BEROEPSROLLEN
Inhoudsopgave
FUNDAMENTEN VAN HET SOCIAAL WERK.............................................. 1
DE GLOBALE DEFINITIE VAN HET SOCIAAL WERK ................................................1
SOCIAAL WERKER HANDELT OP EEN BIJZONDERE MANIER.....................................2
DOELEN................................................................................................2
SOCIALE VERANDERING EN ONTWIKKELING........................................................................2
SOCIALE COHESIE........................................................................................................ 3
EMPOWERMENT........................................................................................................... 3
BEVRIJDING VAN DE MENS............................................................................................. 3
WAARDEN..............................................................................................3
SOCIALE RECHTVAARDIGHEID......................................................................................... 3
MENSENRECHTEN........................................................................................................ 4
COLLECTIEVE VERANTWOORDELIJKHEID............................................................................ 5
RESPECT VOOR DIVERSITEIT........................................................................................... 5
DUURZAAMHEID......................................................................................6
DUURZAAM SOCIAAL WERK............................................................................................ 6
TOEPASSINGEN.......................................................................................7
SAAMO GENT........................................................................................................... 7
BEROEPSROLLEN IN HET SOCIAAL WERK.............................................. 7
SOCIAAL WERK ALS BEROEP........................................................................7
SOCIAAL WERK ALS BEROEP........................................................................................... 7
SOCIAAL WERK ALS BEROEPSKRACHT............................................................................... 8
BEROEPSROLLEN (NIET EXHAUSTIEF).............................................................8
COMMUNICATOR.......................................................................................................... 8
MEDEVORMGEVER SOCIAAL BELEID.................................................................................. 9
TOLK....................................................................................................................... 10
SOCIALE INNOVATOR.................................................................................................. 11
NETWERKBOUWER..................................................................................................... 12
FRONTLINIEWERKER................................................................................................... 13
ORGANISATIEONTWIKKELAAR........................................................................................ 14
BEROEPSROLLEN GELINKT AAN EEN SOCIAAL WERKPRAKTIJK...............................16
FUNDAMENTEN VAN HET SOCIAAL WERK
DE GLOBALE DEFINITIE VAN HET SOCIAAL WERK
1
,Globale defintie (vanbuiten kennen):
“Sociaal werk is een praktijk-gebaseerd beroep en een academische discipline die sociale
verandering en ontwikkeling, sociale cohesie, empowerment en bevrijding van mensen
bevordert. Principes van sociale rechtvaardigheid, mensenrechten, collectieve
verantwoordelijkheid en respect voor diversiteit staan centraal in sociaal werk.
Onderbouwd door sociaalwerktheorieën, sociale wetenschappen, menswetenschappen en
inheemse en lokale vormen van kennis, engageert sociaal werk mensen en structuren om
levensuitdagingen en problemen aan te pakken en welzijn te bevorderen.”
Kanttekeningen:
1. Definitie tot stand in een specifieke context en probeert de verschillende
opvattingen die er bestaan over sociaal werk te bevatten
2. Deze definitie is aan verandering onderhevig
a. 1975: focus op helpen van individuen en groepen
b. 1982: aandacht naar sociale verandering
c. 2000: mensenrechten en sociale rechtvaardigheid
d. 2014: collectieve verantwoordelijkheid en respect voor diversiteit
e. Structurele laatste jaren pas toegenomen
3. Globale ipv internationale definitie
Doelen = sociale verandering en ontwikkeling, sociale cohesien empowerment,
bevrijding van de mens
Waarden = sociale rechtvaardigheid, mensenrechten, collectieve verantwoordelijkheid,
respect voor diversiteit
SOCIAAL WERKER HANDELT OP EEN BIJZONDERE MANIER
= Sociaal-agogisch handelen
o Als beroep
o Brug tussen individu en samenleving
o Sociale interactie bij sociale problemen
o Dynamiek van het veranderen
o 2 doelen:
Sociaal doel: doel menswaardig bestaan, naar einddoel
Agogisch doel: veranderingsproces ernaartoe, verhouding individu
en samenleving, wederkerig
o Essentially contested concepts = concept waarover geen
overeenstemming is
Bv. UVRM (er zijn nog onrechtvaardigheden)
o Wij handelen niet neutraal, handelen vanuit duidelijke waarden (normatief
karakter)
o Draagt mijn handelen bij tot een sociale rechtvaardigheid
o Ethische afweging
o Spanningsveld tussen emancipering en disciplinering
Bv. vluchtelingen willen we helpen maar moeten zich aanpassen
Bv. druggebruikers die niet werken moeten we die sanctioneren, of
gaan we ze emanciperen door ze vrijwilligerswerk te laten doen
DOELEN
SOCIALE VERANDERING EN ONTWIKKELING
o We willen verandering
o Individuele benadering (menselijke waardigheid) bv. workshops, bijscholing
2
, o Structurele sociale rechtvaardigheid bv. multidisciplinair overleg, gentse
MW overleg
bv. moeten we samenkomen met organisaties
bv. woonproject voor individuele en structurele verandering
bv. brief naar mutualiteit sturen
bv. bellen naar brussel over de enkelband
bv. op een speciale manier zorgen voor woningen (filmpje)
SOCIALE COHESIE
o Relaties tussen leden van de samenleving
o Verbinding relaties
o Bruggen bouwen tussen organisaties
o Loyaliteit en solidariteit
o Individuele verantwoordelijk vs collectieve verantwoordelijkheid om deel te
nemen is het de plicht van de samenleving dat iedereen er in moet
deelnemen, eerst moet je bewijzen en inburgeren en dan pas kan je deel
zijn van de samenleving
Bv. buddywerking
Bv. infomomenten
bv. warmste week
Bv. kantien (locatie waar mensen zich kunnen ontmoeten), lekkergekker (koken met
cliënt), yieha (inclusief jeugdwerk)
Bv. samenwerken in de buurt
EMPOWERMENT
o Kracht en macht
o Individuele = mensen aanspreken van de krachten van personen en hun
omgeving
o Structurele = groepen in kwetsbare situaties in staat stellen macht te
verwerven voor die maatschappelijke veranderingen
Bv. meegaan naar dokter of op de bus
Bv. mensen met beperking in hun krachten te zetten
Bv. samen naar de winkel gaan
Bv. zelf hun huis laten bouwen
BEVRIJDING VAN DE MENS
o Samen bevrijden, in verband staan met elkaar
o signaleren
o Ook structurele oorzaken van onderdrukking of privileges te bestrijden
Bv. netwerk
Bv. infomomenten op scholen over de maand van de tandzorg
WAARDEN
SOCIALE RECHTVAARDIGHEID
Afhankelijk van probleemdefiniëring en perspectief ga je als maatschappij andere
keuzes maken
Wij kijken eerder naar daklozen dat het een individuele verantwoordelijkheid is
PVDA had idee dat iedereen 1500€ krijgt standaard
Samenleving maakt bepaalde keuzes en dat heeft een impact
Als MW moet je ook keuzes maken en moet je altijd verantwoorden
3
Inhoudsopgave
FUNDAMENTEN VAN HET SOCIAAL WERK.............................................. 1
DE GLOBALE DEFINITIE VAN HET SOCIAAL WERK ................................................1
SOCIAAL WERKER HANDELT OP EEN BIJZONDERE MANIER.....................................2
DOELEN................................................................................................2
SOCIALE VERANDERING EN ONTWIKKELING........................................................................2
SOCIALE COHESIE........................................................................................................ 3
EMPOWERMENT........................................................................................................... 3
BEVRIJDING VAN DE MENS............................................................................................. 3
WAARDEN..............................................................................................3
SOCIALE RECHTVAARDIGHEID......................................................................................... 3
MENSENRECHTEN........................................................................................................ 4
COLLECTIEVE VERANTWOORDELIJKHEID............................................................................ 5
RESPECT VOOR DIVERSITEIT........................................................................................... 5
DUURZAAMHEID......................................................................................6
DUURZAAM SOCIAAL WERK............................................................................................ 6
TOEPASSINGEN.......................................................................................7
SAAMO GENT........................................................................................................... 7
BEROEPSROLLEN IN HET SOCIAAL WERK.............................................. 7
SOCIAAL WERK ALS BEROEP........................................................................7
SOCIAAL WERK ALS BEROEP........................................................................................... 7
SOCIAAL WERK ALS BEROEPSKRACHT............................................................................... 8
BEROEPSROLLEN (NIET EXHAUSTIEF).............................................................8
COMMUNICATOR.......................................................................................................... 8
MEDEVORMGEVER SOCIAAL BELEID.................................................................................. 9
TOLK....................................................................................................................... 10
SOCIALE INNOVATOR.................................................................................................. 11
NETWERKBOUWER..................................................................................................... 12
FRONTLINIEWERKER................................................................................................... 13
ORGANISATIEONTWIKKELAAR........................................................................................ 14
BEROEPSROLLEN GELINKT AAN EEN SOCIAAL WERKPRAKTIJK...............................16
FUNDAMENTEN VAN HET SOCIAAL WERK
DE GLOBALE DEFINITIE VAN HET SOCIAAL WERK
1
,Globale defintie (vanbuiten kennen):
“Sociaal werk is een praktijk-gebaseerd beroep en een academische discipline die sociale
verandering en ontwikkeling, sociale cohesie, empowerment en bevrijding van mensen
bevordert. Principes van sociale rechtvaardigheid, mensenrechten, collectieve
verantwoordelijkheid en respect voor diversiteit staan centraal in sociaal werk.
Onderbouwd door sociaalwerktheorieën, sociale wetenschappen, menswetenschappen en
inheemse en lokale vormen van kennis, engageert sociaal werk mensen en structuren om
levensuitdagingen en problemen aan te pakken en welzijn te bevorderen.”
Kanttekeningen:
1. Definitie tot stand in een specifieke context en probeert de verschillende
opvattingen die er bestaan over sociaal werk te bevatten
2. Deze definitie is aan verandering onderhevig
a. 1975: focus op helpen van individuen en groepen
b. 1982: aandacht naar sociale verandering
c. 2000: mensenrechten en sociale rechtvaardigheid
d. 2014: collectieve verantwoordelijkheid en respect voor diversiteit
e. Structurele laatste jaren pas toegenomen
3. Globale ipv internationale definitie
Doelen = sociale verandering en ontwikkeling, sociale cohesien empowerment,
bevrijding van de mens
Waarden = sociale rechtvaardigheid, mensenrechten, collectieve verantwoordelijkheid,
respect voor diversiteit
SOCIAAL WERKER HANDELT OP EEN BIJZONDERE MANIER
= Sociaal-agogisch handelen
o Als beroep
o Brug tussen individu en samenleving
o Sociale interactie bij sociale problemen
o Dynamiek van het veranderen
o 2 doelen:
Sociaal doel: doel menswaardig bestaan, naar einddoel
Agogisch doel: veranderingsproces ernaartoe, verhouding individu
en samenleving, wederkerig
o Essentially contested concepts = concept waarover geen
overeenstemming is
Bv. UVRM (er zijn nog onrechtvaardigheden)
o Wij handelen niet neutraal, handelen vanuit duidelijke waarden (normatief
karakter)
o Draagt mijn handelen bij tot een sociale rechtvaardigheid
o Ethische afweging
o Spanningsveld tussen emancipering en disciplinering
Bv. vluchtelingen willen we helpen maar moeten zich aanpassen
Bv. druggebruikers die niet werken moeten we die sanctioneren, of
gaan we ze emanciperen door ze vrijwilligerswerk te laten doen
DOELEN
SOCIALE VERANDERING EN ONTWIKKELING
o We willen verandering
o Individuele benadering (menselijke waardigheid) bv. workshops, bijscholing
2
, o Structurele sociale rechtvaardigheid bv. multidisciplinair overleg, gentse
MW overleg
bv. moeten we samenkomen met organisaties
bv. woonproject voor individuele en structurele verandering
bv. brief naar mutualiteit sturen
bv. bellen naar brussel over de enkelband
bv. op een speciale manier zorgen voor woningen (filmpje)
SOCIALE COHESIE
o Relaties tussen leden van de samenleving
o Verbinding relaties
o Bruggen bouwen tussen organisaties
o Loyaliteit en solidariteit
o Individuele verantwoordelijk vs collectieve verantwoordelijkheid om deel te
nemen is het de plicht van de samenleving dat iedereen er in moet
deelnemen, eerst moet je bewijzen en inburgeren en dan pas kan je deel
zijn van de samenleving
Bv. buddywerking
Bv. infomomenten
bv. warmste week
Bv. kantien (locatie waar mensen zich kunnen ontmoeten), lekkergekker (koken met
cliënt), yieha (inclusief jeugdwerk)
Bv. samenwerken in de buurt
EMPOWERMENT
o Kracht en macht
o Individuele = mensen aanspreken van de krachten van personen en hun
omgeving
o Structurele = groepen in kwetsbare situaties in staat stellen macht te
verwerven voor die maatschappelijke veranderingen
Bv. meegaan naar dokter of op de bus
Bv. mensen met beperking in hun krachten te zetten
Bv. samen naar de winkel gaan
Bv. zelf hun huis laten bouwen
BEVRIJDING VAN DE MENS
o Samen bevrijden, in verband staan met elkaar
o signaleren
o Ook structurele oorzaken van onderdrukking of privileges te bestrijden
Bv. netwerk
Bv. infomomenten op scholen over de maand van de tandzorg
WAARDEN
SOCIALE RECHTVAARDIGHEID
Afhankelijk van probleemdefiniëring en perspectief ga je als maatschappij andere
keuzes maken
Wij kijken eerder naar daklozen dat het een individuele verantwoordelijkheid is
PVDA had idee dat iedereen 1500€ krijgt standaard
Samenleving maakt bepaalde keuzes en dat heeft een impact
Als MW moet je ook keuzes maken en moet je altijd verantwoorden
3
