in debat
Bruggenbouwer Wil polarisatie tegengaan. Tegen narratief bieden =
leveren brandstof in heetste van de strijd = interessant
voor pusher
Zondebok Kan bruggenbouwer zijn, of ander groep
2
, Celine Van Horenbeeck
Stijging polarisatie, daling silent:
Voelen verplicht om kant
te kiezen
Geen kant kiezen =
zondebok
Rol SW’er Werken aan sociale cohesie:
1. Preventie: werken aan sociale cohesie +
gemeenschappelijke grond zoeken
2. Interventie: niets doen, emoties te hoog
3. Bemiddeling: luisteren en erkenning geven, beide
groepen apart, ‘ik-boodschap’
4. Verzoening: eventueel samen zetten, ‘wij-
boodschap’
4 zaken dat je Richten op silent: worden vaak vergeten + zien
kan doen beide kanten
Onderwerp veranderen: vragen en zorgen
benoemen
Zelf van positie veranderen: beide kanten
begrijpen + authentiek luisteren
Toon veranderen: nieuwsgierig luisteren +
fundamentele basishouding
Kritieken op Polarisatie is (soms) nodig om verandering na te
Brandsma streven
o Enkel ideologische polarisatie
Negeren van pushers niet altijd goede aanpak
o Hangt af van sociaal werkpraktijk
Alleen richten op midden, dan blijft
machtsonevenwicht
3