SAMENVATTING MW II:
MINDERJARIGEN
De ‘nog niet’ status van de minderjarige
De verantwoordelijkheid & bezorgdheid voor de volwassenen
De jeugd is de toekomst.
- De nieuwe hoop
- De verwachte vernieuwing :
worden gekleurd door een positie kijk op aankomende volwassenen
- De teloorgang van vaste waarden.
- Bron van zorg en overlast:
Dat traditionele waarden worden verloochend
Beeldvorming heeft impact op doelgroep
Belangrijke impact op verschillende leefdomeinen van deze groep.
Beleid dat rechten van kinderen en jongeren met de voeten treedt door bv :
negatieve beelden over deliquente jongeren
overlast door hangjongeren
…
MAAR ook positieve hoop legt vaak hoge verwachtingen op deze groep. Zij moeten ook
ruimte krijgen om deze waar te maken.
Jongeren & kinderen komen in een bijzondere maatschappelijke context met eigen
statuut terecht.
dit blijkt door hun rechtspositie in:
internationaal met het kinderverdrag
nationaal met de juridische term ‘minderjarigen’
zorg en hulpverlening met eigen plaats en aanbod
Heel de ontwikkeling van baby tot volwassenen met de vele kwetsbare fysische&
psychische veranderingsfase vraagt van de hulpverlener een specifeke en aangepaste
aanpak per leeftijdsfase.
De opbouw van het onderdeel ‘kinderen en jongeren’ in de cursus
deel is opgedeeld in 3 onderdelen
1. De rechtspositie van kinderen en jongeren
- Het internationaal verdrag (hoofdstuk 1)
, - Burgerlijk statuut van de minderjarige in België ( hoofdstuk 2)
- De rechtspositie van kinderen en jongeren als hulpvrager ( hoofdstuk 3)
o Rechtspositie voor minderjarigen in integrale jeugdhulp
2. Het hulpaanbod voor kinderen en jongeren
- Het bestaande hulpaanbod (hoofdstuk 4)
3. Maatschappelijke reacties op jongeren die problemen maken
- De ontwikkelingsstadia en de identiteitsontwikkeling ( hoofdstuk 5,6,7)
- Criminologische en sociologische kaders ( hoofdstuk 8)
- ‘delinquent’ (hoofdstuk 9)
1 Het Verdrag van de Rechten van het Kind
Laatste jaren is de aandacht voor het kind en zijn rechten sterk toegenomen.
Belangrijke elementen:
toepassing van het verdrag van de rechten van het kind in ons land
de activiteiten van unicef
kindertelefoon& kinderrechtswinkel
kind en gezin
kinderrechtencommissariaat
kinderrechtencoalitie
…
1.1 Het verdrag van de rechten van het kind
1.1.1 Historiek
• Op 20 november 1989 door VN goedgekeurd
• Door 20 landen geratifceerd in ’90
voorwaarde om het verdrag kracht van wet te geven
inmiddels hebben nu zo goed als alle landen het verdrag geratifceerd
Dit betekent dat de artikels van het verdrag moeten worden toegepast in het land
De Vs & Somalië hebben het verdrag alleen getekend , maar niet geratifceerd
• In België goedgekeurd in ‘91
Sleutelbegrippen
Het belang van het kind staat centraal (art.3).
Geen discriminatie van het kind (art 2).
Recht op leven en ontwikkeling (art.6)
Recht op een eigen mening en participatie (art.12)
Gebaseerd op de drie P’s
1. Provision : recht op overleving en ontwikkeling.
2. Protection : bescherming tegen mishandeling, verwaarlozing, misbruik , uitbuiting.
3. Participation : recht om bij de uitbouw van zijn leven betrokken te worden
De draagwijdte van het verdrag
• Internationaal juridisch instrument
• Politiek instrument
• Om de vijf jaar verslag aan het internationaal Comité voor de rechten van het
kind.
• Een nieuw protocol in werking sinds april 2014!!!
, • Geeft kinderen (en hun vertegenwoordigers) de mogelijkheid om een
klacht neer te leggen bij het comité voor de rechten van het kind van de VN.
• Voor België vanaf 30/08/2014
Realisatie in België
Hoorrecht in burgerlijke procedures
Kinderrechtencommissariaat
Verplicht kind en jongerenefectenrapport
Rechten voor kinderen
Recht op informatie
Recht op een eigen plek
Recht om je mening te zeggen
Recht op onderwijs
Recht op bescherming
Recht op gezondheidszorg en hulp
Recht op vrije tijd en spel
Recht op privacy
Recht op je eigen geloof
Recht om samen te komen
Recht op zorg en liefde
Nog een lange weg?
Kinderrechten niet bekend genoeg
De efecten van racisme en discriminatie op kinderen
Ons onderwijs is niet toegankelijk voor iedereen.
Kinderarmoede blijft alarmerend hoog.
Meer aandacht voor de rechten van minderjarigen op de vlucht
Burgerlijk statuut van de minderjarige
Meer aandacht voor regels en procedure om eigen positie te versterken.
Rechten worden genuanceerd en “beperkt” door de opvoedingsbehoefte en het ouderlijk
gezag.
Het ouderlijk gezag:
Een geheel van attributen,
dat de wet toekent,
aan de vader en de moeder,
ten aanzien van de (minderjarige) kinderen,
ten einde hen toe te laten hun verplichtingen t.a.v. de kinderen te voldoen.
De verplichtingen
Naar evenredigheid van hun middelen te zorgen voor …
Aansprakelijkheid voor de schade die door de fouten van de minderjarigen aan derden
worden toegebracht.
, De rechten
1. Over de persoon van de minderjarige
- De flosofsche overtuiging
- De zedelijke opvoeding
2. Over de goederen van de minderjarige
Beheer en genot over de goederen
- Vertegenwoordiging van de minderjarige
3. Over de staat van de persoon van de minderjarige
2 Decreet rechtspositie voor minderjarigen in integrale
jeugdhulp
Afhankelijke positie van minderjarigen
Sinds 2000 hervorming bij jeugdhulp
Positie van de minderjarige was in elke sector anders
- nood aan duidelijke rechten
- het kinderrechtenverdrag = referentiekader voor decreet.
Toepassingsgebied decreet Integrale jeugdhulp
• Centra algemeen welzijnswerk
• Centra voor leerlingenbegeleiding
• Centra voor geestelijke gezondheid
• Bijzondere jeugdbijstand
• Vlaams agentschap voor personen met een handicap
• Kind en gezin
- Principieel ook voor gerechtelijke jeugdhulp tenzij beperking door
gerechtelijke beslissing.
- Niet voor artikel 9 = vrije keuze van jeugdhulpaanbieder
Uitgangspunten // verdrag rechten van het kind
MINDERJARIGEN
De ‘nog niet’ status van de minderjarige
De verantwoordelijkheid & bezorgdheid voor de volwassenen
De jeugd is de toekomst.
- De nieuwe hoop
- De verwachte vernieuwing :
worden gekleurd door een positie kijk op aankomende volwassenen
- De teloorgang van vaste waarden.
- Bron van zorg en overlast:
Dat traditionele waarden worden verloochend
Beeldvorming heeft impact op doelgroep
Belangrijke impact op verschillende leefdomeinen van deze groep.
Beleid dat rechten van kinderen en jongeren met de voeten treedt door bv :
negatieve beelden over deliquente jongeren
overlast door hangjongeren
…
MAAR ook positieve hoop legt vaak hoge verwachtingen op deze groep. Zij moeten ook
ruimte krijgen om deze waar te maken.
Jongeren & kinderen komen in een bijzondere maatschappelijke context met eigen
statuut terecht.
dit blijkt door hun rechtspositie in:
internationaal met het kinderverdrag
nationaal met de juridische term ‘minderjarigen’
zorg en hulpverlening met eigen plaats en aanbod
Heel de ontwikkeling van baby tot volwassenen met de vele kwetsbare fysische&
psychische veranderingsfase vraagt van de hulpverlener een specifeke en aangepaste
aanpak per leeftijdsfase.
De opbouw van het onderdeel ‘kinderen en jongeren’ in de cursus
deel is opgedeeld in 3 onderdelen
1. De rechtspositie van kinderen en jongeren
- Het internationaal verdrag (hoofdstuk 1)
, - Burgerlijk statuut van de minderjarige in België ( hoofdstuk 2)
- De rechtspositie van kinderen en jongeren als hulpvrager ( hoofdstuk 3)
o Rechtspositie voor minderjarigen in integrale jeugdhulp
2. Het hulpaanbod voor kinderen en jongeren
- Het bestaande hulpaanbod (hoofdstuk 4)
3. Maatschappelijke reacties op jongeren die problemen maken
- De ontwikkelingsstadia en de identiteitsontwikkeling ( hoofdstuk 5,6,7)
- Criminologische en sociologische kaders ( hoofdstuk 8)
- ‘delinquent’ (hoofdstuk 9)
1 Het Verdrag van de Rechten van het Kind
Laatste jaren is de aandacht voor het kind en zijn rechten sterk toegenomen.
Belangrijke elementen:
toepassing van het verdrag van de rechten van het kind in ons land
de activiteiten van unicef
kindertelefoon& kinderrechtswinkel
kind en gezin
kinderrechtencommissariaat
kinderrechtencoalitie
…
1.1 Het verdrag van de rechten van het kind
1.1.1 Historiek
• Op 20 november 1989 door VN goedgekeurd
• Door 20 landen geratifceerd in ’90
voorwaarde om het verdrag kracht van wet te geven
inmiddels hebben nu zo goed als alle landen het verdrag geratifceerd
Dit betekent dat de artikels van het verdrag moeten worden toegepast in het land
De Vs & Somalië hebben het verdrag alleen getekend , maar niet geratifceerd
• In België goedgekeurd in ‘91
Sleutelbegrippen
Het belang van het kind staat centraal (art.3).
Geen discriminatie van het kind (art 2).
Recht op leven en ontwikkeling (art.6)
Recht op een eigen mening en participatie (art.12)
Gebaseerd op de drie P’s
1. Provision : recht op overleving en ontwikkeling.
2. Protection : bescherming tegen mishandeling, verwaarlozing, misbruik , uitbuiting.
3. Participation : recht om bij de uitbouw van zijn leven betrokken te worden
De draagwijdte van het verdrag
• Internationaal juridisch instrument
• Politiek instrument
• Om de vijf jaar verslag aan het internationaal Comité voor de rechten van het
kind.
• Een nieuw protocol in werking sinds april 2014!!!
, • Geeft kinderen (en hun vertegenwoordigers) de mogelijkheid om een
klacht neer te leggen bij het comité voor de rechten van het kind van de VN.
• Voor België vanaf 30/08/2014
Realisatie in België
Hoorrecht in burgerlijke procedures
Kinderrechtencommissariaat
Verplicht kind en jongerenefectenrapport
Rechten voor kinderen
Recht op informatie
Recht op een eigen plek
Recht om je mening te zeggen
Recht op onderwijs
Recht op bescherming
Recht op gezondheidszorg en hulp
Recht op vrije tijd en spel
Recht op privacy
Recht op je eigen geloof
Recht om samen te komen
Recht op zorg en liefde
Nog een lange weg?
Kinderrechten niet bekend genoeg
De efecten van racisme en discriminatie op kinderen
Ons onderwijs is niet toegankelijk voor iedereen.
Kinderarmoede blijft alarmerend hoog.
Meer aandacht voor de rechten van minderjarigen op de vlucht
Burgerlijk statuut van de minderjarige
Meer aandacht voor regels en procedure om eigen positie te versterken.
Rechten worden genuanceerd en “beperkt” door de opvoedingsbehoefte en het ouderlijk
gezag.
Het ouderlijk gezag:
Een geheel van attributen,
dat de wet toekent,
aan de vader en de moeder,
ten aanzien van de (minderjarige) kinderen,
ten einde hen toe te laten hun verplichtingen t.a.v. de kinderen te voldoen.
De verplichtingen
Naar evenredigheid van hun middelen te zorgen voor …
Aansprakelijkheid voor de schade die door de fouten van de minderjarigen aan derden
worden toegebracht.
, De rechten
1. Over de persoon van de minderjarige
- De flosofsche overtuiging
- De zedelijke opvoeding
2. Over de goederen van de minderjarige
Beheer en genot over de goederen
- Vertegenwoordiging van de minderjarige
3. Over de staat van de persoon van de minderjarige
2 Decreet rechtspositie voor minderjarigen in integrale
jeugdhulp
Afhankelijke positie van minderjarigen
Sinds 2000 hervorming bij jeugdhulp
Positie van de minderjarige was in elke sector anders
- nood aan duidelijke rechten
- het kinderrechtenverdrag = referentiekader voor decreet.
Toepassingsgebied decreet Integrale jeugdhulp
• Centra algemeen welzijnswerk
• Centra voor leerlingenbegeleiding
• Centra voor geestelijke gezondheid
• Bijzondere jeugdbijstand
• Vlaams agentschap voor personen met een handicap
• Kind en gezin
- Principieel ook voor gerechtelijke jeugdhulp tenzij beperking door
gerechtelijke beslissing.
- Niet voor artikel 9 = vrije keuze van jeugdhulpaanbieder
Uitgangspunten // verdrag rechten van het kind
