samenvatting sociologie , Agnes Verbruggen (15/20)

SOCIOLOGIE

INLEIDING

“Sociologie = specifiek menswetenschappelijk referentiekader dat tot een eigen manier van denken leidt waardoor er
op een andere manier naar de werkelijkheid kan worden gekeken.”  studie van ‘het sociale’:
- Sociologie geeft kaders, begrippen, … om dit te verklaren, begrijpen
- Studie sociologie: ‘het sociale als feitelijkheid’
o Sociaal handelen
o Context en resultaat van sociaal handelen, sociale systemen
- Eenvoudig: ‘sociologie is de studie van mens en maatschappij’
- Sociologie bestudeert het interpersoonlijke, over wat er zich tussen mensen afspeelt en de sociale systemen
die daarvan het gevolg zijn
- Wetenschappelijke kennis als kern van sociaal werk  bouwstenen voor professionaliteit

Onderzoek Wilkinson: hoe meer sociale ongelijkheid, hoe meer problemen (tienerzwangerschappen,

Sociologische blik  voorbij het individueel-economisch perspectief kijken (wat het je opbrengt is het belangrijkst)
Bv. Onderwijs:
- Sociologische bril:
o Kijken naar institutie van het onderwijs
- Individuele bril:
o Return of investment: iemand laten studeren zal je later iets teruggeven

Het sociale nooit te reduceren tot een individueel gegeven  hangt altijd samen met sociale context (sociologie die
het verband legt).

Voor beroepen die van het sociale hun werk maken draagt sociologie op verschillende manieren bij tot de
professionaliteit:
- Het sociologisch perspectief overstijgt het ‘alledaags denken’
o Kritisch zijn om in sociale context te zien wat veranderd en verbeterd kan en moet worden
- Het sociologisch perspectief geeft de mogelijkheid een actieve rol te spelen in de samenleving waarvan we
deel uitmaken
o Meer perspectieven, meer mogelijkheden, meer kansen om ‘iets te doen’
- De sociologie helpt om te leven en te werken in een diverse wereld

Waarom zijn menswetenschappen onderdeel van deze opleiding?

Casus Gedrag
Bv. Sociologie: ‘wat zijn de sociale
iedere keer opnieuw factoren?’
 Analyseren
Methoden/ technieken
 Verklaren
 Begrijpen

Handelingswetenschappen
= context




Beroep Menswetenschappen

,2

,Deel 1: Wat is sociologie?
HOOFDSTUK 1: WAT BESTUDEERT DE SOCIOLOGIE?


Horizontale dimensie:
Empathie, liefdadigheid



Als morele
kwaliteit
Verticale dimensie:
Solidariteit, sociale
rechtvaardigheid

Het sociale
Horizontale dimensie:
Actor / angency
Gekenmerkt door het
sociaal handelen
Als
feitelijkheid

Verticale dimensie:
Systeem/ structuur
Context en resultaat van het
sociaal handelen
SOCIOLOGIE!!!!

1. Sociale als morele kwaliteit

Over wat goed/ slecht is  ethiek, geloof, …
Gaat over wat je WILT doen

2 dimensies:
- Horizontaal
o Interpersoonlijk
 Wat zich tussen mensen afspeelt
 Bereidwilligheid op iets te doen (gunst)
- Verticaal
o Op niveau van de gemeenschap (algemeen belang)
o Gaat over actor binnen een groter geheel (gezin, …)
o Recht
o Democratische politieke keuzes die spelregels bepalen van hoe de gemeenschap wordt
georganiseerd
o Structurele solidariteit

Bv. Huisarts die patiënt niet aanrekent:

3

, - Individueel: komt uit dokter zelf
- Structureel: door mutualiteit


2. Het sociale als feitelijkheid (werkelijkheid)

Sociale feiten = objectieve ‘dingen’ die gedrag bepalen  realiteit op zich die door andere feiten moet verklaard
worden
- Handelen zien in een bepaalde context
- Veronderstelling conceptueel denken, zo minder gestuurd door situaties en gevoelens

Welke sociale factoren dragen hiertoe bij? = circulair proces


Circulaire causaliteit =




ACTOR Sociologisch SYSTEEM
(Agency) standpunt (Structure)

Horizontale dimensie verticale dimensie




Sociale constructie/ actorperspectief
Sociaal handelen Context en resultaat van
het sociaal handelen




Sociale beïnvloeding/ systeemperspectief

- Horizontale en verticale component beïnvloeden elkaar onderling
o Horizontaal
 Actor
 Agency
 Gekenmerkt door sociaal handelen
 Interactie, wat zich tussen mensen afspeelt
 Zorgt voor sociale constructie (het systeem as gevolg hiervan)
o Verticaal
 context en resultaat van het sociaal handelen  systeem
4