1
Samenvatting: Kindertandheelkunde:
Diagnose:
Systematische diagnose:
• Geschiedenis van de patiënt moet nagegaan worden
o Nagaan van persoonlijke gegevens
o Nagaan van familiale geschiedenis
▪ Ziekte van Crohn, ziekte van Bisher…
o Nagaan van algemene medische anamnese
o Nagaan van tandheelkundige geschiedenis
• Klinisch onderzoek van de patiënt
o Er wordt van buiten naar binnen gewerkt
o Extra-oraal onderzoek:
▪ Opmerken van asymmetrie
▪ Onderzoek van hoofd en hals
o Intra-oraal onderzoek:
▪ Onderzoek van tempero-mandibulair gewricht
▪ Onderzoek van mucosa
▪ Onderzoek van parodontium
▪ Onderzoek van occlusie
▪ Onderzoek van tanden
• Radiografische beelden kunnen helpen bij het stellen van de differentiaal diagnose
o Opmerken van meerdere kenmerken:
▪ Locatie
▪ Grootte
▪ Distributie
▪ Groeisnelheid
▪ Uitzicht van het letsel
Langdurig fopspeengebruik:
• Te herkennen aan mogelijke malocclusies
o OF openbeet
o OF kruisbeet
• Malocclusies kunnen van nature herstellen bij het tijdig stoppen van fopspeengebruik
o Grensleeftijd ligt op 3 jaar
o Opmerking:
▪ Bij aanwezig infantiel slikken zal de openbeet niet herstellen
• Opmerking:
o Aanwezige kruisbeet op 6-jarige leeftijd kan interceptief behandeld worden
Samenvatting: Kindertandheelkunde: Diagnose
, 2
Pijnklacht bij kinderen:
• Onderscheid tussen:
o Uitgelokte pijn
o Spontane pijn
• Differentiatie tussen de 2 soorten pijn is niet zo duidelijk als bij volwassenen
o Vitaliteitstesten kunnen niet worden toegepast
o Open apices zijn minder betrouwbaar
o Vragen met betrekking tot pijn zijn minder begrijpbaar voor kinderen
• Moment van pijn kan duiding geven
o Pijn in de nacht
▪ Irreversibele klachten of spontane pijn
o Pijn bij eten
▪ Reversibele klachten of uitgelokte pijn
• Opmerking:
o Voor de pijndiagnose moet er ook klinisch en radiologisch gekeken worden
▪ Klinische kenmerken:
• Fistels
▪ Radiologische kenmerken:
• Radiolucentie
Algemene regels orale pathologie bij het kind:
• Pathologie kan teken zijn van systemische medische aandoening
• Meerderheid van de letsels is goedaardig
• Pathologie kan meerdere presentaties hebben
o Gistinfecties kunnen verschillende beelden hebben
• Eén mogelijke presentatie kan mogelijk zijn voor verschillende aandoeningen
o Ulcer kan voor meerdere pathologieën mogelijk zijn
Soorten ulceratieve en vesiculobuleuze laesies:
• Ulcera:
o Gelokaliseerd verlies van de volledige dikte van het epitheel
• Erosie:
o Gedeeltelijk verlies van de dikte van het epitheel
• Vesikels:
o Kleine bleintjes met vloeistof gevuld
• Bulla:
o Grote bleinen
▪ Groter dan 5 mm
• Aandachtspunten:
o Frequentie
o Site van het letsel
o Duur van het letsel
Samenvatting: Kindertandheelkunde: Diagnose
, 3
Orofaciale infecties:
• Meest voorkomende soort
o Vaak primaire infecties
▪ Zal leiden tot een verschillend beeld in vergelijking met volwassenen
• Virussen zullen latent aanwezig zijn bij volwassenen
• Onderscheid tussen:
o Bacteriële infecties
o Virale infecties
o Gistinfecties
Soorten bacteriële infecties:
• Odontogene infecties
• Roodvonk
o OF scarlet fever
• Tuberculose
o Typisch roze tong
• Atypische mycobacteriële infectie
o Infectie door een bacterie afkomstig van de huid
• Actinomycosis
o Infectie door actinomyces-bacterie
• Impetigo
• Syfilis
• Osteomyelitis
Bacteriële odontogene infecties:
• Onderscheid tussen acute en chronische infecties
o Acute infectie wordt gekenmerkt door snel opzettende zwelling
o Chronische infectie wordt gekenmerkt door langdradige infectie
▪ Extra- en intra-orale fistels
▪ Tekenen van necrose (grijze verkleuringen)
• Acute symptomatologie:
o Cellulitis
o Abces
o Koorts
o Pijn
• Mogelijkse risico’s:
o Kans op retrograde infectie naar de hersenen via fossa canina maxillaris
▪ Trombose van de sinus cavernosus
o Kans bij mandibulaire infecties
▪ Obstructie van de luchtweg
o Kans op dehydratatie bij jonge patiënten
▪ Kinderen drogen snel uit
Samenvatting: Kindertandheelkunde: Diagnose
, 4
Osteomyelitis:
• Eerder zeldzaam bij kinderen
o Meestal in de mandibula
• Etiologie:
o Odontogene infectie
• Radiologie:
o Moth-eaten aspect
o ‘punched-out’ bot
▪ Door afwisselende periodes van infectie en botaanmak
• Onion-layering
• Behandeling:
o Curettage
▪ Letsel zal niet vanzelf verdwijnen
o Minstens 6 weken antibiotica
Juveniele mandibulaire chronische osteomyelitis:
• Specifieke vorm van osteomyelitis
• Zeer zeldzaam
o Niet-odontogeen letsel
• Moeilijk te behandelen
Virale infecties:
• Herpesinfecties:
o Primaire herpetische gingivostomatitis
o Herpes labialis
• Coxsackie-infecties:
o Herpangina
o Hand-, voet- en mondziekte
• Infectieuze mononucleose
• Varicella
Samenvatting: Kindertandheelkunde: Diagnose
Samenvatting: Kindertandheelkunde:
Diagnose:
Systematische diagnose:
• Geschiedenis van de patiënt moet nagegaan worden
o Nagaan van persoonlijke gegevens
o Nagaan van familiale geschiedenis
▪ Ziekte van Crohn, ziekte van Bisher…
o Nagaan van algemene medische anamnese
o Nagaan van tandheelkundige geschiedenis
• Klinisch onderzoek van de patiënt
o Er wordt van buiten naar binnen gewerkt
o Extra-oraal onderzoek:
▪ Opmerken van asymmetrie
▪ Onderzoek van hoofd en hals
o Intra-oraal onderzoek:
▪ Onderzoek van tempero-mandibulair gewricht
▪ Onderzoek van mucosa
▪ Onderzoek van parodontium
▪ Onderzoek van occlusie
▪ Onderzoek van tanden
• Radiografische beelden kunnen helpen bij het stellen van de differentiaal diagnose
o Opmerken van meerdere kenmerken:
▪ Locatie
▪ Grootte
▪ Distributie
▪ Groeisnelheid
▪ Uitzicht van het letsel
Langdurig fopspeengebruik:
• Te herkennen aan mogelijke malocclusies
o OF openbeet
o OF kruisbeet
• Malocclusies kunnen van nature herstellen bij het tijdig stoppen van fopspeengebruik
o Grensleeftijd ligt op 3 jaar
o Opmerking:
▪ Bij aanwezig infantiel slikken zal de openbeet niet herstellen
• Opmerking:
o Aanwezige kruisbeet op 6-jarige leeftijd kan interceptief behandeld worden
Samenvatting: Kindertandheelkunde: Diagnose
, 2
Pijnklacht bij kinderen:
• Onderscheid tussen:
o Uitgelokte pijn
o Spontane pijn
• Differentiatie tussen de 2 soorten pijn is niet zo duidelijk als bij volwassenen
o Vitaliteitstesten kunnen niet worden toegepast
o Open apices zijn minder betrouwbaar
o Vragen met betrekking tot pijn zijn minder begrijpbaar voor kinderen
• Moment van pijn kan duiding geven
o Pijn in de nacht
▪ Irreversibele klachten of spontane pijn
o Pijn bij eten
▪ Reversibele klachten of uitgelokte pijn
• Opmerking:
o Voor de pijndiagnose moet er ook klinisch en radiologisch gekeken worden
▪ Klinische kenmerken:
• Fistels
▪ Radiologische kenmerken:
• Radiolucentie
Algemene regels orale pathologie bij het kind:
• Pathologie kan teken zijn van systemische medische aandoening
• Meerderheid van de letsels is goedaardig
• Pathologie kan meerdere presentaties hebben
o Gistinfecties kunnen verschillende beelden hebben
• Eén mogelijke presentatie kan mogelijk zijn voor verschillende aandoeningen
o Ulcer kan voor meerdere pathologieën mogelijk zijn
Soorten ulceratieve en vesiculobuleuze laesies:
• Ulcera:
o Gelokaliseerd verlies van de volledige dikte van het epitheel
• Erosie:
o Gedeeltelijk verlies van de dikte van het epitheel
• Vesikels:
o Kleine bleintjes met vloeistof gevuld
• Bulla:
o Grote bleinen
▪ Groter dan 5 mm
• Aandachtspunten:
o Frequentie
o Site van het letsel
o Duur van het letsel
Samenvatting: Kindertandheelkunde: Diagnose
, 3
Orofaciale infecties:
• Meest voorkomende soort
o Vaak primaire infecties
▪ Zal leiden tot een verschillend beeld in vergelijking met volwassenen
• Virussen zullen latent aanwezig zijn bij volwassenen
• Onderscheid tussen:
o Bacteriële infecties
o Virale infecties
o Gistinfecties
Soorten bacteriële infecties:
• Odontogene infecties
• Roodvonk
o OF scarlet fever
• Tuberculose
o Typisch roze tong
• Atypische mycobacteriële infectie
o Infectie door een bacterie afkomstig van de huid
• Actinomycosis
o Infectie door actinomyces-bacterie
• Impetigo
• Syfilis
• Osteomyelitis
Bacteriële odontogene infecties:
• Onderscheid tussen acute en chronische infecties
o Acute infectie wordt gekenmerkt door snel opzettende zwelling
o Chronische infectie wordt gekenmerkt door langdradige infectie
▪ Extra- en intra-orale fistels
▪ Tekenen van necrose (grijze verkleuringen)
• Acute symptomatologie:
o Cellulitis
o Abces
o Koorts
o Pijn
• Mogelijkse risico’s:
o Kans op retrograde infectie naar de hersenen via fossa canina maxillaris
▪ Trombose van de sinus cavernosus
o Kans bij mandibulaire infecties
▪ Obstructie van de luchtweg
o Kans op dehydratatie bij jonge patiënten
▪ Kinderen drogen snel uit
Samenvatting: Kindertandheelkunde: Diagnose
, 4
Osteomyelitis:
• Eerder zeldzaam bij kinderen
o Meestal in de mandibula
• Etiologie:
o Odontogene infectie
• Radiologie:
o Moth-eaten aspect
o ‘punched-out’ bot
▪ Door afwisselende periodes van infectie en botaanmak
• Onion-layering
• Behandeling:
o Curettage
▪ Letsel zal niet vanzelf verdwijnen
o Minstens 6 weken antibiotica
Juveniele mandibulaire chronische osteomyelitis:
• Specifieke vorm van osteomyelitis
• Zeer zeldzaam
o Niet-odontogeen letsel
• Moeilijk te behandelen
Virale infecties:
• Herpesinfecties:
o Primaire herpetische gingivostomatitis
o Herpes labialis
• Coxsackie-infecties:
o Herpangina
o Hand-, voet- en mondziekte
• Infectieuze mononucleose
• Varicella
Samenvatting: Kindertandheelkunde: Diagnose