tijdvak 10 televisie en computer (1950-heden)
k.a 45: de dekolonisatie die een eind maakte aan de westerse hegemonie in de wereld
Overzeese expansie en handelskolonies (tijdvak 5)
Vestigingskolonies, mensen gingen in de kolonies wonen (modern imperialisme) (tijdvak 8)
Europese landen gingen door modern imperialisme de kolonies besturen, hier kwam verzet tegen
(tijdvak 9) vanuit het idee van de verlichting
Waarom lukt dekolonisatie? > 2e wereldoorlog
- Zuidoost-Azië was tijdens de 2e wereldoorlog bezet door Japan, Aziaten kunnen ook de
‘machtige’ Europeanen overheersen
- De nieuwe wereldmachten (de Sovjet-Unie en de VS) zijn beide voor gelijkheid en hebben veel
macht na de 2e wereldoorlog
Zuidoost-Azië en Midden-Oosten > 1945-1953
Afrika > 1951-1980
Caraïben > 1965-1975
Brits-Indië:
Vanaf 1945 werd Attlee premier van Groot-Brittannië, Attlee had bewondering voor Ghandi en hij
was dan ook voor onafhankelijkheid van India (het was onvermijdelijk volgens hem). De troepen
van Groot-Brittannië waren te erg verzwakt en de VS (die wereldmacht had) was voor
dekolonisatie.
In maart 1946 braken er weer anti-Britse rellen uit India en India mocht onafhankelijk worden
Attlee en Ghandi wouden beide een verenigd India, Moslimleider Jinnah wou een eigen staat,
Moslims waren niet veilig door de hindoemeerderheid.
Er brak geweld uit tussen Hindoes en Moslims
Attlee wou voorkomen dat er nog Britten waren als het conflict helemaal uit de hand liep. Een
vertegenwoordiger van de Britse regering, Lord Mountbatten, moest de dekolonisatie regelen,
maar volgens hem was het onafhankelijk worden van Pakistan (staat voor de Moslims)
onvermijdelijk. Alleen Ghandi stond op dat punt nog voor 1 verenigd India.
15 augustus 1947: Ontstaan India en Pakistan tijdens een geweldsuitbarsting
1971: Pakistan valt uiteen. Bangladesh (Oost-Pakistan) scheidde zich af, wat leidde tot
extreem geweld, maar na dreiging van oorlog door India erkende Pakistan Bangladesh.
Na Brits-Indië liet Groot-Brittannië bijna alle andere Brits-Aziatische koloniën zo snel mogelijk
onafhankelijk worden
China:
In 1912 was China een republiek geworden, maar tussen 1945 en 1949 namen communisten de
macht over. alle westerlingen moesten het land uit.
Hong Kong bleef als enigste westers, dit bleef tot 1997 een Britse kolonie.
Vietnam: (1945-1973)
Direct na de Japanse bezetting was dit ook onafhankelijk geroepen, Frankrijk wou deze kolonie
weer terug hebben. De VS steunde/hielp Frankrijk hiermee omdat de Vietnamese leider (Ho Chi
Minh) communist was. In 1949 kreeg Vietnam steun van China en na een militaire nederlaag in
1954 verlieten de Fransen Vietnam.
Indonesië:
, 15 augustus 1945: Japan was gecapituleerd en Soekarno riep de republiek Indonesië uit (17
augustus)
Hierna begon de Indonesische onafhankelijkheidsoorlog (1945-1949)
- Het Britse leger had de heerschappij na de Japanners overgenomen, hier verzette ze zich
eerst van (eindigde in april 1946)
- Daarna ging Nederland weer delen van Indonesië bezetten, eind 1946 kwamen er afspraken
over geleidelijke dekolonisatie en samenwerking, maar daarvan kwam uiteindelijk niks van
terecht
- Juni 1947: Nederland begon een militaire operatie op Java en Sumatra, deze had geen succes
voor Nederland.
- Eind 1948 begon Nederland een 2e militaire operatie, hierbij werd Soekarno (die als
landverrader werd gezien door Nederland) gevangen genomen. Deze operatie eindigde toen
de VS en de veiligheidsraad Nederland dwong om Indonesië af te staan.
Midden-Oosten:
Na de 2e wereldoorlog eindigde het Franse bestuur in Syrië en Libanon, vanaf 1946 werden
deze landen onafhankelijk
Palestina werd bestuurd door Groot-Brittannië. Zionisten (Joods nationalisten) wouden een eigen
staat, wat in het interbellum al voor onrust zorgde. Overlevende Joden vluchtten massaal naar
Palestina na de 2e wereldoorlog
Er brak veel geweld uit
Britse regering wou zo snel mogelijk vertrekken
Er brak een burgeroorlog uit
Israël werd uitgeroepen in een deel van Palestina (14 mei 1948)
Arabische buurlanden vielen Israël aan, waarna Israël heel Palestina bezette
De Arabische nederlaag tegen Israël leidde tot een opstand in Egypte, ze verzette zich tegen de
Britten. Groot-Brittannië bleef terug vechten, maar doordat de VS Egypte steunde trokken de
Britten zich uiteindelijk terug.
Afrika:
1954: begin onafhankelijkheidsoorlog
1956: Tunesië, Sudan en Marokko onafhankelijk
1962: Algerije onafhankelijk
1965: bijna alle koloniën onafhankelijk, behalve de Portugese koloniën
1974: Portugal gaf zijn koloniën op
Vanaf de jaren 50 kwam het nationalisme op in het zuiden van Afrika, na de Suez-crisis werden
Afrikaanse koloniën snel opgegeven
In 1975 was Suriname onafhankelijk geworden.
k.a 46: de verdeling van de wereld in 2 ideologische blokken in de greep van een
wapenwedloop en de daaruit voortvloeiende dreiging van een atoomoorlog.
De VS (verlichting en de SU (communisme) streden samen tegen het fascisme (Duitsland), deze
gezamenlijke tegenstander viel na de 2e wereldoorlog weg waardoor de spanningen oplopen.
k.a 45: de dekolonisatie die een eind maakte aan de westerse hegemonie in de wereld
Overzeese expansie en handelskolonies (tijdvak 5)
Vestigingskolonies, mensen gingen in de kolonies wonen (modern imperialisme) (tijdvak 8)
Europese landen gingen door modern imperialisme de kolonies besturen, hier kwam verzet tegen
(tijdvak 9) vanuit het idee van de verlichting
Waarom lukt dekolonisatie? > 2e wereldoorlog
- Zuidoost-Azië was tijdens de 2e wereldoorlog bezet door Japan, Aziaten kunnen ook de
‘machtige’ Europeanen overheersen
- De nieuwe wereldmachten (de Sovjet-Unie en de VS) zijn beide voor gelijkheid en hebben veel
macht na de 2e wereldoorlog
Zuidoost-Azië en Midden-Oosten > 1945-1953
Afrika > 1951-1980
Caraïben > 1965-1975
Brits-Indië:
Vanaf 1945 werd Attlee premier van Groot-Brittannië, Attlee had bewondering voor Ghandi en hij
was dan ook voor onafhankelijkheid van India (het was onvermijdelijk volgens hem). De troepen
van Groot-Brittannië waren te erg verzwakt en de VS (die wereldmacht had) was voor
dekolonisatie.
In maart 1946 braken er weer anti-Britse rellen uit India en India mocht onafhankelijk worden
Attlee en Ghandi wouden beide een verenigd India, Moslimleider Jinnah wou een eigen staat,
Moslims waren niet veilig door de hindoemeerderheid.
Er brak geweld uit tussen Hindoes en Moslims
Attlee wou voorkomen dat er nog Britten waren als het conflict helemaal uit de hand liep. Een
vertegenwoordiger van de Britse regering, Lord Mountbatten, moest de dekolonisatie regelen,
maar volgens hem was het onafhankelijk worden van Pakistan (staat voor de Moslims)
onvermijdelijk. Alleen Ghandi stond op dat punt nog voor 1 verenigd India.
15 augustus 1947: Ontstaan India en Pakistan tijdens een geweldsuitbarsting
1971: Pakistan valt uiteen. Bangladesh (Oost-Pakistan) scheidde zich af, wat leidde tot
extreem geweld, maar na dreiging van oorlog door India erkende Pakistan Bangladesh.
Na Brits-Indië liet Groot-Brittannië bijna alle andere Brits-Aziatische koloniën zo snel mogelijk
onafhankelijk worden
China:
In 1912 was China een republiek geworden, maar tussen 1945 en 1949 namen communisten de
macht over. alle westerlingen moesten het land uit.
Hong Kong bleef als enigste westers, dit bleef tot 1997 een Britse kolonie.
Vietnam: (1945-1973)
Direct na de Japanse bezetting was dit ook onafhankelijk geroepen, Frankrijk wou deze kolonie
weer terug hebben. De VS steunde/hielp Frankrijk hiermee omdat de Vietnamese leider (Ho Chi
Minh) communist was. In 1949 kreeg Vietnam steun van China en na een militaire nederlaag in
1954 verlieten de Fransen Vietnam.
Indonesië:
, 15 augustus 1945: Japan was gecapituleerd en Soekarno riep de republiek Indonesië uit (17
augustus)
Hierna begon de Indonesische onafhankelijkheidsoorlog (1945-1949)
- Het Britse leger had de heerschappij na de Japanners overgenomen, hier verzette ze zich
eerst van (eindigde in april 1946)
- Daarna ging Nederland weer delen van Indonesië bezetten, eind 1946 kwamen er afspraken
over geleidelijke dekolonisatie en samenwerking, maar daarvan kwam uiteindelijk niks van
terecht
- Juni 1947: Nederland begon een militaire operatie op Java en Sumatra, deze had geen succes
voor Nederland.
- Eind 1948 begon Nederland een 2e militaire operatie, hierbij werd Soekarno (die als
landverrader werd gezien door Nederland) gevangen genomen. Deze operatie eindigde toen
de VS en de veiligheidsraad Nederland dwong om Indonesië af te staan.
Midden-Oosten:
Na de 2e wereldoorlog eindigde het Franse bestuur in Syrië en Libanon, vanaf 1946 werden
deze landen onafhankelijk
Palestina werd bestuurd door Groot-Brittannië. Zionisten (Joods nationalisten) wouden een eigen
staat, wat in het interbellum al voor onrust zorgde. Overlevende Joden vluchtten massaal naar
Palestina na de 2e wereldoorlog
Er brak veel geweld uit
Britse regering wou zo snel mogelijk vertrekken
Er brak een burgeroorlog uit
Israël werd uitgeroepen in een deel van Palestina (14 mei 1948)
Arabische buurlanden vielen Israël aan, waarna Israël heel Palestina bezette
De Arabische nederlaag tegen Israël leidde tot een opstand in Egypte, ze verzette zich tegen de
Britten. Groot-Brittannië bleef terug vechten, maar doordat de VS Egypte steunde trokken de
Britten zich uiteindelijk terug.
Afrika:
1954: begin onafhankelijkheidsoorlog
1956: Tunesië, Sudan en Marokko onafhankelijk
1962: Algerije onafhankelijk
1965: bijna alle koloniën onafhankelijk, behalve de Portugese koloniën
1974: Portugal gaf zijn koloniën op
Vanaf de jaren 50 kwam het nationalisme op in het zuiden van Afrika, na de Suez-crisis werden
Afrikaanse koloniën snel opgegeven
In 1975 was Suriname onafhankelijk geworden.
k.a 46: de verdeling van de wereld in 2 ideologische blokken in de greep van een
wapenwedloop en de daaruit voortvloeiende dreiging van een atoomoorlog.
De VS (verlichting en de SU (communisme) streden samen tegen het fascisme (Duitsland), deze
gezamenlijke tegenstander viel na de 2e wereldoorlog weg waardoor de spanningen oplopen.
