MONITORAAT II – BESTUURSRECHT:
Zie PAL document voor markeringen
Theorie
Toezicht op gedecentraliseerde besturen:
o Administratief toezicht:
- Altijd instructie – en hervormingsbevoegdheid
- Wettelijke grondslag
o Hiërarchisch toezicht:
- Ambtshalve door toezichthoudende overheid
2 grote vormen van bestuurlijk toeizcht:
1. Gewoon toezicht:
- Overheid enkel negatieve tussenkomst
2. Buitengewoon toezicht:
- Overheid kan zich enkel in de plaats stellen van ondergeschikt bestuur
Gewoon toezicht buitengewoon toezicht
Gewoon toezicht:
1. Algemeen (ex post)
- Kan van zodra het niet in strijd is met vorm bijzonder – of buitengewoon toezicht
Kan dus altijd
- In wet moet wel staan dat bestuurlijk toezicht wordt uitgeoefend maar algemeen moet
het niet uitdrukkelijk in wet staan
- Facultatief: overheid moet klachten niet verplicht behandelen
- Overheid kan schorsen of vernietigen
Schorsing: toezichthoudende overheid roept einde aan uitvoerbaarheid van
beslissing van ondergeschikt bestuur
2. Bijzonder (ex ante)
- Moet wel uitdrukkelijke wettelijke basis zijn
- Overheid kan goedkeuren, machtigen of advies verlenen
Goedkeuring: beslissing pas uitvoerbaar nadat overheid heeft goedgekeurd
Machtiging: voor beslissing wordt gesteld, moet overheid het bestuur machtigen
voordat beslissing gesteld kan worden
Advies: ondergeschikt bestuur gaat advies vragen over handeling dat ze wilt stellen
Buitengewoon toezicht:
o Dwangtoezicht:
- Toezichthoudende overheid zal zich in plaats stellen om naleving van wet te waarborgen
o Hervormingstoezicht:
- Heel omstandig geregeld in wet
- Kenmerken:
Toezichthoudende overheid is hier wel verplicht tot behandelen
Kan niet ambtshalve, enkel na instelling van beroep
Uitputtingsvereiste voor beroep bij Raad van State
Devolutieve werking: toezichthoudende overheid gaat hele zaak opnieuw bekijken
ART. 7 BWHI: Gewesten oefenen toezicht uit op lokale besturen, maar in sommige gevallen: ook
gemeenten en FOD als het gaat over domeinen die tot hun toegewezen bevoegdheid behoren.
, Eenzijdige bestuurlijke rechtshandeling:
o Instrument ter behartiging van algemeen belang
o Eenzijdig: bestuur kan eenzijdige beslissing nemen tav derde zonder dat derde toestemming
moet geven (= verbindend karakter)
o Rechtshandeling: oogmerk om bepaalde rechtsgevolgen in te roepen (dus intentioneel)
o Dwingende kracht: in principe ga je ervan uit dat beslissing ‘wettig’ is (privèlege du préable)
o Uitvoerbare kracht: op zichzelf uitvoerbaar zonder tussenkomst rechter
- Uitvoerbare titel: geen ‘gedwongen uitvoering’
- Privilege de l’exécution d’office
Belang van de eenzijdige bestuurlijke rechtshandelingen:
o Kwalificatie als administratieve overheid
- Privaatrechtelijke rechtspersoon: imperiumbevoegdheid doorslaggevend
o Toegang tot Raad van State (ART. 14 RvS – wet)
- ‘Beroep tegen akten en reglementen’ = eenzijdige bestuurlijke rechtshandelingen
o Toepassingsgebied wetgeving
Bestuurshandelingen kunnen volgen uit discretionaire en gebonden bevoegdheden!
o Discretionaire bevoegdheid:
- Verschillende wettige opties bestaan
- Bestuur mag kiezen welke optie best beschikt voor algemeen belang te behartigen
Beleidskeuze
o Gebonden bevoegdheid:
- Geen beleidskeuze
- Objectief recht voor burger dat zelf aangeeft welke beslissing, wanneer en onder welke
voorwaarden moet worden genomen
Reglementaire bestuurshandelingen individuele bestuurshandelingen:
o Reglementaire bestuurshandeling:
- Reglement geldt voor iedereen: heeft algemene draagwijdte (zoals RUP)
- Formele motiveringswet niet van toepassing
- Advies Raad van State wel vereist
- Algemene bekendmaking
- Verticale hiërarchie der normen moet gerespecteerd worden
Mag niet in strijd zijn met wet/decreet van hogere norm
o Individuele bestuurshandeling:
- Besluiten enkel bepaalde individuele draagwijdte (zoals omgevingsvergunning)
- Formele motiveringswet van toepassing
- Geen adviesverplichting bij Raad van State
Want er wordt vanuit gegaan dat individuele bestuurshandeling gebaseerd is op
reglementaire bestuurshandeling
- Kennis geven aan betrokkenen
- Horizontale – en verticale hiërarchie der normen respecteren!
Mag ook niet in strijd zijn met reglementaire akten
Zie PAL document voor markeringen
Theorie
Toezicht op gedecentraliseerde besturen:
o Administratief toezicht:
- Altijd instructie – en hervormingsbevoegdheid
- Wettelijke grondslag
o Hiërarchisch toezicht:
- Ambtshalve door toezichthoudende overheid
2 grote vormen van bestuurlijk toeizcht:
1. Gewoon toezicht:
- Overheid enkel negatieve tussenkomst
2. Buitengewoon toezicht:
- Overheid kan zich enkel in de plaats stellen van ondergeschikt bestuur
Gewoon toezicht buitengewoon toezicht
Gewoon toezicht:
1. Algemeen (ex post)
- Kan van zodra het niet in strijd is met vorm bijzonder – of buitengewoon toezicht
Kan dus altijd
- In wet moet wel staan dat bestuurlijk toezicht wordt uitgeoefend maar algemeen moet
het niet uitdrukkelijk in wet staan
- Facultatief: overheid moet klachten niet verplicht behandelen
- Overheid kan schorsen of vernietigen
Schorsing: toezichthoudende overheid roept einde aan uitvoerbaarheid van
beslissing van ondergeschikt bestuur
2. Bijzonder (ex ante)
- Moet wel uitdrukkelijke wettelijke basis zijn
- Overheid kan goedkeuren, machtigen of advies verlenen
Goedkeuring: beslissing pas uitvoerbaar nadat overheid heeft goedgekeurd
Machtiging: voor beslissing wordt gesteld, moet overheid het bestuur machtigen
voordat beslissing gesteld kan worden
Advies: ondergeschikt bestuur gaat advies vragen over handeling dat ze wilt stellen
Buitengewoon toezicht:
o Dwangtoezicht:
- Toezichthoudende overheid zal zich in plaats stellen om naleving van wet te waarborgen
o Hervormingstoezicht:
- Heel omstandig geregeld in wet
- Kenmerken:
Toezichthoudende overheid is hier wel verplicht tot behandelen
Kan niet ambtshalve, enkel na instelling van beroep
Uitputtingsvereiste voor beroep bij Raad van State
Devolutieve werking: toezichthoudende overheid gaat hele zaak opnieuw bekijken
ART. 7 BWHI: Gewesten oefenen toezicht uit op lokale besturen, maar in sommige gevallen: ook
gemeenten en FOD als het gaat over domeinen die tot hun toegewezen bevoegdheid behoren.
, Eenzijdige bestuurlijke rechtshandeling:
o Instrument ter behartiging van algemeen belang
o Eenzijdig: bestuur kan eenzijdige beslissing nemen tav derde zonder dat derde toestemming
moet geven (= verbindend karakter)
o Rechtshandeling: oogmerk om bepaalde rechtsgevolgen in te roepen (dus intentioneel)
o Dwingende kracht: in principe ga je ervan uit dat beslissing ‘wettig’ is (privèlege du préable)
o Uitvoerbare kracht: op zichzelf uitvoerbaar zonder tussenkomst rechter
- Uitvoerbare titel: geen ‘gedwongen uitvoering’
- Privilege de l’exécution d’office
Belang van de eenzijdige bestuurlijke rechtshandelingen:
o Kwalificatie als administratieve overheid
- Privaatrechtelijke rechtspersoon: imperiumbevoegdheid doorslaggevend
o Toegang tot Raad van State (ART. 14 RvS – wet)
- ‘Beroep tegen akten en reglementen’ = eenzijdige bestuurlijke rechtshandelingen
o Toepassingsgebied wetgeving
Bestuurshandelingen kunnen volgen uit discretionaire en gebonden bevoegdheden!
o Discretionaire bevoegdheid:
- Verschillende wettige opties bestaan
- Bestuur mag kiezen welke optie best beschikt voor algemeen belang te behartigen
Beleidskeuze
o Gebonden bevoegdheid:
- Geen beleidskeuze
- Objectief recht voor burger dat zelf aangeeft welke beslissing, wanneer en onder welke
voorwaarden moet worden genomen
Reglementaire bestuurshandelingen individuele bestuurshandelingen:
o Reglementaire bestuurshandeling:
- Reglement geldt voor iedereen: heeft algemene draagwijdte (zoals RUP)
- Formele motiveringswet niet van toepassing
- Advies Raad van State wel vereist
- Algemene bekendmaking
- Verticale hiërarchie der normen moet gerespecteerd worden
Mag niet in strijd zijn met wet/decreet van hogere norm
o Individuele bestuurshandeling:
- Besluiten enkel bepaalde individuele draagwijdte (zoals omgevingsvergunning)
- Formele motiveringswet van toepassing
- Geen adviesverplichting bij Raad van State
Want er wordt vanuit gegaan dat individuele bestuurshandeling gebaseerd is op
reglementaire bestuurshandeling
- Kennis geven aan betrokkenen
- Horizontale – en verticale hiërarchie der normen respecteren!
Mag ook niet in strijd zijn met reglementaire akten
