Europees recht
Hoe en waarom werden de Europese Gemeenschappen
opgericht?
De Europese Gemeenschappen werden opgericht als antwoord op de verwoestingen
veroorzaakt door de Tweede Wereldoorlog en de wens om toekomstige conflicten in Europa
te voorkomen. De belangrijkste drijfveren achter de oprichting van deze gemeenschappen
waren economische samenwerking, integratie en het bevorderen van vrede. Hier volgt een
kort overzicht:
Context na de Tweede Wereldoorlog:
In de nasleep van de Tweede Wereldoorlog lag Europa in puin, zowel economisch als politiek.
De oorlog had immens menselijk lijden en economische ontberingen veroorzaakt. De
Europese leiders zagen in dat er een nieuwe aanpak nodig was om te zorgen voor blijvende
vrede en welvaart op het continent.
Toekomstige conflicten voorkomen:
Het belangrijkste doel van de Europese Gemeenschappen was het bevorderen van
economische integratie tussen Europese landen als middel om stabiliteit te bevorderen en
het soort nationalistische rivaliteiten en conflicten te voorkomen die tot twee verwoestende
wereldoorlogen hadden geleid. Door de economieën van de Europese landen met elkaar te
verbinden, geloofde men dat de kans op gewapende conflicten aanzienlijk kleiner zou
worden.
Het ontstaan van de Europese Unie
Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal (EGKS) - 1951:
De eerste stap naar Europese integratie was de oprichting van de Europese Gemeenschap
voor Kolen en Staal (EGKS) in 1951. De EGKS had als doel een gemeenschappelijke markt
voor kolen en staal te creëren tussen de zes oprichtende leden (België, Frankrijk, Italië,
Luxemburg, Nederland en West-Duitsland). Door de productie van deze belangrijke
grondstoffen te bundelen, was het de bedoeling om de economieën van deze naties zodanig
aan elkaar te binden dat oorlog economisch onhaalbaar zou worden.
Verdragen van Rome - 1957:
Voortbouwend op het succes van de EGKS werden in 1957 de Verdragen van Rome
ondertekend. Deze verdragen creëerden twee bijkomende gemeenschappen: de Europese
Economische Gemeenschap (EEG) en de Europese Gemeenschap voor Atoomenergie
(EURATOM). De EEG streefde ernaar een gemeenschappelijke markt voor goederen en
diensten op te richten en vrij verkeer en handel tussen de lidstaten te bevorderen.
Het fusieverdrag – 1965:
Door dit fusieverdrag (of the Merger treaty) verkregen de drie Europese gemeenschappen,
naast het Parlement en het hof van justitie dat ze ook één commissie en één raad deelden.
, Het akkoord van Luxemburg – 1966
Het belangrijkste onderwerp van het Luxemburgse Compromis was de stemprocedure in de
Raad van Ministers, met name de overgang van de unanimiteitsregel naar gekwalificeerde
meerderheidsstemming. Het Verdrag van Rome, dat de oprichting van de EEG in 1957
regelde, voorzag in het gebruik van unanimiteit bij besluitvorming in de Raad voor bepaalde
beleidsgebieden.
De Europese akte (SEA) – 1986
De Europese Akte van 1986 was een belangrijk verdrag dat de Europese Gemeenschappen
hervormde en de basis legde voor verdere integratie binnen de Europese Unie (EU). Het
verdrag werd ondertekend op 17 februari 1986 en trad in werking op 1 juli 1987. De
Europese Akte was de eerste wijziging van de verdragen van de Europese Gemeenschappen
sinds de ondertekening van het Verdrag van Rome in 1957.
Het belangrijkste doel was het creëren van een Europese interne markt in 1992, waarin
goederen, diensten, kapitaal en mensen vrij konden bewegen. Dit hield in dat
belemmeringen voor vrij verkeer binnen de Europese Gemeenschap werden weggenomen.
Politieke en economische samenwerking:
Naast de economische voordelen werden de Europese Gemeenschappen gezien als een
manier om politieke samenwerking te bevorderen en een gevoel van eenheid te creëren
tussen de Europese naties. Het idee was dat nauwere economische banden zouden leiden
tot meer begrip en samenwerking op politiek gebied, waardoor de kans op conflicten zou
afnemen.
Het verdrag van Maastricht – 1992
Het Verdrag van Maastricht, voluit het Verdrag betreffende de Europese Unie genoemd,
werd op 7 februari 1992 ondertekend in Maastricht en vormde een belangrijke mijlpaal in de
geschiedenis van de Europese integratie. Het Verdrag van Maastricht legde de basis voor de
oprichting van de Europese Unie (EU) zoals we die nu kennen.
Drie pijlers:
Het verdrag introduceerde het concept van "drie pijlers" waarop de Europese Unie zou
worden gebaseerd:
1. De Europese Gemeenschappen (de eerder opgerichte Europese Economische
Gemeenschap, Europese Gemeenschap voor Atoomenergie en Europese
Gemeenschap voor Kolen en Staal)
2. Het gemeenschappelijk buitenlands en veiligheidsbeleid (GBVB)
3. Samenwerking op het gebied van justitie en binnenlandse zaken (JBZ).
Het verdrag van Maastricht gaf ook de aanzet tot een gemeenschappelijke Europese
munteenheid (de euro) die vanaf 1 januari 2002 gebruikt werden.
Het verdrag van Amsterdam (ToA) – 1997
Met dit verdrag wouden ze ervoor zorgen dat er een nauwere samenwerking was tussen de
kleinere lidstaten en wouden ze werken aan de invoering van ruimte van vrijheid en
veiligheid, uitbreiding van de stemprocedure, rechten van de burgers, etc.…
Hoe en waarom werden de Europese Gemeenschappen
opgericht?
De Europese Gemeenschappen werden opgericht als antwoord op de verwoestingen
veroorzaakt door de Tweede Wereldoorlog en de wens om toekomstige conflicten in Europa
te voorkomen. De belangrijkste drijfveren achter de oprichting van deze gemeenschappen
waren economische samenwerking, integratie en het bevorderen van vrede. Hier volgt een
kort overzicht:
Context na de Tweede Wereldoorlog:
In de nasleep van de Tweede Wereldoorlog lag Europa in puin, zowel economisch als politiek.
De oorlog had immens menselijk lijden en economische ontberingen veroorzaakt. De
Europese leiders zagen in dat er een nieuwe aanpak nodig was om te zorgen voor blijvende
vrede en welvaart op het continent.
Toekomstige conflicten voorkomen:
Het belangrijkste doel van de Europese Gemeenschappen was het bevorderen van
economische integratie tussen Europese landen als middel om stabiliteit te bevorderen en
het soort nationalistische rivaliteiten en conflicten te voorkomen die tot twee verwoestende
wereldoorlogen hadden geleid. Door de economieën van de Europese landen met elkaar te
verbinden, geloofde men dat de kans op gewapende conflicten aanzienlijk kleiner zou
worden.
Het ontstaan van de Europese Unie
Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal (EGKS) - 1951:
De eerste stap naar Europese integratie was de oprichting van de Europese Gemeenschap
voor Kolen en Staal (EGKS) in 1951. De EGKS had als doel een gemeenschappelijke markt
voor kolen en staal te creëren tussen de zes oprichtende leden (België, Frankrijk, Italië,
Luxemburg, Nederland en West-Duitsland). Door de productie van deze belangrijke
grondstoffen te bundelen, was het de bedoeling om de economieën van deze naties zodanig
aan elkaar te binden dat oorlog economisch onhaalbaar zou worden.
Verdragen van Rome - 1957:
Voortbouwend op het succes van de EGKS werden in 1957 de Verdragen van Rome
ondertekend. Deze verdragen creëerden twee bijkomende gemeenschappen: de Europese
Economische Gemeenschap (EEG) en de Europese Gemeenschap voor Atoomenergie
(EURATOM). De EEG streefde ernaar een gemeenschappelijke markt voor goederen en
diensten op te richten en vrij verkeer en handel tussen de lidstaten te bevorderen.
Het fusieverdrag – 1965:
Door dit fusieverdrag (of the Merger treaty) verkregen de drie Europese gemeenschappen,
naast het Parlement en het hof van justitie dat ze ook één commissie en één raad deelden.
, Het akkoord van Luxemburg – 1966
Het belangrijkste onderwerp van het Luxemburgse Compromis was de stemprocedure in de
Raad van Ministers, met name de overgang van de unanimiteitsregel naar gekwalificeerde
meerderheidsstemming. Het Verdrag van Rome, dat de oprichting van de EEG in 1957
regelde, voorzag in het gebruik van unanimiteit bij besluitvorming in de Raad voor bepaalde
beleidsgebieden.
De Europese akte (SEA) – 1986
De Europese Akte van 1986 was een belangrijk verdrag dat de Europese Gemeenschappen
hervormde en de basis legde voor verdere integratie binnen de Europese Unie (EU). Het
verdrag werd ondertekend op 17 februari 1986 en trad in werking op 1 juli 1987. De
Europese Akte was de eerste wijziging van de verdragen van de Europese Gemeenschappen
sinds de ondertekening van het Verdrag van Rome in 1957.
Het belangrijkste doel was het creëren van een Europese interne markt in 1992, waarin
goederen, diensten, kapitaal en mensen vrij konden bewegen. Dit hield in dat
belemmeringen voor vrij verkeer binnen de Europese Gemeenschap werden weggenomen.
Politieke en economische samenwerking:
Naast de economische voordelen werden de Europese Gemeenschappen gezien als een
manier om politieke samenwerking te bevorderen en een gevoel van eenheid te creëren
tussen de Europese naties. Het idee was dat nauwere economische banden zouden leiden
tot meer begrip en samenwerking op politiek gebied, waardoor de kans op conflicten zou
afnemen.
Het verdrag van Maastricht – 1992
Het Verdrag van Maastricht, voluit het Verdrag betreffende de Europese Unie genoemd,
werd op 7 februari 1992 ondertekend in Maastricht en vormde een belangrijke mijlpaal in de
geschiedenis van de Europese integratie. Het Verdrag van Maastricht legde de basis voor de
oprichting van de Europese Unie (EU) zoals we die nu kennen.
Drie pijlers:
Het verdrag introduceerde het concept van "drie pijlers" waarop de Europese Unie zou
worden gebaseerd:
1. De Europese Gemeenschappen (de eerder opgerichte Europese Economische
Gemeenschap, Europese Gemeenschap voor Atoomenergie en Europese
Gemeenschap voor Kolen en Staal)
2. Het gemeenschappelijk buitenlands en veiligheidsbeleid (GBVB)
3. Samenwerking op het gebied van justitie en binnenlandse zaken (JBZ).
Het verdrag van Maastricht gaf ook de aanzet tot een gemeenschappelijke Europese
munteenheid (de euro) die vanaf 1 januari 2002 gebruikt werden.
Het verdrag van Amsterdam (ToA) – 1997
Met dit verdrag wouden ze ervoor zorgen dat er een nauwere samenwerking was tussen de
kleinere lidstaten en wouden ze werken aan de invoering van ruimte van vrijheid en
veiligheid, uitbreiding van de stemprocedure, rechten van de burgers, etc.…
