Sportpodologie
INTRO
1. Functional Sport Screening
Doel van screening
Mensen die starten met start-2-run blessures voorkomen bij starters
Opgelet bij stageverslagen: ‘geen klachten, dus niet behandelen’
o Momenteel geen klachten, maar risico op blessure herkennen en preventief aanpakken
o Het is niet omdat er nu geen klachten zijn, dat die er niet kunnen komen
Predictie risico/overbelastingsletsel
o Rood – oranje – groen
1.1 Screeningstesten
1.1.1 FPI-6-factor
Uitkomsten
o Geproneerd
o Gesupineerd
o Normaal
Normaal = gemiddelde statistisch! daarom wordt normaal niet gebruikt
Predictable: anterieure gonalgie
Statische test
1.1.2 Naviculaire drop
Vanuit zit naar stand
Uitkomsten
o 10 mm ‘normaal’
o >15mm ‘overpronatie’
Overpronatie mag ook niet gebruikt worden individueel anders!, eerder ‘grote ROM
pronatie’ of ‘kleine pronatiebuffer’ gebruiken
Predictable: MTSS
Statische test
1
,1.1.3 Core stability
Vnl heupabductoren (gluteus medius)
o Test: weerstandstest
bv. van MMT 2 naar 4 maar dit geeft niet per se een verbetering in het gangpatroon!
o Zwakte heupabductoren rompdeviatie = Duchenne sign (op niveau romp!)
>< Trendelenburg (op niveau heup)
Single leg squat
o Positie romp
Duchenne sign?
o Valgisatie knie
Knieflexie check kniecontrole!
Knieflexie tot 5-6 cm voorbij voet (lichte flexie voldoende)
= unilateraal contact tijdens GC
o Stabiliteit
Lunge walk
o Dynamischer dan single leg squat
o Uitvalspas
Trendelenburg-test
o 30 sec vermoeidheid?
o Positie bekken
Pelvic drop
Foto: heupabductoren links verzwakt, pelvic drop rechts
1.1.4 Spierlengte gastrocnemius/soleus
ROM TCG/ankle stiffness
Passief? 10°
o Eindgevoel bepalen
Elastisch/zacht spier/pees stretching 2-3x 30“/dag
Hard bot (structureel) mogelijk door blokkade (kine)
Actief lunge-test
o <9-10cm +
o <35-38° +
o Voordeel: evolutie en therapietrouw meetbaar
Predictive: klachten fascia plantaris
1.1.5 Straight leg raising test
Lengte hamstrings: <70° +
Cave n. ischiadicus
o Lengtetest nek neutraal, DF vermijden (anders provocatie ischiadicus)
Cave ROM heup, LBP, gastrocnemius
Alternatief: stand en naar voor buigen en proberen om met de vingers de grond te raken
2
,1.2 Pronatie
1.2.1 Wat is pronatie?
Pronatie = abductie, DF, eversie in STG
- AV kantelt naar binnen tov enkel
- Collapse mediale boog
- Abductie VV
nodig voor schokbreking!
voettype mag niet altijd gekoppeld worden aan voetafrol!
BENADERING VOLGENS ROOT
Normal foot = STG neutraal
- Calcaneaire bissectrice in lijn het met onderste derde OL
- Calcaneaire bissectrice loodrecht met de grond
- Vlak van CMT’s moet loodrecht staan op calcaneaire bissectrice
Wat als deze 3 criteria niet aanwezig zijn?
abnormaal/afwijkend?
Minder efficiënt looppatroon?
RRI (Running Related Injuries)?
Zooltherapie?
DUS:
- Zo dicht mogelijk functioneren rond neutrale positie STG
- Individueel variabel (anatomie, ligging gewrichtsassen)
- Weinig mensen beantwoorden aan ‘normaal’ profiel
RRI: Running Related Injuries
Overbelastingsletsel tgv lopen thv MSS van OL, optredend door repetitieve loading forces
o Herkenning tijdens anamnese: opbouwend over lange termijn, geen specifieke startdatum
Beperking/stop op snelheid, afstand, duur of frequentie van op zijn minst 1 week of 3 opeenvolgende
geplande trainingsessies
En/of noodzaak consult arts of paramedicus
Voorbeelden: PFPS, ITB, MTSS, achillodynie, fasciopathie plantaris, …
3
, Overpronatie:
- Niet definieerbaar
- Niet betrouwbaar
- Niet valide
- Geen diagnose (‘ik ben een proneerder’)
- Relatie met RRI niet 100% onderbouwd cfr infra
- Link met behandelplan?
Eerder pure beschrijving van beweging zonder positieve of negatieve connotatie:
Typical
Licht-matig-zwaar
Klein-groot
Vervroegd-laattijdig-langdurig (timing)
o Vroegtijdige pronatie
= tijdens IC is er al pronatie te zien (tijdens IC is er normaal inversie)
Testen TP: tenenstand (heelrise) is er inversie te zien?
Mogelijke oorzaak:
Zwakte TP
Tarsale coalitie (structurele pes planus voet) doorsturen naar orthopedist
o Laattijdige pronatie
= geen pronatie tijdens LR
Valguscorrectie in AV
o Langdurige pronatie
= na mid-MSt (als ene voet andere passeert)
VV-correctie naar varus (tot 3-4°)
Snelheid
o TP-tendinopathie
Cave: stappen vs lopen
4
INTRO
1. Functional Sport Screening
Doel van screening
Mensen die starten met start-2-run blessures voorkomen bij starters
Opgelet bij stageverslagen: ‘geen klachten, dus niet behandelen’
o Momenteel geen klachten, maar risico op blessure herkennen en preventief aanpakken
o Het is niet omdat er nu geen klachten zijn, dat die er niet kunnen komen
Predictie risico/overbelastingsletsel
o Rood – oranje – groen
1.1 Screeningstesten
1.1.1 FPI-6-factor
Uitkomsten
o Geproneerd
o Gesupineerd
o Normaal
Normaal = gemiddelde statistisch! daarom wordt normaal niet gebruikt
Predictable: anterieure gonalgie
Statische test
1.1.2 Naviculaire drop
Vanuit zit naar stand
Uitkomsten
o 10 mm ‘normaal’
o >15mm ‘overpronatie’
Overpronatie mag ook niet gebruikt worden individueel anders!, eerder ‘grote ROM
pronatie’ of ‘kleine pronatiebuffer’ gebruiken
Predictable: MTSS
Statische test
1
,1.1.3 Core stability
Vnl heupabductoren (gluteus medius)
o Test: weerstandstest
bv. van MMT 2 naar 4 maar dit geeft niet per se een verbetering in het gangpatroon!
o Zwakte heupabductoren rompdeviatie = Duchenne sign (op niveau romp!)
>< Trendelenburg (op niveau heup)
Single leg squat
o Positie romp
Duchenne sign?
o Valgisatie knie
Knieflexie check kniecontrole!
Knieflexie tot 5-6 cm voorbij voet (lichte flexie voldoende)
= unilateraal contact tijdens GC
o Stabiliteit
Lunge walk
o Dynamischer dan single leg squat
o Uitvalspas
Trendelenburg-test
o 30 sec vermoeidheid?
o Positie bekken
Pelvic drop
Foto: heupabductoren links verzwakt, pelvic drop rechts
1.1.4 Spierlengte gastrocnemius/soleus
ROM TCG/ankle stiffness
Passief? 10°
o Eindgevoel bepalen
Elastisch/zacht spier/pees stretching 2-3x 30“/dag
Hard bot (structureel) mogelijk door blokkade (kine)
Actief lunge-test
o <9-10cm +
o <35-38° +
o Voordeel: evolutie en therapietrouw meetbaar
Predictive: klachten fascia plantaris
1.1.5 Straight leg raising test
Lengte hamstrings: <70° +
Cave n. ischiadicus
o Lengtetest nek neutraal, DF vermijden (anders provocatie ischiadicus)
Cave ROM heup, LBP, gastrocnemius
Alternatief: stand en naar voor buigen en proberen om met de vingers de grond te raken
2
,1.2 Pronatie
1.2.1 Wat is pronatie?
Pronatie = abductie, DF, eversie in STG
- AV kantelt naar binnen tov enkel
- Collapse mediale boog
- Abductie VV
nodig voor schokbreking!
voettype mag niet altijd gekoppeld worden aan voetafrol!
BENADERING VOLGENS ROOT
Normal foot = STG neutraal
- Calcaneaire bissectrice in lijn het met onderste derde OL
- Calcaneaire bissectrice loodrecht met de grond
- Vlak van CMT’s moet loodrecht staan op calcaneaire bissectrice
Wat als deze 3 criteria niet aanwezig zijn?
abnormaal/afwijkend?
Minder efficiënt looppatroon?
RRI (Running Related Injuries)?
Zooltherapie?
DUS:
- Zo dicht mogelijk functioneren rond neutrale positie STG
- Individueel variabel (anatomie, ligging gewrichtsassen)
- Weinig mensen beantwoorden aan ‘normaal’ profiel
RRI: Running Related Injuries
Overbelastingsletsel tgv lopen thv MSS van OL, optredend door repetitieve loading forces
o Herkenning tijdens anamnese: opbouwend over lange termijn, geen specifieke startdatum
Beperking/stop op snelheid, afstand, duur of frequentie van op zijn minst 1 week of 3 opeenvolgende
geplande trainingsessies
En/of noodzaak consult arts of paramedicus
Voorbeelden: PFPS, ITB, MTSS, achillodynie, fasciopathie plantaris, …
3
, Overpronatie:
- Niet definieerbaar
- Niet betrouwbaar
- Niet valide
- Geen diagnose (‘ik ben een proneerder’)
- Relatie met RRI niet 100% onderbouwd cfr infra
- Link met behandelplan?
Eerder pure beschrijving van beweging zonder positieve of negatieve connotatie:
Typical
Licht-matig-zwaar
Klein-groot
Vervroegd-laattijdig-langdurig (timing)
o Vroegtijdige pronatie
= tijdens IC is er al pronatie te zien (tijdens IC is er normaal inversie)
Testen TP: tenenstand (heelrise) is er inversie te zien?
Mogelijke oorzaak:
Zwakte TP
Tarsale coalitie (structurele pes planus voet) doorsturen naar orthopedist
o Laattijdige pronatie
= geen pronatie tijdens LR
Valguscorrectie in AV
o Langdurige pronatie
= na mid-MSt (als ene voet andere passeert)
VV-correctie naar varus (tot 3-4°)
Snelheid
o TP-tendinopathie
Cave: stappen vs lopen
4