Medische Psychologie: Ziekteleer
Blok 2
Longziekten
Werkcollege 1 t/m 8
Tessa Faber
2018-2019
,Werkcollege 1 – Fysiologie
Casus
Dhr. P (64 jaar oud)
- Hoesten sinds 4 weken.
- Deze ochtend naar de huisarts geweest.
o Longfoto
o Recept antibiotica
Wat zou de huisarts willen weten over de hoest?
- Hoe lang is het al?
- Wordt het erger?/ Frequentie?
- Productieve hoest of niet?
- Bij inspanning of niet?
- Of iemand rookt?
- Hoesten met bloed?
- Sprake van koorts?
- Nachtzweten?
- Gewichtsafname?
AP/PA
Op twee manieren kan een röntgenfoto gemaakt worden. Staand of
liggend. Er zijn zwarte en witte gebieden te zien op de röntgenfoto.
Hoe gemakkelijk röntgenstraling door weefsel heen gaat, hoe zwarter.
Uitslag Röntgen Dhr. P
- In de linker bovenkwab projecteert een solide afwijking met
een diameter van 5 cm, zeer verdacht voor longcarcinoom.
- Advies: consult longarts.
Volgende morgen in het ziekenhuis
Wat gaat er gebeuren?
- Je wil de anamnese uitvragen. Komen er andere longziekten voor in de familie?
Benauwdheidsklachten? Waar de persoon werkzaam is? (Heeft u met asbest
gewerkt?)
- Na anamnese wordt er lichamelijk onderzoek gedaan. Er wordt geluisterd naar de
longen, maar ook naar het hart.
- Er kan ook aanvullend onderzoek uitgevoerd worden. Zo kun je bijvoorbeeld kijken
naar het bloed en de nierfunctie. Het kan ook zijn dat er een CT-scan wordt gemaakt.
o PET/CT-scan
o Longfunctie
o Laboratorium onderzoek
o Niet-invasieve onderzoeken
§ Endoscopisch onderzoek
• Bronchoscopie
• Endo-echoscopie
o Invasieve onderzoeken
, § Transthoracale punctie
§ Thorascoptie
§ mediastinoscopie
CT-scan
Longweefsel zit veel lucht in, dus dat is zwart. Weefsel wordt wit weergegeven.
Contrast bevat kalk, waardoor het op de CT-scan goed te zien is.
Functionele beeldvorming
Een PET-scan geeft nog meer informatie. In dit geval krijgen mensen eerst radioactief
gelabeld glucose toegediend. Dat gaat naar de plekken die actief zijn.
De scan kan detecteren waar de glucose naar toe is gegaan.
Positron emissie tomografie (PET-scan) bij patiënten.
- Radioactief gelabeld glucose
- Metabole activiteit
- Hersenen, hart, nieren, blaas (deze zijn altijd actief)
- Infectie, maligniteit
à Deze scan geeft dus extra informatie over een afwijking, of deze actief is of niet actief.
De gebruikte glucose 2-deoxy-2-[18]fluoro-D-glucose (18F-FDG) zorgt dat de glycolyse niet in
werking wordt gezet, daarom wordt het gevangen in de cel en kan er een scan van gemaakt
worden.
Longfunctie
Longfunctie onderzoek wordt gedaan door middel van een ‘blaastest’. Hierbij wordt
geresisteerd wat men inademt en wat men uitademt. Je wil weten wat de maximale
waardes zijn.
Fiets ergometrie
, Bij een fiets ergometrie moet de patiënt zo veel mogelijk fietsen, waarbij het steeds
zwaarder wordt gemaakt. Door middel van een masker wordt de ademhaling bijgehouden.
Dit levert een Flow-Volume Curve op.
COPD is eigenlijk een soort verslapping van de luchtwegen. De lucht komt er makkelijk in,
maar bij het uitademen vallen de luchtwegen samen. Dit zorgt voor het invallen van de Flow-
Volume curve bij COPD.
Voorbereiding bronchoscopie
Om te onderzoeken hoe de structuur er van binnen uitziet maakt men gebruik van een
bronchoscopie. Ook kunnen er biopten worden afgenomen. De diagnose longkanker kan pas
echt gegeven worden als het onder de microscoop heeft gelegen. Dus men wil een punctie
afnemen.
De patiënt moet verdooft worden bij de keel en mond. Een bronchoscopie roept anders flink
hoesten op.
EUS/EBUS
- EUS: Echo-Ultra Sound. Het gaat via de slokdarm.
- EBUS ziet er ongeveer hetzelfde uit als een bronchoscoop (het gaat ook via de
luchtpijp). Alleen aan het uiteinde zich een echo-kopje. Op deze manier kan je kijken
of er klieren achter het weefsel zitten. Je kan deze dan voorzichtig aanbrengen.
Tumor RUL
Je wil weten waar de kanker zit, dus of er uitzaaiingen zijn. Dit maakt uit voor de prognose
en voor de behandeling.
CT-geleide punctie
Soms is het beter om van de zijkant, dwars door alle structuren heen te prikken en zo bij de
longen te komen. Er zit een afwijking in de long, dus ga je door de long heen met de naald.
Complicaties:
- Klaplong
- Bloeding
Thoracoscopie
Als er afwijkingen zijn tussen de vliezen (borstvlies en longvlies) kan men met een
thoracoscopie naar binnen. Er wordt een incisie gemaakt tussen de ribben vanaf de
buitenkant. Er ontstaat dan sowieso een klaplong. Vervolgens kan het longvlies
gecontroleerd worden op afwijkingen.
Mediastinoscopie
Blok 2
Longziekten
Werkcollege 1 t/m 8
Tessa Faber
2018-2019
,Werkcollege 1 – Fysiologie
Casus
Dhr. P (64 jaar oud)
- Hoesten sinds 4 weken.
- Deze ochtend naar de huisarts geweest.
o Longfoto
o Recept antibiotica
Wat zou de huisarts willen weten over de hoest?
- Hoe lang is het al?
- Wordt het erger?/ Frequentie?
- Productieve hoest of niet?
- Bij inspanning of niet?
- Of iemand rookt?
- Hoesten met bloed?
- Sprake van koorts?
- Nachtzweten?
- Gewichtsafname?
AP/PA
Op twee manieren kan een röntgenfoto gemaakt worden. Staand of
liggend. Er zijn zwarte en witte gebieden te zien op de röntgenfoto.
Hoe gemakkelijk röntgenstraling door weefsel heen gaat, hoe zwarter.
Uitslag Röntgen Dhr. P
- In de linker bovenkwab projecteert een solide afwijking met
een diameter van 5 cm, zeer verdacht voor longcarcinoom.
- Advies: consult longarts.
Volgende morgen in het ziekenhuis
Wat gaat er gebeuren?
- Je wil de anamnese uitvragen. Komen er andere longziekten voor in de familie?
Benauwdheidsklachten? Waar de persoon werkzaam is? (Heeft u met asbest
gewerkt?)
- Na anamnese wordt er lichamelijk onderzoek gedaan. Er wordt geluisterd naar de
longen, maar ook naar het hart.
- Er kan ook aanvullend onderzoek uitgevoerd worden. Zo kun je bijvoorbeeld kijken
naar het bloed en de nierfunctie. Het kan ook zijn dat er een CT-scan wordt gemaakt.
o PET/CT-scan
o Longfunctie
o Laboratorium onderzoek
o Niet-invasieve onderzoeken
§ Endoscopisch onderzoek
• Bronchoscopie
• Endo-echoscopie
o Invasieve onderzoeken
, § Transthoracale punctie
§ Thorascoptie
§ mediastinoscopie
CT-scan
Longweefsel zit veel lucht in, dus dat is zwart. Weefsel wordt wit weergegeven.
Contrast bevat kalk, waardoor het op de CT-scan goed te zien is.
Functionele beeldvorming
Een PET-scan geeft nog meer informatie. In dit geval krijgen mensen eerst radioactief
gelabeld glucose toegediend. Dat gaat naar de plekken die actief zijn.
De scan kan detecteren waar de glucose naar toe is gegaan.
Positron emissie tomografie (PET-scan) bij patiënten.
- Radioactief gelabeld glucose
- Metabole activiteit
- Hersenen, hart, nieren, blaas (deze zijn altijd actief)
- Infectie, maligniteit
à Deze scan geeft dus extra informatie over een afwijking, of deze actief is of niet actief.
De gebruikte glucose 2-deoxy-2-[18]fluoro-D-glucose (18F-FDG) zorgt dat de glycolyse niet in
werking wordt gezet, daarom wordt het gevangen in de cel en kan er een scan van gemaakt
worden.
Longfunctie
Longfunctie onderzoek wordt gedaan door middel van een ‘blaastest’. Hierbij wordt
geresisteerd wat men inademt en wat men uitademt. Je wil weten wat de maximale
waardes zijn.
Fiets ergometrie
, Bij een fiets ergometrie moet de patiënt zo veel mogelijk fietsen, waarbij het steeds
zwaarder wordt gemaakt. Door middel van een masker wordt de ademhaling bijgehouden.
Dit levert een Flow-Volume Curve op.
COPD is eigenlijk een soort verslapping van de luchtwegen. De lucht komt er makkelijk in,
maar bij het uitademen vallen de luchtwegen samen. Dit zorgt voor het invallen van de Flow-
Volume curve bij COPD.
Voorbereiding bronchoscopie
Om te onderzoeken hoe de structuur er van binnen uitziet maakt men gebruik van een
bronchoscopie. Ook kunnen er biopten worden afgenomen. De diagnose longkanker kan pas
echt gegeven worden als het onder de microscoop heeft gelegen. Dus men wil een punctie
afnemen.
De patiënt moet verdooft worden bij de keel en mond. Een bronchoscopie roept anders flink
hoesten op.
EUS/EBUS
- EUS: Echo-Ultra Sound. Het gaat via de slokdarm.
- EBUS ziet er ongeveer hetzelfde uit als een bronchoscoop (het gaat ook via de
luchtpijp). Alleen aan het uiteinde zich een echo-kopje. Op deze manier kan je kijken
of er klieren achter het weefsel zitten. Je kan deze dan voorzichtig aanbrengen.
Tumor RUL
Je wil weten waar de kanker zit, dus of er uitzaaiingen zijn. Dit maakt uit voor de prognose
en voor de behandeling.
CT-geleide punctie
Soms is het beter om van de zijkant, dwars door alle structuren heen te prikken en zo bij de
longen te komen. Er zit een afwijking in de long, dus ga je door de long heen met de naald.
Complicaties:
- Klaplong
- Bloeding
Thoracoscopie
Als er afwijkingen zijn tussen de vliezen (borstvlies en longvlies) kan men met een
thoracoscopie naar binnen. Er wordt een incisie gemaakt tussen de ribben vanaf de
buitenkant. Er ontstaat dan sowieso een klaplong. Vervolgens kan het longvlies
gecontroleerd worden op afwijkingen.
Mediastinoscopie
