Samenvatting Intellectuele rechten

2020-2021 Parmentier Innes


Intellectuele rechten
Verkorte Inhoudsopgave
Hoofdstuk 1 Inleiding.............................................................................................................................2
Hoofdstuk 2 Auteursrecht en naburige rechten.....................................................................................3
Afdeling 1. Wetgevend kader.............................................................................................................4
Afdeling 2. Auteursrecht (sensu stricto).............................................................................................4
Afdeling 3. Naburige rechten............................................................................................................12
Afdeling 4. Bijzondere regels in een digitale (netwerk)omgeving.....................................................14
Afdeling 5. Computerprogramma’s..................................................................................................16
Afdeling 6. Databanken....................................................................................................................18
Hoofdstuk 3 Merkenrecht....................................................................................................................20
Afdeling 1. Wetgevend kader...........................................................................................................20
Afdeling 2. Toepassingsdomein........................................................................................................21
Afdeling 3. Beschermingsvereisten...................................................................................................23
Afdeling 4. Verkrijging van het recht................................................................................................28
Afdeling 6. Beschermingsomvang.....................................................................................................31
Afdeling 8. Einde van het recht.........................................................................................................37
Hoofdstuk 4 Octrooirecht.....................................................................................................................39
Afdeling 1. Wetgevend kader...........................................................................................................39
Afdeling 2. Toepassingsdomein........................................................................................................40
Afdeling 3. Beschermingsvereisten...................................................................................................40
Afdeling 4. Verkrijging van het recht................................................................................................42
Afdeling 5. Titularis van het recht.....................................................................................................45
Afdeling 6. Beschermingsomvang.....................................................................................................46
Afdeling 7. Duur van het recht..........................................................................................................48
Afdeling 8. Einde van het recht.........................................................................................................48
Afdeling 9. De octrooidocumentatie als bron van informatie...........................................................49
Afdeling 10. Het alternatief van geheimhouding..............................................................................49
Hoofdstuk 5 Andere intellectuele eigendomsrechten..........................................................................50
Afdeling 1. Tekeningen- en modellenrecht (‘design law’).................................................................50
Afdeling 2. Kwekersrecht..................................................................................................................52
Afdeling 3. Recht van de bescherming van topografieën van halfgeleiderproducten......................53
Afdeling 4. Oorsprongsbenamingen, geografische aanduidingen en traditionele specialiteiten......53




1

, 2020-2021 Parmentier Innes


Hoofdstuk 1 Inleiding
 Wat zijn intellectuele rechten ?
 Private subjectieve rechten
 Zowel aan natuurlijke als rechtspersonen
 Zakelijk recht van bijzondere aard
 Aangezien immaterieel goed tot voorwerp
 Soms ook persoonlijkheidsrecht
 bv Auteursrecht

 Intellectuele rechten als uitzondering op de vrijheid van mededinging en kopie
 Beginsel: Vrijheid van ondernemen
 Decreet D’Allarde 1791
 Essentieel in Economie
 Bijzondere Wet 1980
 Art. II. 3-4 WER: Iedereen is vrij om enige economische activiteit naar keuze uit te voeren

 Beginsel: Vrije mededinging mits inachtneming eerlijke gebruiken
 Verschillende personen mogen eenzelfde soort handel drijven en hun waren of diensten
binnen eenzelfde afzetmarkt aanbieden
 Rechtmatige concurrentiestrijd
 Vrijheid van nabootsen
 Correctiemechanisme: Regeling oneerlijke handels- en marktpraktijken

 Intellectuele rechten als uitzondering
 Geen correctiemechanisme, maar uitzondering op vrijheid van mededinging
 Uitzondering om innovatie, investeringen en creaties te stimuleren
 Intellectuele rechten = exclusieve rechten
 Tijdelijke monopoliepositie aan houder van het recht
 Geen gebruik door anderen zonder toestemming
 Verbodsrecht

 Sector van de intellectuele rechten
 Twee grote subcategorieën
 Industriële rechten
 Unieverdrag van Parijs 1883
 Merkenrecht; Octrooirecht; Modellenrecht; Kwekersrecht

 Auteursrecht
 Conventie van Bern 1886
 Werken van letterkunde, muziek, beeldende kunst; Audiovisuele werken; Artistieke
tekeningen en modellen; Computerprogramma’s en databanken; Naburige rechten

 Combinatorial approach voor optimale bescherming
= Cumuleren van één of meerderen rechten ten aanzien van eenzelfde product

 Gelijkenissen aan alle intellectuele rechten
i) Fundamenteel eigendomsrecht/ grondrecht
ii) Immaterieel voorwerp

2

, 2020-2021 Parmentier Innes


iii) Enkel prestaties die het banale of reeds gekende overstijgen
iv) Exclusiviteit
v) Tegenwerpelijk erga omnes
vi) Tijdsgebonden
 Uitzondering Merkenrecht
 Na afloop termijn deel v/h publieke domein
vii) Economische waarde
viii) Territorialiteitsbeginsel
ix) WIPO
 World Intellectual Property Organisation
 Genève
 Samenwerking met WTO (toezicht op naleving TRIPs-Overeenkomst)

 Verschillen
i) Finaliteit
 Auteursrecht vanuit culturele finaliteit
- Creaties als uitdrukking van de persoonlijkheid
- Onderscheid vervaagt (computerprogramma’s en databanken)
 Industriële rechten vanuit economische finaliteit
ii) Wijze van het ontstaan van het recht
 Auteursrecht = automatisch
 Industriële rechten = rechtshandeling, formaliteiten
iii) Morele rechten
 In principe enkel bij auteursrecht
 Maar ook het vaderschapsrecht in de industriële rechten
 Bijzonder persoonsgebonden recht

 Bevoegdheid inzake intellectuele rechten in België
 Wetgevende bevoegdheid
 Federale aangelegenheid
 Let wel: belang van Internationale verdragen, Europese Verordeningen en richtlijnen
 Intellectuele rechten als onderdeel van het WER: Boek IX




Hoofdstuk 2 Auteursrecht en naburige rechten


3

, 2020-2021 Parmentier Innes


Afdeling 1. Wetgevend kader
 Nationale Wetgeving: Sinds 2015 Boek XI
 Europese regelgeving
 Twee auteursrechtstelsels binnen EU
i) Droit-d’ auteur-systeem
ii) Copyright systeem ( UK en Ierland)
 Sinds 1991 Richtlijnen

 Internationale bescherming
 Conventie van Bern 1886
 Bescherming Letterkundige Werken en kunstwerken
 Art. XI. 290 WER: Horizontale rechtstreekse werking
 Conventie van Rome 1961
 Bescherming uitvoerende kunstenaars, producenten en omroeporganisaties
 “Naburige rechten”
 TRIPs – overeenkomst 1994
 Agreement on Trade-related aspects of intellectual property rights
 Het gehele intellectuele eigendomsrecht
 WIPO – Verdragen 1996
 WCT
 WPPT




Afdeling 2. Auteursrecht (sensu stricto)
 Toepassingsdomein art. XI.165 WER
 Auteur van “een werk van letterkunde en kunst”



4