lOMoARcPSD|17830946
HC 1: het urinaire stelsel
Functies:
1. Excretie, verwijdering organische afvalstoffen uit lichaamsvloeistoffen
2. Eliminatie lozing van afvalstoffen via urine
3. Homeostatische regeling van volume en concentratie van opgeloste
stoffen in bloedplasma
Andere belangrijke homeostatische functies:
1. Regulatie van bloedvolume en bloeddruk
2. Regulatie van concentratie Natrium, Kalium, Chloride en
andere ionen
3. Stabilisatie van pH bloed (evenwicht H+ - HCO3-)
4. Behoud waardevolle voedingsstoffen
zorgvuldig gereguleerd om samenstelling van bloed
acceptabele grenzen houden. Verstoring -> onmiddellijke,
mogelijk dodelijke gevolgen
Mictie = de urineblaas en de urinebuizen zijn verantwoordelijk
voor het lozen van de urine.
Anatomie van nier (ligging = retroperitoneaal)
Bevloeing van nier
- 1200 ml/ minuut
- 20-25% van HMV
- Orgaan weegt 300g
Nefron
Functionele basiseenheid nier:
1. Nierlichaampje of glomerulus
2. Nierbuisje (in cortex of gedeeltelijk of geheel medulla
(merg))
door enkelvoudig u-vormige buis verbonden
Functies nefron:
- Voorurine > urine
1
, lOMoARcPSD|17830946
- Glomerulus: filtratie in nierlichaampjes – passief
- Nierbuis:
1. Terugresorptie van alle bruikbare organische molecules
2. Terugresorptie van 90% van H2O
3. Afgifte afvalstoffen
3 belangrijke afvalproducten:
1. Ureum – afvalstof uit afbraak aminozuren (21g/d)
2. Creatinine – afvalstof uit afbraak creatinefosfaat (spier) (1,8g/d)
3. Urinezur – afvalstof uit afbraak nucleinezuren (480mg/d)
Fundamentele fysische processen van urinevorming
- Filtratie – nierlichaampje
- Terugresorptie – hoofdzakelijk thv de proximale tubulus
- Actieve afgifte – hoofdzakelijk tv distale tubulus
- Regulatie H2O, Na, K homeostase heeft te maken met interactie tussen lis
van Henle en verzamelsysteem
Filtratie glomerulus
- Cfr H 13
- Filtratiedruk 10 mm Hg
- Diameter thv efferente arteriool kleiner – meer weerstand
- Toepassing: zakken bloeddruk > verminderen of stoppen urineproductie
- Productie voorurine = glomerulaire filtratie
- GFR = hoeveelheid voorurine geproduceeerd per tijdseenheid (minuut)
GFR = 125 ml/minuut = 123*60*24/d
= 180000 ml/24 uur = 180L / 24 uur
= 70 x plasmavolume
Terugresorptie en afgifte nierbuisje
- Combi diffusie, osmose en dragerstof gemediteerd transport (ATP
noodzakelijk)
- Proximale tubulus
1. Terugresorptie organische voedingsstoffen, plasma eiwitten, ionen
Diffusie
60-70% van volume van voorurine praktisch
Alle glucose, AZ
2. Actieve terugresorptie van Na, K, Ca, Mg, HCO3-, fosfaat en sulfaat
ionenpompen
3. Actieve afgifte van enkele stoffen: H+
Lis van HENLE
- Terugresorptie van H2O en ionen (Na, K, Cl)
- Reductie van volume met 50%
- Dalende tak: doorlaatbaar voor H2O, niet opgeloste
stoffen. DUS: osmose
2
HC 1: het urinaire stelsel
Functies:
1. Excretie, verwijdering organische afvalstoffen uit lichaamsvloeistoffen
2. Eliminatie lozing van afvalstoffen via urine
3. Homeostatische regeling van volume en concentratie van opgeloste
stoffen in bloedplasma
Andere belangrijke homeostatische functies:
1. Regulatie van bloedvolume en bloeddruk
2. Regulatie van concentratie Natrium, Kalium, Chloride en
andere ionen
3. Stabilisatie van pH bloed (evenwicht H+ - HCO3-)
4. Behoud waardevolle voedingsstoffen
zorgvuldig gereguleerd om samenstelling van bloed
acceptabele grenzen houden. Verstoring -> onmiddellijke,
mogelijk dodelijke gevolgen
Mictie = de urineblaas en de urinebuizen zijn verantwoordelijk
voor het lozen van de urine.
Anatomie van nier (ligging = retroperitoneaal)
Bevloeing van nier
- 1200 ml/ minuut
- 20-25% van HMV
- Orgaan weegt 300g
Nefron
Functionele basiseenheid nier:
1. Nierlichaampje of glomerulus
2. Nierbuisje (in cortex of gedeeltelijk of geheel medulla
(merg))
door enkelvoudig u-vormige buis verbonden
Functies nefron:
- Voorurine > urine
1
, lOMoARcPSD|17830946
- Glomerulus: filtratie in nierlichaampjes – passief
- Nierbuis:
1. Terugresorptie van alle bruikbare organische molecules
2. Terugresorptie van 90% van H2O
3. Afgifte afvalstoffen
3 belangrijke afvalproducten:
1. Ureum – afvalstof uit afbraak aminozuren (21g/d)
2. Creatinine – afvalstof uit afbraak creatinefosfaat (spier) (1,8g/d)
3. Urinezur – afvalstof uit afbraak nucleinezuren (480mg/d)
Fundamentele fysische processen van urinevorming
- Filtratie – nierlichaampje
- Terugresorptie – hoofdzakelijk thv de proximale tubulus
- Actieve afgifte – hoofdzakelijk tv distale tubulus
- Regulatie H2O, Na, K homeostase heeft te maken met interactie tussen lis
van Henle en verzamelsysteem
Filtratie glomerulus
- Cfr H 13
- Filtratiedruk 10 mm Hg
- Diameter thv efferente arteriool kleiner – meer weerstand
- Toepassing: zakken bloeddruk > verminderen of stoppen urineproductie
- Productie voorurine = glomerulaire filtratie
- GFR = hoeveelheid voorurine geproduceeerd per tijdseenheid (minuut)
GFR = 125 ml/minuut = 123*60*24/d
= 180000 ml/24 uur = 180L / 24 uur
= 70 x plasmavolume
Terugresorptie en afgifte nierbuisje
- Combi diffusie, osmose en dragerstof gemediteerd transport (ATP
noodzakelijk)
- Proximale tubulus
1. Terugresorptie organische voedingsstoffen, plasma eiwitten, ionen
Diffusie
60-70% van volume van voorurine praktisch
Alle glucose, AZ
2. Actieve terugresorptie van Na, K, Ca, Mg, HCO3-, fosfaat en sulfaat
ionenpompen
3. Actieve afgifte van enkele stoffen: H+
Lis van HENLE
- Terugresorptie van H2O en ionen (Na, K, Cl)
- Reductie van volume met 50%
- Dalende tak: doorlaatbaar voor H2O, niet opgeloste
stoffen. DUS: osmose
2
