6
6. Groei van populaties
Samenvatting
INLEIDING
De populatiegroei verwijst naar hoe het aantal individuen in een populatie gaat verhogen of verlagen
binnen een bepaalde tijdsduur.
- Gaan verhogen via geboorte en immigratie
- Gaan verlagen via dood en emigratie
Immigratie en emigratie komen ENKEL voor in OPEN POPULATIES. NIET in GESLOTEN POPULATIES.
POPULATIEGROEI REFLECTEERT HET VERSCHIL TUSSEN RATIO’S VAN GEBOORTE EN DOOD
Voorbeeld hydra
Een gesloten populatie van een zoetwater hydra:
- Zal verhogen als een resultaat van nieuwe geboortes (budding: aseksuele voortplanting)
- Zal verlagen als een resultaat van doden
Geboorte en dood zijn continu:
b = de proportie hydra die een nieuw individu per tijdseenheid maken
d = de proportie hydra die dood gaan per tijdseenheid
r = (b – d) = instante ratio van geboorte en dood
Berekeningen: eens doornemen
Exponentiële groei-ratio:
- Wanneer r = 0: geen verandering in populatiegrootte
- Wanneer r > 0: populatie gaat exponentieel groeien
- Wanneer r < 0: populatie gaat exponentieel dalen
Resulteert in een continue versnellende (of vertragende) populatie-ratio verhoging (of
verlaging)
Is een eigenschap van populaties met een lage populatiedichtheid die gunstige omgevingen
bewonen (bv. voorwaarden van colonisatie)
, 6
De exponentiele groei in een populatie is positief: Het genetisch materiaal bevat elementen om te
kunnen groeien.
De exponentiele groei in een populatie is negatief: dit wijst erop dat de populatie niet verder gaat
groeien.
Indien weinig nakomelingen r is ook klein, en omgekeerd. Dit is ook het geval bij olifanten.
FIGUUR NOTA’s !!!
Een belangrijke limiterende factor is voedsel. Dit is duidelijk te zien bij de mens. In de jaren 1910
waren we met 1 à 2 miljard mensen. Nu zitten we rond de 7 à 8 miljard. Dit komt door het opdrijven
van de voedselproductie en de vooruitgang van de bemesting, en de vooruitgang van de
geneeskunde.
Draagvermogen: hoeveel individuen in een bepaald gebied kunnen overleven met de beschikbare
voedingsbronnen.
Overshooting komt vaak voor bij complexere organismen (Daphniae)
LEVENSTABELLEN VOORZIEN EEN SCHEMA VAN LEEFTIJD- SPECIFIEKE MORTALITEIT EN OVERLEVING
Verandering in populatie-overvloed doorheen de tijd is een functie van de geboorte en dood
ratio’s (r= per hoofd groei ratio)
Een levenstabel is een leeftijd-specifieke uiteenzetting van mortaliteit (zie fig. 9.7 en andere
ervoor)
- De levensverwachting (= e) refereert naar het gemiddelde aantal jaren waarin een individu
verwacht is te leven vanaf het moment dat deze geboren is
- Lx = het gemiddelde aantal individuen die leven tijdens het leeftijdsinterval x tot x+1
o Gaat ervanuit dat de mortaliteit even verdeeld is over een jaar
- Tx = het totaal aantal jaren dat individuen van de leeftijdsklasse x in de populatie gaan leven
in de toekomst
- ex = leeftijd-specifieke levensverwachting = het gemiddelde aantal jaren dat een individu van
een bepaalde leeftijd (nx) wordt verwacht te leven in de toekomst
VERSCHILLENDE TYPES VAN LEVENSTABELLEN REFLECTEREN VERSCHILLENDE BENADERINGEN OM DE COHORTEN EN
LEEFTIJDSSTRUCTUREN TE DEFINIËREN
6. Groei van populaties
Samenvatting
INLEIDING
De populatiegroei verwijst naar hoe het aantal individuen in een populatie gaat verhogen of verlagen
binnen een bepaalde tijdsduur.
- Gaan verhogen via geboorte en immigratie
- Gaan verlagen via dood en emigratie
Immigratie en emigratie komen ENKEL voor in OPEN POPULATIES. NIET in GESLOTEN POPULATIES.
POPULATIEGROEI REFLECTEERT HET VERSCHIL TUSSEN RATIO’S VAN GEBOORTE EN DOOD
Voorbeeld hydra
Een gesloten populatie van een zoetwater hydra:
- Zal verhogen als een resultaat van nieuwe geboortes (budding: aseksuele voortplanting)
- Zal verlagen als een resultaat van doden
Geboorte en dood zijn continu:
b = de proportie hydra die een nieuw individu per tijdseenheid maken
d = de proportie hydra die dood gaan per tijdseenheid
r = (b – d) = instante ratio van geboorte en dood
Berekeningen: eens doornemen
Exponentiële groei-ratio:
- Wanneer r = 0: geen verandering in populatiegrootte
- Wanneer r > 0: populatie gaat exponentieel groeien
- Wanneer r < 0: populatie gaat exponentieel dalen
Resulteert in een continue versnellende (of vertragende) populatie-ratio verhoging (of
verlaging)
Is een eigenschap van populaties met een lage populatiedichtheid die gunstige omgevingen
bewonen (bv. voorwaarden van colonisatie)
, 6
De exponentiele groei in een populatie is positief: Het genetisch materiaal bevat elementen om te
kunnen groeien.
De exponentiele groei in een populatie is negatief: dit wijst erop dat de populatie niet verder gaat
groeien.
Indien weinig nakomelingen r is ook klein, en omgekeerd. Dit is ook het geval bij olifanten.
FIGUUR NOTA’s !!!
Een belangrijke limiterende factor is voedsel. Dit is duidelijk te zien bij de mens. In de jaren 1910
waren we met 1 à 2 miljard mensen. Nu zitten we rond de 7 à 8 miljard. Dit komt door het opdrijven
van de voedselproductie en de vooruitgang van de bemesting, en de vooruitgang van de
geneeskunde.
Draagvermogen: hoeveel individuen in een bepaald gebied kunnen overleven met de beschikbare
voedingsbronnen.
Overshooting komt vaak voor bij complexere organismen (Daphniae)
LEVENSTABELLEN VOORZIEN EEN SCHEMA VAN LEEFTIJD- SPECIFIEKE MORTALITEIT EN OVERLEVING
Verandering in populatie-overvloed doorheen de tijd is een functie van de geboorte en dood
ratio’s (r= per hoofd groei ratio)
Een levenstabel is een leeftijd-specifieke uiteenzetting van mortaliteit (zie fig. 9.7 en andere
ervoor)
- De levensverwachting (= e) refereert naar het gemiddelde aantal jaren waarin een individu
verwacht is te leven vanaf het moment dat deze geboren is
- Lx = het gemiddelde aantal individuen die leven tijdens het leeftijdsinterval x tot x+1
o Gaat ervanuit dat de mortaliteit even verdeeld is over een jaar
- Tx = het totaal aantal jaren dat individuen van de leeftijdsklasse x in de populatie gaan leven
in de toekomst
- ex = leeftijd-specifieke levensverwachting = het gemiddelde aantal jaren dat een individu van
een bepaalde leeftijd (nx) wordt verwacht te leven in de toekomst
VERSCHILLENDE TYPES VAN LEVENSTABELLEN REFLECTEREN VERSCHILLENDE BENADERINGEN OM DE COHORTEN EN
LEEFTIJDSSTRUCTUREN TE DEFINIËREN
