Hoofdstuk 8
Coördinatie tussen prikkels en reactie: het hormonaal stelsel
2) productie en werking van hormonen
Hormoonproducti - Naar inwendig milieu (rechtstreeks in bloed)
e endocriene - Afhankelijk van duur en intensiviteit van prikkel
klieren - Werkt op basis van drempelwaarden
doelwitcel Cel van orgaan dat gevoelig is voor een specifiek hormoon
Hechting Een hormoon hecht zich enkel aan een doelwitcel. Na de
hormoon aan binding van het hormoon aan de doelwitcel stimuleert/
doelwitcel remt de werking van de cel
Voorkoming Sommige hormonale klieren komen bij beide geslachten
hormonale klieren voor bv. Hypothalamus, bijnier, thymus en andere komen
bij de geslachten enkel bij man of vrouw voor bv. Teelbal/eierstok
Werking Produceert hormonen die andere klieren aanzet tot het
hypothalamus produceren van hormonen bv de hypofyse
Hypofyse - Groote van erwt
- Midden in hoofd aan onderzijde hersenen
- Belangrijkste endocr. Klier omdat ze een groot
aantal andere endocr. Klieren aanstuurt
2.1) endocriene klieren aangestuurd door de hypofyse
Schildklier - Bestaat uit 2 lobben, 1 aan elke kant van de
luchtpijp
- Produceert horm dankzij TSH (schildklierstimulerend
horm), dat door de hypofyse wordt afgscheden
Opbouw - Bestaat uit blaasjes waartussen haarvaten lopen
schildklier - De cellen van die blaasjes produceren tyroxine
Tyroxine - Schildklierhormoon
- Gaat doorheen de wand van de blaasjes in bloed
- Tot 3J zorgt voor groei en ontwikkeling hersenen
daarna hersenwerking
- Lengtegroei en stofwisseling van lichaamsweefsels
hypofyse - Produceert horm FSH, LH en lueïniserend hormoon
- Hormonen Regelen werking organen en stimuleren
productie van andere hormonen.
FSH Follikelstimulerend hormoon
LH Gelelichaamstimulerend hormoon
Productie Teelballen stimuleren voor zaadcellen en testosteron
hormonen dankzij
hypofyse bij man
Productie - Rijping eicellen in eierstokken
hormonen dankzij - Eierstokken productie oestrogeen en progesteron
hypofyse bij
vrouw
geslachtshormoo Testosteron, oestrogeen en progesteron zorgen voor
n ontwikkeling geslachtskenmerken
Productie - Placenta maakt oestrogeen en progesteron aan
hormonen tijdens (zorgen ervoor dat de zwangerschap aanhoudt en
zwangerschap in dat er geen nieuwe eicel meer rijpt)
hypofyse - Einde zwangerschap en periode borstvoeding:
Coördinatie tussen prikkels en reactie: het hormonaal stelsel
2) productie en werking van hormonen
Hormoonproducti - Naar inwendig milieu (rechtstreeks in bloed)
e endocriene - Afhankelijk van duur en intensiviteit van prikkel
klieren - Werkt op basis van drempelwaarden
doelwitcel Cel van orgaan dat gevoelig is voor een specifiek hormoon
Hechting Een hormoon hecht zich enkel aan een doelwitcel. Na de
hormoon aan binding van het hormoon aan de doelwitcel stimuleert/
doelwitcel remt de werking van de cel
Voorkoming Sommige hormonale klieren komen bij beide geslachten
hormonale klieren voor bv. Hypothalamus, bijnier, thymus en andere komen
bij de geslachten enkel bij man of vrouw voor bv. Teelbal/eierstok
Werking Produceert hormonen die andere klieren aanzet tot het
hypothalamus produceren van hormonen bv de hypofyse
Hypofyse - Groote van erwt
- Midden in hoofd aan onderzijde hersenen
- Belangrijkste endocr. Klier omdat ze een groot
aantal andere endocr. Klieren aanstuurt
2.1) endocriene klieren aangestuurd door de hypofyse
Schildklier - Bestaat uit 2 lobben, 1 aan elke kant van de
luchtpijp
- Produceert horm dankzij TSH (schildklierstimulerend
horm), dat door de hypofyse wordt afgscheden
Opbouw - Bestaat uit blaasjes waartussen haarvaten lopen
schildklier - De cellen van die blaasjes produceren tyroxine
Tyroxine - Schildklierhormoon
- Gaat doorheen de wand van de blaasjes in bloed
- Tot 3J zorgt voor groei en ontwikkeling hersenen
daarna hersenwerking
- Lengtegroei en stofwisseling van lichaamsweefsels
hypofyse - Produceert horm FSH, LH en lueïniserend hormoon
- Hormonen Regelen werking organen en stimuleren
productie van andere hormonen.
FSH Follikelstimulerend hormoon
LH Gelelichaamstimulerend hormoon
Productie Teelballen stimuleren voor zaadcellen en testosteron
hormonen dankzij
hypofyse bij man
Productie - Rijping eicellen in eierstokken
hormonen dankzij - Eierstokken productie oestrogeen en progesteron
hypofyse bij
vrouw
geslachtshormoo Testosteron, oestrogeen en progesteron zorgen voor
n ontwikkeling geslachtskenmerken
Productie - Placenta maakt oestrogeen en progesteron aan
hormonen tijdens (zorgen ervoor dat de zwangerschap aanhoudt en
zwangerschap in dat er geen nieuwe eicel meer rijpt)
hypofyse - Einde zwangerschap en periode borstvoeding:
