Verbintenissenrecht
Hoofdstuk 1. De verbintenis: begrip, kenmerk en soort (powerpoint 1)
1. Algemene inleiding
Verbintenissenrecht: Rechtstak: Privaatrecht, het maakt deel uit van het burgerlijk recht
Verbintenis (juridische verplichting): Een rechtsverhouding waarbij een partij iets
verschuldigd is aan de andere partij (bv. iets geven, iets doen, iets niet doen of iets laten)
Kan voor alle soorten personen zijn zoals: natuurlijke persoon, rechtspersoon etc.
Schuldenaar: Persoon met een schuld, moet een prestatie uitleveren.
Schuldeiser: Persoon die iets eist van de SA (vorderingsrecht)
Bv. Persoon A heeft een verplichting tegenover persoon B, dan mag persoon B het eisen. B
heeft vorderingsrecht op persoon A = beide personen moeten iets doen voor elkaar.
Contract (of overeenkomst) is een afspraak tussen twee of meer mensen, het is een bron
van verbintenis.
Casus 1: Jonge vandalen (twee 15 en 13 jarige) hebben een autowrak in brand gestoken.
Wie betaalt de kosten/ schade vergoeden? Wie is aansprakelijk (verantwoordelijk)?
1. niemand, het is een minderjarige
2. de ouders van de minderjarige
3. alleen de minderjarige
4. de ouders én de dader: Onrechtmatige daad, 1382 oud BW.
Motivering?
Vermogen des onderscheid: Leeftijd wanneer je aansprakelijk bent is van 0-7 jaar → De
ouders zijn aansprakelijk. Kind weet verschil tussen goed en slecht niet.
7+ jaar → Kind is zelf aansprakelijk.
Casus 2: Beloning van 500 euro voor wie papegaai terugvindt. Is hier sprake van een
verbintenis?
Antwoord: Ja, dit is een eenzijdige rechtshandeling. Als die niet betaalt dan kan je ermee
naar de rechter.
Casus 3: Justitie stelt Bpost in gebreke, 100k euro per maand aangerekend in plaats van per
jaar. Moet Bpost dat bedrag terugbetalen?
Antwoord: Ja, sowieso want dit is een verschuldigde betaling = verbintenis tot terugbetaling
1
,2. Situering en vindplaats
Situering
= Verbintenissenrecht valt onder het burgerlijk recht
= Regels van het verbintenissenrecht (privaatrecht)
Aanvullend recht
Overheid speelt geen actieve rol binnen het verbintenissenrecht
Schuldeiser moet zelf zijn rechten afdwingen (bewijzen)
Vindplaats
Overgangsbepalingen
→ Rechtshandeling of -feit na 1 januari 2023? Boek 5 BW toepassen.
Tenzij verbintenis is ontstaan vóór 1/1/23.
→ Rechtshandeling of -feit vóór 1 januari 2023? Oud BW toepassen.
Ook toekomstige gevolgen van deze rechtshandelingen of -feiten.
Tenzij contractueel bepaald om toch Boek 5 BW toe te passen
2
, 3. Begripsomschrijving en karakteristieke eigenschappen van de verbintenis
Begrip
= Afdwingbaar: op iedereen van toepassing
Karakteristieke eigenschappen van de verbintenis
1. Een verbintenis creëert een rechtsband tussen personen
De schuldenaar (of debiteur) heeft een verbintenis of schuld tegenover een
schuldeiser
De schuldeiser (of crediteur) heeft een vorderingsrecht tegenover een schuldenaar
= Verbintenissenrecht = Goederenrecht
3
Hoofdstuk 1. De verbintenis: begrip, kenmerk en soort (powerpoint 1)
1. Algemene inleiding
Verbintenissenrecht: Rechtstak: Privaatrecht, het maakt deel uit van het burgerlijk recht
Verbintenis (juridische verplichting): Een rechtsverhouding waarbij een partij iets
verschuldigd is aan de andere partij (bv. iets geven, iets doen, iets niet doen of iets laten)
Kan voor alle soorten personen zijn zoals: natuurlijke persoon, rechtspersoon etc.
Schuldenaar: Persoon met een schuld, moet een prestatie uitleveren.
Schuldeiser: Persoon die iets eist van de SA (vorderingsrecht)
Bv. Persoon A heeft een verplichting tegenover persoon B, dan mag persoon B het eisen. B
heeft vorderingsrecht op persoon A = beide personen moeten iets doen voor elkaar.
Contract (of overeenkomst) is een afspraak tussen twee of meer mensen, het is een bron
van verbintenis.
Casus 1: Jonge vandalen (twee 15 en 13 jarige) hebben een autowrak in brand gestoken.
Wie betaalt de kosten/ schade vergoeden? Wie is aansprakelijk (verantwoordelijk)?
1. niemand, het is een minderjarige
2. de ouders van de minderjarige
3. alleen de minderjarige
4. de ouders én de dader: Onrechtmatige daad, 1382 oud BW.
Motivering?
Vermogen des onderscheid: Leeftijd wanneer je aansprakelijk bent is van 0-7 jaar → De
ouders zijn aansprakelijk. Kind weet verschil tussen goed en slecht niet.
7+ jaar → Kind is zelf aansprakelijk.
Casus 2: Beloning van 500 euro voor wie papegaai terugvindt. Is hier sprake van een
verbintenis?
Antwoord: Ja, dit is een eenzijdige rechtshandeling. Als die niet betaalt dan kan je ermee
naar de rechter.
Casus 3: Justitie stelt Bpost in gebreke, 100k euro per maand aangerekend in plaats van per
jaar. Moet Bpost dat bedrag terugbetalen?
Antwoord: Ja, sowieso want dit is een verschuldigde betaling = verbintenis tot terugbetaling
1
,2. Situering en vindplaats
Situering
= Verbintenissenrecht valt onder het burgerlijk recht
= Regels van het verbintenissenrecht (privaatrecht)
Aanvullend recht
Overheid speelt geen actieve rol binnen het verbintenissenrecht
Schuldeiser moet zelf zijn rechten afdwingen (bewijzen)
Vindplaats
Overgangsbepalingen
→ Rechtshandeling of -feit na 1 januari 2023? Boek 5 BW toepassen.
Tenzij verbintenis is ontstaan vóór 1/1/23.
→ Rechtshandeling of -feit vóór 1 januari 2023? Oud BW toepassen.
Ook toekomstige gevolgen van deze rechtshandelingen of -feiten.
Tenzij contractueel bepaald om toch Boek 5 BW toe te passen
2
, 3. Begripsomschrijving en karakteristieke eigenschappen van de verbintenis
Begrip
= Afdwingbaar: op iedereen van toepassing
Karakteristieke eigenschappen van de verbintenis
1. Een verbintenis creëert een rechtsband tussen personen
De schuldenaar (of debiteur) heeft een verbintenis of schuld tegenover een
schuldeiser
De schuldeiser (of crediteur) heeft een vorderingsrecht tegenover een schuldenaar
= Verbintenissenrecht = Goederenrecht
3
