Probleem 4
Leerdoel: Wat is metacognitie?
Alexander en Mayer h10 en Artikel Papaleontiou-Louca
Binnen het concept metacognitie wort er vaak onderscheid gemaakt tussen:
- Kennis over cognitie (stabiele, maar feilbare informatie die mensen hebben over hun eigen
cognitieve processen)
Declaratieve kennis over het cognitieve systeem.
En (declaratieve) conditionele kennis over het nut van strategieën.
Procedurele kennis over hoe je strategieën toepast.
- Regulatie van cognitie (activiteiten die ingezet worden om te reguleren en om het leren te
overzien, dit is relatief onstabiel van aard (kan verschillen naar gelang de situatie) en
leeftijdsafhankelijk)
metacognitieve vaardigheden voor het controleren van strategiegebruik in het kader van
plannen, monitoren en evalueren.
Regulatie wordt ook beïnvloed door patronen van arousal en het zelfbeeld.
Metacognitieve kennis verwijst naar de declaratieve kennis van een persoon over het samenspel
tussen persoons-, taak- en strategiekenmerken (bv iemand denkt over zichzelf (persoonskenmerk)
dat hij niet goed genoeg kan lezen (taakkenmerk) en dat hij daaro meer tijd moet besteden aan het
lezen van een hoofdstuk (strategiekenmerk).
Metacognitieve kennis kan zowel correct als incorrect zijn aangezien leerlingen hun
competenties kunnen overschatten of onderschatten.
Metacognitieve kennis hoeft niet altijd te leiden tot effectief gedrag.
Omschrijving van metacognitie volgens Kluwer: het denkobject heeft kennis over het eigen denken
en dat van anderen en het denkobject kan de richting van het eigen denken monitoren en reguleren.
Hij gebruikt de term executieve processen in het kader van monitoring- en regulatiestrategieën.
Executieve monitorningsprocessen gaan over iemand beslissingen die helpen om:
- Een taak waaraan gewerkt wordt te identificeren.
- De voortgang van het werk te checken.
- Die voortgang te evalueren.
- Te voorspellen wat de uitkomst van die voortgang zal zijn.
Executieve regulatieprocessen gaan over iemands beslissingen die helpen om:
- Zijn/haar middelen toe te kennen aan de huidige taak.
- Te bepalen in welke volgorde stappen moeten worden ondernomen om de taak te
volbrengen.
- Te bepalen met welke intensiteit er aan de taak gewerkt moet worden.
- Te bepalen met welke snelheid er aan een taak gewerkt moet worden.
Subcomponenten van metacognitieve kennis:
- Metageheugen: heeft te maken met declaratieve kennis over de eigen geheugencapaciteiten
en kennis over strategieën die geheugenprocessen beïnvloeden.
De nadruk lag eerst vooral op het product van metageheugen en later vooral op het
proces, hierbij passen:
, Studies met Feeling of Knowing (FOK) focust op voorspelling van toekomstige
resultaten op basis van dingen die nog niet worden gekend.
Studies met Judgement of Learning (JOL) focust op voorspelling van
toekomstige resultaten op basis van dingen die wel gekend worden.
- Conditionele kennis: declaratieve kennis wanneer een bepaalde metacognitieve strategie
ingezet moet worden en met welk doel. Het beschikken over adequate conditionele kennis
wil nog niet zeggen dat een strategie ook daadwerkelijk wordt uitgevoerd, een leerling kan
namelijk nog steeds de procedurele kennis missen over hoe een strategie uitgevoerd moet
worden.
Bronnen voor metacognitieve kennis:
- Belief system.
- Oordelen en feedback van anderen.
- Metacognitieve ervaringen (nonanalystische en onbewuste inferentiële processen die
gedreven worden door affectieve ervaringen (bv interesse, teleurstelling, nieuwsgierigheid
en dus altijd subjectief zijn).
Metacognitieve kennis en ervaringen hebben gemeen dat ze beide voortkomen uit een
monitoringsproces. Metacognitieve kennis gaat over kennis die opgehaald wordt uit het geheugen,
terwijl metacognitieve ervaringen gaan over gevoelens, oordelen, inschattingen en gedachten die
mensen hebben tijdens een taak. Ondanks dat ze voortkomen uit een in of meer onbewust proces
kan het, zodra leerlingen zich er bewust van worden, min of meer stabiele cognitieve kennis worden.
Metacognitieve vaardigheden behoren tot het verworven repertoire van procedurele kennis voor het
monitoren, sturen en controleren van het eigen probleemoplossend gedrag. Hieronder kunnen
verschillende activiteiten vallen:
- Bij aanvang van een taak: bv lezen en analyseren van de taak, voorkennis activeren, doelen
stellen en plannen.
- Tijdens een taak: bv het volgen of juist opzettelijk veranderen van een plan, monitoren en
checken, notities maken en time en resource management waardoor het uitvoeren van de
taak gestuurd en gecontroleerd wordt.
- Aan het einde van een taak: bv evalueren van uitkomsten in het kader van het gestelde doel,
conclusies trekken, samenvatten, reflecteren op het leerproces zo wordt de uitkomst van
een taak geëvalueerd en geïnterpreteerd om zo te leren van de eigen acties met het oog op
de toekomst.
Metacognitieve activiteiten die in worden gezet kunnen verschillen van taak tot taak en
van domein tot domein.
Ondanks dat is er wel bewijs dat deze verschillende activiteiten voortkomen uit dezelfde
metacognitieve gronden.
In tegenstelling tot metacognitieve kennis, hebben metacognitieve vaardigheden een ingebouwd
feedbackmechanisme. Als je goed kunt plannen en monitoren dan levert dat goede resultaten op en
als je dat niet doet niet. Leerlingen kunnen hierbij de metacognitieve aard van hun falen ontdekken
Leerdoel: Wat is metacognitie?
Alexander en Mayer h10 en Artikel Papaleontiou-Louca
Binnen het concept metacognitie wort er vaak onderscheid gemaakt tussen:
- Kennis over cognitie (stabiele, maar feilbare informatie die mensen hebben over hun eigen
cognitieve processen)
Declaratieve kennis over het cognitieve systeem.
En (declaratieve) conditionele kennis over het nut van strategieën.
Procedurele kennis over hoe je strategieën toepast.
- Regulatie van cognitie (activiteiten die ingezet worden om te reguleren en om het leren te
overzien, dit is relatief onstabiel van aard (kan verschillen naar gelang de situatie) en
leeftijdsafhankelijk)
metacognitieve vaardigheden voor het controleren van strategiegebruik in het kader van
plannen, monitoren en evalueren.
Regulatie wordt ook beïnvloed door patronen van arousal en het zelfbeeld.
Metacognitieve kennis verwijst naar de declaratieve kennis van een persoon over het samenspel
tussen persoons-, taak- en strategiekenmerken (bv iemand denkt over zichzelf (persoonskenmerk)
dat hij niet goed genoeg kan lezen (taakkenmerk) en dat hij daaro meer tijd moet besteden aan het
lezen van een hoofdstuk (strategiekenmerk).
Metacognitieve kennis kan zowel correct als incorrect zijn aangezien leerlingen hun
competenties kunnen overschatten of onderschatten.
Metacognitieve kennis hoeft niet altijd te leiden tot effectief gedrag.
Omschrijving van metacognitie volgens Kluwer: het denkobject heeft kennis over het eigen denken
en dat van anderen en het denkobject kan de richting van het eigen denken monitoren en reguleren.
Hij gebruikt de term executieve processen in het kader van monitoring- en regulatiestrategieën.
Executieve monitorningsprocessen gaan over iemand beslissingen die helpen om:
- Een taak waaraan gewerkt wordt te identificeren.
- De voortgang van het werk te checken.
- Die voortgang te evalueren.
- Te voorspellen wat de uitkomst van die voortgang zal zijn.
Executieve regulatieprocessen gaan over iemands beslissingen die helpen om:
- Zijn/haar middelen toe te kennen aan de huidige taak.
- Te bepalen in welke volgorde stappen moeten worden ondernomen om de taak te
volbrengen.
- Te bepalen met welke intensiteit er aan de taak gewerkt moet worden.
- Te bepalen met welke snelheid er aan een taak gewerkt moet worden.
Subcomponenten van metacognitieve kennis:
- Metageheugen: heeft te maken met declaratieve kennis over de eigen geheugencapaciteiten
en kennis over strategieën die geheugenprocessen beïnvloeden.
De nadruk lag eerst vooral op het product van metageheugen en later vooral op het
proces, hierbij passen:
, Studies met Feeling of Knowing (FOK) focust op voorspelling van toekomstige
resultaten op basis van dingen die nog niet worden gekend.
Studies met Judgement of Learning (JOL) focust op voorspelling van
toekomstige resultaten op basis van dingen die wel gekend worden.
- Conditionele kennis: declaratieve kennis wanneer een bepaalde metacognitieve strategie
ingezet moet worden en met welk doel. Het beschikken over adequate conditionele kennis
wil nog niet zeggen dat een strategie ook daadwerkelijk wordt uitgevoerd, een leerling kan
namelijk nog steeds de procedurele kennis missen over hoe een strategie uitgevoerd moet
worden.
Bronnen voor metacognitieve kennis:
- Belief system.
- Oordelen en feedback van anderen.
- Metacognitieve ervaringen (nonanalystische en onbewuste inferentiële processen die
gedreven worden door affectieve ervaringen (bv interesse, teleurstelling, nieuwsgierigheid
en dus altijd subjectief zijn).
Metacognitieve kennis en ervaringen hebben gemeen dat ze beide voortkomen uit een
monitoringsproces. Metacognitieve kennis gaat over kennis die opgehaald wordt uit het geheugen,
terwijl metacognitieve ervaringen gaan over gevoelens, oordelen, inschattingen en gedachten die
mensen hebben tijdens een taak. Ondanks dat ze voortkomen uit een in of meer onbewust proces
kan het, zodra leerlingen zich er bewust van worden, min of meer stabiele cognitieve kennis worden.
Metacognitieve vaardigheden behoren tot het verworven repertoire van procedurele kennis voor het
monitoren, sturen en controleren van het eigen probleemoplossend gedrag. Hieronder kunnen
verschillende activiteiten vallen:
- Bij aanvang van een taak: bv lezen en analyseren van de taak, voorkennis activeren, doelen
stellen en plannen.
- Tijdens een taak: bv het volgen of juist opzettelijk veranderen van een plan, monitoren en
checken, notities maken en time en resource management waardoor het uitvoeren van de
taak gestuurd en gecontroleerd wordt.
- Aan het einde van een taak: bv evalueren van uitkomsten in het kader van het gestelde doel,
conclusies trekken, samenvatten, reflecteren op het leerproces zo wordt de uitkomst van
een taak geëvalueerd en geïnterpreteerd om zo te leren van de eigen acties met het oog op
de toekomst.
Metacognitieve activiteiten die in worden gezet kunnen verschillen van taak tot taak en
van domein tot domein.
Ondanks dat is er wel bewijs dat deze verschillende activiteiten voortkomen uit dezelfde
metacognitieve gronden.
In tegenstelling tot metacognitieve kennis, hebben metacognitieve vaardigheden een ingebouwd
feedbackmechanisme. Als je goed kunt plannen en monitoren dan levert dat goede resultaten op en
als je dat niet doet niet. Leerlingen kunnen hierbij de metacognitieve aard van hun falen ontdekken
