Socialezekerheidsrecht
Inhoudsopgave
Les 1: Inleiding en historiek .................................................................................................................................. 4
Inleiding ........................................................................................................................................................................4
Historiek Belgische sociale zekerheid .........................................................................................................................5
Les 2: Toepassingsgebied ................................................................................................................................. 10
Werknemers: ..............................................................................................................................................................10
Drie beroepsgroepen (cf. inleiding) ...........................................................................................................................10
Gezagsverhouding .....................................................................................................................................................10
Arbeidsrelatiewet........................................................................................................................................................10
Territoriaal toepassingsgebied...................................................................................................................................11
EG-verordening 883/2004 ..........................................................................................................................................11
Sociale zekerheid van de werknemers?.....................................................................................................................12
Uitbreiding ..................................................................................................................................................................12
Uitsluiting ....................................................................................................................................................................12
Beperking ...................................................................................................................................................................13
Zelfstandigen..............................................................................................................................................................13
Ambtenaren ................................................................................................................................................................14
Afgeleide rechten .......................................................................................................................................................14
Sociale bijstand ..........................................................................................................................................................15
Overzicht ....................................................................................................................................................................16
Administratieve organisatie ................................................................................................................................ 17
Algemeen ...................................................................................................................................................................17
Werknemers: Administratieve organisatie ..................................................................................................................18
Inning..........................................................................................................................................................................18
Uitvoering ...................................................................................................................................................................18
Zelfstandigen: administratieve organisatie ................................................................................................................20
Inning..........................................................................................................................................................................20
Uitvoering ...................................................................................................................................................................20
Overheidspersoneel: administratieve organisatie ......................................................................................................20
Inning..........................................................................................................................................................................20
Uitvoering ...................................................................................................................................................................20
Sociale bijstand: administratieve organisatie .............................................................................................................21
Les 3: Financiering ............................................................................................................................................. 22
Werknemers ...............................................................................................................................................................22
Les 4: Financiering II .......................................................................................................................................... 28
Zelfstandigen..............................................................................................................................................................28
Ambtenaren ................................................................................................................................................................30
Sociale bijstand/ overheidssteun ...............................................................................................................................31
1
,H5: Gezondheidszorg ........................................................................................................................................ 32
Inleiding ......................................................................................................................................................................32
Rechthebbenden........................................................................................................................................................32
Algemene voorwaarden .............................................................................................................................................34
Soorten verstrekkingen...............................................................................................................................................34
Specifieke voorwaarden .............................................................................................................................................35
Uitgesloten kosten ......................................................................................................................................................35
Prestaties ....................................................................................................................................................................36
Terugbetalingstarieven...............................................................................................................................................38
Vaststelling tarieven ...................................................................................................................................................39
H6: Arbeidsongeschiktheid (ziekte en invaliditeit) .............................................................................................. 40
Inleiding ......................................................................................................................................................................40
Werknemers ...............................................................................................................................................................40
Zelfstandigen..............................................................................................................................................................45
Ambtenaren ................................................................................................................................................................46
Les 7: Professioneel risico (Arbeidsongevallen en beroepsziekten) ................................................................... 48
Inhoud ........................................................................................................................................................................48
Inleiding professioneel risico......................................................................................................................................48
Begrip en bewijs (Centraal deze les) .........................................................................................................................49
Schadeloosstelling .....................................................................................................................................................52
Procedure en verzekering ..........................................................................................................................................54
Beroepsziekten...........................................................................................................................................................54
Les 8: Werkloosheid ........................................................................................................................................... 56
Inleiding ......................................................................................................................................................................56
Toelaatbaarheidsvereisten .........................................................................................................................................56
Toekenningsvoorwaarden ..........................................................................................................................................57
Uitkeringen .................................................................................................................................................................61
Overbruggingsrecht zelfstandigen ............................................................................................................................64
Les 9: pensioenen .............................................................................................................................................. 65
Inleiding ......................................................................................................................................................................65
Rustpensioenen werknemers .....................................................................................................................................65
Rustpensioenen zelfstandigen ...................................................................................................................................68
Rustpensioenen ambtenaren .....................................................................................................................................70
Overlevingspensioen..................................................................................................................................................72
Invloed (echt)scheiding..............................................................................................................................................73
Betaling pensioenen...................................................................................................................................................74
Inkomensgarantie voor ouderen ................................................................................................................................74
Vragensessie socialezekerheidsrecht ................................................................................................................ 76
Les 10: Gastcollege sociale bijstand .................................................................................................................. 78
Wetgeving RMI ...........................................................................................................................................................78
Discretionaire ruimte ..................................................................................................................................................78
2
, Settling the standards ................................................................................................................................................79
Finding facts ...............................................................................................................................................................80
Applying the standards to the facts ...........................................................................................................................81
Oefeningen Examen ........................................................................................................................................... 83
Module 1 tm 4.............................................................................................................................................................83
Module 5 en 6.............................................................................................................................................................85
3
, Les 1: Inleiding en historiek
Inleiding
Sociale zekerheid is het geheel van sociale voorzieningen dat tot doel heeft aan alle burgers op
elk ogenblik van hun bestaan minstens een bestaansminimum te waarborgen.
Klassieke sectoren + sociale bijstand = ruime invulling, niet iedereen voldoet aan dit, je moet
bijvoorbeeld een minimumaantal dagen hebben gewerkt.
Hoe?
Loonaanvullende vergoedingen (extra) Loon vervangende uitkeringen (i.p.v. loon).
Op basis van status beroepsactiviteit
Gezondheidszorg
Arbeidsongeschiktheid
- Beroepsactiviteit of afgeleide rechten
- Vrijwel de ganse bevolking - Ziekte en ongeval privéleven
- Arbeidsongeval en beroepsziekteü
Gezinsbijslagen
Werkloosheid
- Recht van het kind, vroeger gebonden
aan status van de ouder, nu een recht Ouderdom en overlijden
van het kind maakt niet uit of de ouder Beroepsactiviteit
werkt of niet.
Drie grote beroepsgroepen à 3 systemen SZ die anders worden gefinancierd.
1. Werknemers, iemand in loondienst.
2. Zelfstandigen, iemand zonder baas.
3. Ambtenaren, wordt eenzijdig aangesteld bij de overheid. (Niet hetzelfde als
overheidspersoneel à daarmee zijn er grote verschillen in financiering en prestaties)
Sociale bijstand: vangnet
Onderzoek bestaansmiddelen: je hebt alleen recht op bijvoorbeeld leefloon (dus SZ), als je het
nodig hebt. Er wordt een onderzoek gedaan naar de bestaansmiddelen.
Versus individuele rechten in de klassieke sociale zekerheid.
In deze cursus:
Sectoren: Historiek Belgische
sociale zekerheid
Gezondheidszorg: Welke tegemoetkomingen bij
geneeskundige verzorging?
Administratieve
Ziekte & invaliditeit: Welk inkomen voor wie •Structuur en instellingen
organisatie
arbeidsongeschikt is?
Professioneel risico: Bijzondere regeling in geval
•Voor wie geldt welke regeling?
van arbeidsongevallen en beroepsziekten Toepassingsgebied
werknemer, zelfstandige, ambtenaar.
Gezinsbijslag: Regionalisering: groeipakket & co
Werkloosheid •Hoe worden de verschillende stelsels
Financiering in onze sociale zekerheid
Pensioenen gefinancierd?
Transversaal → drie wettelijke stelsels en sociale bijstand
4
Inhoudsopgave
Les 1: Inleiding en historiek .................................................................................................................................. 4
Inleiding ........................................................................................................................................................................4
Historiek Belgische sociale zekerheid .........................................................................................................................5
Les 2: Toepassingsgebied ................................................................................................................................. 10
Werknemers: ..............................................................................................................................................................10
Drie beroepsgroepen (cf. inleiding) ...........................................................................................................................10
Gezagsverhouding .....................................................................................................................................................10
Arbeidsrelatiewet........................................................................................................................................................10
Territoriaal toepassingsgebied...................................................................................................................................11
EG-verordening 883/2004 ..........................................................................................................................................11
Sociale zekerheid van de werknemers?.....................................................................................................................12
Uitbreiding ..................................................................................................................................................................12
Uitsluiting ....................................................................................................................................................................12
Beperking ...................................................................................................................................................................13
Zelfstandigen..............................................................................................................................................................13
Ambtenaren ................................................................................................................................................................14
Afgeleide rechten .......................................................................................................................................................14
Sociale bijstand ..........................................................................................................................................................15
Overzicht ....................................................................................................................................................................16
Administratieve organisatie ................................................................................................................................ 17
Algemeen ...................................................................................................................................................................17
Werknemers: Administratieve organisatie ..................................................................................................................18
Inning..........................................................................................................................................................................18
Uitvoering ...................................................................................................................................................................18
Zelfstandigen: administratieve organisatie ................................................................................................................20
Inning..........................................................................................................................................................................20
Uitvoering ...................................................................................................................................................................20
Overheidspersoneel: administratieve organisatie ......................................................................................................20
Inning..........................................................................................................................................................................20
Uitvoering ...................................................................................................................................................................20
Sociale bijstand: administratieve organisatie .............................................................................................................21
Les 3: Financiering ............................................................................................................................................. 22
Werknemers ...............................................................................................................................................................22
Les 4: Financiering II .......................................................................................................................................... 28
Zelfstandigen..............................................................................................................................................................28
Ambtenaren ................................................................................................................................................................30
Sociale bijstand/ overheidssteun ...............................................................................................................................31
1
,H5: Gezondheidszorg ........................................................................................................................................ 32
Inleiding ......................................................................................................................................................................32
Rechthebbenden........................................................................................................................................................32
Algemene voorwaarden .............................................................................................................................................34
Soorten verstrekkingen...............................................................................................................................................34
Specifieke voorwaarden .............................................................................................................................................35
Uitgesloten kosten ......................................................................................................................................................35
Prestaties ....................................................................................................................................................................36
Terugbetalingstarieven...............................................................................................................................................38
Vaststelling tarieven ...................................................................................................................................................39
H6: Arbeidsongeschiktheid (ziekte en invaliditeit) .............................................................................................. 40
Inleiding ......................................................................................................................................................................40
Werknemers ...............................................................................................................................................................40
Zelfstandigen..............................................................................................................................................................45
Ambtenaren ................................................................................................................................................................46
Les 7: Professioneel risico (Arbeidsongevallen en beroepsziekten) ................................................................... 48
Inhoud ........................................................................................................................................................................48
Inleiding professioneel risico......................................................................................................................................48
Begrip en bewijs (Centraal deze les) .........................................................................................................................49
Schadeloosstelling .....................................................................................................................................................52
Procedure en verzekering ..........................................................................................................................................54
Beroepsziekten...........................................................................................................................................................54
Les 8: Werkloosheid ........................................................................................................................................... 56
Inleiding ......................................................................................................................................................................56
Toelaatbaarheidsvereisten .........................................................................................................................................56
Toekenningsvoorwaarden ..........................................................................................................................................57
Uitkeringen .................................................................................................................................................................61
Overbruggingsrecht zelfstandigen ............................................................................................................................64
Les 9: pensioenen .............................................................................................................................................. 65
Inleiding ......................................................................................................................................................................65
Rustpensioenen werknemers .....................................................................................................................................65
Rustpensioenen zelfstandigen ...................................................................................................................................68
Rustpensioenen ambtenaren .....................................................................................................................................70
Overlevingspensioen..................................................................................................................................................72
Invloed (echt)scheiding..............................................................................................................................................73
Betaling pensioenen...................................................................................................................................................74
Inkomensgarantie voor ouderen ................................................................................................................................74
Vragensessie socialezekerheidsrecht ................................................................................................................ 76
Les 10: Gastcollege sociale bijstand .................................................................................................................. 78
Wetgeving RMI ...........................................................................................................................................................78
Discretionaire ruimte ..................................................................................................................................................78
2
, Settling the standards ................................................................................................................................................79
Finding facts ...............................................................................................................................................................80
Applying the standards to the facts ...........................................................................................................................81
Oefeningen Examen ........................................................................................................................................... 83
Module 1 tm 4.............................................................................................................................................................83
Module 5 en 6.............................................................................................................................................................85
3
, Les 1: Inleiding en historiek
Inleiding
Sociale zekerheid is het geheel van sociale voorzieningen dat tot doel heeft aan alle burgers op
elk ogenblik van hun bestaan minstens een bestaansminimum te waarborgen.
Klassieke sectoren + sociale bijstand = ruime invulling, niet iedereen voldoet aan dit, je moet
bijvoorbeeld een minimumaantal dagen hebben gewerkt.
Hoe?
Loonaanvullende vergoedingen (extra) Loon vervangende uitkeringen (i.p.v. loon).
Op basis van status beroepsactiviteit
Gezondheidszorg
Arbeidsongeschiktheid
- Beroepsactiviteit of afgeleide rechten
- Vrijwel de ganse bevolking - Ziekte en ongeval privéleven
- Arbeidsongeval en beroepsziekteü
Gezinsbijslagen
Werkloosheid
- Recht van het kind, vroeger gebonden
aan status van de ouder, nu een recht Ouderdom en overlijden
van het kind maakt niet uit of de ouder Beroepsactiviteit
werkt of niet.
Drie grote beroepsgroepen à 3 systemen SZ die anders worden gefinancierd.
1. Werknemers, iemand in loondienst.
2. Zelfstandigen, iemand zonder baas.
3. Ambtenaren, wordt eenzijdig aangesteld bij de overheid. (Niet hetzelfde als
overheidspersoneel à daarmee zijn er grote verschillen in financiering en prestaties)
Sociale bijstand: vangnet
Onderzoek bestaansmiddelen: je hebt alleen recht op bijvoorbeeld leefloon (dus SZ), als je het
nodig hebt. Er wordt een onderzoek gedaan naar de bestaansmiddelen.
Versus individuele rechten in de klassieke sociale zekerheid.
In deze cursus:
Sectoren: Historiek Belgische
sociale zekerheid
Gezondheidszorg: Welke tegemoetkomingen bij
geneeskundige verzorging?
Administratieve
Ziekte & invaliditeit: Welk inkomen voor wie •Structuur en instellingen
organisatie
arbeidsongeschikt is?
Professioneel risico: Bijzondere regeling in geval
•Voor wie geldt welke regeling?
van arbeidsongevallen en beroepsziekten Toepassingsgebied
werknemer, zelfstandige, ambtenaar.
Gezinsbijslag: Regionalisering: groeipakket & co
Werkloosheid •Hoe worden de verschillende stelsels
Financiering in onze sociale zekerheid
Pensioenen gefinancierd?
Transversaal → drie wettelijke stelsels en sociale bijstand
4
