ZSO11: de genetische eigenschappen van kanker
Tumor= cellen die anders diffferentiëren en delen dan hun normale genetische programma, en op
die manier een tumor of neoplasmas vormen.
Tumoren ontstaan na transformatie van de cel (=het verlies van de mogelijkheid om de cel in zijn
groei te remmen).
Het ontstaan van een tumor in een organisme heet oncogenese.
Twee soorten tumors:
- Benign= een tumor dat in één klomp bijeen blijven (goedaardig). Deze zijn makkelijk te
verwijderen.
- Malignant= een tumor die andere weefseltypes binnendringt, (kanker)(kwaadaardig). Deze
kunnen zich verspreiden en secundaire tumoren vormen (metastase)
Relatie van de celcyclus met kanker
De celcyclus bestaat uit meerdere fasen (G1) gap1, (S) synthese, (G2) gap2, en M (deling). Overgang
tussen de fasen wordt geregeld door checkpoints. Dit zorgt voor controle en foutherstelling.
Drie checkpoints:
- START (G1 naar S)
Kan enkel plaatsvinden wanneer de cel
voldoende gegroeid is en er een goede
omgeving is.
- G2 naar M
Vindt enkel plaats wanneer alle DNA juist
gerepliceerd, en de cel groot genoeg is.
- M naar G1
Wanneer alle chromosomen aan de
spoelfiguur gebonden zijn wordt de mitose
afgewerkt.
Cyclines en cycline afhankelijk kinase zijn proteïnen die
de celcyclus regelen. Cdk’s zijn inactief wanneer ze
gefosforileerd door zijn kinases. Pas nadien kan cycline
binden.
- Bij G1 naar S
Cdk’s worden gevormd, die binden met G1
cycline. Wanneer dit gebeurd wordt de S fase ingezet.
- G2 naar M
Cdk’s binden met een G2 cycline, vormen een complex (MPF). Hierdoor wordt M fase
gestart.
- M naar G1
M cyclines worden gedegradeerd
1
Tumor= cellen die anders diffferentiëren en delen dan hun normale genetische programma, en op
die manier een tumor of neoplasmas vormen.
Tumoren ontstaan na transformatie van de cel (=het verlies van de mogelijkheid om de cel in zijn
groei te remmen).
Het ontstaan van een tumor in een organisme heet oncogenese.
Twee soorten tumors:
- Benign= een tumor dat in één klomp bijeen blijven (goedaardig). Deze zijn makkelijk te
verwijderen.
- Malignant= een tumor die andere weefseltypes binnendringt, (kanker)(kwaadaardig). Deze
kunnen zich verspreiden en secundaire tumoren vormen (metastase)
Relatie van de celcyclus met kanker
De celcyclus bestaat uit meerdere fasen (G1) gap1, (S) synthese, (G2) gap2, en M (deling). Overgang
tussen de fasen wordt geregeld door checkpoints. Dit zorgt voor controle en foutherstelling.
Drie checkpoints:
- START (G1 naar S)
Kan enkel plaatsvinden wanneer de cel
voldoende gegroeid is en er een goede
omgeving is.
- G2 naar M
Vindt enkel plaats wanneer alle DNA juist
gerepliceerd, en de cel groot genoeg is.
- M naar G1
Wanneer alle chromosomen aan de
spoelfiguur gebonden zijn wordt de mitose
afgewerkt.
Cyclines en cycline afhankelijk kinase zijn proteïnen die
de celcyclus regelen. Cdk’s zijn inactief wanneer ze
gefosforileerd door zijn kinases. Pas nadien kan cycline
binden.
- Bij G1 naar S
Cdk’s worden gevormd, die binden met G1
cycline. Wanneer dit gebeurd wordt de S fase ingezet.
- G2 naar M
Cdk’s binden met een G2 cycline, vormen een complex (MPF). Hierdoor wordt M fase
gestart.
- M naar G1
M cyclines worden gedegradeerd
1
