➔ Ook internationaal te koop bv: bij Falling Water van Frank Lloyd Wright, werd heel
populair in de VS, recreëerde deze ontwerpen na
➔ Ook in België zie bv Jos De Mey → zitting op dezelfde manier bevestigd, gebogen rug, niet
voor rug gebruikt, poten die verslanken naar onder toe
4.9) Hans Wegner (1914-2007)
➔ Ook een Deen
➔ Vooral gekend voor zijn naoorlogse modellen
➔ Bv: schelpstoel, vouwstijl, y/wishbone chair
➔ Simpel maar geliefd
Round Chair, 1949
- Afgeronde rugleuning
- Enige stoel die hij maakte zonder modelstoel
- Natuurlijke materialen, eenvoud, vakmanschap
- Deze stoel gekozen voor het debat van JF Kennedy & Nixon, JFK vroeg ervoor aangezien hij
last had van zijn rug, hij won het debat in 1960
- Zacht en menselijke stoel
- Heel populair nadat het live gezien werd in de VS tijdens het debat
4.10) Grete Jalk (1922-2006) & Nanna Ditzel (1923-2005)
➔ Twee vrouwelijke Deense designers
➔ Populaire designers
➔ Redactie van een tijdschrift en schreef veel
Hanging Egg Chair, Ditzel
- Populair, vandaag nog te zien
- Nieuwe vrije manier van leven
- Geen poten meer
Eind jaren 60 Scandinavië:
Radicale ommezwaai door de introductie van de plasticsmid
Meer industriële designs met een internationaal karakter
De oude designs zijn vandaag nog in de mode
Vanaf 1960 Italië als middelpunt van design
Les 10: 1960-nu: Italiaans design, Nieuwe materialen & technieken,
Immaterialisering
Reader 11: Annelies Thoelen – De nieuwe technologieën als werktuig: een pleidooi voor 21 ste-
eeuwse innovatie van materialen, processen en vormen in ambachtelijk design
Samenvatting:
• Hoofdthema: machinale productie en het gebruik van digitale vormgevingstechnieken als
manier om handwerk betaalbaar te houden voor 21 ste-eeuwse designers
• Handwerk en ambachtelijkheid is niet hetzelfde
• Handwerk: alles wat met de hand gemaakt is, herhaaldelijke oefening voor kwalitatief werk,
vaak onder toezicht van een meester, lange leertijd voor hoog niveau en vakmanschap,
ongeveer 10.000 uur oefening, maar als we de term handwerk gebruiken kan dit natuurlijk
, ook gelden voor iets wat iemand voor het eerst met hun handen maakt en daardoor is het dus
ni perse altijd goede kwaliteit
• Ambacht: gaat breder, idee van kwaliteit, eigenaarschap van de maker, kennis van materialen
en technieken, werken op maat, brede term waar handwerk bijvoorbeeld ook onder hoort
• Ambachtelijke objecten zijn nooit volledig manueel gemaakt zonder behulp van toestellen of
werktuigen
• Bijvoorbeeld een pottenbakkerswiel, elektrische boor, keramiek 3D printers zijn allemaal
machines die gebruikt worden voor ambachtelijk werk
• Na de 2de industriële revolutie werden verschillende stappen/taken door machines vervangen
waardoor de maker dan nog maar een kleine rol in het productieproces had, ook ging kennis
en technieken hierdoor verloren
• Voorbeelden van nieuwe digitale vormgevingstechnieken: CNC-frezen, lasercutting, 3D-
printing, watersnijden, computervisualisaties, snijbranden → deze technieken versterken het
wel van de ontwerper
• Nog steeds is er hierbij een soort kennis nodig, nu ook bijvoorbeeld over de programma’s die
gebruikt worden
• Nog steeds is vandaag handwerk een belangrijk deel van ambachtelijkheid, vooral aangezien
machine en hand niet perse vijanden moeten zijn, het is zelfs zo dat er soms meer handwerk
mogelijk is door het gebruik van de machine, bijvoorbeeld stukken op maat maken is meer
mogelijk met behulp van machines aangezien men 1 stuk kan maken zonder massaproductie
• Niet een heel object moet met de machine gemaakt worden, de maker kan kiezen wanneer er
gebruik gemaakt van wordt, de afwerking kan bijvoorbeeld met de hand gedaan worden in
een bepaalde techniek, soms kiest men voor een machinaal geproduceerde grondstof en kiest
men om deze te gebruiken in een handwerkproces
Reader 12: Joseph Grima – Adhocracy, 2012
Samenvatting:
• Objecten maken als politieke activiteit vandaag
• Design moet nadenken over de definitie van arbeid, de waarde van intellectueel bezit, de
ethische vraagstukken achter de consumptie en nieuwe mogelijkheden in productie processen
• Hij ziet vandaag de dag niet echt een revolutie zoals vooraf gebeurde maar meer ideeën van
decennia geleden die nu terug belangrijk worden
• Het concept van auteurschap is nog iets vrij recent wat terug gaat op Vasari, vandaag wordt
er veel belang gehecht aan wie iets gemaakt heeft en is auteurschap van belang
• De Carlo zijn concept van ‘typological repetition’ staat voor gebouwen die herhaald worden
in verschillende wijken waarbij niet echt nagedacht wordt over de identiteit van de
bewoners, er is hierbij geen mogelijkheid voor variatie
• Voorbeeld: Red and Blue Chair van Gerrit Rietveldt was eerst gewoon ongebleekt hout en de
bedoeling was dat de koper de stoel hun gewenste kleur kon geven
• We zien een shift in auteurschap en de band tussen auteur en gebruiker
• Concept van adhocracy om de nieuwe kijk op design te begrijpen
Lesnotities:
Na WO II → VS dat belangrijker wordt, Scandinavië blijft belangrijk en invloedrijk, ook Italië komt
erbij
1) Italiaans design
➔ Sterke economische vlucht door het Marshall plan
➔ La Riconstruzione → de heropbouw
populair in de VS, recreëerde deze ontwerpen na
➔ Ook in België zie bv Jos De Mey → zitting op dezelfde manier bevestigd, gebogen rug, niet
voor rug gebruikt, poten die verslanken naar onder toe
4.9) Hans Wegner (1914-2007)
➔ Ook een Deen
➔ Vooral gekend voor zijn naoorlogse modellen
➔ Bv: schelpstoel, vouwstijl, y/wishbone chair
➔ Simpel maar geliefd
Round Chair, 1949
- Afgeronde rugleuning
- Enige stoel die hij maakte zonder modelstoel
- Natuurlijke materialen, eenvoud, vakmanschap
- Deze stoel gekozen voor het debat van JF Kennedy & Nixon, JFK vroeg ervoor aangezien hij
last had van zijn rug, hij won het debat in 1960
- Zacht en menselijke stoel
- Heel populair nadat het live gezien werd in de VS tijdens het debat
4.10) Grete Jalk (1922-2006) & Nanna Ditzel (1923-2005)
➔ Twee vrouwelijke Deense designers
➔ Populaire designers
➔ Redactie van een tijdschrift en schreef veel
Hanging Egg Chair, Ditzel
- Populair, vandaag nog te zien
- Nieuwe vrije manier van leven
- Geen poten meer
Eind jaren 60 Scandinavië:
Radicale ommezwaai door de introductie van de plasticsmid
Meer industriële designs met een internationaal karakter
De oude designs zijn vandaag nog in de mode
Vanaf 1960 Italië als middelpunt van design
Les 10: 1960-nu: Italiaans design, Nieuwe materialen & technieken,
Immaterialisering
Reader 11: Annelies Thoelen – De nieuwe technologieën als werktuig: een pleidooi voor 21 ste-
eeuwse innovatie van materialen, processen en vormen in ambachtelijk design
Samenvatting:
• Hoofdthema: machinale productie en het gebruik van digitale vormgevingstechnieken als
manier om handwerk betaalbaar te houden voor 21 ste-eeuwse designers
• Handwerk en ambachtelijkheid is niet hetzelfde
• Handwerk: alles wat met de hand gemaakt is, herhaaldelijke oefening voor kwalitatief werk,
vaak onder toezicht van een meester, lange leertijd voor hoog niveau en vakmanschap,
ongeveer 10.000 uur oefening, maar als we de term handwerk gebruiken kan dit natuurlijk
, ook gelden voor iets wat iemand voor het eerst met hun handen maakt en daardoor is het dus
ni perse altijd goede kwaliteit
• Ambacht: gaat breder, idee van kwaliteit, eigenaarschap van de maker, kennis van materialen
en technieken, werken op maat, brede term waar handwerk bijvoorbeeld ook onder hoort
• Ambachtelijke objecten zijn nooit volledig manueel gemaakt zonder behulp van toestellen of
werktuigen
• Bijvoorbeeld een pottenbakkerswiel, elektrische boor, keramiek 3D printers zijn allemaal
machines die gebruikt worden voor ambachtelijk werk
• Na de 2de industriële revolutie werden verschillende stappen/taken door machines vervangen
waardoor de maker dan nog maar een kleine rol in het productieproces had, ook ging kennis
en technieken hierdoor verloren
• Voorbeelden van nieuwe digitale vormgevingstechnieken: CNC-frezen, lasercutting, 3D-
printing, watersnijden, computervisualisaties, snijbranden → deze technieken versterken het
wel van de ontwerper
• Nog steeds is er hierbij een soort kennis nodig, nu ook bijvoorbeeld over de programma’s die
gebruikt worden
• Nog steeds is vandaag handwerk een belangrijk deel van ambachtelijkheid, vooral aangezien
machine en hand niet perse vijanden moeten zijn, het is zelfs zo dat er soms meer handwerk
mogelijk is door het gebruik van de machine, bijvoorbeeld stukken op maat maken is meer
mogelijk met behulp van machines aangezien men 1 stuk kan maken zonder massaproductie
• Niet een heel object moet met de machine gemaakt worden, de maker kan kiezen wanneer er
gebruik gemaakt van wordt, de afwerking kan bijvoorbeeld met de hand gedaan worden in
een bepaalde techniek, soms kiest men voor een machinaal geproduceerde grondstof en kiest
men om deze te gebruiken in een handwerkproces
Reader 12: Joseph Grima – Adhocracy, 2012
Samenvatting:
• Objecten maken als politieke activiteit vandaag
• Design moet nadenken over de definitie van arbeid, de waarde van intellectueel bezit, de
ethische vraagstukken achter de consumptie en nieuwe mogelijkheden in productie processen
• Hij ziet vandaag de dag niet echt een revolutie zoals vooraf gebeurde maar meer ideeën van
decennia geleden die nu terug belangrijk worden
• Het concept van auteurschap is nog iets vrij recent wat terug gaat op Vasari, vandaag wordt
er veel belang gehecht aan wie iets gemaakt heeft en is auteurschap van belang
• De Carlo zijn concept van ‘typological repetition’ staat voor gebouwen die herhaald worden
in verschillende wijken waarbij niet echt nagedacht wordt over de identiteit van de
bewoners, er is hierbij geen mogelijkheid voor variatie
• Voorbeeld: Red and Blue Chair van Gerrit Rietveldt was eerst gewoon ongebleekt hout en de
bedoeling was dat de koper de stoel hun gewenste kleur kon geven
• We zien een shift in auteurschap en de band tussen auteur en gebruiker
• Concept van adhocracy om de nieuwe kijk op design te begrijpen
Lesnotities:
Na WO II → VS dat belangrijker wordt, Scandinavië blijft belangrijk en invloedrijk, ook Italië komt
erbij
1) Italiaans design
➔ Sterke economische vlucht door het Marshall plan
➔ La Riconstruzione → de heropbouw
