H7 Geld en infatie
1 Het geld
1.1 De functies van geld
Definitie: “ek akgee een aanaaa:缦 :uiik i缦缦ek校
a) Ruiik- en betaak i缦缦ek:
- Kosten directe ruil verminderen door zoek- en transactekosten te minderen
- Geld vergroot de ruilmogelijkheden. Daardoor stmuleert het de arbeidsverdeling en
specialisate
- Overdracht van koopkracht mogelijk (boetes, belastng, giien, …)
b) Waa:缦e ete::
- Vergelijken goederen wordt mogelijk = een rekeneenheid = hulpmiddel bij het
optmaliseren van keuzes
c) Spaa:- en :e缦iet i缦缦ek:
- Heei een belangrijke tjdsfuncte
- Vormt een koopkrachtreserve
- Deel van het vermogen (huis, vee, grond, kunst, aandeel, obligate…)
- Zeer liquide (geen tussenpersoon nodig)
- Kredietmiddel
- door te sparen kan ik later meer consumeren
1.2 De soorten geld
1. Cha:taak geek缦
2. Gi:aak geek缦
3. Quiasi geek缦
Cha:taak geek缦:
- Door de monetaire overheid uitgegeven en heei de status van wetelijk betaalmiddel
- Charter = handvest = gehandtekend
- Metaalgeld en papiergeld
- Sinds de Euro door Europese Centrale Bank
Gi:aak geek缦:
- Alle tegoeden op zichtrekeningen bij de fnanciële instellingen
- Kan direct mee betaald worden
- Giraal = gireren = overschrijven
- cheques, overschrijvingen of betaalkaarten
Quiasi geek缦:
- De deposito’s op spaarrekeningen en termijndeposito’s
- Niet onmiddellijk betalen, wel op korte termijn beschikbaar
- Omvang en samenstelling van de maatschappelijke geldhoeveelheid:
o Som van chartaal, giraal en quasigeld
o Belang van chartaal geld neemt af
o Proces van dematerialisering = cashless society
Kredietkaarten
Betalen via smart-phone
Het inte:natiinake geek缦:
- Er is geen wereldregering
- Sinds 1920 is dit de $ = sterkste economie ter wereld
, - Bevestgd in 1944 Breton Woods
- Einde in 1973
- Heden eveneens € en Pond
o vrij inwisselbaar in alle andere munten
o politek stabiel
Economisch een grote bonus!
1.3 Beknopte geschiedenis van het geld
Ruiikhan缦ek:
- Specialisate en arbeidsverdeling
- Veel speurwerk
- Hoe ruilverhouding bepalen?
- Ondeelbaarheid van de goederen
- Tussengoed: vee, huiden, zout (Latjn=sal = salaris), rijst, schelpen, vrouwen, slaven,…
- Algemeen aanvaard, begeerd, waarde stabiel, bruikbaar voor alle goederen
Metaakgeek缦:
- Edele metalen als tussengoed:
o Begeerd
o Duurzaam
o Deelbaar
o Praktsch
- Goud, zilver, koper, brons
- Standaardisering van maten en gewicht
- Bemoeienis overheid ivm ijking (stempel)
o = intstaan aan het uintstui
- Waarde afankelijk van de gebruikte hoeveelheid metaal
o = stan缦aa:缦 uint
- Te en uint = ruilwaarde groter dan intrinsieke waarde
- pas uinten = geldwaarde los van de metaalwaarde
Papie:geek缦:
- 12de eeuw: afandelen internatonale transactes
(Brugge)
- 17de eeuw: sterke uitbreiding van die handel
o muntgeld = onhandig en gevaarlijk
- Oplossing: papier geld = schuldbekentenis bij de
goudsmid
o = representatef papier
- Goudsmid wordt bankier!
o meer uitlenen dan ontvangen = fi缦uiciai: papie: (fdes = vertrouwen)
Eaikuitie:
- Centrale Bank: monopolie op uitgiie bankbiljeten.
o In 1694 (England), in 1850 België.
o Druk van de politeke overheid: uitgaven fnancieren door extra geld
- Afschafen van de goudconvertbiliteit (in België in 1920, VS 1973)
- Nu alleen nog conventoneel papiergeld
- Waarde volgt de reële goederenstroom
1 Het geld
1.1 De functies van geld
Definitie: “ek akgee een aanaaa:缦 :uiik i缦缦ek校
a) Ruiik- en betaak i缦缦ek:
- Kosten directe ruil verminderen door zoek- en transactekosten te minderen
- Geld vergroot de ruilmogelijkheden. Daardoor stmuleert het de arbeidsverdeling en
specialisate
- Overdracht van koopkracht mogelijk (boetes, belastng, giien, …)
b) Waa:缦e ete::
- Vergelijken goederen wordt mogelijk = een rekeneenheid = hulpmiddel bij het
optmaliseren van keuzes
c) Spaa:- en :e缦iet i缦缦ek:
- Heei een belangrijke tjdsfuncte
- Vormt een koopkrachtreserve
- Deel van het vermogen (huis, vee, grond, kunst, aandeel, obligate…)
- Zeer liquide (geen tussenpersoon nodig)
- Kredietmiddel
- door te sparen kan ik later meer consumeren
1.2 De soorten geld
1. Cha:taak geek缦
2. Gi:aak geek缦
3. Quiasi geek缦
Cha:taak geek缦:
- Door de monetaire overheid uitgegeven en heei de status van wetelijk betaalmiddel
- Charter = handvest = gehandtekend
- Metaalgeld en papiergeld
- Sinds de Euro door Europese Centrale Bank
Gi:aak geek缦:
- Alle tegoeden op zichtrekeningen bij de fnanciële instellingen
- Kan direct mee betaald worden
- Giraal = gireren = overschrijven
- cheques, overschrijvingen of betaalkaarten
Quiasi geek缦:
- De deposito’s op spaarrekeningen en termijndeposito’s
- Niet onmiddellijk betalen, wel op korte termijn beschikbaar
- Omvang en samenstelling van de maatschappelijke geldhoeveelheid:
o Som van chartaal, giraal en quasigeld
o Belang van chartaal geld neemt af
o Proces van dematerialisering = cashless society
Kredietkaarten
Betalen via smart-phone
Het inte:natiinake geek缦:
- Er is geen wereldregering
- Sinds 1920 is dit de $ = sterkste economie ter wereld
, - Bevestgd in 1944 Breton Woods
- Einde in 1973
- Heden eveneens € en Pond
o vrij inwisselbaar in alle andere munten
o politek stabiel
Economisch een grote bonus!
1.3 Beknopte geschiedenis van het geld
Ruiikhan缦ek:
- Specialisate en arbeidsverdeling
- Veel speurwerk
- Hoe ruilverhouding bepalen?
- Ondeelbaarheid van de goederen
- Tussengoed: vee, huiden, zout (Latjn=sal = salaris), rijst, schelpen, vrouwen, slaven,…
- Algemeen aanvaard, begeerd, waarde stabiel, bruikbaar voor alle goederen
Metaakgeek缦:
- Edele metalen als tussengoed:
o Begeerd
o Duurzaam
o Deelbaar
o Praktsch
- Goud, zilver, koper, brons
- Standaardisering van maten en gewicht
- Bemoeienis overheid ivm ijking (stempel)
o = intstaan aan het uintstui
- Waarde afankelijk van de gebruikte hoeveelheid metaal
o = stan缦aa:缦 uint
- Te en uint = ruilwaarde groter dan intrinsieke waarde
- pas uinten = geldwaarde los van de metaalwaarde
Papie:geek缦:
- 12de eeuw: afandelen internatonale transactes
(Brugge)
- 17de eeuw: sterke uitbreiding van die handel
o muntgeld = onhandig en gevaarlijk
- Oplossing: papier geld = schuldbekentenis bij de
goudsmid
o = representatef papier
- Goudsmid wordt bankier!
o meer uitlenen dan ontvangen = fi缦uiciai: papie: (fdes = vertrouwen)
Eaikuitie:
- Centrale Bank: monopolie op uitgiie bankbiljeten.
o In 1694 (England), in 1850 België.
o Druk van de politeke overheid: uitgaven fnancieren door extra geld
- Afschafen van de goudconvertbiliteit (in België in 1920, VS 1973)
- Nu alleen nog conventoneel papiergeld
- Waarde volgt de reële goederenstroom