Samenvatting Motorisch systeem

Anatomie: Motorisch systeem
 Motorisch systeem
- Beenweefsel
o Macroscopische kenmerken
o Microscopische kenmerken
- Skelet
o Functies
o Beenderen van het skelet
 Axiale skelet
 Beenderen van de extremiteiten
o Herstel botbreuk (fractuur)
- Verbindingen tussen beenderen


1. Beenderstelsel – beenweefsel
1.1 Beenderstelsel
Bestaat uit:
- Beenderen van het skelet = een steunweefsel  steun geven aan ons lichaam
- Kraakbeen
- Botverbindingen (gewrichten)
- Banden (en andere bindweefsels) die beenderen stabiliseren/verbinden


Functies:
- Ondersteuning
o Raamwerk voor volledige lichaam
o Kader voor aanhechting spieren, pezen, zachte weefsels en organen
- Opslag
o Calciumzouten en fosfaat
 Mineraalvoorraad
o Vetten
 Energiereserves in “geel beenmerg”
- Vorming beencellen
o In rood beenmerg vorming van bloedcellen (hematopoëse):
 Rode bloedcellen (erythrocyten)
 Witte bloedcellen (leukocyten)
 Bloedplaatjes (trombocyten)
- Bescherming
o Skelet is fundament menselijk lichaam
o As van dit fundament is het axiaal skelet:
 Schedel (bescherming hersenen)
 Borstkas (bescherming hart, longen, bloedvaten, enz.)
 Wervelkolom (bescherming ruggenmerg)
- Hefboomwerking
o Sommige beenderen werken als hefboom


Steunweefsel met heel stevige matrix
- Opgebouwd uit:
o Extracellulaire eiwitvezels
o Calciumverbindingen (vnl. calciumfosfaat – Ca3(PO4)2 )
o Collagene vezels

, Macroscopische kenmerken
- Vormen van botten
o Lange beenderen (Bv. Humerus)
 Lang en zelden breed
 Relatief dunne schacht of diafyse
o Opgebouwd uit compact beenweefsel = stevige
structuur
o Centrale mergholte bevat beenmerg
 Uiteinden – epifysen – zijn verbreed
o Kraakbeen op gewrichtsvlak (kraakbeen = schokdemper)
 Periost (beenvlies)  bloedvaten van een naar bot toelopen


o Korte beenderen (Bv. Metacarpalen  botje in handwortel)
 Vrijwel even breed als lang
 Overwegend vrij klein
o Voordeel : heel stevig
o Nadeel: als je het breekt dan duurt dit vele langer voor te herstellen
 Vrij massieve beenderen
o Vrij dun compact beenweefsel


o Platte beenderen
 Dunne beenderen (vb.: schedelbeenderen)
 Voornamelijk compact beenweefsel (heel stevig)
 Dun laagje spongieus beenweefsel
 Overwegend breed en lang
 Bescherming organen en aanhechting spieren


o Onregelmatige beenderen (Bv. Wervels)
 Ingewikkelde en onregelmatige vorm


Microscopische kenmerken
- Periost
o Vezelige buitenlaag
o Uit cellen opgebouwde binnenlaag
- Beenweefsel (compact en spongieus)
o Beiden bevatten osteocyten (botcellen)
o Liggen in groepjes samen (lacunen)
o Lacunen liggen tussen lamellen
 Lamellen = verkalkte matrix
o Canaliculi
 Kanaaltje die onderlinge verbinding vormen van lacunen
 Verbinding met bloedvaten


- Compact beenweefsel
o Basale functionele eenheid = osteon (= systeem van Havers)