Samenvatting Geriatrie: Preventie Les 2

Geriatrie
Preventie les 2
1.Polyfarmacie en middelenmisbruik
1.1 Verschillende vormen
 Medicatie gebruik (slaapmedicatie)
 Alcohol
 Roken
 Illegale drugs
 Vaak een “stille” problematiek: vaak bij drankgebruik niet
opgemerkt
1.2 Alcoholmisbruik
1.2.1Gevolgen alcohol bij ouderen
 Ouderen zijn gevoeliger voor effecten van alcohol
 Geringere hoeveelheid leidt eerder tot intoxicatie en
(orgaan)schade.
 Hoe kan je dit verklaren?
- Hoe ouder je wordt, hoe moeilijker het is om alcohol te
verteren door lichaam.
- Van minder alcohol meer gevolgen
- Spier, water, en vethuishouding verandert bij minder
gebruik van alcohol toch meer last
- Meeste medicatie en alcohol mag je niet samen benuttigen
 Gevoeligheid door
- Afname totale hoeveelheid lichaamsvocht waardoor hogere
concentratie alcohol bij dezelfde inname
- Veranderingen in metabolisme thv maag waardoor minder
alcohol wordt afgebroken (en dus meer in de bloedbaan)
- Verminderde klaring thv lever en nier
- ‘Eindorganen’ minder goed bestand tegen de toxische
effecten van alcohol (o.a. hersenen)
- Interactie met geneesmiddelen !
- Lichaam ‘kwetsbaarder’ tgv lichamelijke ziekte
- Oudere mens ‘fragieler’ (vlugger complicaties na val, …)
1.2.2Richtlijnen voor gebruik van alcohol
 Vlaanderen: richtlijnen voor gezonde volwassenen
- Mannen en vrouwen vanaf 18j : max 10
standaardglazen/week
- Spreiden over enkele dagen in de week,
minimum 2 alcoholvrije dagen/week
- Ouderen moeten voorzichtig zijn met alcohol gebruik en
vragen best advies bij hulpverlener.

, 1.2.3Gevolgen op gezondheid
 Lichamelijk
- Leverfunctiestoornissen: sowieso
- Gastritis, maagulcera: Pantomed slecht voor botafbraak
verhoogd risico op botafbraak en fracturen
- Slokdarmvarices
- Ischemisch hartlijden, hypertensie, hartritmestoornis,
hartfalen
- Vit B12 en foliumzuurdeficiëntie, anemie
- Valpartijen, fracturen: nog hoger valrisico als je alcohol drinkt
- Moeilijk controleerbare diabetes
- Aspiratiepneumonie: verhoogd valrisico + overgeven door
alcohol aspiratiepneumonie risico als je ligt
- Diverse interacties met medicatie!!!
- Verminderde eetlust: alcohol vervangt maaltijden
 Neurologisch
- Cognitieve functies worden verstoord
- Stoornissen in executieve functies
- Stoornissen in het verwerken van visuele beelden
- Korsakov dementie, syndroom van Wernicke, enz
- Executief: denkprocessen die nodig zijn om handelingen uit te
voeren, problemen op te lossen…
- Wernicke: ernstige stoornis van centraal zenuwstelsel door
een lichamelijke oorzaak, door vit B1 tekort  oogspieren
verlammen, ataxie (verstoring evenwicht en coördinatie
bewegingen)
 Sociaal
- Gevolgen op sociaal vlak zijn secundair aan voorgaande
gevolgen, vb minder sociale contacten, verminderde mobiliteit
na val enz.
 Secundair: op momenten bovenkomen als het heel
problematisch is
1.2.4Herkennen van het probleem
 Zeker herkennen als thuisvpk!!!
 Onderrapportage door omgeving (pleziertje niet willen afpakken,
ontkenning, enz): omgeving ziet probleem niet
 Oudere vraagt niet zelf om hulp
 Late onset drinkers worden niet opgemerkt
- Meestal vrouwen: meer oudere vrouwen dan oudere mannen
- Op latere leeftijd beginnen met alcoholgebruik
 Vage lichamelijke klachten
 Vage psychische klachten (verwardheid, angst enz)
 Ontwenningsverschijnselen niet makkelijk te onderscheiden met
andere ziektebeelden zoals dementie.
1.2.5Waar let je op als vpk