Samenvatting BTW
0a. algemene inleiding btw:
4 delen: A, B, C en D
A) Situering van de btw in de Belgische begroting:
Wat is een begroting? Een begroting is een raming van de inkomsten en uitgaven van de
overheid op jaarbasis.
Vanwaar haalt de overheid deze inkomsten?
Overzicht van de staatsinkomsten:
Fiscale- & Parafiscale ontvangsten:
Het overgrote deel van totale ontvangsten bestaan uit fiscale
ontvangsten (belastingen) en parafiscale ontvangsten (sociale
bijdragen)
Deze fiscale ontvangsten bestaan uit verschillende belastingen:
personenbelasting, vennootschapsbelasting, BTW, invoerrechten,
accijnzen, roerende voorheffingen
De parafiscale lasten zijn de RSZ-bijdragen die de werkgevers en
werknemers dienen te betalen in het kader van de Sociale Zekerheid
en worden berekend op het brutoloon van de werknemers
Niet-Fiscale Ontvangsten:
De verwachte ontvangsten die niet voortkomen uit de belastingwetten. De
ontvangsten die door de verschillende FOD’s worden geïnd. Voorbeelden:
verkoop van reispassen, publicaties in het Belgisch Staatsblad, dividenden uit
overheidsparticipaties bij bedrijven (vb. Proximus, Bpost, BNP Paribas)...
Alternatieve financiering:
Uit de verkoop van overheidseigendommen kan de overheid ook middelen
genereren om overheidsprojecten te genereren en/of de staatsschuld
aflossen. Dit kan gaan over privatisering van overheidsbedrijven, verkoop van
militaire domeinen of de verkoop van goud.
Leningen:
Tekort op de begroting te financieren door overheidsschuld aan te gaan. Dit
kan men doen met kortlopende schatkistcertificaten (3-6 maanden) of op 1
jaar. Daarnaast kan de schatkist OLO’s uitgeven.
,Alexia Bertrand = staatsecretaris voor begroting
De overheid treedt sturend op, ze willen de bevolking een bepaalde richting in duwen
om iets af te raden of te stimuleren
Vb: rookvrije generatie creëren
De fiscale ontvangsten als voornaamste bron van overheidsinkomsten:
Er zijn in België verschillende belastingen:
1. De PB: personenbelasting
2. De btw
3. De erfbelasting/successierechten: erfbelasting afhankelijk van graad
4. De registratierechten: vb: de verkooprechten bij een O.G. (= onroerend goed)
5. De douanerechten/invoerrechten
6. De VennB: vennootschapsbelasting
Verkooprechten Vlaams gewest sinds 1 januari 2022: (tarieven kennen)
Algemeen tarief = 12% (2de woning = 12% btw)
Aankoop van enige eigen woning: 3%
Belastingen worden opgedeeld in directe en indirecte belastingen:
Directe belastingen:
Worden (zeer) regelmatig geïnd
Zijn belastingen op inkomsten
Op voorhand bepaald (vb: personen-, vennootschaps-
rechtspersonenbelasting en belasting van niet-inwoners)
Indirecte belastingen:
Worden onregelmatig geïnd
Zijn belastingen op het verbruik en overdracht van goederen en diensten
Niet op voorhand bepaald en onvoorspelbaar want pas geheven wanneer
situatie zich voordoet (vb: successierechten als ouders overlijden, BTW bij
aankoop van bijna alle goederen, registratierechten bij aankoop van grond,
douanerechten en accijnzen)
Wat is een accijns?
Een accijns is een extra belasting op producten waarvan de overheid vindt dat ze slecht voor
ons zijn (vb: alcohol, tabak, brandstof).
Conclusie deel A) situering van de btw in de Belgische begroting:
, Btw is een indirecte belasting omdat het een belasting is op het verbruik van
goederen en diensten en ze vertegenwoordigt ongeveer 25% van de totale fiscale
ontvangsten.
Btw is een gedeelde belasting waarvan het grootste deel van de opbrengst toekomt
aan de federale overheid, een ander deel wordt afgedragen aan de Europese Unie.
B) Historiek:
1. De btw werd in België ingevoerd op 1 januari 1971
De overdrachttaks werd afgeschaft in 1970: (2 grote nadelen)
Nadeel 1: De overdrachttaks was cumulatief dat wil zeggen dat ze een
kostprijselement vormde. Er was geen recht op aftrek van de taks, dat wil zeggen dat
de overdrachttaks niet neutraal was.
Nadeel 2: De overdrachttaks was niet doorzichtig. De consument kon nooit weten
hoeveel taks hij betaalde bij de aankoop van een goed of dienst
Dit was (kleine) examenvraag van vorig jaar
5 stellen van de btw die deze nadelen niet heeft:
1. De btw is niet cumulatief
2. De btw vormt geen kostprijselement
3. Er is nu wel recht op aftrek van btw voor de btw-plichtigen
4. De btw is een neutrale belasting
5. De btw is een doorzichtige belasting
Basis principe: btw is neutraal
De btw is geen kost of opbrengst want je kan het terugvorderen of bent het
verschuldigd
2. De btw is een belasting die in de verschillende lidstaten van de EU volgens een
geharmoniseerde wetgeving wordt toegepast
=> EU telt 27 lidstaten
, => Vanaf 1971 spreken we van btw (die was volledig Belgisch)
=> Vanaf 1983 vallen de grenzen weg
Enkele toepassingen (examen):
1. Een ondernemer uit Leuven verkoopt diepvriesproducten aan een ondernemer uit
Polen. De goederen worden naar Polen vervoerd door de verkoper
2. Een ondernemer uit Leuven verkoopt diepvriesproducten aan een ondernemer uit
Noorwegen. De goederen worden naar Noorwegen vervoerd door de verkoper.
Bespreek deze twee transacties en geef de roosters van de aangifte:
1. Hier is sprake van een ICL (=intra communautaire levering = vanuit België leveren
we naar polen = verkoop binnen de Europese Unie, maar buiten België): vrij van BTW
(= op de factuur staat geen btw vermeld ondanks verkoop door Belgische
onderneming): rooster 46 (= maatstaf van heffing) van de btw-aangifte
2. Hier is sprake van uitvoer (= verkoop buiten de Europese Unie en buiten België):
vrij van btw: rooster 47 (= maatstaf van heffing) van de btw-aangifte
C. Btw wetgeving is grotendeels Europese wetgeving:
1. Het Belgisch btw-wetboek (WBTW) en haar uitvoeringsbesluiten zijn
de omzetting van verschillende Europese richtlijnen en verordeningen.
Richtlijnen: wetten die Europa uitvoert (moeten worden omgezet naar Belgische
wetten)
2. Rechtspraak van het Hof van Justitie (HvJ) is dus voornamelijk van belang!
Dit Hof spreekt zich uit over prejudiciële vragen (van nationale rechters) over de
interpretatie van een btw-richtlijn en over inbreukprocedures opgestart door de
Europese Commissie wegens niet-nakoming van de verplichtingen door nationale
overheden (bv. niet-tijdige omzetting van een richtlijn in nationaal recht)
3. Nationale bevoegdheden en btw-historiek in België
4. Toekomst btw
0a. algemene inleiding btw:
4 delen: A, B, C en D
A) Situering van de btw in de Belgische begroting:
Wat is een begroting? Een begroting is een raming van de inkomsten en uitgaven van de
overheid op jaarbasis.
Vanwaar haalt de overheid deze inkomsten?
Overzicht van de staatsinkomsten:
Fiscale- & Parafiscale ontvangsten:
Het overgrote deel van totale ontvangsten bestaan uit fiscale
ontvangsten (belastingen) en parafiscale ontvangsten (sociale
bijdragen)
Deze fiscale ontvangsten bestaan uit verschillende belastingen:
personenbelasting, vennootschapsbelasting, BTW, invoerrechten,
accijnzen, roerende voorheffingen
De parafiscale lasten zijn de RSZ-bijdragen die de werkgevers en
werknemers dienen te betalen in het kader van de Sociale Zekerheid
en worden berekend op het brutoloon van de werknemers
Niet-Fiscale Ontvangsten:
De verwachte ontvangsten die niet voortkomen uit de belastingwetten. De
ontvangsten die door de verschillende FOD’s worden geïnd. Voorbeelden:
verkoop van reispassen, publicaties in het Belgisch Staatsblad, dividenden uit
overheidsparticipaties bij bedrijven (vb. Proximus, Bpost, BNP Paribas)...
Alternatieve financiering:
Uit de verkoop van overheidseigendommen kan de overheid ook middelen
genereren om overheidsprojecten te genereren en/of de staatsschuld
aflossen. Dit kan gaan over privatisering van overheidsbedrijven, verkoop van
militaire domeinen of de verkoop van goud.
Leningen:
Tekort op de begroting te financieren door overheidsschuld aan te gaan. Dit
kan men doen met kortlopende schatkistcertificaten (3-6 maanden) of op 1
jaar. Daarnaast kan de schatkist OLO’s uitgeven.
,Alexia Bertrand = staatsecretaris voor begroting
De overheid treedt sturend op, ze willen de bevolking een bepaalde richting in duwen
om iets af te raden of te stimuleren
Vb: rookvrije generatie creëren
De fiscale ontvangsten als voornaamste bron van overheidsinkomsten:
Er zijn in België verschillende belastingen:
1. De PB: personenbelasting
2. De btw
3. De erfbelasting/successierechten: erfbelasting afhankelijk van graad
4. De registratierechten: vb: de verkooprechten bij een O.G. (= onroerend goed)
5. De douanerechten/invoerrechten
6. De VennB: vennootschapsbelasting
Verkooprechten Vlaams gewest sinds 1 januari 2022: (tarieven kennen)
Algemeen tarief = 12% (2de woning = 12% btw)
Aankoop van enige eigen woning: 3%
Belastingen worden opgedeeld in directe en indirecte belastingen:
Directe belastingen:
Worden (zeer) regelmatig geïnd
Zijn belastingen op inkomsten
Op voorhand bepaald (vb: personen-, vennootschaps-
rechtspersonenbelasting en belasting van niet-inwoners)
Indirecte belastingen:
Worden onregelmatig geïnd
Zijn belastingen op het verbruik en overdracht van goederen en diensten
Niet op voorhand bepaald en onvoorspelbaar want pas geheven wanneer
situatie zich voordoet (vb: successierechten als ouders overlijden, BTW bij
aankoop van bijna alle goederen, registratierechten bij aankoop van grond,
douanerechten en accijnzen)
Wat is een accijns?
Een accijns is een extra belasting op producten waarvan de overheid vindt dat ze slecht voor
ons zijn (vb: alcohol, tabak, brandstof).
Conclusie deel A) situering van de btw in de Belgische begroting:
, Btw is een indirecte belasting omdat het een belasting is op het verbruik van
goederen en diensten en ze vertegenwoordigt ongeveer 25% van de totale fiscale
ontvangsten.
Btw is een gedeelde belasting waarvan het grootste deel van de opbrengst toekomt
aan de federale overheid, een ander deel wordt afgedragen aan de Europese Unie.
B) Historiek:
1. De btw werd in België ingevoerd op 1 januari 1971
De overdrachttaks werd afgeschaft in 1970: (2 grote nadelen)
Nadeel 1: De overdrachttaks was cumulatief dat wil zeggen dat ze een
kostprijselement vormde. Er was geen recht op aftrek van de taks, dat wil zeggen dat
de overdrachttaks niet neutraal was.
Nadeel 2: De overdrachttaks was niet doorzichtig. De consument kon nooit weten
hoeveel taks hij betaalde bij de aankoop van een goed of dienst
Dit was (kleine) examenvraag van vorig jaar
5 stellen van de btw die deze nadelen niet heeft:
1. De btw is niet cumulatief
2. De btw vormt geen kostprijselement
3. Er is nu wel recht op aftrek van btw voor de btw-plichtigen
4. De btw is een neutrale belasting
5. De btw is een doorzichtige belasting
Basis principe: btw is neutraal
De btw is geen kost of opbrengst want je kan het terugvorderen of bent het
verschuldigd
2. De btw is een belasting die in de verschillende lidstaten van de EU volgens een
geharmoniseerde wetgeving wordt toegepast
=> EU telt 27 lidstaten
, => Vanaf 1971 spreken we van btw (die was volledig Belgisch)
=> Vanaf 1983 vallen de grenzen weg
Enkele toepassingen (examen):
1. Een ondernemer uit Leuven verkoopt diepvriesproducten aan een ondernemer uit
Polen. De goederen worden naar Polen vervoerd door de verkoper
2. Een ondernemer uit Leuven verkoopt diepvriesproducten aan een ondernemer uit
Noorwegen. De goederen worden naar Noorwegen vervoerd door de verkoper.
Bespreek deze twee transacties en geef de roosters van de aangifte:
1. Hier is sprake van een ICL (=intra communautaire levering = vanuit België leveren
we naar polen = verkoop binnen de Europese Unie, maar buiten België): vrij van BTW
(= op de factuur staat geen btw vermeld ondanks verkoop door Belgische
onderneming): rooster 46 (= maatstaf van heffing) van de btw-aangifte
2. Hier is sprake van uitvoer (= verkoop buiten de Europese Unie en buiten België):
vrij van btw: rooster 47 (= maatstaf van heffing) van de btw-aangifte
C. Btw wetgeving is grotendeels Europese wetgeving:
1. Het Belgisch btw-wetboek (WBTW) en haar uitvoeringsbesluiten zijn
de omzetting van verschillende Europese richtlijnen en verordeningen.
Richtlijnen: wetten die Europa uitvoert (moeten worden omgezet naar Belgische
wetten)
2. Rechtspraak van het Hof van Justitie (HvJ) is dus voornamelijk van belang!
Dit Hof spreekt zich uit over prejudiciële vragen (van nationale rechters) over de
interpretatie van een btw-richtlijn en over inbreukprocedures opgestart door de
Europese Commissie wegens niet-nakoming van de verplichtingen door nationale
overheden (bv. niet-tijdige omzetting van een richtlijn in nationaal recht)
3. Nationale bevoegdheden en btw-historiek in België
4. Toekomst btw
