HULPVERLENING
Noor Desutter
PMVH 2023-2024
,Samenvatting PMHV Noor Desutter (2023-2024)
INHOUDSOPGAVE
Gedragstherapie........................................................................................................................................................... 5
Hoofstuk 1: inleiding ........................................................................................................................................................ 5
Empirically supported treatments (ESTS) ................................................................................................................... 5
Bedenkingen van ESTs ............................................................................................................................................ 5
Therapeutische relatie-factoren ................................................................................................................................. 6
Modernisme en postmodernisme .............................................................................................................................. 7
Modernisme ........................................................................................................................................................... 7
Positivisme ............................................................................................................................................................. 8
Postmodernisme ..................................................................................................................................................... 8
Postmodernisme en psychotherapie ..................................................................................................................... 10
Evidence based ......................................................................................................................................................... 10
Onderzoekskader praktijkgericht onderzoek ........................................................................................................ 11
Besluit ....................................................................................................................................................................... 12
Hoofdstuk 2: grondslagen van de gedragstherapie ....................................................................................................... 13
definitie ..................................................................................................................................................................... 13
Leermodel ................................................................................................................................................................. 13
Kenmerken van gedragstherapie .............................................................................................................................. 13
Gedragstherapie en psychopathology ...................................................................................................................... 15
Persoonlijkheid binnen het cognitief gedragstherapeutisch kader .......................................................................... 15
the many waves of CBT ............................................................................................................................................. 16
Klinische conceptualisatie: van leertheorie naar cognitieve gedragstherapie ......................................................... 18
Hoofdstuk 3: Uitgangspunten en kernprincipes van het dynamische diagnostische procesmodel (DDPM):................. 19
Exploratie fase: ......................................................................................................................................................... 19
De cliënt en zijn context: ...................................................................................................................................... 19
Inventarisatie van klachten en probleemgebieden ............................................................................................. 20
Concretisering van de aanmeldingsklacht ........................................................................................................... 20
De hulpvraag ........................................................................................................................................................ 20
Ontwikkelignsgeschiedenis .................................................................................................................................. 21
Betrekken van de context .................................................................................................................................... 21
Taxatie fase: .............................................................................................................................................................. 22
Essentiële factoren van taxatie ............................................................................................................................ 22
Kiezen voor de korte route .................................................................................................................................. 23
ordenen van probleemselectie ............................................................................................................................ 23
kiezen voor de ‘lange’ route ................................................................................................................................ 24
globaal proces model ........................................................................................................................................... 24
Analyse fase: ............................................................................................................................................................. 25
Vragenlijsten en semi-gestructureerde interviews: ............................................................................................. 26
Gepersonaliseerde registratie/ metingen ............................................................................................................ 26
Topografische analyse .......................................................................................................................................... 27
Observatie: ........................................................................................................................................................... 27
Gedragstherapeutische analyse ........................................................................................................................... 28
Betekenisanalyse.................................................................................................................................................. 29
het kernproces ..................................................................................................................................................... 37
hoofdstuk 4: opstellen van een behandelplan ............................................................................................................... 38
Doelen formuleren.................................................................................................................................................... 38
SmART formuleren van doelen ............................................................................................................................ 38
Interventies koppelen aan doelen ............................................................................................................................ 38
Samenwerking en de therapeutische relatie binnen de CBT .................................................................................... 39
therapeutische relatie .......................................................................................................................................... 39
Belang van de therapeutische relatie .................................................................................................................. 39
Belang van een goede casusconceptualisatie ...................................................................................................... 40
weerstand en ambivalentie.................................................................................................................................. 40
1
,Samenvatting PMHV Noor Desutter (2023-2024)
Overdracht en tegenoverdracht .......................................................................................................................... 40
Wat bij moeilijkheden in de therapeutische relatie? ........................................................................................... 41
Overzicht behandeltechnieken ................................................................................................................................. 41
the many waves of cbt ......................................................................................................................................... 41
Evaluatie binnen dynamisch diagnostisch procesmodel .......................................................................................... 49
waarom therapeuten geen systematuscge metingen doen ................................................................................ 50
Systematische evaluatie ....................................................................................................................................... 50
Systeemtherapie .........................................................................................................................................................51
inleidende beschouwing (handboek) ............................................................................................................................. 51
Spanningsvelden: ...................................................................................................................................................... 51
4 grote stromingen (handboek) ................................................................................................................................ 51
Onderzoek naar psychotherapie welke factoren zorgen voor verandering? ........................................................... 52
Uitkomstenonderzoek: werkt (deze) therapie? ........................................................................................................ 52
Procesonderzoek ...................................................................................................................................................... 53
De werkalliantie (belangrijk aspect van psychotherapie) .............................................................................................. 53
Het normatieve kader van Alan Carr ........................................................................................................................ 53
Aabevelingen binnen het normatieve kader van Carr .............................................................................................. 54
Therapeutische positionering ................................................................................................................................... 55
Een continuüm van zorgopvatting ............................................................................................................................ 56
Het pionierswerk van H.S. Sullivan ................................................................................................................................ 58
Biografie en achtergrondinfo van Sullivan ................................................................................................................ 58
Ervaringen in psychiatrische ziekenhuizen ............................................................................................................... 59
Belang ....................................................................................................................................................................... 59
Opvattingen over interpersoonlijke relaties ............................................................................................................. 60
Belangrijke theoretische aspecten............................................................................................................................ 61
Angst .................................................................................................................................................................... 61
Veiligheid.............................................................................................................................................................. 61
Participant obeservation ...................................................................................................................................... 62
Parataxische vertekeningen ................................................................................................................................. 63
Consensual validation .......................................................................................................................................... 64
Het postulaat van de ene soort ............................................................................................................................ 65
Methodische opmerkingen ....................................................................................................................................... 66
Wat betekent dit alles voor psychotherapie? ........................................................................................................... 66
Systeemtheorie en cybernetica ...................................................................................................................................... 69
Concepten uit de systeemtheorie en cybernetica .................................................................................................... 69
Soorten systemen: ............................................................................................................................................... 69
Algemene systeemtheorie ................................................................................................................................... 69
Verschillende systeemniveaus en emergente eigenschappen ............................................................................ 71
Redundantie (overvloed) of patronen ................................................................................................................. 71
Valkuilen ............................................................................................................................................................... 72
Intruductie systeemtheorie en cybernetica in de psychologie en psychotherapie ............................................. 73
Toepassingen in de systeemtherapie en gezinstherapie .......................................................................................... 74
Minuchin .............................................................................................................................................................. 74
Overgang van structuralisme naar poststructualisme (Anderson & Goolishian) ................................................. 80
De dialogische benadering van gezinstherapie (Peter Rober) ............................................................................. 81
Narratieve praktijken (Michael White) ................................................................................................................ 83
Client-centered psychotherapie en emotion-focused therapy .....................................................................................85
Evolutie in Cliëntgerichte therapie/ EFT......................................................................................................................... 85
Therapietheorie of tationale in CCT .......................................................................................................................... 86
Een differentieel behandelaanbod ........................................................................................................................... 86
Cliëntgerichte experiëntiële therapie ....................................................................................................................... 87
Indicatie .................................................................................................................................................................... 88
2
, Samenvatting PMHV Noor Desutter (2023-2024)
Ouderbegeleiding ..................................................................................................................................................... 88
Kernprincipe: emotionele beleving ................................................................................................................................ 88
het doel van cliëntgerichte therapie ......................................................................................................................... 89
De wijsheid van je lichaam ........................................................................................................................................ 90
Therapeutische middelen ......................................................................................................................................... 90
Empathie als therapeutisch instrument ......................................................................................................................... 91
De kunst van het luisteren ........................................................................................................................................ 91
ontwikkelingen in het concept empathie ................................................................................................................. 91
Procesempathie of communicatieve afstemming ............................................................................................... 92
Waar EFT therapeuten op letten (casus) ....................................................................................................................... 93
Waarom is dit kind/ dit gezin nu hier ....................................................................................................................... 93
Pijnkompas................................................................................................................................................................ 94
Wat is de emotionle verwerkingsstijl........................................................................................................................ 94
Interne emotionele organisatie ................................................................................................................................ 94
Emotionele transformatie ......................................................................................................................................... 94
Case formulation narratief/ behandelplan ............................................................................................................... 94
Verdere procesdirectieven tijdens therapie ............................................................................................................. 95
Gerevitaliseerd narratief ........................................................................................................................................... 95
Het specifieke aan kinder-en jongerentherapeuten ...................................................................................................... 95
speltherapie .............................................................................................................................................................. 95
Emotion Focused Therapy (EFT) ..................................................................................................................................... 96
uitgangspunten ......................................................................................................................................................... 96
Waarom emoties belangrijk zijn: emoties zijn fundamenteel adaptief… ................................................................. 96
de natuur van emoties .............................................................................................................................................. 96
3 manieren van vastlopen in emoties ....................................................................................................................... 97
Veranderingspricnipes bij het werken van emoties ................................................................................................. 97
4 soorten emoties ..................................................................................................................................................... 98
Veranderingsprincipes bij het bewerken van emoties ............................................................................................. 98
Emotieschema .......................................................................................................................................................... 99
PROCESS EXPERIËNTIËLE TAKENKAART .................................................................................................................. 101
ERVARINGSTAAK: FOCUSING ....................................................................................................................................... 103
Focusing tijdens het explicatieproces: .................................................................................................................... 103
3 kernaspecten van focusing: ................................................................................................................................. 103
8 stappen van focusing ........................................................................................................................................... 104
De 4 vaardigheden van focusing ............................................................................................................................. 104
Bij kinderen: vereenvoudigd model ........................................................................................................................ 104
Focusing met kinderen en adolescenten ................................................................................................................ 105
Wat kinderen leren door focusing .......................................................................................................................... 105
Psychodynamisch denkkader ....................................................................................................................................106
Psychodynamisch what’s in a name?...................................................................................................................... 106
Doelstelling .................................................................................................................................................................. 106
Modellen, achtergrond, theorie van het psychodynamisch kader ............................................................................... 107
Psychodynamische psychotherapie ........................................................................................................................ 107
klassieke psychoanalyse ......................................................................................................................................... 107
Symptoom als taal: hysterie ............................................................................................................................... 108
Sigmund Freud: Intra psychisch leven is dynamisch verbonden ........................................................................ 108
Motivatie therie – S. Freud ................................................................................................................................ 108
Drifttheorie – S. Freud........................................................................................................................................ 109
Conflicttheorie – S. Freud .................................................................................................................................. 109
Ontwikkeling van verlangen en angst ................................................................................................................ 109
Ontwikkeling van ego en van verdediging tegen angst...................................................................................... 110
3