Samenvatting 15de Hoofdstuk Elements of Ecology 9th Edition

6




15. Dynamiek in
gemeenschappen
Samenvatting

INLEIDING

 De wijzigende natuur van community structuur over het landschap reflecteert de verschuivende
distributie van populaties in respons op:
- Veranderende omgevingsomstandigheden
- Interacties tussen soorten

 Community structuur is dynamisch
- Verschuivend patroon van soortdominantie en diversiteit doorheen de tijd



COMMUNITY STRUCTUUR VERANDERD DOORHEEN DE TIJD

 Community structuur varieert in tijd en ruimte
- Over het landschap (zonatie)
- In 1 positie als de tijd verdergaat

 Successie is de graduele en (schijnbare) directionele verandering in communitystructuur
doorheen de tijd van veld tot bos

 De sequentie van community ’s van gras tot struik tot bos noemt met een sere, en elke van de
veranderingen is een seraal niveau

 Elk seraal niveau heeft zijn karakteristieke structuur en soortcompostie
- Het kan slechts 1 of 2 jaar duren of verschillende decennia

 Het proces van successie is algemeen voor alle terrestrische en aquatische omgevingen
- Patroon van kolonisatie en uitsterving, met andere soorten die de initiële populaties
vervangen

 Patronen van successie zijn niet random

 Vroege successie soorten of pioniersoorten zijn vaak gekenmerkt met hoge groeiratio’s, kleinere
grootte, hoge graad van dispersie, en hoge graad per capita populatiegroei

 Late successie soorten hebben lagere ratio’s van dispersie en kolonisatie, tragere per capita
groeiratio, en ze zijn groter en langerlevend

 Primaire successie gebeurt op een site die niet eerder bezet was door een community

, 6


 Secundaire successie gebeurt op een eerder bezette site na verstoring  de verstoring resulteert
niet altijd in het verwijderen van alle individuen.
- Verstoringen is het volledig terugdringen van de vegetatie naar het voorgaande stadium.
Voorbeelden van verstoringen: bosbranden, overstromingen en de mens (verwerken van de
bodem). Verstoringen is NIET hetzelfde als stress!!


PRIMAIRE SUCCESSIE KOMT VOOR OP NIEUW GEËXPOSEERDE SUBSTRATEN

 Primaire successie begint op sites die nog nooit een community ondersteund hebben: is nog
‘maagdelijk’, er is nog niks aanwezig
- Rotsuitsnijdingen en kliffen
- Vulkaanuitbarstingen
- Zandduinen
o Zand wordt afgezet door wind en water, en zandpartikels kunnen opgestapeld
worden in lange, windwaartse slopes om duinen te vormen
o Duinpositie kan verschuiven, en dit gaat vaak de bestaande vegetatie bedekken
o Eens de duinen zijn gestabiliseerd, kunnen mat-vormende struiken het gebied
invaderen
o De vegetatie gaat uiteindelijk verschuiven naar bomen: eerst dennen en dan
eikenbomen
 Verschillen in boomsoorten gebaseerd op de vochtigheid
- Nieuw geëxposeerde glaciale sedimenten (till)

 Elzen komen vaak vroeg in de successie voor  komen aan N via stikstoffixerende bacteriën, die
suiker krijgen van de plant die aan fotosynthese doet. Dit verhoogt de groei, en dus vermeerdert
de stikstof. Erg veel stikstof in de omgeving is het resultaat, zodat ook andere soorten genoeg
stikstof kunnen krijgen

 Rotsen bevatten geen stikstof  groot probleem voor organismen



SECUNDAIRE SUCCESSIE KOMT VOOR NA VERSTORINGEN

 Studies van fysieke verstoringen in mariene omgevingen hebben secundaire successie
gedemonstreerd in verschillende community ‘s
- Zeewier
- Zoutmoeras
- Mangrove
- Zeegras
- Koraalriffen

 Gaat sneller, want alles (zaden, grond, nutriënten, …) is nog aanwezig

 Veel voorbeelden


DE STUDIE VAN SUCCESSIE HEEFT EEN RIJKE GESCHIEDENIS