EIGEN SAMENVATTING SOCIAAL RECHT
- Private sector: commune arbeidsrecht
- Publieke sector: ambtenarenrecht
- Sociaal recht: recht van sociale zekerheid & arbeidsrecht
BEROEPSBEVOLKING:
- Zelfstandigen
o Niet beschermd door regels van arbeidsovkrecht
o Sluiten verschillende soorten overeenkomsten met wisselende opdracht gevers
Ovk van koop en verkoop
Aanneming van werk
Opdracht
Ovk van enkele diensten
o Freelancers & zzp’ers
Sommigen gelijkgesteld met werknemers
Zoals bij werknemersverzekeringen
- Onzelfstandigen
o Bij particuliere werkgever (private sector)
Marktsector
Gepremieerde- en gesubsidieerde sector: zorg en overige diensten
gefnancierd uit collectieve middelen (collectieve of non-proft sector)
o of overheid (publieke sector)
> ambtenarenrecht (geen arbeidsovkrecht uit art. 7:610 BW)
- Werklozen en gedeeltelijk arbeidsongeschikten
ARBEIDSOVEREENKOMST: JURIDISCHE ASPECTEN
In dienst: wederpartij bevoegd eenzijdig instructies te geven mbt arbeid / goede orde in
onderneming
Ongelijkheid van partijen : daarom wetelijke bescherming van grondrechten > positie versterken
HOOFDSTUK 3 DE ARBEIDSOVEREENKOMST
- Rechtsregels uit
o Partijafspraak:
beperkte contractsvrijheid
o De wet
Boek 7 titel 10 BW & afzonderlijke weten (AWGB) (WAA)
Aanvullend recht
Semi-dwingend: afwijking alleen mogelijk bij geschrif
Vijf achtste dwingend recht: afwijking alleen met cao /schrifelijke
ovk met ondernemingsraad of personeelsvertegenwoordiging
Driekwart dwingend recht: afwijking alleen bij cao of regels
door/namens bestuursorgaan
Dwingend recht: geen afwijking mogelijk > nietig/vernietigbaar
De gewoonte
Redelijkheid en billijkheid (6:248)
, Cao
o Concretisering van vage normen
Inhoud van rechten nader bepaald
o EG/EU recht
Boek 7: 646, 647, 655 en 662 vloeien hieruit voort
DE ARBEIDSOVEREENKOMST CRITERIA
- Persoonlijke arbeid
o Aard doet er niet toe
o Niet in kader van opleiding & erop gericht is eigen kennis en ervaring van werknemer
uit te breiden (zoals stage)
- Loon
o Ook in natura
- Gezagsverhouding
o ‘in dienst van’ = gezag = bevoegd om aanwijzingen te geven omtrent verrichten
arbeid
ONDERSCHEIDEN ANDER SOORT OVK:
- Via gezagscriterium: zelfstandige arbeid:
o Ovk van opdracht (7:400)
o Aanneming van werk (7:750)
- Contractsvrijheid veel groter
- HR: Groen/Schoevers: arbeids ovk?
o Bedoeling van partijen (wat stond ze voor ogen)
o Wijze waarop zij feitelijk aan de ovk uitvoering hebben gegeven
o Maatschappelijke positie van werknemer
o Maakt Arbeid bestendig deel uit van de bedrijfsvoering
- 7:610a: vermoed indien gedurende 3 opeenvolgende maanden wekelijks, dan wel gedurende
ten minste 20 uur per maand, arbeid tegen loon
o Kan weerlegd worden
- Titel ook van toepassing, maar afwijkende regelingen
o Kapitein en schepelingen
o Handelsvertegenwoordigers
o Bestuurders van NV of BV
o uitzendkrachten
BIJZONDERE OVK: TWIJFELS OVER OVK:
- freelanceverhouding
o kijken naar vereisten 610
- oproepcontract
o twee varianten
voorovereenkomst
voorwaarden voor als partijen een aovk aan zouden gaan > dan geen
aovk
niet verplicht gehoor aan te geven
gehoor aan oproep? Aovk voor bepaalde tijd
, (MUP/nul-urencontract) aovk met uitgestelde prestatieplicht
Wel verplicht gehoor te geven
Possemis/Hoogenboom:
o is er werk? Dan ook verplicht op te roepen
o anders 7:628 BW:
7:628 BW:
o bescherming tegen wegvallen van inkomen indien ze wel
willen werken, maar werkgever geen werk meer aanbiedt
o mits dit niet de eerste 6 maanden schrifelijk is uitgesloten /
of middels cao is afgeweken
o doorbetalen over periode dat hij niet oproept, terwijl wel
werk is.
o 7:610b: vermoeden dat loonbetalingsverlichting het
gemiddelde bedraagt over de voorafgaande 3 maanden.
o 628a: minimumloonafspraak van 3 uur voor iedere periode
van minder dan 3 uur waarin werknemer arbeid heef
verricht
- Uitzendverhouding
o Ovk tussen uitzendbureau (werkgever ) en uitzendkracht (werknemer) (7:690 en 691)
o EN tussen uitzendbureau en derde (inlener) een ovk van opdracht (7:400)
o Geen relatie tussen inlener en uitzendkracht
TOTSTANDKOMING EN WIJZIGING
- Sollicitatiefase
o Juiste info door werknemer: gebrek/kwaal maakt hem ongeschikt? > vermelden
o Nagelaten? > tijdens ziekte geen recht op loon : 629 lid 3 onder a BW
o Sollicitatiecode van de Nederlandse Vereniging voor personeelsbeleid
Niet wetelijke normen voor sollicitatie
o Zelfde regels als normale ovk
- Wilsovereenstemming
o 3:33-37 & 6:217-225 BW
o Zowel schrifelijk als mondeling
Soms schrifelijkheid vereist (semi-dwingend recht)
- Handelingsbekwaamheid
o Anders vernietigbaar: 3:32 & 3:52
o Zestienjarige gelijkgesteld met meerderjarige (612 lid 1)
Ruimer dan normale ovk
- Goede zeden, openbare orde, dwingend recht
o Inhoud /strekking niet in strijd (3:39)
o Strijd met dwingende wetsbepaling die werknemer beschermd? > vernietigbaar
‘van dit artikel kan niet ten nadele van de werknemer worden afgeweken’
Bijv. 645/658 lid 3
- Afgeven van schrifelijke stukken
o Werkgever verplicht werknemer te informeren over voorwaarden op
aovk/verhouding (655)
o 656: getuigschrif op verzoek werknemer
, WIJZIGING VAN ARBEIDSOVEREENKOMST
- Wijzigingsbeding
o Voor werkgever : 613, alleen indien schrifelijk overeengekomen
o Alleen gebruik maken indien zijn belang om te wijzigen groter is dan belang van
werknemer dat wordt geschaad
- Redelijk voorstel
o HR van der Lely/Taxi Hofman: verandering van omstandigheden maken wijziging
noodzakelijk?> werkgever kan redelijk voorstel tot wijziging doen
o Mag alleen weigeren wanneer niet van hem kan worden gevergd. (611)
HR Stoof/Mammoet: kijken naar het belang van werknemer bij ongewijzigde
instandhouding ovk
- Verzoek
o Ogv Wet aanpassing arbeidsduur (WAA)(niet in bundel) : plicht werkgever om
verzoek van werknemer om aanpassing (vermeerdering/vermindering) van
arbeidsduur in te willigen
- Incidentele wijziging
o Ogv gewoonte, redelijkheid en billijkheid / stilzwijgende ovk
o Ten aanzien van wijzigingen die vallen onder eht begrip opdracht / instructie
Hierdoor wijziging van salaris niet mogelijk
BIJZONDERE BEDINGEN IN DE ARBEIDSOVEREENKOMST
- Concurrentiebeding
o 653: beperkt om na einde aovk op zekere wijze werkzaam te zijn > niet
beconcurreren met opgedane kennis
o Ongeldig verklaren: indien werknemer veranderd van functie & beding zwaarder is
gaan drukken
- Nevenarbeid
o Beperken door werkgever
o Vaak bij cao geregeld
- Studiekostenbeding
o Indien aovk binnen zekere tijd na het maken van die kosten wordt beëindigd.
o redelijK? Voorwaarden door HR:
terugbetalingsverplichting naar evenredigheid verminderen met voortduren
van aovk na afronding van de opleiding
beperkt door Wet minimumlonen minimumvakantiebijslag
redelijkheid en billijkheid kan zich verzeten indien werkgever zelf de aovk
heef beëindigd
- geheimhouding
o kan ook zonder beding worden verwacht van werknemer ogv 611, 678 lid 2 onder i
GEZAGSBEVOEGDHEID VAN DE WERKGEVER
660: werknemer gehouden op te volgen. Begrenzingen:
- wet en arbeidsovereenkomst
o niet ism wet/aovk
- verband met arbeidsverrichting of orde in onderneming
o instructies moeten zien op arbeid/bevorderen goede orde
- Private sector: commune arbeidsrecht
- Publieke sector: ambtenarenrecht
- Sociaal recht: recht van sociale zekerheid & arbeidsrecht
BEROEPSBEVOLKING:
- Zelfstandigen
o Niet beschermd door regels van arbeidsovkrecht
o Sluiten verschillende soorten overeenkomsten met wisselende opdracht gevers
Ovk van koop en verkoop
Aanneming van werk
Opdracht
Ovk van enkele diensten
o Freelancers & zzp’ers
Sommigen gelijkgesteld met werknemers
Zoals bij werknemersverzekeringen
- Onzelfstandigen
o Bij particuliere werkgever (private sector)
Marktsector
Gepremieerde- en gesubsidieerde sector: zorg en overige diensten
gefnancierd uit collectieve middelen (collectieve of non-proft sector)
o of overheid (publieke sector)
> ambtenarenrecht (geen arbeidsovkrecht uit art. 7:610 BW)
- Werklozen en gedeeltelijk arbeidsongeschikten
ARBEIDSOVEREENKOMST: JURIDISCHE ASPECTEN
In dienst: wederpartij bevoegd eenzijdig instructies te geven mbt arbeid / goede orde in
onderneming
Ongelijkheid van partijen : daarom wetelijke bescherming van grondrechten > positie versterken
HOOFDSTUK 3 DE ARBEIDSOVEREENKOMST
- Rechtsregels uit
o Partijafspraak:
beperkte contractsvrijheid
o De wet
Boek 7 titel 10 BW & afzonderlijke weten (AWGB) (WAA)
Aanvullend recht
Semi-dwingend: afwijking alleen mogelijk bij geschrif
Vijf achtste dwingend recht: afwijking alleen met cao /schrifelijke
ovk met ondernemingsraad of personeelsvertegenwoordiging
Driekwart dwingend recht: afwijking alleen bij cao of regels
door/namens bestuursorgaan
Dwingend recht: geen afwijking mogelijk > nietig/vernietigbaar
De gewoonte
Redelijkheid en billijkheid (6:248)
, Cao
o Concretisering van vage normen
Inhoud van rechten nader bepaald
o EG/EU recht
Boek 7: 646, 647, 655 en 662 vloeien hieruit voort
DE ARBEIDSOVEREENKOMST CRITERIA
- Persoonlijke arbeid
o Aard doet er niet toe
o Niet in kader van opleiding & erop gericht is eigen kennis en ervaring van werknemer
uit te breiden (zoals stage)
- Loon
o Ook in natura
- Gezagsverhouding
o ‘in dienst van’ = gezag = bevoegd om aanwijzingen te geven omtrent verrichten
arbeid
ONDERSCHEIDEN ANDER SOORT OVK:
- Via gezagscriterium: zelfstandige arbeid:
o Ovk van opdracht (7:400)
o Aanneming van werk (7:750)
- Contractsvrijheid veel groter
- HR: Groen/Schoevers: arbeids ovk?
o Bedoeling van partijen (wat stond ze voor ogen)
o Wijze waarop zij feitelijk aan de ovk uitvoering hebben gegeven
o Maatschappelijke positie van werknemer
o Maakt Arbeid bestendig deel uit van de bedrijfsvoering
- 7:610a: vermoed indien gedurende 3 opeenvolgende maanden wekelijks, dan wel gedurende
ten minste 20 uur per maand, arbeid tegen loon
o Kan weerlegd worden
- Titel ook van toepassing, maar afwijkende regelingen
o Kapitein en schepelingen
o Handelsvertegenwoordigers
o Bestuurders van NV of BV
o uitzendkrachten
BIJZONDERE OVK: TWIJFELS OVER OVK:
- freelanceverhouding
o kijken naar vereisten 610
- oproepcontract
o twee varianten
voorovereenkomst
voorwaarden voor als partijen een aovk aan zouden gaan > dan geen
aovk
niet verplicht gehoor aan te geven
gehoor aan oproep? Aovk voor bepaalde tijd
, (MUP/nul-urencontract) aovk met uitgestelde prestatieplicht
Wel verplicht gehoor te geven
Possemis/Hoogenboom:
o is er werk? Dan ook verplicht op te roepen
o anders 7:628 BW:
7:628 BW:
o bescherming tegen wegvallen van inkomen indien ze wel
willen werken, maar werkgever geen werk meer aanbiedt
o mits dit niet de eerste 6 maanden schrifelijk is uitgesloten /
of middels cao is afgeweken
o doorbetalen over periode dat hij niet oproept, terwijl wel
werk is.
o 7:610b: vermoeden dat loonbetalingsverlichting het
gemiddelde bedraagt over de voorafgaande 3 maanden.
o 628a: minimumloonafspraak van 3 uur voor iedere periode
van minder dan 3 uur waarin werknemer arbeid heef
verricht
- Uitzendverhouding
o Ovk tussen uitzendbureau (werkgever ) en uitzendkracht (werknemer) (7:690 en 691)
o EN tussen uitzendbureau en derde (inlener) een ovk van opdracht (7:400)
o Geen relatie tussen inlener en uitzendkracht
TOTSTANDKOMING EN WIJZIGING
- Sollicitatiefase
o Juiste info door werknemer: gebrek/kwaal maakt hem ongeschikt? > vermelden
o Nagelaten? > tijdens ziekte geen recht op loon : 629 lid 3 onder a BW
o Sollicitatiecode van de Nederlandse Vereniging voor personeelsbeleid
Niet wetelijke normen voor sollicitatie
o Zelfde regels als normale ovk
- Wilsovereenstemming
o 3:33-37 & 6:217-225 BW
o Zowel schrifelijk als mondeling
Soms schrifelijkheid vereist (semi-dwingend recht)
- Handelingsbekwaamheid
o Anders vernietigbaar: 3:32 & 3:52
o Zestienjarige gelijkgesteld met meerderjarige (612 lid 1)
Ruimer dan normale ovk
- Goede zeden, openbare orde, dwingend recht
o Inhoud /strekking niet in strijd (3:39)
o Strijd met dwingende wetsbepaling die werknemer beschermd? > vernietigbaar
‘van dit artikel kan niet ten nadele van de werknemer worden afgeweken’
Bijv. 645/658 lid 3
- Afgeven van schrifelijke stukken
o Werkgever verplicht werknemer te informeren over voorwaarden op
aovk/verhouding (655)
o 656: getuigschrif op verzoek werknemer
, WIJZIGING VAN ARBEIDSOVEREENKOMST
- Wijzigingsbeding
o Voor werkgever : 613, alleen indien schrifelijk overeengekomen
o Alleen gebruik maken indien zijn belang om te wijzigen groter is dan belang van
werknemer dat wordt geschaad
- Redelijk voorstel
o HR van der Lely/Taxi Hofman: verandering van omstandigheden maken wijziging
noodzakelijk?> werkgever kan redelijk voorstel tot wijziging doen
o Mag alleen weigeren wanneer niet van hem kan worden gevergd. (611)
HR Stoof/Mammoet: kijken naar het belang van werknemer bij ongewijzigde
instandhouding ovk
- Verzoek
o Ogv Wet aanpassing arbeidsduur (WAA)(niet in bundel) : plicht werkgever om
verzoek van werknemer om aanpassing (vermeerdering/vermindering) van
arbeidsduur in te willigen
- Incidentele wijziging
o Ogv gewoonte, redelijkheid en billijkheid / stilzwijgende ovk
o Ten aanzien van wijzigingen die vallen onder eht begrip opdracht / instructie
Hierdoor wijziging van salaris niet mogelijk
BIJZONDERE BEDINGEN IN DE ARBEIDSOVEREENKOMST
- Concurrentiebeding
o 653: beperkt om na einde aovk op zekere wijze werkzaam te zijn > niet
beconcurreren met opgedane kennis
o Ongeldig verklaren: indien werknemer veranderd van functie & beding zwaarder is
gaan drukken
- Nevenarbeid
o Beperken door werkgever
o Vaak bij cao geregeld
- Studiekostenbeding
o Indien aovk binnen zekere tijd na het maken van die kosten wordt beëindigd.
o redelijK? Voorwaarden door HR:
terugbetalingsverplichting naar evenredigheid verminderen met voortduren
van aovk na afronding van de opleiding
beperkt door Wet minimumlonen minimumvakantiebijslag
redelijkheid en billijkheid kan zich verzeten indien werkgever zelf de aovk
heef beëindigd
- geheimhouding
o kan ook zonder beding worden verwacht van werknemer ogv 611, 678 lid 2 onder i
GEZAGSBEVOEGDHEID VAN DE WERKGEVER
660: werknemer gehouden op te volgen. Begrenzingen:
- wet en arbeidsovereenkomst
o niet ism wet/aovk
- verband met arbeidsverrichting of orde in onderneming
o instructies moeten zien op arbeid/bevorderen goede orde
