OP2 IRM
Chapter 7 Basic issues in experimental research (blz. 140-151)
Een experimenteel onderzoek verschilt met descriptieve/beschrijvende en correlatieve studies. Bij
het experimentele onderzoek zien we of een variabel invloed heeft op een ander variabel. Je kan
causatie vinden.
De drie criteria waaraan experimenteel onderzoek moet voldoen:
1. Er moet tenminste één onafhankelijke variabele zijn.
2. De proefpersonen moeten eerlijk zijn verdeeld.
3. Alle variabelen die niet worden onderzocht moeten worden buitengehouden of gecontroleerd.
Het manipuleren van de onafhankelijke variabele
De onafhankelijke variabele moet meerdere levels/niveaus/condities hebben om zo de invloed te
kunnen meten. Bijvoorbeeld 0, 100 of 300 mg cafeïne beïnvloed keuzes of direct beslissen of drie
minuten nadenken vóór de beslissing.
Er zijn drie types onafhankelijke variabelen:
1. Omgevingsvariabelen: bv een verschil aan licht in een kamer. Bondgenoten kunnen doen alsof
ze participanten zijn om zo de omgeving te beïnvloeden.
2. Educatieve variabelen: beïnvloed de participanten door informatie of instructie.
3. Invasieve variabelen: fysieke stimulatie zoals bijvoorbeeld het toedienen van cafeïne.
Experimentele groepen: groep waarbij de onafhankelijke variabel wordt toegepast.
Controlegroep: groep waarbij de onafhankelijke variabel niet wordt toegepast. Zo wordt de
baseline gemeten.
Pilot test: het experiment wordt uitgevoerd op een aantal personen om te zien of de
levels/niveaus/condities van de onafhankelijke variabele goed zijn afgestemd. Het verschil moet
zichtbaar zijn.
Manipulatiecontrole: een vraag aan de proefpersonen na de pilot test om te zien of de verschillen
in de onafhankelijke variabele zijn opgemerkt.
Participantvariabele (subject variable): variabelen als het geslacht van de participanten hebben
mogelijk invloed op de resultaten. Het zijn echter niet onafhankelijke variabelen, omdat ze niet
worden gecontroleerd door de onderzoeker. Dan zijn het participantvariabelen.
Deelnemers toewijzen aan variabelen
We moeten er zeker van zijn dat de participanten eerlijk worden ingedeeld zodat er geen verschil is
tussen groepen. Dit kan door random indelen.
Koppelen (matching) kan ook, dit houd in het indelen gebaseerd op bepaalde gemiddelden voor
variabelen. Het gevaar is dat je variabelen vergeet (volgens MMC).
Inter-participanten ontwerp: in één groep wordt men opgedeeld en meermaals gemeten totdat
elke participant elk level/niveau/conditie heeft gehad. Statistisch gezien heeft dit meer kracht omdat
de participanten altijd dezelfde zijn. Ook heb je minder participanten nodig.
Een nadeel aan dit ontwerp is een mogelijk volgorde effect. Dat zijn, oefening, uitputting of
sensibilisatie. Dit nadeel kan worden ontweken door counterbalanceren. Participanten krijgen
allen een verschillende volgorde.
Latijns vierkant ontwerp: elke conditie komt een enkele keer in de orde voor, en elke conditie
volgt elke andere mogelijke conditie op. Zie blz 151 voor een voorbeeld.
Overdrachtseffect: als het effect van een onafhankelijke variabele nog aanwezig is bij de
introductie van de volgende. Bijvoorbeeld als cafeïne nog in het bloed zit bij de volgende dosis. Dit
is een probleem bij de inter-participanten studies.
, Chapter 10 experimental design (170-175)
Mensen onthouden informatie beter als ze weten wat het betekent. Als een zin geen context heeft is
het moeilijker dit te onthouden.
Eenrichtingsdesigns
Experimentele designs waarin maar één variabele wordt gemanipuleerd zijn eenrichtingsdesigns.
Hiervan is de meest simpele de twee-groep experiment. Deze groepen kan je met elkaar vergelijken
om te zien of het variabele een verschil maakt.
Er zijn drie designs voor de eenrichtingsdesigns.
Randomized groups design: participanten zijn willekeurig ingedeeld.
Matched-subjects design: participanten zijn in blokken geplaatst op basis van een variabele die
volgens de onderzoeker relevant is. De blokken worden daarna willekeurig in de experimentele- of
controle groepen geplaatst.
Repeated measures / within-subjects design: elke participant doet in elke experimentele conditie
mee.
Voor het overzicht hier een toetsboom (van college 1):
Hoeveel condities of Andere proefpersonen? Toets
groepen?
1 . One-sample t-test
één onafhankelijke 2 Zelfde (of gematched) Paired t-test (gepaarde
variabele t-toets)
andere Independent samples t-
test (onafhankelijke t-
toets)
>2 anderen ANOVA (staat voor
Analysis of variance)
In OP1 hebben wij enkel de bovenste t-toets geoefend.
Posttest en pretest-posttest designs
posttest-only design: de designs hierboven genoemd zijn allen posttest-only. Dit omdat de
metingen enkel na de manipulatie worden gedaan.
Pretest-posttest design: als je de afhankelijke variabele meet vóór de manipulatie én daarna.
Je hebt niet altijd pre-test nodig om een verschil te concluderen. Daar heb je de controlegroep voor.
Je kan er wel door zien hoeveel invloed de variabele heeft op de individuen en de pretest-posttest is
krachtiger omdat je de variabiliteit van de pre-test scores uit de analyse kan halen wat zorgt voor
minder error.
Een nadeel is wel pretest sensitization. Ofwel dat de participanten anders zullen reageren tijdens
de test door de pre-test. Dit is te voorkomen door de helft te pre-testen en de rest niet.
Toevoeging uit college: wat in Leary niet wordt besproken is dat je vaker een pre- en posttest kan
doen. Een posttest van de ene kan al werken als een pre-test voor de volgende.
Chapter 7 Basic issues in experimental research (blz. 140-151)
Een experimenteel onderzoek verschilt met descriptieve/beschrijvende en correlatieve studies. Bij
het experimentele onderzoek zien we of een variabel invloed heeft op een ander variabel. Je kan
causatie vinden.
De drie criteria waaraan experimenteel onderzoek moet voldoen:
1. Er moet tenminste één onafhankelijke variabele zijn.
2. De proefpersonen moeten eerlijk zijn verdeeld.
3. Alle variabelen die niet worden onderzocht moeten worden buitengehouden of gecontroleerd.
Het manipuleren van de onafhankelijke variabele
De onafhankelijke variabele moet meerdere levels/niveaus/condities hebben om zo de invloed te
kunnen meten. Bijvoorbeeld 0, 100 of 300 mg cafeïne beïnvloed keuzes of direct beslissen of drie
minuten nadenken vóór de beslissing.
Er zijn drie types onafhankelijke variabelen:
1. Omgevingsvariabelen: bv een verschil aan licht in een kamer. Bondgenoten kunnen doen alsof
ze participanten zijn om zo de omgeving te beïnvloeden.
2. Educatieve variabelen: beïnvloed de participanten door informatie of instructie.
3. Invasieve variabelen: fysieke stimulatie zoals bijvoorbeeld het toedienen van cafeïne.
Experimentele groepen: groep waarbij de onafhankelijke variabel wordt toegepast.
Controlegroep: groep waarbij de onafhankelijke variabel niet wordt toegepast. Zo wordt de
baseline gemeten.
Pilot test: het experiment wordt uitgevoerd op een aantal personen om te zien of de
levels/niveaus/condities van de onafhankelijke variabele goed zijn afgestemd. Het verschil moet
zichtbaar zijn.
Manipulatiecontrole: een vraag aan de proefpersonen na de pilot test om te zien of de verschillen
in de onafhankelijke variabele zijn opgemerkt.
Participantvariabele (subject variable): variabelen als het geslacht van de participanten hebben
mogelijk invloed op de resultaten. Het zijn echter niet onafhankelijke variabelen, omdat ze niet
worden gecontroleerd door de onderzoeker. Dan zijn het participantvariabelen.
Deelnemers toewijzen aan variabelen
We moeten er zeker van zijn dat de participanten eerlijk worden ingedeeld zodat er geen verschil is
tussen groepen. Dit kan door random indelen.
Koppelen (matching) kan ook, dit houd in het indelen gebaseerd op bepaalde gemiddelden voor
variabelen. Het gevaar is dat je variabelen vergeet (volgens MMC).
Inter-participanten ontwerp: in één groep wordt men opgedeeld en meermaals gemeten totdat
elke participant elk level/niveau/conditie heeft gehad. Statistisch gezien heeft dit meer kracht omdat
de participanten altijd dezelfde zijn. Ook heb je minder participanten nodig.
Een nadeel aan dit ontwerp is een mogelijk volgorde effect. Dat zijn, oefening, uitputting of
sensibilisatie. Dit nadeel kan worden ontweken door counterbalanceren. Participanten krijgen
allen een verschillende volgorde.
Latijns vierkant ontwerp: elke conditie komt een enkele keer in de orde voor, en elke conditie
volgt elke andere mogelijke conditie op. Zie blz 151 voor een voorbeeld.
Overdrachtseffect: als het effect van een onafhankelijke variabele nog aanwezig is bij de
introductie van de volgende. Bijvoorbeeld als cafeïne nog in het bloed zit bij de volgende dosis. Dit
is een probleem bij de inter-participanten studies.
, Chapter 10 experimental design (170-175)
Mensen onthouden informatie beter als ze weten wat het betekent. Als een zin geen context heeft is
het moeilijker dit te onthouden.
Eenrichtingsdesigns
Experimentele designs waarin maar één variabele wordt gemanipuleerd zijn eenrichtingsdesigns.
Hiervan is de meest simpele de twee-groep experiment. Deze groepen kan je met elkaar vergelijken
om te zien of het variabele een verschil maakt.
Er zijn drie designs voor de eenrichtingsdesigns.
Randomized groups design: participanten zijn willekeurig ingedeeld.
Matched-subjects design: participanten zijn in blokken geplaatst op basis van een variabele die
volgens de onderzoeker relevant is. De blokken worden daarna willekeurig in de experimentele- of
controle groepen geplaatst.
Repeated measures / within-subjects design: elke participant doet in elke experimentele conditie
mee.
Voor het overzicht hier een toetsboom (van college 1):
Hoeveel condities of Andere proefpersonen? Toets
groepen?
1 . One-sample t-test
één onafhankelijke 2 Zelfde (of gematched) Paired t-test (gepaarde
variabele t-toets)
andere Independent samples t-
test (onafhankelijke t-
toets)
>2 anderen ANOVA (staat voor
Analysis of variance)
In OP1 hebben wij enkel de bovenste t-toets geoefend.
Posttest en pretest-posttest designs
posttest-only design: de designs hierboven genoemd zijn allen posttest-only. Dit omdat de
metingen enkel na de manipulatie worden gedaan.
Pretest-posttest design: als je de afhankelijke variabele meet vóór de manipulatie én daarna.
Je hebt niet altijd pre-test nodig om een verschil te concluderen. Daar heb je de controlegroep voor.
Je kan er wel door zien hoeveel invloed de variabele heeft op de individuen en de pretest-posttest is
krachtiger omdat je de variabiliteit van de pre-test scores uit de analyse kan halen wat zorgt voor
minder error.
Een nadeel is wel pretest sensitization. Ofwel dat de participanten anders zullen reageren tijdens
de test door de pre-test. Dit is te voorkomen door de helft te pre-testen en de rest niet.
Toevoeging uit college: wat in Leary niet wordt besproken is dat je vaker een pre- en posttest kan
doen. Een posttest van de ene kan al werken als een pre-test voor de volgende.
