1.1. Definitie
1.1.1. De verbinding
= 2 of meer onderdelen die aan elkaar worden bevestigd
• Hoe meer elementen, hoe moeilijker ->
• kunnen uit hetzelfde of materialen zijn of niet -> Identieke elementen kunnen zich
makkelijker verbinden
• Derde bepalende factor = gewenste functie
1.1.2. Tekening
• Aanzichten, doorsnedes, details
• Werktekening:
Stap 1
o Ware grootte met de verschillende aanzichten in en ver elkaar getekend
o Verschillende doorsneden in de desbetreffende aanzichten getekend en gearceerd
(kan ook in kleur)
Stap 2
o Analyse van alle bewerkingen
o Specifieke schetsen zullen de bewerkingsvolgorde ondersteunen
o Productieproces, ambachtelijk, machinaal of een combinatie leidt tot specifieke
bewerkingsvolgorde en tekeningen
1.2. Courante constructiemethoden
1.2.1. Verbindingsmiddelen
Hout: drevel, lamel, losse pen, losse veer en losse zwaluwstaarten
Metaal: nagel, schroef, bout en blindklinknagel
Kunststof: losse zwaluwstaartelement
Lijm: koud tegen elkaar, bij de houtverbindingselementen (niet demonteerbaar)
1.2.1.1. Koud tegen elkaar
Vlakken perfect haaks en recht
Planken niet in elkaar gewerkt
1.2.1.2. Drevel (deugel, deuvel)
• Ronde houten pen
• Aan uiteinden een zoekrand (afgerond)
• Groeven:
o verhogen weerstand bij draaiing
o overtollige lijm kan wegvloeien
o groter lijmoppervlek
• sterke constructie: min. 2 drevels
• corresponderende gaten perfect boren
• meestal beukenhout
,1.2.1.4. lamel (verbindingsplaatje, koekje)
• Platte, ovale schijf uit massief beukenhout
• Verschillende afmetingen
• Ovaalvorm afgeleid van machinale
freesbeweging voor een plaatselijke groef
• Afgeronde kanten: gemakkelijk inschuiven
• Wafelstructuur: betere verlijming
• 2 corresponderende groeven gefreesd
• Hout kan men na het aanbrengen van de lijm
en het monteren nog eventueel bewegen
• Lameldikte: 3 of 4 mm
• Duurzaam, zonder afval
• Voorzichtig droogproces
1.2.1.5. Losse pen
• Rechthoekig pen uit massief beukenhout of sipo
• Houtvezelrichting in de,lengte van de pen
• Afgerond aan beide langszijde
• Oppervlak is van structuur voorzien
• 2 corresponderende gaten frezen
• Verschillende dikte en lengte
• Kan ook op maat
1.2.1.6. Losse veer
• Op maat gemaakt
• Massief hout of een kwaliteitsvolle tri- of
multiplexplaat
• hoeken van de veer afgeschuind
• groef gefreesd in het midden van de houtdikte
• veer is 1mm smaller dan de diepte van de groef
-> naden goed gesloten
1.2.1.7. losse zwaluwstaartelement
• kunststof of gelamineerd hout
• achteraan zichtbaar
• verschillende afmetingen
• zwaluwstaartvormige groef
1.2.1.8. nagel
→ staaldraad
→ verbinding: vaste constructie
→ in het materiaal gedreven
Draadnagel met platte kop Draadnagel zonder kop Nagels met pneumatisch
- schrijnwerkerij - in het hout gedreven nagelpistool
- gaatjes opgevuld - eenvoudig en snel
,1.2.1.9. schroef
- Veel verschillende soorten
- Verschillende kop, die het uitzicht bepaald
- Demonteerbaar
Verzonkenkop Bolverzonken- of lenskop Bolkop houtschroef met
spaanplaatschroef met houtschroef met zaaggleuf zaaggleuf
kruisgleuf - Wanneer kop deel
- Spaan- en MDF platen uitmaakt van het
uitzicht
Verzonkenkop houtschroef Systeemschroef 32mm-systeem
met kruisgleuf - Monteren van
- Voorboren en meubelbeslag
soevereinen - Boorgatdiameter 5mm
(uitfrezen) zodat de - 32mm-systeem
kop verzonken is - Wel houtschroefdraad,
- Schilderwerken: dieper maar géén punt
gesoevereind - Vernikkeld staal
- Verschillende lengtes
1.2.1.10. Bout
- 3 groepen: constructie-, slot-, cilinderbouten
- 2 delen: cilindrische staaf en moer, beide met metrische schroefdraad
- Zeer stevige constructie
- Meermaals demonteerbaar
Constructiebout met Slotbout met zeskantmoer Cilinderbout met
zeskantmoer - Bevestigen hout op binnenzeskant
- Moer kan vervangen hout - Diep in het hout
worden door een - Vierkant gedeelte draaien -> voorzijde
dopmoer of onder de kop: kop is het enige
vleugelmoer beperken meedraaien zichtbare deel
- Vlakke sluitring: - Moer kan vervangen
verhindert het worden door een
indringen in hout insert (indraaimoer)
,1.2.1.11. Inserts voor hout
Zorgen voor meer hechting
Kunststof mof Indraaimoer Inslagmoer
- Buitenzijde: - Metaal - Staal
weerhaken voor - Buitenzijde: scherpe - Metrische
verankering in boorgat houtschroefdraad schroefdraad
- Binnenzijde: metrische - Binnenzijde: metrische - Weerhaken
schroefdraad voor schroefdraad - Makkelijker dan een
bevestiging van de - Staal en messing indraaimoer
bout - Verschillende
afmetingen
1.2.1.12. Blindklinknagel
- Aluminium
- Nagelbus gemonteerd op een stift met inkeping
- Verschillende afmetingen en specifieke toepassingen
- 2 verschillende materialen met elkaar verbinden
- Wanneer da achterzijde van een constructie niet of moeilijk bereikbaar is
- Vaste constructie die eenvoudig uit te voeren is
Bewerkingsvolgorde montage
De blindklinknagel wordt aan de voorzijde van de constructie in het boorgat gestoken
-> stift wordt met speciaal gereedschap teruggetrokken.
-> nagelbus wordt aan de achterzijde tot stuitkop vervormd.
-> de breukspanning van de stift wordt overschreden en breekt af op de inkeping.
-> De te verbinden delen zijn stevig verbonden.
, 1.2.2. Verbindingstype
1.2.2.4. Breedteverbinding
Drevel in streeplijn
Centerpunt aangegeven door aslijn
Aantal drevels
Toepassing van lamelverbinding bij multiplex. Losse panverbinding bij massief hout.
Losse veerverbinding
• Doorgaande groeven frezen, over volledig lengte, veer is
zichtbaar op de kopse kant
• Niet doorgaande groeven frezen, veer is verborgen
1.2.2.2. hoekverbindingen voor vlakke en diepe vergaringen
• Hoekverbinding voor een vlakke vergaring
de gepaarde zijde is breder dan de
dagkant
uitgevoerd met drevels of met een
lamel
• Hoekverbinding voor een diepe vergaring
2 of meerdere drevels, afhankelijk
van de hoogte van het werkstuk
Diameter drevel: ½ - 1/3 van de
houtdikte
Boren van de gaten -> zeer
nauwkeurig