Inwendige aandoeningen:
Samenvatting van H3 en H4 uit ‘Oncology, Lymphology and beyond’
1e MASTER REVALIDATIEWETENSCHAPPEN EN KINESITHERAPIE
ACADEMIEJAAR 2023-2024
, Inwendige aandoeningen:
Hoofdstuk 3: Anatomie van het lymfatisch systeem
Introductie:
Geschiedenis:
In de tijd van Aristoteles waren de eerste verwijzingen naar het lymfestelsel. Het lymfestelsel
werd dan 2000 jaar lang verwaarloosd en werd pas in de middeleeuwen herontdekt.
→ Bartholomeus Eustachius:
- Schreef over vena alba thoracis = witte ader van de thorax
- Hij ontdekte het verband tussen de 'vena alba thoracis' en de linkersubclavia ader
(maar niet de functie)
→ Gasparo Aselli:
- Hij ontdekte een netwerk van witte aderen die uit de darmen van de hond kwamen =
de lactaeals
- Beschreef de aanwezigheid van kleppen in de 'witte aderen’
→ Thomas Bartholin:
- Publiceerde de term ‘vasa lymphatica’
- Beschreef het belang van de lymfevaten in het vloeistoftransport en de pathologie
De volgende bevindingen waren eerst gerelateerd aan specifieke lichaamsgebieden.
→ Gebroeders Hunter:
- Brachten het lymfestelsel in kaart bij veel dieren met behulp van kwikinjecties.
- Toonden het absorberend vermogen van de lymfevaten aan
→ Paolo Mascagni:
- Verfijnde kwikinjecties
- Beschreef het grote deel van het lymfestelsel in zijn atlas vasorum lymphaticorum
→ Rudolf Virchow:
- Toone belang van de lymfeklieren als een soort filter en verdedigingsmechanisme
- Legde de basis voor de schildklierprocedure
→ Ernest Starling:
- Publiceerde artikel over vloeistofuitwisseling over capillaire membranen, waardoor er
inzichten in de lymfefysiologie ontstonden
- Hij droeg bij aan pathofysiologische inzichten over oedeemvorming
→ Florence Sabin:
- Publiceerde ‘The origin and development of the lymphatic system’ over
embryologische ontwikkeling
- Embryologische ontwikkeling: dag 36 = vorming drie paar lymfezakken
- Daarna vorming lymfevaten (eerst thv grote slagaders, daarna kleinere vaten)
- Beschreef de nauwe verwantschap tussen de aders en lymfevaten
1
, Er ontstonden nieuwe beeldvormingstechnieken: lymfografie, lymfoscintigrafie en
lymfofluoroscopie
→ zorgde voor de huidige kennis over lymfatische werking, lymfatische ziekte en lymfatische
anatomie
Het lymfatische systeem:
Algemene overwegingen:
= Lymfatische organen + lymfevaten
Functies van het lymfestelsel:
1. Lymfatische organen: primair en secundair
a. Deze spelen een belangrijke rol in de immuunafweer van het lichaam
2. Mogelijkheid tot opnemen van lipiden en eiwitten uit de voeding en andere moleculen
met grote ketens door de lactalen in de darmen
3. Lymfevaten: transportcapaciteit
Primaire lymfatische organen: Secundaire lymfatische organen:
- Beenmerg (→ B-lymfocyten) - Lymfeklieren
- Thymus (→ T-lymfocyten) - Milt
- MALT (slijmvlieslymfatisch weefsel)
- BALT (bronchuslymfatisch weefsel)
- GALT (darmlymfatisch weefsel)
- Peyer's patches- Tonsil
Er zijn 3 soorten lymfestelsels in het menselijk lichaam (zowel topografische als functioneel):
1. Oppervlakkig:
a. Het epifasciale systeem voert het interstitieel vocht af van de huid, de
onderhuid en het bindweefsel
2. Diepe of subfasciaal (onder de fascie):
a. Het voert het interstitiële vocht af van de spieren, gewrichten en het
bindweefsel
b. Collectoren van het diepe systeem lopen vaak langs en binnen de
neurovasculaire bundels
c. Het epifasciale en subfasciale systeem zijn onderling verbonden door
perforerende vaten
d. Binnen elk systeem komen anastomosen voor tussen verschillende vaten,
waardoor collaterale stroming wordt bevorderd
3. Orgaancollectoren en lactealen
a. Deze voeren de interstitiële vloeistof af uit de verschillende organen en zijn ze
betrokken bij de opname van grote voedingsmoleculen
2
Samenvatting van H3 en H4 uit ‘Oncology, Lymphology and beyond’
1e MASTER REVALIDATIEWETENSCHAPPEN EN KINESITHERAPIE
ACADEMIEJAAR 2023-2024
, Inwendige aandoeningen:
Hoofdstuk 3: Anatomie van het lymfatisch systeem
Introductie:
Geschiedenis:
In de tijd van Aristoteles waren de eerste verwijzingen naar het lymfestelsel. Het lymfestelsel
werd dan 2000 jaar lang verwaarloosd en werd pas in de middeleeuwen herontdekt.
→ Bartholomeus Eustachius:
- Schreef over vena alba thoracis = witte ader van de thorax
- Hij ontdekte het verband tussen de 'vena alba thoracis' en de linkersubclavia ader
(maar niet de functie)
→ Gasparo Aselli:
- Hij ontdekte een netwerk van witte aderen die uit de darmen van de hond kwamen =
de lactaeals
- Beschreef de aanwezigheid van kleppen in de 'witte aderen’
→ Thomas Bartholin:
- Publiceerde de term ‘vasa lymphatica’
- Beschreef het belang van de lymfevaten in het vloeistoftransport en de pathologie
De volgende bevindingen waren eerst gerelateerd aan specifieke lichaamsgebieden.
→ Gebroeders Hunter:
- Brachten het lymfestelsel in kaart bij veel dieren met behulp van kwikinjecties.
- Toonden het absorberend vermogen van de lymfevaten aan
→ Paolo Mascagni:
- Verfijnde kwikinjecties
- Beschreef het grote deel van het lymfestelsel in zijn atlas vasorum lymphaticorum
→ Rudolf Virchow:
- Toone belang van de lymfeklieren als een soort filter en verdedigingsmechanisme
- Legde de basis voor de schildklierprocedure
→ Ernest Starling:
- Publiceerde artikel over vloeistofuitwisseling over capillaire membranen, waardoor er
inzichten in de lymfefysiologie ontstonden
- Hij droeg bij aan pathofysiologische inzichten over oedeemvorming
→ Florence Sabin:
- Publiceerde ‘The origin and development of the lymphatic system’ over
embryologische ontwikkeling
- Embryologische ontwikkeling: dag 36 = vorming drie paar lymfezakken
- Daarna vorming lymfevaten (eerst thv grote slagaders, daarna kleinere vaten)
- Beschreef de nauwe verwantschap tussen de aders en lymfevaten
1
, Er ontstonden nieuwe beeldvormingstechnieken: lymfografie, lymfoscintigrafie en
lymfofluoroscopie
→ zorgde voor de huidige kennis over lymfatische werking, lymfatische ziekte en lymfatische
anatomie
Het lymfatische systeem:
Algemene overwegingen:
= Lymfatische organen + lymfevaten
Functies van het lymfestelsel:
1. Lymfatische organen: primair en secundair
a. Deze spelen een belangrijke rol in de immuunafweer van het lichaam
2. Mogelijkheid tot opnemen van lipiden en eiwitten uit de voeding en andere moleculen
met grote ketens door de lactalen in de darmen
3. Lymfevaten: transportcapaciteit
Primaire lymfatische organen: Secundaire lymfatische organen:
- Beenmerg (→ B-lymfocyten) - Lymfeklieren
- Thymus (→ T-lymfocyten) - Milt
- MALT (slijmvlieslymfatisch weefsel)
- BALT (bronchuslymfatisch weefsel)
- GALT (darmlymfatisch weefsel)
- Peyer's patches- Tonsil
Er zijn 3 soorten lymfestelsels in het menselijk lichaam (zowel topografische als functioneel):
1. Oppervlakkig:
a. Het epifasciale systeem voert het interstitieel vocht af van de huid, de
onderhuid en het bindweefsel
2. Diepe of subfasciaal (onder de fascie):
a. Het voert het interstitiële vocht af van de spieren, gewrichten en het
bindweefsel
b. Collectoren van het diepe systeem lopen vaak langs en binnen de
neurovasculaire bundels
c. Het epifasciale en subfasciale systeem zijn onderling verbonden door
perforerende vaten
d. Binnen elk systeem komen anastomosen voor tussen verschillende vaten,
waardoor collaterale stroming wordt bevorderd
3. Orgaancollectoren en lactealen
a. Deze voeren de interstitiële vloeistof af uit de verschillende organen en zijn ze
betrokken bij de opname van grote voedingsmoleculen
2
