Samenvatting
Samenvatting IRW afdeling 1
Inleiding tot de Rechtswetenschap, prof Tilleman Bernard Samenvatting / schema's belangrijke onderdelen eerste leerboek afdeling 1 uit hoorcolleges en werkcolleges
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 24 pagina's
Voorbeeld 3 van de 24 pagina's
In winkelwagenVerkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Objectief recht – le droit objectifRecht als maatschappelijk fenomeen. Geheel van algemene* (on)geschreven regels voor
uiterlijke gedragingen (gedragsregels, niet gedachten) van in maatschappelijk verband levende
mensen (geen dieren dierenrechten zijn wetten voor mensen) Art. 3.39 BW, waarvan respect
wordt afgedwongen door de overheid.
Doel: mensen in hun onderling verkeer te ordenen en beschermen
*voor discriminatie te voorkomen, ‘vrouwe lustitia is blind’
Vb. Eline mag niet doden, maar niemand mag dat
Ook relatief: heeft betrekking tot bepaalde soort gevallen
Niet voldoende om favoritisering to voorkomen formulering & gelijkheidsbeginsel
Subjectief recht – le droit subjectif
Recht bekeken vanuit het individu. Aanspraak id een persoon aan rechtsnorm ontleent, hetzij
om een zaak te gebruiken, hetzij om van een ander individu een prestatie te vereisten.
- Subjectief rechten = door objectief recht beschermde aanspraak op andermans gedrag
Vb. iemand eigendomsrecht
- Objectief recht = regelt en beschermt subjectieve rechten
Vb. eigendomsrecht
Rechtssubject – le sujet de droits
Drager van juridische rechten en plichten.
, Buitencontractuele aansprakelijkheid / Onrechtmatige daad
Art. 1382-1383 oud BW
Iedere daad van een mens (ineen andere dan contractuele context) die een ander schade
veroorzaakt is verplicht tot schadeloosstelling (=iemand zo goed mogelijk plaatsen in de
hypothetische toestand, mocht de onrechtmatige daad nooit hebben plaatsgevonden)
1. Fout – la faute
Objectieve component
o Overtreding van de algemene zorgvuldigheidsnorm ‘bonus pater familias’ (culpa levis
abstracto) ; iemand met een ernstig verantwoordelijkheidsgevoel, een voorzichtig en
redelijk persoon (art.1383 BW)
inspanningsverbintenis (middelen)
o overtreding specifieke norm (bv: slagen en verwondingen)
resultaatsverbintenis
Subjectieve component:
Kijken of de persoon zelf aansprakelijk kan zijn, minderjarigheid en geestgestoordheid spelen rol.
‘in staat zijn om bewust te handelen’
o Schuldbekwaam
Leeftijd (onderscheidingsvermogen) 6/7j
Geesteszieken (uitz. Art. 1386 bis oud BW)
o Toerekenbaarheid: vreemde oorzaak
2. Schade – le préjudice: zonder schade is er geen fout. Kan morele en lichamelijke schade zijn
a. Integrale schadeloosstelling van (im)materiële schade: geheel van
herstelmaatregelen die voornamelijk als doel hebben de benadeelde in een
hypothetische toestand te plaatsen, waarin hij verkeerd zou hebben moest de
onrechtmatigheid zich nooit hebben voorgedaan
b. Geschonden belang dat leidt tot een in geld waardeerbaar verlies
Schending van subjectief recht noch noodzakelijk, noch voldoende
Beroepsactief persoon zwaardere economische schade tov gehandicapt persoon
3. Oorzakelijk verband – le lien de causalité: Dominante causaliteitsleer = de equivalentieleer
Zou de schade zich hebben voorgedaan, zoals in concreto heeft voorgedaan?
Equivalentietheorie: conditione sine qua non (=zou het ongeval zich hebben voorgedaan, zonder dat
dit feit gebeurd zou zijn?)
Pantoffel-eierschedel arrest; er wordt geen rekening gehouden met eventuele toestand van het
slachtoffer
Theorie adequate oorzaak: waarschijnlijkheidstest (=hoe waarschijnlijk is het dat deze gevolgen
voortvloeien uit de daden)
Andere leer = adequatieleer, wordt minder gevolgd hier in België. Leer van de efficiënte oorzaak
Enkel die antecedenten die niet weggedacht kunnen worden, wegfilteren van inadequate oorzaken.
Rechter kijkt als getuige naar de zaak
, Rechtsregels: rechtsplichten en verbintenissen
Imperatieve regels, houden een verplichting of een verbod in
Gebod = verplicht gedrag, verbod = ongewenst gedrag
Imperatieve regels = vertellen wat anders kan, niet anders mag
Permissieve regels houden indirect verbod in
Recht of vrijheid voor A = gebod aan B om dat te respecteren
Vb. Cf. Art 544 BW = iemands recht op eigendom is een anders verbod voor het stelen van dat
eigendom
Beperken zich nooit tot feitelijke vaststellingen
Altijd imperatief, het is van dat het moet
Cf. Art. 159 Gw. verbiedt rechters onrechtmatige administratieve beslissingen toe te passen
Regels die helpen andere rechtsregels te formuleren
Attributieve regels = gedragsregels voor de overheid, kennen bevoegheden toe
Rechtsplichten: worden geen subjectief recht voor anderen gevreerd, o.b.v. normen
Verbintenissen: juridisch afdwingbare veplichtingen
Deductieve methode
Gebruikt bij concrete toepassing rechtsregels Vertrekkend vanuit algemene (rechts)regels, waaruit
men gevolgen afleidt voor concrete gevallen
Gebonden bevoegdheid – la compétence liée
Overheid geniet geen enkele vrijheid, de wet bepaalt inhoud/voorwerp van de beslissing zodra
gestelde voorwaarden vervuld zijn. (Vb. vergelijkend examen)
Geen ruimte voor beoordelingsvrijheid / beleidsvrijheid
Wet bepaalt vorm en inhoud van een beslissing
Burgers wel subjectief recht: verpllicht oevrheid op een manier te handelen (objectieve
rechtsplicht, waardoor een subjectief recht ontstaat
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper student78. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 73091 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen