100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na je betaling Lees online óf als PDF Geen vaste maandelijkse kosten 4.2 TrustPilot
logo-home
Samenvatting

Volledige samenvatting deel urologie (nier en urinewegen)

Beoordeling
5,0
(1)
Verkocht
4
Pagina's
66
Geüpload op
05-09-2023
Geschreven in
2022/2023

Volledige samenvatting van het deel urologie voor het vak nier en urinewegen. Gemaakt op basis van slides en eigen lesnotities. Bevat alle te kennen leerstof voor het examen. Gedoceerd door prof. Van der Aa en prof. Everaerts.
















Oeps! We kunnen je document nu niet laden. Probeer het nog eens of neem contact op met support.

Documentinformatie

Geüpload op
5 september 2023
Aantal pagina's
66
Geschreven in
2022/2023
Type
Samenvatting

Voorbeeld van de inhoud

UROLOGIE

INHOUDSOPGAVE

Inleiding.......................................................................................................................................................... 5
Lessen en examen ............................................................................................................................................... 5
Wat is urologie? .................................................................................................................................................. 5

H1: Lower urinary tract symptoms (LUTS) ....................................................................................................... 6
Doelstellingen ..................................................................................................................................................... 6
LUTS .................................................................................................................................................................... 6
Anamnese ........................................................................................................................................................... 6
Klinisch onderzoek ............................................................................................................................................... 7
Bijkomende onderzoeken .................................................................................................................................... 8
Mictiedagboek ................................................................................................................................................ 8
Urineonderzoek .............................................................................................................................................. 8
Bloedname...................................................................................................................................................... 8
Urofluwmetrie/urodynamisch onderzoek ...................................................................................................... 9
Beeldvorming.................................................................................................................................................. 9
Specifieke ziektebeelden van LUTS ...................................................................................................................... 9
Overactief blaaslijden met/zonder urge incontinentie .................................................................................. 9
Neurogene blaas ........................................................................................................................................... 10
Stress incontinentie ...................................................................................................................................... 11
Continue incontintie (overloop – fistels) ...................................................................................................... 12
Overloop incontinentie ............................................................................................................................ 12
Vesicovaginale fistel ................................................................................................................................. 12
! Mannelijke LUTS ......................................................................................................................................... 13
Beninge prostaathyperplasie ................................................................................................................... 13
Andere oorzaken en behandelingen ........................................................................................................ 16

H2: Penoscrotale afwijkingen ........................................................................................................................ 18
Scrotale aandoeningen ..................................................................................................................................... 18
Inleiding ........................................................................................................................................................ 18
Anatomie van het scrotum ....................................................................................................................... 18
Functie testis en epididymis ..................................................................................................................... 19
Mogelijke klachten ................................................................................................................................... 19
Scrotale pathologie .................................................................................................................................. 19
Differentieel diagnoses scrotale zwelling ................................................................................................. 19
Goedaardige oorzaken van pijnloze scrotale zwelling .................................................................................. 20
Hydrocoele ............................................................................................................................................... 20
Liesbreuk .................................................................................................................................................. 21
Spermatocoele/ epididymiscyste ............................................................................................................. 21
Varicocoele ............................................................................................................................................... 21
Afwijkingen scrotale huid ......................................................................................................................... 22
Testistumoren............................................................................................................................................... 22



1

, Pijnlijke scrotale zwelling .............................................................................................................................. 24
Torsio testis .............................................................................................................................................. 24
Torsio appendix testis .............................................................................................................................. 25
Acute epididymitis/ epididimo-orchitis .................................................................................................... 25
Gangreen van Fourier............................................................................................................................... 26
Trauma testis ............................................................................................................................................ 26
Indalingsstoornissen van de testis ................................................................................................................ 26
Cryptorchidie ............................................................................................................................................ 27
Peniele aandoeningen ....................................................................................................................................... 27
Kind ............................................................................................................................................................... 27
Voorhuid................................................................................................................................................... 27
Balanopreputiale vergroeiingen ............................................................................................................... 27
fimosis ...................................................................................................................................................... 27
balanitis .................................................................................................................................................... 28
Circumcisio ............................................................................................................................................... 28
hypospadie ............................................................................................................................................... 28
epispadias en blaasextrofie ...................................................................................................................... 28
Volwassenen ................................................................................................................................................. 28
Fimosis...................................................................................................................................................... 28
Balanitis en postitis .................................................................................................................................. 28
Frenulum breve ........................................................................................................................................ 29
Parafimosis ............................................................................................................................................... 29
Zv La Peyronnie ........................................................................................................................................ 29
Priapisme.................................................................................................................................................. 29
Penistumoren ........................................................................................................................................... 29

H3: infecties, urolithiasis en problemen van de hogere urinewegen .............................................................. 31
Doelstellingen ................................................................................................................................................... 31
Infecties ............................................................................................................................................................. 31
Indeling ......................................................................................................................................................... 31
Cystitis .......................................................................................................................................................... 31
Ongecompliceerde cystitis ....................................................................................................................... 32
Gecompliceerde cystitis ........................................................................................................................... 32
Recidiverende cystitis ............................................................................................................................... 32
Rationeel antibioticagebruik .................................................................................................................... 32
Blaaspijnsyndroom (interstitiele cystitis) ................................................................................................. 33
Pyelonefritis .................................................................................................................................................. 33
Urosepsis ...................................................................................................................................................... 33
Pyonefrose .................................................................................................................................................... 34
Prostatitis...................................................................................................................................................... 34
Epididymo-orchitis ........................................................................................................................................ 35
Orchitis ......................................................................................................................................................... 36
Urethritis ...................................................................................................................................................... 36
Urolithiasis en problemen van hogere urinewegen .......................................................................................... 36
Pyelourethrale junctie stenose ..................................................................................................................... 36
Urethrocoele ................................................................................................................................................ 36
Vesicourethrale reflux .................................................................................................................................. 36
Nierkoliek...................................................................................................................................................... 37
Behandeling .................................................................................................................................................. 38
Behandelplan ........................................................................................................................................... 38
Acute behandeling ................................................................................................................................... 38
Therapie urolithiasis ................................................................................................................................. 38



2

, Metafylaxe: algemeen .............................................................................................................................. 39
Metabool onderzoek ................................................................................................................................ 40
Steensoorten ............................................................................................................................................ 40

H4: Blaas- en nierkanker ............................................................................................................................... 42
Hematurie ......................................................................................................................................................... 42
Soorten hematurie ....................................................................................................................................... 42
Valse hematurie ....................................................................................................................................... 42
Macroscopisch vs microscopisch.............................................................................................................. 42
Pijnlijk vs pijnloos ..................................................................................................................................... 42
Glomerulair vs extraglomerulair .............................................................................................................. 42
Timing hematurie ..................................................................................................................................... 43
Oorzaken van hematurie .............................................................................................................................. 43
Locatie ...................................................................................................................................................... 43
Pathogenese ............................................................................................................................................. 43
Technische onderzoeken .............................................................................................................................. 44
Urineonderzoek........................................................................................................................................ 44
Cystoscopie .............................................................................................................................................. 44
Echo nieren en blaas ................................................................................................................................ 44
CT-IVU ...................................................................................................................................................... 45
Blaaskanker....................................................................................................................................................... 45
Epidemiologie ............................................................................................................................................... 45
Risicofactoren ............................................................................................................................................... 45
Symptomen .................................................................................................................................................. 45
Diagnostische testen .................................................................................................................................... 45
Pathologie ..................................................................................................................................................... 46
Prognose ....................................................................................................................................................... 46
Behandeling .................................................................................................................................................. 46
TCC hogere urinewegen .................................................................................................................................... 47
Nierkanker......................................................................................................................................................... 47
Renaal cel carcinoom.................................................................................................................................... 48
Risicofactoren........................................................................................................................................... 48
Pathologie ................................................................................................................................................ 48
Symptomen .............................................................................................................................................. 48
Diagnose ................................................................................................................................................... 48
TNM classificatie ...................................................................................................................................... 48
Prognostische factoren ............................................................................................................................ 49
Behandeling.............................................................................................................................................. 49
Wilms tumor = nefroblastoom ..................................................................................................................... 49

H5: Trauma, seksuele dysfunctie bij de man, kinderurologie ......................................................................... 50
Trauma .............................................................................................................................................................. 50
Nier ............................................................................................................................................................... 50
Urether ......................................................................................................................................................... 50
Blaas ............................................................................................................................................................. 51
Urethra ......................................................................................................................................................... 51
Scrotum ........................................................................................................................................................ 52
Penisfractuur ................................................................................................................................................ 52
Seksuele dysfunctie bij de man ......................................................................................................................... 53
Erectiele dysfunctie ...................................................................................................................................... 53
Priapisme ...................................................................................................................................................... 54



3

, Premature ejaculatie .................................................................................................................................... 54
Andere ejaculatoire dysfuncties ................................................................................................................... 54
Ziekte van La Peyronie .................................................................................................................................. 54
Kinderurologie ................................................................................................................................................... 55

H6: Prostaatkanker ....................................................................................................................................... 57
Anatomie & fysiologie ....................................................................................................................................... 57
Epidemiologie.................................................................................................................................................... 57
Risicofactoren.................................................................................................................................................... 57
Evolutie van prostaat adenocarcinoma ............................................................................................................ 58
Diagnose ........................................................................................................................................................... 58
Klinische presentatie .................................................................................................................................... 58
PSA: prostaat specifiek antigen .................................................................................................................... 59
PPA ............................................................................................................................................................... 59
TRUS: transrectale ultrasound ...................................................................................................................... 59
MRI prostaat ................................................................................................................................................. 59
Prostaatbiopsies ........................................................................................................................................... 59
Screening ........................................................................................................................................................... 60
Staging en risico stratificatie............................................................................................................................. 63
Staging: TNM ................................................................................................................................................ 63
Risicostratificatie .......................................................................................................................................... 63
Behandeling: lokale therapie ............................................................................................................................ 63
Wat bepaalt de therapiekeuze? ................................................................................................................... 63
Therapieopties .............................................................................................................................................. 63
Behandeling: systeemtherapie .......................................................................................................................... 64
Hormonale therapieën ................................................................................................................................. 64
Chirurgische castratie ............................................................................................................................... 65
LHRH analogen ......................................................................................................................................... 65
Anti-androgenen ...................................................................................................................................... 65
Inhibitie testosterone synthese................................................................................................................ 65
Castratie-resistent prostaatcarcinoma ..................................................................................................... 65
ARTA: androgeen receptor targeting agents ................................................................................................ 66
Gemetastaseerd prostaatcarcinoom ............................................................................................................ 66




4

, INLEIDING

LESSEN EN EXAMEN
F. Van der Aa en W. Everaerts
Leerstof = slides
Examen: theoretische vragen en casussen, als je theoretische lessen kent, kan je het examen
Klinische lessen: casussen beter kunnen oplossen, handig voor basis klinisch redeneren

WAT IS UROLOGIE?
- = specialisatie die zich bezig houdt met aandoeningen van de nieren, urinewegen en
mannelijke geslachtsorganen
- Man en vrouw
- Snijdend, medisch en endoscopisch beroep
- Endoscopie
o Flexibele (video)cystoscopie vs rigide
o Kleine procedures: coagulatie, botoxinjectie, extractie stent of steen
RX CONTRAST ONDERZOEKEN
- Antegrade of retrograde contrast onderzoeken van urinewegen ≠ IV contrast
UROLOGISCHE INTERVENTIES: DRAINAGE LAGE URINEWEGEN: BLAASSONDE
- Juiste techniek, juiste sondekeuze
o Intermittent vs verblijf
o Transurethraal vs suprapubisch
- Verblijfssonde = belangrijke oorzaak van nosocomiale infecties (CAUTI)
o Goede indicatie
o Tijdig verwijderen
o Altijd kolonisatie van de blaas
o Kan leiden tot bloeding, verstoppingen, opstijgende infectie
UROLOGISCHE INTERVENTIES: DRAINAGE HOGE URINEWEGEN
- Belangrijk, kan levensreddend/verlengend zijn
o Fors ontstoken nier en obstructie -> risico urosepsis -> urgentie
o Drainage pyonefrose
o Drainage chronisch gestuwde nier met post-renaal nierfalen (cave DNR)
- DJ stent vs nefrostomie: bij obstructie urineleider




5

, H1: LOWER URINARY TRACT SYMPTOMS (LUTS)
Prof. Van der Aa

DOELSTELLINGEN
- Symptoomgerichte benadering van LUTS kennen
- Via grondige anamneses en ko tot DD kunnen komen
- Enkele bijkomende onderzoeken kunnen interpreteren
- Behandeling van verschillende soorten LUTS kennen
- Complicaties (h)erkennen
- Prolaps -> zie lessen gynaecologie

LUTS
- Symptoomgerichte benadering
o 1e lijn
o Behandeling en herevaluatie
o Niet bij alarmtekens/(hoge kans op) complicaties -> overschakelen naar diagnostische
benadering
§ Pijn en hematurie zijn alarmtekens -> TCC, urineweginfectie, nierkoliek,
blaassteen
- Diagnostische benadering
o Specialist
o Bijkomende onderzoeken
Lower urinary tract
- Man: blaas, prostaat, lange urethra
- Vrouw: blaas, korte urethra
Upper urinary tract: nieren en ureters

ANAMNESE
- 3 te bevragen onderdelen:
o Irritatieve klachten = vullingssymptomen = moeite met ophouden = probleem met
reservoir
§ Toegenomen mictiefrequentie overdag
§ Nycturie
§ Urge incontinentie
o Obstructieve klachten = ledigingssymptomen = moeite met plassen = probleem met
blaascontractie
§ Hesitatie
§ Onderbroken straal = intermittentie
§ Sproeien
§ Persen nodig om urinestraal op gang te laten komen
§ Eind druppelen (lange eindfase van mictie, straal neemt af tot druppelen)
o Post-mictie symptomen = klachten net na plassen
§ Gevoel dat blaas niet leeg is
§ Nadruppelen (meteen na mictie, meestal na verlaten toilet)
- LUTS volledig navragen
- Alarmsymptomen? Pijn en hematurie


6

, - Hoofdklacht afzonderen en eerst behandelen: wat is meest storende klacht?
o Duur van klachten
o Incontinentie: urge vs stress vs continue
o Pollakisurie: dag/nacht, drinkgedrag, oedemen, medicatie (vb diuretica)
o Pijn: locatie, aard, uitstraling, tijdsverloop
o Impact op dagelijks leven?
o Is de klacht van die aard dat je er medicatie wil voor nemen/HK wil ondergaan?
- Geassocieerde klachten: GI, seksueel, gynaecologisch, neurologisch …
- Korte neurologische anamnese en ko
- Symptoomscores: symptomen kwantificeren en opvolgen, aangeraden door specialistische
guidelines
TYPISCH VAN URINAIRE INCONTINENTIE
- Urgency incontinentie: progressief, over jaren
- Stress/aandrang incontinentie: vaak storender
- Gemende incontinentie: beide soorten komen soms samen voor
- Continue urineverlies/overloop

KLINISCH ONDERZOEK
- Suprapubisch palperen en percussie
- Externe genitalia inspecteren
- Perineum/ onderste ledematen
- PPA
à globus, pinpoint fimosis, prostaat afmetingen, prostaatkanker, neurologische afwijkingen
Man
- Globus: zichtbaar in onderbuik
- Liesbreuk: lies palperen
- Fimosis: glans penis bekijken
Vrouw
- Suprapubisch palperen en percussie
- Gynaecologische houding
o Externe genitalia, atrofie? -> nl bij postmenopauzale vrouwen
o Persen/hoesten: urineverlies, urethrale hypermobiliteit, verzakking
§ Urethrale hypermobiliteit
• Leidt tot stressincontinentie
• Hypermobiliteit van urethra, door verzwakt urogenitaal diafragma ->
bekkenbodemspieren kunnen urethra niet afsluiten -> incontinentie




7

, o Speculum: verzakking tegen houden
§ Rectocoele = verzakking darm
§ Cystocoele = verzakking blaas
o Bekkenbodemkracht en proprioceptie
- Perineum en onderste ledematen
o Sensibiliteit
o Littekens van operaties

BIJKOMENDE ONDERZOEKEN
- Mictiedagboek
- Urineonderzoek
- Uroflowmetrie/urodynamisch onderzoek
- Echo
- RX contrast onderzoek (iv of urinewegen)
- CT (a blanc, trifasisch)
- Endoscopie: poliklinisch vs OK
MICTIEDAGBOEK
- Vnl bij vullingssymptomen, nycturie, onduidelijke anamnese
- Frequentie, volume, 24 uurs urineproductie, vochtinname
- Verlies?, pijn?, aandrang?, activiteit?
URINEONDERZOEK
- Dipstick/microscopie -> cultuur
- Dipstick
o Nitrieten -> G-
o Screening, snel, on site
o UTI: leukocyte esterasen, nitrieten
o Lithiasis: pH
o Microscopische hematurie
o Proteïnurie, glucosurie -> zie nefro
- Microscopie: rbc: aantal en morfologie
o Morfologie normaal -> urologie
o Morfologie abnormaal -> nefrologie
- Urinecultuur
o Significante bacteriële groei
o Identificatie oorzakelijke kiem en resistentie
o I/: symptomatische urineweginfectie, niet bij ongecompliceerde cystitis
o Afname: midstream, sondage, suprapubische punctie, vers
- (Cytologie)
- VD: gemakkelijk en eenvoudig, goedkoop, brede consensus
- Geen pijn -> geen bijkomende informatie?
BLOEDNAME
- Ureum, creatinine, ionogram, PSA
- Niet routine nodig
- Bij neurogeen blaaslijden -> nierfunctie
- PSA
o Orgaan-specifiek protease -> houdt ejaculaat vloeibaar wanneer het uit het lichaam is


8

Beoordelingen van geverifieerde kopers

Alle reviews worden weergegeven
2 jaar geleden

5,0

1 beoordelingen

5
1
4
0
3
0
2
0
1
0
Betrouwbare reviews op Stuvia

Alle beoordelingen zijn geschreven door echte Stuvia-gebruikers na geverifieerde aankopen.

Maak kennis met de verkoper

Seller avatar
De reputatie van een verkoper is gebaseerd op het aantal documenten dat iemand tegen betaling verkocht heeft en de beoordelingen die voor die items ontvangen zijn. Er zijn drie niveau’s te onderscheiden: brons, zilver en goud. Hoe beter de reputatie, hoe meer de kwaliteit van zijn of haar werk te vertrouwen is.
Gnkkuleuven Katholieke Universiteit Leuven
Bekijk profiel
Volgen Je moet ingelogd zijn om studenten of vakken te kunnen volgen
Verkocht
310
Lid sinds
4 jaar
Aantal volgers
94
Documenten
32
Laatst verkocht
3 dagen geleden

4,0

17 beoordelingen

5
4
4
10
3
2
2
1
1
0

Recent door jou bekeken

Waarom studenten kiezen voor Stuvia

Gemaakt door medestudenten, geverifieerd door reviews

Kwaliteit die je kunt vertrouwen: geschreven door studenten die slaagden en beoordeeld door anderen die dit document gebruikten.

Niet tevreden? Kies een ander document

Geen zorgen! Je kunt voor hetzelfde geld direct een ander document kiezen dat beter past bij wat je zoekt.

Betaal zoals je wilt, start meteen met leren

Geen abonnement, geen verplichtingen. Betaal zoals je gewend bent via Bancontact, iDeal of creditcard en download je PDF-document meteen.

Student with book image

“Gekocht, gedownload en geslaagd. Zo eenvoudig kan het zijn.”

Alisha Student

Veelgestelde vragen