Morfologie 1: het perineum M
maandag 2 oktober 2023 20:10
1) HET MANNELIJK PERINEUM
CAVE: als we spreken over superior/inferior
• Wat is het perineum bedoelden we dit vanuit anatomische positie.
○ Het geheel van de weke delen die het kleine bekken aan de onderzijde gaan afsluiten. Als we spreken over superficialis/profundus
○ Bestaande uit een opeenvolging van fascia met spieren. We gaan dit laag per laag bekijken en bedoelen we dit vanuit gynaecologische
bespreken positie!!!
○ Beste manier om dit te bekijken is vanuit gynaecologische houding. Het perineum is dan een
ruitvormige structuur met aan de zijkanten een paar anatomische barrière.
Ventraal: symphysis pubis
Dorsaal: coccyx
AnteroLateraal: rami ossis ischii
Posterolateraal: lig sacrotuberale (loopt van tuber ischiadicum naar os coccyx). Dit ligament
zit wat verstopt onder de onderrand van m. gluteus maximus
Je kan een denkbeeldige middellijn tekenen met een centraal punt: centrum tendineum
perinei. Zo heb je enerzijds een ventrale helft: het urogenitaal perineum en een posterieure
helft: het anaal perineum. Zie slide voor illustratieve fotos.
• De bekkenbodem, het diaphragma pelvis
--> vormt het dak van het perineum. Vanuit gynaecologische positie ligt dit dus het diepst.
SAGITALE DOORSNEDE
Bestaat uit:
m. levator ani
□ O: os pubis, arcus tendineus*, spina ischiadica
□ I: coccyx, lig anococcygeum**
□ versmelt met de kringvormige spier rond de aars: de
musculus sfincter ani externus
□ In het urogenitaal deel zie je een inham: de hiatus
urogenitalis ofwel de levatorpoort. Deze levatorpoort
is voor de urethra, bij de man zit ook de apex (punt)
van de prostaat in de levatorpoort.
m. coccygeus
□ Vooral bij dieren met een staart, maar vormt dus ook
deels diaphragma pelvis
□ O: spina ischiadica
□ I: os coccyx
*arcus tendineus is een versteviging van
de fascia van de m. obturatorius internus
FRONTALE DOORSNEDE VAN ANAAL PERINEUM ** lig anococcygeum is een ligament dat
loopt van de coccyx naar de anorectale
junctie
□ Groene lijnen: parietaal peritoneum (buikvlies)
□ Rode structuur is de diaphragma pelvis met vooral m. levator ani. Je
ziet nu duidelijk de trechtervorm die vanonder versmelt met de m.
sfincter ani externus.
□ De fascia die de m. levator ani omgeeft hebben een naam:
fascia diaphragmatis pelvis sup/inf
□ Blauw is de arcus tendineus, één van de origos van de m. levator ani
□ Bezenuwing: plexus sacralis
Ontwikkeling en voortplanting Pagina 1
, • Diaphragma urogenitale (altijd voorzijde)
= we bespreken de laagjes van meest oppervlakkig tot diepst vanuit gynaecologische positie. Dit dus
totdat we de diaphragma pelvis tegenkomen.
○ Meest oppervlakkige laag is eigenlijk de huid, maar de eerste
fascia die we tegenkomen is de fascia perinei superficialis,
oftewel de fascia van colles.
Ligt opgespannen als een trapezium tussen de twee ramuii
ischiopubicii.
Deze fascia loopt ook verder over het scrotum en over de
penis maar hier noemen we ze dan fascia tunica dartos.
○ Volgende laagje is spacium perinei superficiale (=penisloge)
In deze anatomische ruimte liggen structuren van de peniswortel
vandaar de naam peniswortel, met zwellichamen. Deze peniswortel is
omgeven door spieren:
- m. ischiocavernosus
O: ramus ossis ischii
Ligt rondom de corpora cavernosa (deel van wortel)
I: achterzijde penisschacht
- m. bulbospongiosus
Ligt rond corpus spongiosum (deel van wortel)
O: centrum tendineum perinei en mediane raphe
(bindweefselstreng)
I: achterzijde penisschacht (penisschacht= dorsum penis)
en fascia diaphragmatis urogenitalis inferior (=
membrana perinei)
- m. transversus perinei superficialis
O: tuber ischiadicum
I: centrum tendineum perinei
De m. ischiocavernosus en bulbospongiosus spelen een zeer
belangrijke rol in de erectie en ejaculatie. (fysiologie)
Dezelfde tekening maar anatomisch (ter illustratie en verduidelijking)
--> Omgeeft normaal
heel de penisloge, is
weggeknipt.
Zie: fascia perinei profundus (nog niet besproken) is eigenlijk de fascia die rond de 3 spieren van de penisloge zit. Andere naam is de
fascia van gallaudet. Deze zit dus dieper dan de fascia perinei superficialis.
Ontwikkeling en voortplanting Pagina 2
maandag 2 oktober 2023 20:10
1) HET MANNELIJK PERINEUM
CAVE: als we spreken over superior/inferior
• Wat is het perineum bedoelden we dit vanuit anatomische positie.
○ Het geheel van de weke delen die het kleine bekken aan de onderzijde gaan afsluiten. Als we spreken over superficialis/profundus
○ Bestaande uit een opeenvolging van fascia met spieren. We gaan dit laag per laag bekijken en bedoelen we dit vanuit gynaecologische
bespreken positie!!!
○ Beste manier om dit te bekijken is vanuit gynaecologische houding. Het perineum is dan een
ruitvormige structuur met aan de zijkanten een paar anatomische barrière.
Ventraal: symphysis pubis
Dorsaal: coccyx
AnteroLateraal: rami ossis ischii
Posterolateraal: lig sacrotuberale (loopt van tuber ischiadicum naar os coccyx). Dit ligament
zit wat verstopt onder de onderrand van m. gluteus maximus
Je kan een denkbeeldige middellijn tekenen met een centraal punt: centrum tendineum
perinei. Zo heb je enerzijds een ventrale helft: het urogenitaal perineum en een posterieure
helft: het anaal perineum. Zie slide voor illustratieve fotos.
• De bekkenbodem, het diaphragma pelvis
--> vormt het dak van het perineum. Vanuit gynaecologische positie ligt dit dus het diepst.
SAGITALE DOORSNEDE
Bestaat uit:
m. levator ani
□ O: os pubis, arcus tendineus*, spina ischiadica
□ I: coccyx, lig anococcygeum**
□ versmelt met de kringvormige spier rond de aars: de
musculus sfincter ani externus
□ In het urogenitaal deel zie je een inham: de hiatus
urogenitalis ofwel de levatorpoort. Deze levatorpoort
is voor de urethra, bij de man zit ook de apex (punt)
van de prostaat in de levatorpoort.
m. coccygeus
□ Vooral bij dieren met een staart, maar vormt dus ook
deels diaphragma pelvis
□ O: spina ischiadica
□ I: os coccyx
*arcus tendineus is een versteviging van
de fascia van de m. obturatorius internus
FRONTALE DOORSNEDE VAN ANAAL PERINEUM ** lig anococcygeum is een ligament dat
loopt van de coccyx naar de anorectale
junctie
□ Groene lijnen: parietaal peritoneum (buikvlies)
□ Rode structuur is de diaphragma pelvis met vooral m. levator ani. Je
ziet nu duidelijk de trechtervorm die vanonder versmelt met de m.
sfincter ani externus.
□ De fascia die de m. levator ani omgeeft hebben een naam:
fascia diaphragmatis pelvis sup/inf
□ Blauw is de arcus tendineus, één van de origos van de m. levator ani
□ Bezenuwing: plexus sacralis
Ontwikkeling en voortplanting Pagina 1
, • Diaphragma urogenitale (altijd voorzijde)
= we bespreken de laagjes van meest oppervlakkig tot diepst vanuit gynaecologische positie. Dit dus
totdat we de diaphragma pelvis tegenkomen.
○ Meest oppervlakkige laag is eigenlijk de huid, maar de eerste
fascia die we tegenkomen is de fascia perinei superficialis,
oftewel de fascia van colles.
Ligt opgespannen als een trapezium tussen de twee ramuii
ischiopubicii.
Deze fascia loopt ook verder over het scrotum en over de
penis maar hier noemen we ze dan fascia tunica dartos.
○ Volgende laagje is spacium perinei superficiale (=penisloge)
In deze anatomische ruimte liggen structuren van de peniswortel
vandaar de naam peniswortel, met zwellichamen. Deze peniswortel is
omgeven door spieren:
- m. ischiocavernosus
O: ramus ossis ischii
Ligt rondom de corpora cavernosa (deel van wortel)
I: achterzijde penisschacht
- m. bulbospongiosus
Ligt rond corpus spongiosum (deel van wortel)
O: centrum tendineum perinei en mediane raphe
(bindweefselstreng)
I: achterzijde penisschacht (penisschacht= dorsum penis)
en fascia diaphragmatis urogenitalis inferior (=
membrana perinei)
- m. transversus perinei superficialis
O: tuber ischiadicum
I: centrum tendineum perinei
De m. ischiocavernosus en bulbospongiosus spelen een zeer
belangrijke rol in de erectie en ejaculatie. (fysiologie)
Dezelfde tekening maar anatomisch (ter illustratie en verduidelijking)
--> Omgeeft normaal
heel de penisloge, is
weggeknipt.
Zie: fascia perinei profundus (nog niet besproken) is eigenlijk de fascia die rond de 3 spieren van de penisloge zit. Andere naam is de
fascia van gallaudet. Deze zit dus dieper dan de fascia perinei superficialis.
Ontwikkeling en voortplanting Pagina 2
