Samenvatting Financieel Management 3 (FM3)

Financieel Management en Financiering:
Waardering, financiering en risicobeheersing

Hoofdstuk 1. Treasury management en de financiële functie

§1.1 De financiële functie
Soorten controllers
 Financial controller
o Houdt zich vooral bezig met processen rondom de primaire
vastlegging van financiële feiten en rapporteert daarover naar het
management of de managerial controller
 Managerial controller
o Houdt zich bezig met het ontwerpen van kritische prestatie-
indicatoren en maakt overzichten die kunnen dienen als input bij de
beoordeling van bedrijven of bij beslissingen
 Business controller
o Kent de organisatie en is de rechterhand van de directie of maakt
zelfs deel uit van de directie

De activiteiten van controllers moeten leiden tot het creëren van waarde (met
name op tactisch niveau). Op operationeel niveau is de controller vooral bezig
met het verhogen van de effectiviteit en efficiency.

§1.2 Treasury management
De belangrijkste taak van de treasurer is het creëren en in stand houden van
financiële randvoorwaarden voor de ontwikkeling van het kernbedrijf en de
doelstellingen van ondernemingen (= treasury management)
=> functie is meer extern dan intern gericht

Aandachtsgebieden van treasury management:
 Zorg dragen voor verkrijging en handhaving van toegang tot de
vermogensmarkt (= Investor Relations and Corporate Finance)
 Optimaliseren van de financiële logistiek (= Cashmanagement)
 Beschermen van vermogen en resultaat tegen financiële risico’s (= Valuta-
en Renterisicobeheer)

Financial Risk management bestaat uit:
 De bepaling van de omvang van het risico
 De ontwikkeling van een beleid ter beheersing van de geconstateerde
risico’s
 De uitvoering van transacties en het opnieuw vaststellen van de risico’s en
het vastleggen van de genomen acties

§ 1.3 Financiële overzichten

§1.3.1 Inleiding, balansopstelling en structuur van de balans
De balans en de resultatenrekening horen tot het standaardrepertoire van de
controller. Treasurers zweren bij het kasstroomoverzicht.

Waardevermeerderingen en –verminderingen komen ten bate/laste van het eigen
vermogen.




1

,De resultatenrekening is in feite de hulprekening van de post eigen vermogen.
Opbrengsten en kosten zijn onderhevig aan interpretatieverschillen (oftewel daar
kan mee gesjoemeld worden).

Voorraadgrootheden zijn posten waarvan je op ieder moment precies de waarde
kunt vaststellen door de hoeveelheden op dat moment te tellen en te koppelen
aan de dan geldende prijs. Stroomgrootheden daarentegen zijn grootheden
waarvan de hoeveelheid gekoppeld is aan de tijd.


§1.3.2 Balans
Bij de activa wordt onderscheid gemaakt in:
 Vaste activa
o De bezittingen van een organisatie die langer dan één
productieproces mee gaan:
 Materiële vaste activa
 Bezittingen die langer dan één productieproces
meegaan en die je kunt zien en vastpakken
o Het economisch eigendom geeft de doorslag of
een post op de balans wordt opgenomen
 Immateriële vaste activa
 Traceerbare, niet fysieke zaken die voor de organisatie
of derden een waarde hebben en van belang zijn voor
de kernactiviteiten van het bedrijf
 Financiële vaste activa
 Overtollige liquide middelen die tijdelijk, maar langer
dan één jaar belegd zijn in aandelen of obligaties
 Vlottende activa
o Alle bezittingen die binnen één jaar of één productieproces worden
verbruikt en binnen het jaar van de balans verdwijnen

Aan de passivakant van de balans wordt onderscheid gemaakt in:
 Eigen vermogen
o Het vermogen dat voor onbepaalde tijd aan de onderneming voor de
financiering van activa ter beschikking is gesteld
 Vreemd vermogen
o Het vermogen dat tijdelijk door vermogensverschaffers aan de
onderneming is verstrekt
 Schulden
 Een verplichting die het bedrijf is aangegaan om het
verkregen bedrag of de waarde op het afgesproken
moment terug te betalen
o Lang vreemd vermogen
o Kort vreemd vermogen
 Voorzieningen
 Een post op de balans die wordt gevoed door periodiek
uit het resultaat van een bedrijf bedragen toe te
voegen om ten laste van deze post toekomstige
verwachte uitgaven te kunnen doen


Vreemd vermogen kan onderscheden worden in:
 Geïnduceerd vermogen

2

, o Het vermogen dat door het uitoefenen van de normale
bedrijfsactiviteiten aan een organisatie door derden (vreemd
vermogen) of door eigenaars zelf (in de vorm van ingehouden
winsten) ter beschikking wordt gesteld
 Autonoom vermogen
o Het vermogen dat op basis van lening- of andere overeenkomsten
aan de onderneming ter beschikking is gesteld

Het onderscheid autonoom en geïnduceerd vermogen is zeer belangrijk omdat bij
de beoordeling van organisaties het geïnduceerd vermogen in mindering op de
vlottende activa wordt gebracht.

§1.3.4 Kasstroomoverzicht
Een kasstroomoverzicht is een systematische weergave van alle ontvangsten en
uitgaven van de onderneming. De uitkomst van een compleet
kasstroomoverzicht is de verklaring van de verandering van de post liquide
middelen.

Daarnaast wordt het kasstroomoverzicht ook gebruikt als overzicht om
toekomstige te verwachten kasstromen te bepalen met als doel het bepalen in
hoeverre er voldoende liquide middelen zijn om aan de verplichtingen te kunnen
voldoen of om te bepalen of investeringsplannen voldoende rendabel zijn.

Uitgangspunt voor de investeringsanalyse is de vrije kasstroom. Deze kasstroom
geeft aan hoeveel geld er in een bepaalde periode beschikbaar is voor de
vermogensverschaffers.

Het opstellen van een kasstroomoverzicht kan op twee manieren:
 Directe methode
 Indirecte methode

Op het tentamen krijgen we het sjabloon van beide methoden erbij.

§1.4 Uitgangspunten van het vak financiering en waarderen op basis van
kasstromen
1) Principe van tijdsvoorkeur oftewel de tijdswaarde van geld
 Een euro die je vandaag ontvangt vertegenwoordigt meer
waarde dan een euro die je over een jaar zou ontvangen
2) Cash is King
 Met winstcijfers valt te sjoemelen
3) Verhouding rendement en risico
 Voor een risicovol project mag je een hoger rendement
eisen/verwachten dan van een project waarvan de uitkomsten
zeker zijn
4) Waarderen doe je door de verwachte kasstromen te disconteren
verwachte kasstroom t
 Waarde =
( 1+ disconteringsvoet )t
5) Vermogensmarkten zijn efficiënt
 Er ontstaat handel als er bij kopers en verkopers een verschil is
tussen de aan een product of dienst toegekende waarde en de
prijs
 Een markt is efficiënt als alle informatie in de prijs is verwerkt en
vice versa

3

, 6) Het draait om aandeelhouderswaarde
 Rijnlands model: een bestuurder wordt geacht in de
besluitvorming rekening te houden met de belangen van alle
stakeholders van een organisatie
 Angelsaksisch model: de onderneming en daarmee ook de
bestuurder is een verlengstuk van de aandeelhouder
o Voordelen van deze benadering:
 Aandeelhouders staan bij het krijgen van een
vergoeding achteraan in de rij
 Het bestuur heeft in feite maar op één criterium
waar ze op afgerekend kan worden

Rappaport (1986) is verantwoordelijk voor het meest beroemde model omtrent
het creëren van aandeelhouderswaarde. In zijn concept gaat hij uit van het idee
dat het management bij het streven naar het creëren van waarde op drie
terreinen wezenlijke beslissingen moet nemen, deze terreinen zijn:
 De markt waarin men wil opereren (operationeel)
 De wijze waarop men de markt wil bedienen (investeringen)
 De financieringsstructuur (financiering)


Voor de ondernemingsdoelstelling, waarderingscomponenten, waardestuwers en
managementbeslissingen omtrent dit model zie blz. 56.




Hoofdstuk 2. Investeringsselectie

§2.2 Investeringsanalyse

4