Samenvatting Materialenkennis - Geslaagd 13/20

Samenvatting Materialenleer Vastgoed 2023 – 2024



Materialenleer
1. Cement
1.1. Geschiedenis van cement

 ‘caementum’ = mortel of bindmiddel van metselwerk
 Komt van bij de Grieken  kalk: bakken van kalksteen  bindmiddel: tussenvorm
kalk en cement
 Vader van moderne cement = L. Vicat
 Aspdin = patent op portlandcement = branden van kalksteen en klei
o Portlandsteen = witte zandhoudende kalksteen die in 2 groeven gewonnen
wordt op het schiereiland Isle of Portland in het graafschap Dorset in Engeland

1.2. Definitie van cement

Cement is een zeer fijn mineraal poeder dat als hydraulisch bindmiddel wordt gebruikt

1.3. Toepassingen van cement

 Uitvoeren van funderingen en verhardingen
 Uitvoeren van structuren, zoals elementen in gewapend beton
 Het maken van mortels (homogeen mengsel van cement, zand
en water)

1.4. Bestanddelen van cement

Bestaat altijd uit een portlandcementklinker, eventueel aangevuld met
 Puzzolaan bestanddeel
 Hoogovenslak
 Kalksteen
 Mate van aanvulling varieert naar de soort van cement




1
Elias Laurent

,Samenvatting Materialenleer Vastgoed 2023 – 2024

1.5. Fabricatie van cement

Cement te verkrijgen worden bestanddelen gedoseerd, vermengd en vermaald in een molen
of maalmachine tot de gewenste fijnheid

 Kant-en-klare klaarpoeder die voldoet aan de eisen in cementvorm




1.6. Indeling van cement

 Verschillende cementtypes = onderscheiden
 Binnen cementtypes  onderverdeling in drukteklassen
 Cementtypes
o Verschillende soorten cement, komen uit verschillende verhoudingen van
bestanddelen
o 27 verschillende cementtypes  4 hoofdtypes onderscheiden
o Cementsoorten = CEM,
 Gevolgd door Romeins cijfer dat het nummer van hoofdsoort aanduid
 Daarna een schuine streep
 Daarachter de hoofdletters A,B of C = afnemend klinkergehalte

 Druksterkteklassen
o Weerstand tegen externe
drukbelasting = N/mm2
o Gemeten worden door een
genormaliseerde drukproef
o Mortelprisma’s 
standaardverhouding van
cement, zand en water



 Zo verkrijgt men een
genormaliseerde classificatie van de
druksterkte op een ouderdom van 28 dagen =
druksterkteklassen
o 3 verschillende druksterkteklassen
 32.5

2
Elias Laurent

,Samenvatting Materialenleer Vastgoed 2023 – 2024

 42.5  waarin cementtypes worden geproduceerd
 52.5

o Binnen de druksterkteklassen  3 subklassen
 L = lage beginsterkte (enkel bij CEM III)
 N = normale beginsterkte
 R = hoge beginsterkte

 Metselcement
o MC
o Bevat klinker en hoog gehalte van toevoegsels en hulpstoffen
o Zo ontstaat er een mengsel  metselen van muren in baksteen of beton,
pleisteren en plaatsen van tegels

1.7. Verschil tussen cement, mortel, specie en beton

Cementlijm of cementpasta
 Het mengsel dat bestaat uit water en cement

Mortel
 Homogeen mengsel van cement, zand en water
 Gebruikt bij metselwerk, bepleistering en dekvloeren

Beton
 Homogeen mengsel van cement, granulaten (grind of steenslag), zand en water
 Bouwmateriaal dat stortklaar of als gefabriceerd product kan worden geleverd
 Plastische fase = betonspecie
o Beton wordt in de plastische vorm op de bouwplaats afgeleverd
o Verhard?  Spreken we van beton

1.8. Kwaliteitsgarantie van cement

 Bij de aankoop zeker zijn van de kwaliteit van het
product
 Zeker van belang bij cement




1.9. Cement voor verschillende
toepassingen

 Afhankelijk van toepassing en buitentemperatuur
 Best passende cement zoeken
 Best passen  omgevingsfactoren



3
Elias Laurent

, Samenvatting Materialenleer Vastgoed 2023 – 2024



1.10. Duurzaamheid van cement

Tegenwoordig zijn er al zakken op de markt die mee in de
betonmixer kunnen, de zak verdwijnt door de schuring van de
granulaten. Dit zorgt voor minder werfafval.
Portlandklinker heeft grote bijdrage bij CO2 uitstoot. Daarom
wordt er bekeken om dit gedeeltelijk te vervangen of fossiele
brandstoffen te reduceren.

2. Beton
2.1. Definitie van beton

 Verhard mengsel van cement, grof toeslagmateriaal (grind) en fijn toeslagmateriaal
(zand) en water
 Vulstoffen en hulpstoffen kunnen ook toegevoegd zijn
o Grind
o Zand
o Cement  beton
o Vulstoffen
o Water
o Hulpstoffen

2.2. Toepassingen van beton

 Gebouwen en infrastructuurwerken
o Bruggen, tunnels, waterzuivering, bestrating en vele onderdelen van de
openbare weg = infrastructuurwerken
o Funderingen = gebouwen: grote krachten, constructieve doeleinden,
ruwbouw, wanden en vloeren
 Gefabriceerde betonelementen  kelders, regenwaterputten, wanden, holle
vloerelementen en breedplaatvloeren
 Gefabriceerde voorgespannen betonnen balken  draagstructuur in woning
(alternatief voor I-liggers)
 Gefabriceerde gewapende betonnen balken  overspannen van deur- of
raamopeningen
 Beton  ook binneninrichting

2.3. Bestanddelen van beton

Beton bestaat uit toeslagmaterialen (zand en grind), cement, vulstoffen, water en hulpstoffen

Toeslagmaterialen
 Zijn materialen die samen met cementlijm (water en cement) het uiteindelijke beton
vormen
 Steenachtige materialen (zand en grind)

4
Elias Laurent