Operatieverpleegkundige: keuzevak
1. Het denkproces van de operatieverpleegkundige
LD: de stappen in het denkproces van OK-VPK opsommen en omschrijven
,2. Inzoomen op taken van de anesthesieverpleegkundige
LD: weergeven hoe de anesthesieverpleegkundige in operatiezaal ‘startklaar’ maakt
- Verzamelen van het correcte materiaal en controleert de werking ervan
- SCOMLADIT
S Suction Suctie klaar voor gebruik? Aspiratieslang voorzien?
Beademingsslangen in orde en vernieuwd voor volgende
C Circuit
patiënt?
O Oxygen O2 uitvaltest? Extra tank O2?
M Monitoring Kan pt gemonitord worden? Alles klaar voor gebruik?
Laryngoscoop beschikbaar? Verschillende maten beschikbaar?
L Largyngoscope
Werd lichtbron getest?
Ligt materiaal klaar voor intubatie?
- Knelband, perifeer veneuze K
- Zuurstofmasker
- Endotracheale tube
- Spuit om cuff op te blazen
A Airway
- Aspiratiesonde die gebruiksklaar is en getest werd
- Evt T° sonde
- Evt warmtedeken
- Kleefpleister
- Oogzalf
D Drug Ligt medicatie klaar? Werd noodmedicatie klaargelegd?
I Infusion Is er IV-toegang die goed doorgankelijk is?
T° sonde voorzien? Tape of kleefpleister in nabije omgeving
T Temperature/tape
voor fixatie endotracheale tube of dichtkleven ogen?
LD: Weten welke aandachtspunten de anesthesieverpleegkundigen in acht dient te houden en welke vragen
dient te stellen bij het opvangen, onthaal en installeren van de patiënt
- VPK stelt zich voor en overloopt de noodzakelijke documenten
- Belangrijk om de juiste vragen te stellen op het juiste moment;
o Naam en geboortedatum?
o Weet u voor welke arts u komt?
o Welke zijde dient geopereerd te worden?
o Wanneer heeft u voor het laatst gegeten of gedronken?
o Heeft u gekende allergieën?
o Gebitsprothese of loszittende tanden?
o …
LD: in eigen woorden beschrijven hoe je preoperatief nuchter zijn zou uitleggen aan de patiënt
- VPK neemt taak op zich op preoperatieve nuchterheid te bevragen
- Preoperatieve nuchterheid betekent tot 2u voor de ingreep heldere dranken drinken (dus koffie
(zonder suiker of melk), water) en tot 6u voor de ingreep lichte maaltijd nuttigen
- Uitzonderingen zoals ERAS protocol (Enhanced Recovery After Surgery)
o Vooral bij colorectale chirurgie, vaatheelkunde, thoraxchirurgie, urologie
,LD: uitzonderingen op de richtlijnen omtrent preoperatief nuchter zijn weergeven (adhv voorbeeld)
- Acute operatiepatiënt > kans is groot dat hij/zij in afgelopen zes uur gegeten of gedronken heeft en
dus niet nuchter is
- Nuchter heeft als doel dat de maag leeg is tijdens de operatie ter preventie van mogelijk aspiratie
door braken (hoest- en slikreflexen vallen weg tijdens anesthesie)
- Crush-inductie of rapid sequence induction and intubation
o Heeft als doel de tijd tss het wegvallen van ademhalingsreflex en plaatsen van endotracheale
tube zo klein mogelijk te houden
LD: beschrijven hoe een patiënt waarbij preoperatieve nuchterheid in twijfel getrokken wordt (of in
spoedsituatie) op een correcte en veilige manier onder algemene anesthesie wordt gebracht
- Crush-inductie of rapid sequence induction and intubation
o Heeft als doel de tijd tss het wegvallen van ademhalingsreflex en plaatsen van endotracheale
tube zo klein mogelijk te houden
- Crush inductie verloopt als volgt
o Pt wordt gepreoxygeneerd met 100% O2 via zuurstofmasker gedurende 3min
o Toediening snelwerkend IV med: sterk opioïd, narcoticum
o Na inductie van anesthesie wordt er druk uitgeoefend op het crocoïd (sellick-manouvre,
ringkraakbeen vh strottenhoofd)
▪ Hierdoor wordt slokdarm zachtjes dichtgedrukt zodat het risico op terugvloeien v/d
maaginhoud met aspiratie beperkt blijft
▪ Bijkomend voordeel: door neerwaartse beweging v/h larynxskelet zijn stembanden
beter zichtbaar
o Niet balloneren voordat endotracheale tube geplaatste wordt en de cuff opgeblazen is
▪ Door te balloneren wordt lucht ingeblazen in luchtwegen en maag, hierdoor kan
regurgitatie en aspiratie optreden
▪ Bovendien tijd tussen wegvallen ademhalingsreflex en plaatsen van endotracheale
tube zo kort mogelijk houden
, 3. Inzoomen op taken van de omloopverpleegkundige
LD: weergeven hoe de omloopverpleegkundige bijdraagt tot de voorbereiding van de operatiezaal
- Voorbereiden van de operatiezaal
o Voorzien correcte operatieblad, steunen, hulpstukken positionering, noodzakelijke
apparatuur
o Controle benodigdheden in de zaal
- Hulp en ondersteuning anesthesieVPK
- Aanbrengen diathermieplaat, instellen/bedienen apparatuur
- Voorbereiden operatiegebied
- Chirurgische administratie, ziekenhuisinformatiesysteem
LD: Per houding alle aandachtspunten m.b.t. het veilig en correct positioneren v/d patiënt opsommen
- Benen tegelijk in en uit beensteunen leggen > zodat
Gynaecologische houding circulatie de gelegenheid krijgt om zich aan te passen
- Spreid benen niet te ver en forceer niet > rekening
houden met anatomische mogelijkheden v/d pt
- Stuit tot op de rand v/d operatietafel liggen > sacrum
goed ondersteunen
- Laterale zijde van knie mag niet tegen beensteun rusten
- Benen moeten volledig rusten in beensteunen
- Fixeer benen met behulp van gesp/beenband
- Hoek onderlichaam en heupen mag niet meer dan 90° zijn
- Bij terugleggen benen > melden mogelijk RR-verlaging
- Armen op armsteunen of langs het lichaam positioneren
- Duur van deze positie zo kort mogelijk houden
Trendelenburgpositie
- Schoudersteunen plaatsen > zodat pt niet wegglijdt
- Langzaam in en uit positie > lichaam moet kans krijgen
zich aan te passen aan fysiologische veranderingen
- Trendelenburg van 20° heeft weinig invloed > kan nadelig
zijn en mag niet langer toegepast worden dan
noodzakelijk
1. Het denkproces van de operatieverpleegkundige
LD: de stappen in het denkproces van OK-VPK opsommen en omschrijven
,2. Inzoomen op taken van de anesthesieverpleegkundige
LD: weergeven hoe de anesthesieverpleegkundige in operatiezaal ‘startklaar’ maakt
- Verzamelen van het correcte materiaal en controleert de werking ervan
- SCOMLADIT
S Suction Suctie klaar voor gebruik? Aspiratieslang voorzien?
Beademingsslangen in orde en vernieuwd voor volgende
C Circuit
patiënt?
O Oxygen O2 uitvaltest? Extra tank O2?
M Monitoring Kan pt gemonitord worden? Alles klaar voor gebruik?
Laryngoscoop beschikbaar? Verschillende maten beschikbaar?
L Largyngoscope
Werd lichtbron getest?
Ligt materiaal klaar voor intubatie?
- Knelband, perifeer veneuze K
- Zuurstofmasker
- Endotracheale tube
- Spuit om cuff op te blazen
A Airway
- Aspiratiesonde die gebruiksklaar is en getest werd
- Evt T° sonde
- Evt warmtedeken
- Kleefpleister
- Oogzalf
D Drug Ligt medicatie klaar? Werd noodmedicatie klaargelegd?
I Infusion Is er IV-toegang die goed doorgankelijk is?
T° sonde voorzien? Tape of kleefpleister in nabije omgeving
T Temperature/tape
voor fixatie endotracheale tube of dichtkleven ogen?
LD: Weten welke aandachtspunten de anesthesieverpleegkundigen in acht dient te houden en welke vragen
dient te stellen bij het opvangen, onthaal en installeren van de patiënt
- VPK stelt zich voor en overloopt de noodzakelijke documenten
- Belangrijk om de juiste vragen te stellen op het juiste moment;
o Naam en geboortedatum?
o Weet u voor welke arts u komt?
o Welke zijde dient geopereerd te worden?
o Wanneer heeft u voor het laatst gegeten of gedronken?
o Heeft u gekende allergieën?
o Gebitsprothese of loszittende tanden?
o …
LD: in eigen woorden beschrijven hoe je preoperatief nuchter zijn zou uitleggen aan de patiënt
- VPK neemt taak op zich op preoperatieve nuchterheid te bevragen
- Preoperatieve nuchterheid betekent tot 2u voor de ingreep heldere dranken drinken (dus koffie
(zonder suiker of melk), water) en tot 6u voor de ingreep lichte maaltijd nuttigen
- Uitzonderingen zoals ERAS protocol (Enhanced Recovery After Surgery)
o Vooral bij colorectale chirurgie, vaatheelkunde, thoraxchirurgie, urologie
,LD: uitzonderingen op de richtlijnen omtrent preoperatief nuchter zijn weergeven (adhv voorbeeld)
- Acute operatiepatiënt > kans is groot dat hij/zij in afgelopen zes uur gegeten of gedronken heeft en
dus niet nuchter is
- Nuchter heeft als doel dat de maag leeg is tijdens de operatie ter preventie van mogelijk aspiratie
door braken (hoest- en slikreflexen vallen weg tijdens anesthesie)
- Crush-inductie of rapid sequence induction and intubation
o Heeft als doel de tijd tss het wegvallen van ademhalingsreflex en plaatsen van endotracheale
tube zo klein mogelijk te houden
LD: beschrijven hoe een patiënt waarbij preoperatieve nuchterheid in twijfel getrokken wordt (of in
spoedsituatie) op een correcte en veilige manier onder algemene anesthesie wordt gebracht
- Crush-inductie of rapid sequence induction and intubation
o Heeft als doel de tijd tss het wegvallen van ademhalingsreflex en plaatsen van endotracheale
tube zo klein mogelijk te houden
- Crush inductie verloopt als volgt
o Pt wordt gepreoxygeneerd met 100% O2 via zuurstofmasker gedurende 3min
o Toediening snelwerkend IV med: sterk opioïd, narcoticum
o Na inductie van anesthesie wordt er druk uitgeoefend op het crocoïd (sellick-manouvre,
ringkraakbeen vh strottenhoofd)
▪ Hierdoor wordt slokdarm zachtjes dichtgedrukt zodat het risico op terugvloeien v/d
maaginhoud met aspiratie beperkt blijft
▪ Bijkomend voordeel: door neerwaartse beweging v/h larynxskelet zijn stembanden
beter zichtbaar
o Niet balloneren voordat endotracheale tube geplaatste wordt en de cuff opgeblazen is
▪ Door te balloneren wordt lucht ingeblazen in luchtwegen en maag, hierdoor kan
regurgitatie en aspiratie optreden
▪ Bovendien tijd tussen wegvallen ademhalingsreflex en plaatsen van endotracheale
tube zo kort mogelijk houden
, 3. Inzoomen op taken van de omloopverpleegkundige
LD: weergeven hoe de omloopverpleegkundige bijdraagt tot de voorbereiding van de operatiezaal
- Voorbereiden van de operatiezaal
o Voorzien correcte operatieblad, steunen, hulpstukken positionering, noodzakelijke
apparatuur
o Controle benodigdheden in de zaal
- Hulp en ondersteuning anesthesieVPK
- Aanbrengen diathermieplaat, instellen/bedienen apparatuur
- Voorbereiden operatiegebied
- Chirurgische administratie, ziekenhuisinformatiesysteem
LD: Per houding alle aandachtspunten m.b.t. het veilig en correct positioneren v/d patiënt opsommen
- Benen tegelijk in en uit beensteunen leggen > zodat
Gynaecologische houding circulatie de gelegenheid krijgt om zich aan te passen
- Spreid benen niet te ver en forceer niet > rekening
houden met anatomische mogelijkheden v/d pt
- Stuit tot op de rand v/d operatietafel liggen > sacrum
goed ondersteunen
- Laterale zijde van knie mag niet tegen beensteun rusten
- Benen moeten volledig rusten in beensteunen
- Fixeer benen met behulp van gesp/beenband
- Hoek onderlichaam en heupen mag niet meer dan 90° zijn
- Bij terugleggen benen > melden mogelijk RR-verlaging
- Armen op armsteunen of langs het lichaam positioneren
- Duur van deze positie zo kort mogelijk houden
Trendelenburgpositie
- Schoudersteunen plaatsen > zodat pt niet wegglijdt
- Langzaam in en uit positie > lichaam moet kans krijgen
zich aan te passen aan fysiologische veranderingen
- Trendelenburg van 20° heeft weinig invloed > kan nadelig
zijn en mag niet langer toegepast worden dan
noodzakelijk
