Een complexe wereld
Wat is verbindend werken?
Individueel niveau
= Factoren van lichamelijke, psychologische, relationele of materiële aard die het eigen
functioneren van cliënt en/of functioneren van de cliënt in relatie met anderen bepalen. (Bv.
gezondheid, assertiviteit, materiële omstandigheden)
- Generalistisch kijken
- Outreachend en empowerment
o Niet overnemen van de mensen maar zorgen dat ze zelf verder kunnen.
Collectief niveau
= Factoren die wat verder van de cliënt als persoon vandaag liggen. Aspecten in de leefsituatie
waar cliënt direct invloed van ondervindt. (Bv. de buurt, wijk waar cliënt woont, werk..)
Maatschappelijk niveau
= Structurele maatschappelijke factoren die mede een verklaring zijn voor iemands
leefomstandigheden en problemen maar die soms heel ver weg zijn van de concrete leefsituatie.
(Bv. wetgevende initatieven, culturele verwachtingspatronen van man/vrouw…)
- Wat is het beleid, wat doet de overheid wel of niet voor mensen die in een moeilijke
situatie zitten
- Beleidsniveau
Maatschappelijke kwetsbaarheid
= Controlerende, sanctionerende en discriminerende aspecten
- Initeractief proces
o Relatie individuen & maatschappelijke instellingen
o Cumulatieve ervaringen
o Eigen oplossingsstrategie
Bandbreedte en schaarste
- Schaarste mentaliteit
- Bandbreedte
o Mentale capaciteit om na te denken & beslissingen te nemen
o Minder zelfcontrole
o Daling IQ
- Armoedeprogramma
Armoedeweb
Drempels: 7B’s
Begrijpbaarheid
Beschikbaarheid
Bekendheid
Betrouwbaarheid
Bruikbaarheid
, Betaalbaarheid
Bereikbaarheid
Knelpunten drempels
Microniveau Mesoniveau Macroniveau
Individuele drempels De organisatorische Structurele drempels
(persoonlijkse opvattingen, drempels, de 7B’s - Doolhof van
taboes, gevoelens van hulpverleningsdiensten
schaamte,…) + de drempels in - Verkokering van de
de relatie hulpvrager – hulpverlening
hulpverlener (sociale positie, - Complexe en
cultuur, inlevingsvermogen) onduidelijke wetgeving
- Geen automatische
rechtentoekenning
Beleidsvisie
Vermaatschappelijking van de zorg
“Een verschuiving binnen de zorg waarbij ernaar gestreefd wordt om mensen met een
beperking, chronisch zieken, kwetsbare ouderen, jongeren met gedrags- en emotionele
problemen, mensen die in armoede leven,…, met al hun mogelijkheden en kwetsbaarheden een
eigen zinvolle plek in de samenleving te laten innemen, hen daarbij waar nodig te ondersteunen en
de zorg zoveel mogelijk geïntegreed in de samenleving te laten verlopen.”
- Zorg wordt verleend in en door de samenleving
- Doel: Creëren van verbondenheid en evolueren naar een meer inclusieve samenleving
- Mobiliseren van sociaal kapitaal
- Vermaatschappelijking = fundamentele verschuiving in zorg&welzijn
- Overheid = belangrijke rol
o Faciliteren: Nodige instrumenten ontwikkelen & aanbieden
o Subsidiëren: Organisaties die nieuwe initatieven ontwikkelen financieren
o Organiseren: Uitgebreid netwerk aan professionele dienstverlening waar mensen
een beroep op kunnen doen wanneer de eigen kracht of de informele zorg in de
samenleving te kort schiet.
Uitgangspunten
- Solidaire & inclusieve samenleving gekenmerkt door inclusief burgerschap, respect voor
mensenrechten en realisatie van sociale grondrechten, burgerdemocratie in relatie tot de
representatieve democratie, regie over eigen leven en zelfbepaling in relatie tot de
gemeenschap waar men deel van uitmaakt in functie met kwaliteit van leven, vraagsturing,
kracht- en contextgericht werken, deïnstitutionalisering en community care.
Mensbeeld vermaatschappelijking
- Actief burgerschap
o Onderliggend mensbeeld: keuzevrijheid, zelfregie, zelfbeschikking
o Vertrekken vanuit empowerment en volwaardige bijdrage aan en deel uitmaken
van de samenleving
- Ideaalbeeld
o Actieve, mondige, gemotiveerde en autonome burger <–> burgers in kwetsbare
situaties die geen rationele keuzes maken (bandbreedte & neoliberalisme)
- Inclusie is niet het aanpassen van de zogenaamde standaard van burgerschap
- Vermaatschappelijking verwijst naar
, o Plaats (extramuralisering): afbouwen van residentiële zorg ten voordele van
amublante zorg of zorg dichtbij huis
o Zorgverstrekker
Inschakelen van zorgpotentieel in de sociale omgeving
Overdracht van gespecialiseerde zorg naar basisvoorzieningen op de 1ste lijn
Inclusie van zorg in alle sectoren van de samenleving
Kansen en uitdagingen vermaatschappelijking
Cliënt Omgeving & netwerk Overheid
. Aantal vaardigheden . Niet iedereen heeft . Paradoxale
. Recht op zorg niet altijd netwerk verwachtingen
gegarandeerd . Draagkracht netwerk . Basisrecht realiseren
. Individueel schuldmodel . Bieden informele hulp . Geen besparingsoperatie
moet keuze zijn
. Kan weigeren?
Vermarkting van de zorg
1. Marktwerking
2. Commercialisering
3. Privatisering
4. Tendering
5. Vermarkting
Vermarkting oorzaak en gevolg
- Markt komt tegenmoet aan de
keuzevrijheid
- Luxueze en minimale zorg
- Toegang tot zorg wordt bepaald door
koopkracht
- Schaalvergroting
- Druk op professionals
Betrokken actoren
DOMINANTE POLITIEKE VISIE
Neoliberalisme
Welvaarstparadox: nooit had de westerse mens het zo goed: nooit voelde hij zich zo slecht.
Ondanks onze materiële welvaart en technologische vooruitgang kennen we een stijging van
mentale stoornissen, echtscheidingen, verslavingen en burn-outs.
Wat is verbindend werken?
Individueel niveau
= Factoren van lichamelijke, psychologische, relationele of materiële aard die het eigen
functioneren van cliënt en/of functioneren van de cliënt in relatie met anderen bepalen. (Bv.
gezondheid, assertiviteit, materiële omstandigheden)
- Generalistisch kijken
- Outreachend en empowerment
o Niet overnemen van de mensen maar zorgen dat ze zelf verder kunnen.
Collectief niveau
= Factoren die wat verder van de cliënt als persoon vandaag liggen. Aspecten in de leefsituatie
waar cliënt direct invloed van ondervindt. (Bv. de buurt, wijk waar cliënt woont, werk..)
Maatschappelijk niveau
= Structurele maatschappelijke factoren die mede een verklaring zijn voor iemands
leefomstandigheden en problemen maar die soms heel ver weg zijn van de concrete leefsituatie.
(Bv. wetgevende initatieven, culturele verwachtingspatronen van man/vrouw…)
- Wat is het beleid, wat doet de overheid wel of niet voor mensen die in een moeilijke
situatie zitten
- Beleidsniveau
Maatschappelijke kwetsbaarheid
= Controlerende, sanctionerende en discriminerende aspecten
- Initeractief proces
o Relatie individuen & maatschappelijke instellingen
o Cumulatieve ervaringen
o Eigen oplossingsstrategie
Bandbreedte en schaarste
- Schaarste mentaliteit
- Bandbreedte
o Mentale capaciteit om na te denken & beslissingen te nemen
o Minder zelfcontrole
o Daling IQ
- Armoedeprogramma
Armoedeweb
Drempels: 7B’s
Begrijpbaarheid
Beschikbaarheid
Bekendheid
Betrouwbaarheid
Bruikbaarheid
, Betaalbaarheid
Bereikbaarheid
Knelpunten drempels
Microniveau Mesoniveau Macroniveau
Individuele drempels De organisatorische Structurele drempels
(persoonlijkse opvattingen, drempels, de 7B’s - Doolhof van
taboes, gevoelens van hulpverleningsdiensten
schaamte,…) + de drempels in - Verkokering van de
de relatie hulpvrager – hulpverlening
hulpverlener (sociale positie, - Complexe en
cultuur, inlevingsvermogen) onduidelijke wetgeving
- Geen automatische
rechtentoekenning
Beleidsvisie
Vermaatschappelijking van de zorg
“Een verschuiving binnen de zorg waarbij ernaar gestreefd wordt om mensen met een
beperking, chronisch zieken, kwetsbare ouderen, jongeren met gedrags- en emotionele
problemen, mensen die in armoede leven,…, met al hun mogelijkheden en kwetsbaarheden een
eigen zinvolle plek in de samenleving te laten innemen, hen daarbij waar nodig te ondersteunen en
de zorg zoveel mogelijk geïntegreed in de samenleving te laten verlopen.”
- Zorg wordt verleend in en door de samenleving
- Doel: Creëren van verbondenheid en evolueren naar een meer inclusieve samenleving
- Mobiliseren van sociaal kapitaal
- Vermaatschappelijking = fundamentele verschuiving in zorg&welzijn
- Overheid = belangrijke rol
o Faciliteren: Nodige instrumenten ontwikkelen & aanbieden
o Subsidiëren: Organisaties die nieuwe initatieven ontwikkelen financieren
o Organiseren: Uitgebreid netwerk aan professionele dienstverlening waar mensen
een beroep op kunnen doen wanneer de eigen kracht of de informele zorg in de
samenleving te kort schiet.
Uitgangspunten
- Solidaire & inclusieve samenleving gekenmerkt door inclusief burgerschap, respect voor
mensenrechten en realisatie van sociale grondrechten, burgerdemocratie in relatie tot de
representatieve democratie, regie over eigen leven en zelfbepaling in relatie tot de
gemeenschap waar men deel van uitmaakt in functie met kwaliteit van leven, vraagsturing,
kracht- en contextgericht werken, deïnstitutionalisering en community care.
Mensbeeld vermaatschappelijking
- Actief burgerschap
o Onderliggend mensbeeld: keuzevrijheid, zelfregie, zelfbeschikking
o Vertrekken vanuit empowerment en volwaardige bijdrage aan en deel uitmaken
van de samenleving
- Ideaalbeeld
o Actieve, mondige, gemotiveerde en autonome burger <–> burgers in kwetsbare
situaties die geen rationele keuzes maken (bandbreedte & neoliberalisme)
- Inclusie is niet het aanpassen van de zogenaamde standaard van burgerschap
- Vermaatschappelijking verwijst naar
, o Plaats (extramuralisering): afbouwen van residentiële zorg ten voordele van
amublante zorg of zorg dichtbij huis
o Zorgverstrekker
Inschakelen van zorgpotentieel in de sociale omgeving
Overdracht van gespecialiseerde zorg naar basisvoorzieningen op de 1ste lijn
Inclusie van zorg in alle sectoren van de samenleving
Kansen en uitdagingen vermaatschappelijking
Cliënt Omgeving & netwerk Overheid
. Aantal vaardigheden . Niet iedereen heeft . Paradoxale
. Recht op zorg niet altijd netwerk verwachtingen
gegarandeerd . Draagkracht netwerk . Basisrecht realiseren
. Individueel schuldmodel . Bieden informele hulp . Geen besparingsoperatie
moet keuze zijn
. Kan weigeren?
Vermarkting van de zorg
1. Marktwerking
2. Commercialisering
3. Privatisering
4. Tendering
5. Vermarkting
Vermarkting oorzaak en gevolg
- Markt komt tegenmoet aan de
keuzevrijheid
- Luxueze en minimale zorg
- Toegang tot zorg wordt bepaald door
koopkracht
- Schaalvergroting
- Druk op professionals
Betrokken actoren
DOMINANTE POLITIEKE VISIE
Neoliberalisme
Welvaarstparadox: nooit had de westerse mens het zo goed: nooit voelde hij zich zo slecht.
Ondanks onze materiële welvaart en technologische vooruitgang kennen we een stijging van
mentale stoornissen, echtscheidingen, verslavingen en burn-outs.
