4. b. Orpheus smeekt de goden van de Onderwereld Eurydice terug te
geven (11-39)
Quam - satis - ad superas - postquam - Rhodopeius - auras
Nadat de Thracische zanger haar in de bovenwereld voldoende had
beweend,
• Quam = relatieve aansluiting: Eurydice
• Rhodopeius ... vates = Orpheus (Rhodopegebergte in Thracië)
deflevit - vates, ne non temptaret - et umbras,
opdat hij ook de schimmen zou proberen te vermurwen,
• ne non = ut (litotes)
• temptaret = conjunctivus finalis / doel afhankeijk van het vervolg
ad Styga - Taenaria - est ausus - descendere - porta -
waagde hij het om af te dalen naar de Styx door de Taenarische poort,
• Styx is een rivier in de Onderwereld.
• Taenaeria ... porta = ablativus loci
Bij kaap Taenarum, aan de zuidpunt van de Peloponnesus bevond zich
een ingang tot de Onderwereld.
perque leves populos - simulacraque functa (sepulcro) -
en via de ijle scharen en de schimmen die een graf gekregen hebben,
• sepulcro = ablativus bij ppp functa
Het was belangrijk dat een dode werd begraven, anders zou zijn ziel
geen rust vinden.
Persephonen - adiit - (inamoenaque regna) tenentem -
ging hij naar Persephone en (hij) die het naargeestige koninkrijk bezit,
• Persephone = Griekse naam voor Proserpina, echtgenote van Pluto /
Hades en koningin van de Onderwereld
• tenentem = ppa congruerend met dominum
(umbrarum) dominum - pulsisque (ad carmina) nervis -
de heerser over de schimmen, en nadat hij ter begeleiding van zijn liederen
de snaren heeft aangeslagen,
• dominum = Pluto / Hades
• pulsis ... nervis = abaltivus absolutus constructie
sic - ait: 'O positi (sub terra) - numina - mundi,
spreekt hij als volgt: 'O goddelijke machten van de wereld die onder de aarde
is gelegen,
• numina = vocativus
• positi ... mundi = genitivus: Onderwereld
, in quem - reccidimus, quidquid - mortale - creamur,
waarin wij allen die als sterveling geschapen worden weer terecht komen,
• in quem leidt betrekkelijke bijzin in
• quidquid mortale creamur = bijstelling bij 'wij'
• mortale = precicatief ('als ...')
si - licet - et (falsi positis - ambagibus oris)
als het geoorloofd is en als jullie toelaten om, wanneer de omhaal van
misleidende taal achterwege is gelaten,
• positis ambagibus = ablativus absolutus
vera - loqui - sinitis, non - huc, ut - opaca - viderem
de waarheid te spreken, ik ben niet hierheen afgedaald om de donkere
Tartarus te zien,
• loqui = infinitivus passief (deponens)
• sinitis staat op een lijn met licet
• ut ... viderem = conjunctivus finalis / doel bij descendi
Tartara, descendi, nec uti - villosa (colubris) -
terna - Medusaei - vincirem - guttura - monstri;
noch om de drie kelen met slangenhaar van het Medusa-achtige monster in
de boeien te slaan;
• uti ... vincirem = conjunctivus finalis / doel bij descendi
• villosa ... tema ... guttura is een woordgroep (acc onz mv lvw)
• colubris = ablativus instrumenti
• Medusaei monstri is een woordgroep (genitivus): Cerberus,
de drie-koppige hellehond wordt bedoeld, omdat hij afschrikwekkend is
en aan haar verwant is.
causa (viae) - est - coniunx, in quam - calcata - venenum -
de reden van mijn reis is mijn echtgenote, in wie een slang, nadat erop
getrapt was zijn gif verspreidde
• coniunx = Eurydice
• in quam leidt betrekkelijke bijzin in, verwijst terug naar coniunx
• calcata = ppp congrueert met vipera
vipera - diffudit - crescentesque - abstulit - annos.
en (bij wie) hij de jaren van de groei / jeugd wegnam.
• abstulit = perfectum van ab-fero
• crescentes ... annos = lvw
Posse - pati - volui - nec - me - temptasse - negabo:
Ik heb gewild het te kunnen verdragen en ik zal niet ontkennen dat ik het
geprobeerd heb:
geven (11-39)
Quam - satis - ad superas - postquam - Rhodopeius - auras
Nadat de Thracische zanger haar in de bovenwereld voldoende had
beweend,
• Quam = relatieve aansluiting: Eurydice
• Rhodopeius ... vates = Orpheus (Rhodopegebergte in Thracië)
deflevit - vates, ne non temptaret - et umbras,
opdat hij ook de schimmen zou proberen te vermurwen,
• ne non = ut (litotes)
• temptaret = conjunctivus finalis / doel afhankeijk van het vervolg
ad Styga - Taenaria - est ausus - descendere - porta -
waagde hij het om af te dalen naar de Styx door de Taenarische poort,
• Styx is een rivier in de Onderwereld.
• Taenaeria ... porta = ablativus loci
Bij kaap Taenarum, aan de zuidpunt van de Peloponnesus bevond zich
een ingang tot de Onderwereld.
perque leves populos - simulacraque functa (sepulcro) -
en via de ijle scharen en de schimmen die een graf gekregen hebben,
• sepulcro = ablativus bij ppp functa
Het was belangrijk dat een dode werd begraven, anders zou zijn ziel
geen rust vinden.
Persephonen - adiit - (inamoenaque regna) tenentem -
ging hij naar Persephone en (hij) die het naargeestige koninkrijk bezit,
• Persephone = Griekse naam voor Proserpina, echtgenote van Pluto /
Hades en koningin van de Onderwereld
• tenentem = ppa congruerend met dominum
(umbrarum) dominum - pulsisque (ad carmina) nervis -
de heerser over de schimmen, en nadat hij ter begeleiding van zijn liederen
de snaren heeft aangeslagen,
• dominum = Pluto / Hades
• pulsis ... nervis = abaltivus absolutus constructie
sic - ait: 'O positi (sub terra) - numina - mundi,
spreekt hij als volgt: 'O goddelijke machten van de wereld die onder de aarde
is gelegen,
• numina = vocativus
• positi ... mundi = genitivus: Onderwereld
, in quem - reccidimus, quidquid - mortale - creamur,
waarin wij allen die als sterveling geschapen worden weer terecht komen,
• in quem leidt betrekkelijke bijzin in
• quidquid mortale creamur = bijstelling bij 'wij'
• mortale = precicatief ('als ...')
si - licet - et (falsi positis - ambagibus oris)
als het geoorloofd is en als jullie toelaten om, wanneer de omhaal van
misleidende taal achterwege is gelaten,
• positis ambagibus = ablativus absolutus
vera - loqui - sinitis, non - huc, ut - opaca - viderem
de waarheid te spreken, ik ben niet hierheen afgedaald om de donkere
Tartarus te zien,
• loqui = infinitivus passief (deponens)
• sinitis staat op een lijn met licet
• ut ... viderem = conjunctivus finalis / doel bij descendi
Tartara, descendi, nec uti - villosa (colubris) -
terna - Medusaei - vincirem - guttura - monstri;
noch om de drie kelen met slangenhaar van het Medusa-achtige monster in
de boeien te slaan;
• uti ... vincirem = conjunctivus finalis / doel bij descendi
• villosa ... tema ... guttura is een woordgroep (acc onz mv lvw)
• colubris = ablativus instrumenti
• Medusaei monstri is een woordgroep (genitivus): Cerberus,
de drie-koppige hellehond wordt bedoeld, omdat hij afschrikwekkend is
en aan haar verwant is.
causa (viae) - est - coniunx, in quam - calcata - venenum -
de reden van mijn reis is mijn echtgenote, in wie een slang, nadat erop
getrapt was zijn gif verspreidde
• coniunx = Eurydice
• in quam leidt betrekkelijke bijzin in, verwijst terug naar coniunx
• calcata = ppp congrueert met vipera
vipera - diffudit - crescentesque - abstulit - annos.
en (bij wie) hij de jaren van de groei / jeugd wegnam.
• abstulit = perfectum van ab-fero
• crescentes ... annos = lvw
Posse - pati - volui - nec - me - temptasse - negabo:
Ik heb gewild het te kunnen verdragen en ik zal niet ontkennen dat ik het
geprobeerd heb:
