SOCIALE ZEKERHEIDSRECHT
H1: De Sociale Zekerheid
1. WAT IS SOCIALE ZEKERHEID?
Strikte zin (bismarck) Ruime zin (beveridge)
= Geheel van voorzieningen die = Geheel van voorzieningen die eenieders
bescherming bieden tegen de nadelige bestaanszekerheid moeten waarborgen.
inkomensgevolgen van welbepaalde
omstandigheden (sociale risico’s).
- Voor werknemers - Voor iedereen zonder inkomen
- Percentage van laatstverdiende loon - Aantonen dat je behoefig bent
- Komt van RVA (via sociale bijdragen) - Komt van OCMW (via forfaitaire
bedragen op min. niveau)
2. ONTSTAAN VAN ONZE SOCIALE ZEKERHEID
19e eeuw: industriële revolute kapitalisme
Loonarbeid in fabrieken en steden
Afankelijkheidsrelate met nieuwe specifeke risico'rs vb. arbeidsongevallen
Bescherming via privé initateven (MOB)
Eind 19e eeuw: overheidstussenkomst bleek noodzakelijk (subsidiëring van
privaat initatef via 'rlandsbonden'r
Verplichte verzekeringen:
1903: arbeidsongevallen
Na WO I: pensioenen, beroepsziekten, gezinsbijslag, jaarlijkse vakante
Na WO II: Sociaal pact van 1944
Geleidelijke uitbreiding naar zelfstandigen
1
,3. BASISPRINCIPES VAN ONZE SOCIALE ZEKERHEID
Verzekering
Gewone verzekering Individueel – premiebetaling – statstsch – risico –
contractvrijheid – strikte koppeling premie en uitkering
Sociale verzekering Collectef – verplicht – sociaal risico – wetelijk
omschreven – losse koppeling premie en uitkering
Solidariteit
Verplicht karakter – herverdeling – gedeeltelijke overheidsfnanciering
- Solidariteit van de werkenden (bismarck)
- Solidariteit van de burgers (Beveridge)
4. STRUCTUUR VAN ONZE SOCIALE ZEKERHEID
Op basis van 3 socio-professionele categorieën:
- Werknemers
- Zelfstandigen
- Ambtenaren
Stelsel van de werknemers (of loontrekkenden)
= Verbonden door arbeidsovereenkomst (rekeninghoudend met uitbreidingen en
uitkeringen).
Bijdragen voor: (Bijlage 1)
- Ziekte en invaliditeit (gezondheidszorg)
- Gezinsbijslag
- Pensioenen
- Arbeidsongevallen
- Beroepsziekten
- Werkloosheid
- Jaarlijkse vakante
2
, Stelsel van de zelfstandigen
Bijdragen voor: (Bijlage 2)
- Ziekte en invaliditeit
- Gezinsbijslag
- Pensioenen
- Overbruggingsrecht
Stelsel van de ambtenaren (vastbenoemden)
A. Provincies, gemeenten en OCMW’s
Bijdragen voor:
- Gezondheidszorgen
- Gezinsbijslag
- Pensioenen
- Beroepsziekten
Rechtstreeks door werkgever:
- Arbeidsongevallen
- Arbeidsongeschiktheid
- Vakantegeld
B. Federale staat, gemeenschappen en gewesten
Bijdragen voor:
- Gezondheidszorgen
Rechtstreeks door werkgever:
- Arbeidsongevallen
- Arbeidsongeschiktheid
- Vakantegeld
- Pensioenen
- Beroepsziekten
- Gezinsbijslagen
3
, 5. ONDERWERPING
Territoriaal toepassingsgebied
A. Tewerkstelling in België
Onderworpen zijn:
Werknemers (belg of niet) die werkt in België voor een werkgever gevestgd in
België of met een exploitatezetel in België waarvan de werknemer afangt.
B. Grensoverschrijdende tewerkstelling
- Binnen de EU
- Bilateraal akkoord1
- Geen akkoord : onderworpenheid aan Belgische wetgeving indien < 6 maand
Personeel toepassingsgebied
Principe: Werknemer en werkgevers verbonden door een arbeidsovereenkomst.
Wettelijke verooedens:
- Apothekers (weerlegbaar)
- Handelsvertegenwoordigers (weerlegbaar)
- Studenten (weerlegbaar)
Gelijkstellingen en uitbreidingen:
- Statutairen
- Leerlingen
- Kunstenaars
- Personen aangewezen door de Koning die verbonden zijn om arbeidsprestates te
verrichten onder gezag van een ander persoon, zonder arbeidsovereenkomst
Lasthebbers van non-proftorganisates
Taxichaufeurs
Onthaalouders
1
Akkoord tussen 2 landen.
4
H1: De Sociale Zekerheid
1. WAT IS SOCIALE ZEKERHEID?
Strikte zin (bismarck) Ruime zin (beveridge)
= Geheel van voorzieningen die = Geheel van voorzieningen die eenieders
bescherming bieden tegen de nadelige bestaanszekerheid moeten waarborgen.
inkomensgevolgen van welbepaalde
omstandigheden (sociale risico’s).
- Voor werknemers - Voor iedereen zonder inkomen
- Percentage van laatstverdiende loon - Aantonen dat je behoefig bent
- Komt van RVA (via sociale bijdragen) - Komt van OCMW (via forfaitaire
bedragen op min. niveau)
2. ONTSTAAN VAN ONZE SOCIALE ZEKERHEID
19e eeuw: industriële revolute kapitalisme
Loonarbeid in fabrieken en steden
Afankelijkheidsrelate met nieuwe specifeke risico'rs vb. arbeidsongevallen
Bescherming via privé initateven (MOB)
Eind 19e eeuw: overheidstussenkomst bleek noodzakelijk (subsidiëring van
privaat initatef via 'rlandsbonden'r
Verplichte verzekeringen:
1903: arbeidsongevallen
Na WO I: pensioenen, beroepsziekten, gezinsbijslag, jaarlijkse vakante
Na WO II: Sociaal pact van 1944
Geleidelijke uitbreiding naar zelfstandigen
1
,3. BASISPRINCIPES VAN ONZE SOCIALE ZEKERHEID
Verzekering
Gewone verzekering Individueel – premiebetaling – statstsch – risico –
contractvrijheid – strikte koppeling premie en uitkering
Sociale verzekering Collectef – verplicht – sociaal risico – wetelijk
omschreven – losse koppeling premie en uitkering
Solidariteit
Verplicht karakter – herverdeling – gedeeltelijke overheidsfnanciering
- Solidariteit van de werkenden (bismarck)
- Solidariteit van de burgers (Beveridge)
4. STRUCTUUR VAN ONZE SOCIALE ZEKERHEID
Op basis van 3 socio-professionele categorieën:
- Werknemers
- Zelfstandigen
- Ambtenaren
Stelsel van de werknemers (of loontrekkenden)
= Verbonden door arbeidsovereenkomst (rekeninghoudend met uitbreidingen en
uitkeringen).
Bijdragen voor: (Bijlage 1)
- Ziekte en invaliditeit (gezondheidszorg)
- Gezinsbijslag
- Pensioenen
- Arbeidsongevallen
- Beroepsziekten
- Werkloosheid
- Jaarlijkse vakante
2
, Stelsel van de zelfstandigen
Bijdragen voor: (Bijlage 2)
- Ziekte en invaliditeit
- Gezinsbijslag
- Pensioenen
- Overbruggingsrecht
Stelsel van de ambtenaren (vastbenoemden)
A. Provincies, gemeenten en OCMW’s
Bijdragen voor:
- Gezondheidszorgen
- Gezinsbijslag
- Pensioenen
- Beroepsziekten
Rechtstreeks door werkgever:
- Arbeidsongevallen
- Arbeidsongeschiktheid
- Vakantegeld
B. Federale staat, gemeenschappen en gewesten
Bijdragen voor:
- Gezondheidszorgen
Rechtstreeks door werkgever:
- Arbeidsongevallen
- Arbeidsongeschiktheid
- Vakantegeld
- Pensioenen
- Beroepsziekten
- Gezinsbijslagen
3
, 5. ONDERWERPING
Territoriaal toepassingsgebied
A. Tewerkstelling in België
Onderworpen zijn:
Werknemers (belg of niet) die werkt in België voor een werkgever gevestgd in
België of met een exploitatezetel in België waarvan de werknemer afangt.
B. Grensoverschrijdende tewerkstelling
- Binnen de EU
- Bilateraal akkoord1
- Geen akkoord : onderworpenheid aan Belgische wetgeving indien < 6 maand
Personeel toepassingsgebied
Principe: Werknemer en werkgevers verbonden door een arbeidsovereenkomst.
Wettelijke verooedens:
- Apothekers (weerlegbaar)
- Handelsvertegenwoordigers (weerlegbaar)
- Studenten (weerlegbaar)
Gelijkstellingen en uitbreidingen:
- Statutairen
- Leerlingen
- Kunstenaars
- Personen aangewezen door de Koning die verbonden zijn om arbeidsprestates te
verrichten onder gezag van een ander persoon, zonder arbeidsovereenkomst
Lasthebbers van non-proftorganisates
Taxichaufeurs
Onthaalouders
1
Akkoord tussen 2 landen.
4
