Academische teksten -> 6 soorten
ONDERZOEKSRAPPORT
- = schriftelijke publicatie die de resultaten van wetenschappelijk onderzoek
rapporteert
- Onderzoeker vertrekt vanuit een onderzoeksvraag
- Onderzoeksvraag splitsen we op in deelonderzoeksvragen
- M’n gaat een antwoord zoeken op deze onderzoeksvragen
Onderzoeksrapport kent een vaste structuur:
- Inleiding: de opzet, het onderzoeksdoel en de methodologie
- Corpus: resultaten van het onderzoek + de analyse ervan
- Conclusie: onderzoeker trekt conclusies een formuleer aanbevelingen
ADVIESRAPPORT
- = schriftelijk document dat aanbevelingen doet op basis van een grondige
analyse van een probleem, situatie of vraagstuk
Structuur (meestal, niet altijd zo!)
- Inleiding: schetst de context
- Analyse van de huidige toestand
- Aanbevelingen worden helder en gedetailleerd gepresenteerd
Doel van het adviesrapport
- Lezer voorzien van bruikbare inzichten
- Lezer voorzien van een goed onderbouwd pad voor actie te bieden
ESSAY
- = (korte) zakelijke tekst waarin een auteur zijn visie op een specifiek
onderwerp presenteert
- Essay = verhandeling
- Schrijver geeft zijn gedachte rond een bepaalde stelling -> argumenten
- Nodigt de lezer uit tot nadenken en discussie
Vaste structuur
- Inleiding
- Body: met onderbouwde paragrafen
- Conclusie
,WETENSCHAPPELIJK ARTIKEL
- = vloeit vaak voort uit een diepgaand onderzoeksrapport
- Worden vaan gepubliceerd in vaktijdschriften
- Zorgvuldigheid en nauwkeurigheid zijn belangrijk
- De taal is formeel
Vaste structuur
- Inleiding: formuleert de auteur de onderzoeksvraag
- Hoofdtekst: nauwkeurige en duidelijke uitwerking van de vraag
- Beknopte conclusie
POPULAIRWETENSCHAPPELIJK ARTIKEL
- = wordt gebruikt om niet-vakgenoten te informeren over de stand van het
onderzoek of recente ontwikkelingen in het vak gebied
- Dient om resultaten van een wetenschappelijk onderzoek met de
buitenwereld te delen
- Eenvoudige, heldere taal
- Voorbeelden om complexe onderwerpen uit te leggen
- Minder formeel, meer verhalend geschreven
- Geen vaste structuur
- Geen copy-paste!
CASESTUDY
- = een diepgaande analyse van een specifieke situatie, gebeurtenis of
organisatie
- Onderzoek omvat gedetailleerde observaties, interviews en documentatie
Structuur
- Inleiding: tot de casus
- Beschrijving van de context
- Toegepaste methodologie
- Verzamelde gegevens
- Analyse met interpretaties
Journalistieke teksten -> 7 soorten
NIEUWSBERICHT
- = er wordt een actueel nieuwsfeit in een beperkt aantal regels verteld
- De inhoud is feitelijk, duidelijk en nauwkeurig
- Nieuwsbericht geeft een antwoorde op de W-vragen en H-vraag
Wie
Wat
Waar
Wanneer
Waarom
, Waartoe
Hoe
- Geschreven volgens de omgekeerde Pyramide
Kernboodschap: die wordt stapsgewijs verder uitgewerkt
Lead: vetgedrukte alinea, bevat essentie van het nieuws
Alinea’s; met ondersteunende feiten
- De kop van een nieuwsbericht is feitelijk, helder en beknopt
NIEUWSANALYSE
- = gaat uit van een actueel feit, maar de auteur houdt zich niet bezig met dat
feit zelf, maar wel met de betekenis ervan
- Nieuwsanalyse = duidingsartikel
- Feiten in een bredere context plaatsen
- Journalist geeft zijn mening niet
- Journalisten zijn vaak vertrouwd met het onderwerp waarover ze schrijven
Structuur
- Kop: is pakkend
- Lead: aanstekelijk
- Analyse: klinkt meer als een verhaal dan een beschrijving
- Prikkelende conclusie
ACHTERGRONDARTIKEL
- Lijkt op een nieuwsanalyse
- Gaat niet over het nieuwsfeit, maar over de achtergronden, oorzaken en
mogelijke gevolgen
- Auteur weet zelf de antwoorden nog niet op de vragen -> auteur is geen
specialist
- Elk nieuwsfeit waarbij de lezer behoefte zou kunnen hebben aan meer uitleg is
geschikt voor een achtergrondartikel
Structuur
- Kop: treffend citaat, rake observatie, nieuwsgierig makende conclusie, …
- Lead: geeft de lezer meteen het gevoel dat het artikel kennis toevoegt aan
wat hij al weet over het onderwerp
- Tweede alinea: nieuwsfeiten vernoemd die aanleiding tot het
achtergrondartikel vormen
OPINIESTUK
- = geeft de mening weer van een deskundige of publieke persoonlijkheid over
een nieuwsfeit
- Bijdrage leveren tot een publiek debat over een maatschappelijk onderwerp
- Kan zelfs de besluitvorming omtrent het onderwerp beïnvloeden
- Mening van de lezer beïnvloeden
Eerst, lezer interesseren voor het onderwerp
, Vervolgens, het standpunt overbrengen + dit beargumenteren
- Kop: vaak beknopte weergave van het standpunt, geformuleerd als citaat ->
dus tussen “ “
- Bijna nooit in de ik-vorm geschreven
- Onder tekst: naam en functie van auteur vermeld
COMMENTAAR
- = opiniërend artikel dat de visie van “de krant” tegenover een belangrijk
nieuwsfeit uit de actualiteit vertegenwoordigt
- Wordt meestal door de hoofdredacteur geschreven
- Geschreven in betogende stijl
- Minder de bedoeling om de lezer te overtuigen ↔ opiniestuk
Structuur:
- Kop: kort, niet feitelijk
- Eerste alinea: gerefereerd aan het nieuws dat m’n gaat becommentariëren
- Vervolgens 2 mogelijkheden
Starten met standpunt dat voorzien wordt van argumenten
OF argumenten voor en tegen opsommen, waarna een conclusie volgt
INTERVIEWARTIKEL
- Eén of meerder personen worden aan het woord gelaten
- Interviewer kan uitlopende doelen beogen
Een portret schetsen van de geïnterviewde -> karaktertrekken bovenhalen
OF informatie te verkrijgen van de geïnterviewde -> interviewer stelt juiste
vragen
OF de opinie van de geïnterviewde analyseren -> interviewer gaat in
discussie
-> 3 doelstellingen zijn zelden samen aanwezig in één interview, combinatie van
2 doelen is wel gebruikelijk
- Interviewartikel is een bewerkte en gestructureerde tekst
Structuur
- Kop: een markante quote uit het gesprek
- Inleiding: geïnterviewde wordt gesitueerd en er wordt aangegeven waarom
deze persoon gekozen werd
- Beschrijvingen van de omstandigheden
- Teaser: die de lezer prikkelt om verder te lezen
- Lead
- Na lead: gesprek word chronologisch weergeven
RECENSIE
- = een kranten- of tijdschriftartikel waarin een nieuw(e) boek, voorstelling, film
of dergelijke wordt beoordeeld
,- Recensent is iemand die door zijn ervaring geloofwaardig is voor het
lezerspubliek
- Doel: lezer overtuigen dat het gerecenseerde object de moeite waard is of net
niet
Structuur
- Kop: verwijst naar hetgeen dat gerecenseerd word
- Lead: gesignaleerd dat er een nieuw werk is uitgekomen
- Vervolgens beschrijft dat de recensent wat er te zien, horen of lezen is ->
ZONDER de inhoud na te vertellen
- Daarna geeft de recensent een onderbouwde beoordeling
Hoofdstuk 2: tekststructuur
Ordeningsmethode
Auteurs hanteren 4 principes om hun tekst in te delen
CHRONOLOGISCHE INDELING
- = beschrijft een situatie van vroeger tot nu, of omgekeerd
- Ook een verschijnsel dat zich in het heden afspeelt en verklaard wordt uit het
verleden heeft deze opbouw
GEOGRAFISCHE INDELING
- = er wordt een situatieschets per continent, land, gebied of per afdeling
gegeven
- Komt niet vaak voor
(SUB) THEMATISCHE INDELING
- = tekstthema valt uiteen in verschillende sub thema’s -> worden telkens in
een aparte alinea of paragraaf behandelt
- Komt vaak voor
METHODISCHE INDELING
- = hebben een structuur op basis van de opeenvolgende stappen in een
redenering
- Vaak over teksten waarin een probleem of maatregel word behandelt
- 6 soorten methodische tekststructuren
Probleemstructuur
-> wat is het probleem precies
-> waarom is het een probleem
-> voor wie is het een probleem
-> wat zijn de oorzaken ervan
-> wat is er tegen te doen
Maatregelstructuur
, -> wat is de maatregel precies
-> waarom is de maatregel nodig
-> hoe wordt de maatregel uitgevoerd
-> wat zijn de effecten van de maatregel
Evaluatiestructuur
-> wat zijn de relevante eigenschappen van wat beoordeelt wordt
-> wat zijn de relevante beoordelingscriteria
-> wat zijn de positieve aspecten
-> wat zijn de negatieve aspecten
-> hoe luidt het totaaloordeel
Ontwerpstructuur
-> waartoe dient het
-> aan welke eisen moet het voldoen
-> welke middelen moeten worden gekozen
-> hoe ziet het ontwerp eruit
-> wat is de waarde van het onderwerp
Onderzoekstructuur
-> wat wordt er precies onderzocht
-> waarom wordt het onderzocht
-> volgens welke methode wordt er onderzocht
-> wat zijn de resultaten
-> welke conclusies worden eruit getrokken
Argumentatiestructuur
-> wat is het onderwerp van de argumentatie
-> wat is het standpunt van de auteur tegenover het onderwerp
-> wat zijn de argumenten die het standpunt ondersteunen
-> wat zijn de argumenten die het tegengestelde standpunt verzwakken
-> wat is de conclusie of aanbeveling van de auteur
Oefeningen: syllabus!
Alinea’s
A definiëring
- = verzameling van zinnen die informatie geven over één thema
- Goede alinea bevat één kernidee
- Verschillende alinea’s worden gecombineerd tot een paragraaf
-> = grotere eenheid, wordt voorafgegaan door ene nummer en een titel
- Doordacht gebruik van alinea’s is cruciaal in een tekst
- Alinea is de belangrijkste bouwsteen van een tekst