HOOFDSTUK 11: BREAK-EVENANALYSE
2. PROBLEEMSTELLING
Vanaf welke afzethoeveelheid of vanaf welke omzet wordt er winst gemaakt?
3. METHODES OM HET BREAK-EVENPUNT TE BEPALEN
3.1 DEFINITIE
Break-evenpunt = minimumbedrijvigheid = omzet of afzethoeveelheid waarbij de kosten gelijk zijn aan de
opbrengsten. Er wordt noch verlies, noch winst gemaakt.
Kritische omzet = omzetniveau dat bereikt moet worden om alle kosten te dekken
Kritische afzet = hoeveelheid dat verkocht moet worden (gepaard met kritische omzet) om kosten te dekken
Omzet of afzet < break-evenpunt = verlies, negatief resultaat
Omzet of afzet > break-evenpunt = winst, positief resultaat
3.2 METHODE 1: VIA BASISVERGELIJKING
vaste kosten
Break-evenafzet = Q =
verkoopprijs−variabele kosten/eenheid
Break-evenomzet = Q ● verkoopprijs
3.3 METHODE 2: VIA CONTRIBUTIEMARGEMETHODE
vaste kosten
Break-evenafzet = Q =
contributiemarge
Uitgebreider:
vaste kosten
Break-evenomzet = ● verkoopprijs
contributiemarge
vaste kosten
= contributiemarge
verkoopprijs ¿
¿
vaste kosten
Break-evenomzet =
contributiemarge ratio
1
, Contributiemarge ratio = geeft aan hoeveel % vd verkoopprijs benut kan worden door de vaste kosten.
Contributiemarge ratio = bijdragenpercentage
vaste kosten
Break-evenomzet = contrbutiemarge
verkoopprijs ¿
¿
vaste kosten
= verkoopprijs−variabele kost per eenheid
verkoopprijs ¿
¿
vaste kosten
= 1− variabele kost per eenheid
verkoopprijs ¿
¿
vaste kosten
Break-evenomzet =
1−variabelekostenratio
Variabele kosten ratio = geeft aan hoeveel % vd verkoopprijs opgeslorpt wordt door de variabele kosten
3.4 METHODE 3: VIA GRAFISCHE METHODE
= Cost-volume-profit-chart
X-as = het volume
Y-as = omzet, vaste-, variabele- en totale kost
Break-evenpunt = waar omzetcurve de totalekostencurve snijdt
o Rechts van dit punt, waar afzet hoger is dan break-evenafzet, wordt er winst gemaakt
Resultaat bij elke volume kan worden afgelezen
o Verschil nemen tussen omzetcurve en totalekostencurve
Totale contributie kan worden afgelezen
o Verschil nemen tussen omzet en variabelekostenrechte
2
, Naarmate volume stijgt, neemt contributie ook toe
4. TOEPASSINGSMOGELIJKHEDEN VAN DE BREAK-EVENANALYSE
4.1 VEILIGHEIDSMARGE
Veiligheidsmarge = hoeveel % omzet mogen we verliezen tot het break-evenpunt bereikt wordt, vooraleer we
verlies maken.
omzet −break−evenomzet
Veiligheidsmarge =
omzet
Hoe hoger de veiligheidsmarge, hoe beter de onderneming beschermd is tegen omzetverminderingen die
leiden tot verlies
Hoe kleiner de veiligheidsmarge, hoe kwetsbaarder de onderneming
o Resultaat kan door relatief kleine omzetdaling, als gevolg v. algemene recessie of commerciële
acties door concurrenten, snel omslaan van winst naar verlies
4.2 CAPACITEITSBENUTTING IN HET BREAK-EVENPUNT
Capaciteitsgebruik = geeft aan wat de capaciteitsbenutting moet zijn om break-even te zijn
break−evenafzet
Break-evenvolume in % vd capaciteit =
afzetcapaciteit
Hoe hoger dit %, hoe moeilijker onderneming het zal hebben om winst te maken
Stel dat 90% vd capaciteit benut wordt voor het produceren van break-evenafzet
o Slechts 10% vd capaciteit kan voor winst zorgen
o Er is 90% nodig voor het dekken van kosten
o Als er slechts 90% vh productiematerieel wordt benut, doordat de vraag het laat afweten, zal er
ook geen winst zijn
4.3 WINSTOBJECTIEF
Winstobjectief = omzet – variabele kosten – vaste kosten
vaste kosten+ winstobjectief
Q=
contributiemarge
Winst na belastingen = winst voor belastingen ● (1 – belastingvoet)
3
, winst na belasting
Winst voor belastingen =
1−belasingvoet
4.4 SENSITIVITEITSANALYSE
Sensitiviteitsanalyse = gaat na in welke mate het resultaat afwijkt van het vooropgestelde resultaat als er iets
veranderd wordt aan de basisveronderstellingen.
What-if vragen
o Bv.: Wat gebeurt er met het break-evenpunt als de verkoopprijs wijzigt, als de variabele
kosten per eenheid veranderen, als de vaste kosten toenemen of dalen?
Sensitiviteitsanalyse wordt ook gebruikt om resultaat te plannen bij verschillende versies vh verloop
vd omzet en kosten
Door verschillende verkoopprijzen in acht te nemen, kunnen we effect berekenen op break-evenpunt
Samen met schatting v. wat haalbaar is als afzetvolume vormt het belangrijke info bij de prijsbepaling
DOEL:
Optimistische visie vs pessimistische visie
Prijsbepalingsvraagstukken (effect op break-evenpunt bij diverse verkoopprijzen)
5. IMPLICIETE VERONDERSTELLINGEN VAN DE BREAK-EVENANALYSE
5.1 LINEAIR OPBRENGSTENVERLOOP
Ervan uitgaan dat de omzet lineair stijgt in functie van het volume.
Verkoopprijs veranderd niet bij het volume. Eenzelfde koopprijs bij afzet van 1, 100, 1000, etc.
eenheden
Veronderstelling komt niet overeen met werkelijkheid
Vaak daalt verkoopprijs bij grote volumes afzet
Vraag en aanbod
5.2 LINEAIR KOSTENVERLOOP
Veronderstelling dat de vaste kosten op eenzelfde niveau blijven bij verschillende afzethoeveelheden en dat de
totale variabele kosten recht evenredig stijgen met de hoeveelheid.
In praktijk verlopen vaste kosten in niveaus, bij stijgend volume
Binnen relevante range gedragen de vaste kosten zich als vast t.o.v. het volume
Grafiek mag enkel relevante range weergeven
Variabele
5.3 ALLE KOSTEN ZIJN OP TE DELEN IN VASTE EN VARIABELE KOSTEN
4
2. PROBLEEMSTELLING
Vanaf welke afzethoeveelheid of vanaf welke omzet wordt er winst gemaakt?
3. METHODES OM HET BREAK-EVENPUNT TE BEPALEN
3.1 DEFINITIE
Break-evenpunt = minimumbedrijvigheid = omzet of afzethoeveelheid waarbij de kosten gelijk zijn aan de
opbrengsten. Er wordt noch verlies, noch winst gemaakt.
Kritische omzet = omzetniveau dat bereikt moet worden om alle kosten te dekken
Kritische afzet = hoeveelheid dat verkocht moet worden (gepaard met kritische omzet) om kosten te dekken
Omzet of afzet < break-evenpunt = verlies, negatief resultaat
Omzet of afzet > break-evenpunt = winst, positief resultaat
3.2 METHODE 1: VIA BASISVERGELIJKING
vaste kosten
Break-evenafzet = Q =
verkoopprijs−variabele kosten/eenheid
Break-evenomzet = Q ● verkoopprijs
3.3 METHODE 2: VIA CONTRIBUTIEMARGEMETHODE
vaste kosten
Break-evenafzet = Q =
contributiemarge
Uitgebreider:
vaste kosten
Break-evenomzet = ● verkoopprijs
contributiemarge
vaste kosten
= contributiemarge
verkoopprijs ¿
¿
vaste kosten
Break-evenomzet =
contributiemarge ratio
1
, Contributiemarge ratio = geeft aan hoeveel % vd verkoopprijs benut kan worden door de vaste kosten.
Contributiemarge ratio = bijdragenpercentage
vaste kosten
Break-evenomzet = contrbutiemarge
verkoopprijs ¿
¿
vaste kosten
= verkoopprijs−variabele kost per eenheid
verkoopprijs ¿
¿
vaste kosten
= 1− variabele kost per eenheid
verkoopprijs ¿
¿
vaste kosten
Break-evenomzet =
1−variabelekostenratio
Variabele kosten ratio = geeft aan hoeveel % vd verkoopprijs opgeslorpt wordt door de variabele kosten
3.4 METHODE 3: VIA GRAFISCHE METHODE
= Cost-volume-profit-chart
X-as = het volume
Y-as = omzet, vaste-, variabele- en totale kost
Break-evenpunt = waar omzetcurve de totalekostencurve snijdt
o Rechts van dit punt, waar afzet hoger is dan break-evenafzet, wordt er winst gemaakt
Resultaat bij elke volume kan worden afgelezen
o Verschil nemen tussen omzetcurve en totalekostencurve
Totale contributie kan worden afgelezen
o Verschil nemen tussen omzet en variabelekostenrechte
2
, Naarmate volume stijgt, neemt contributie ook toe
4. TOEPASSINGSMOGELIJKHEDEN VAN DE BREAK-EVENANALYSE
4.1 VEILIGHEIDSMARGE
Veiligheidsmarge = hoeveel % omzet mogen we verliezen tot het break-evenpunt bereikt wordt, vooraleer we
verlies maken.
omzet −break−evenomzet
Veiligheidsmarge =
omzet
Hoe hoger de veiligheidsmarge, hoe beter de onderneming beschermd is tegen omzetverminderingen die
leiden tot verlies
Hoe kleiner de veiligheidsmarge, hoe kwetsbaarder de onderneming
o Resultaat kan door relatief kleine omzetdaling, als gevolg v. algemene recessie of commerciële
acties door concurrenten, snel omslaan van winst naar verlies
4.2 CAPACITEITSBENUTTING IN HET BREAK-EVENPUNT
Capaciteitsgebruik = geeft aan wat de capaciteitsbenutting moet zijn om break-even te zijn
break−evenafzet
Break-evenvolume in % vd capaciteit =
afzetcapaciteit
Hoe hoger dit %, hoe moeilijker onderneming het zal hebben om winst te maken
Stel dat 90% vd capaciteit benut wordt voor het produceren van break-evenafzet
o Slechts 10% vd capaciteit kan voor winst zorgen
o Er is 90% nodig voor het dekken van kosten
o Als er slechts 90% vh productiematerieel wordt benut, doordat de vraag het laat afweten, zal er
ook geen winst zijn
4.3 WINSTOBJECTIEF
Winstobjectief = omzet – variabele kosten – vaste kosten
vaste kosten+ winstobjectief
Q=
contributiemarge
Winst na belastingen = winst voor belastingen ● (1 – belastingvoet)
3
, winst na belasting
Winst voor belastingen =
1−belasingvoet
4.4 SENSITIVITEITSANALYSE
Sensitiviteitsanalyse = gaat na in welke mate het resultaat afwijkt van het vooropgestelde resultaat als er iets
veranderd wordt aan de basisveronderstellingen.
What-if vragen
o Bv.: Wat gebeurt er met het break-evenpunt als de verkoopprijs wijzigt, als de variabele
kosten per eenheid veranderen, als de vaste kosten toenemen of dalen?
Sensitiviteitsanalyse wordt ook gebruikt om resultaat te plannen bij verschillende versies vh verloop
vd omzet en kosten
Door verschillende verkoopprijzen in acht te nemen, kunnen we effect berekenen op break-evenpunt
Samen met schatting v. wat haalbaar is als afzetvolume vormt het belangrijke info bij de prijsbepaling
DOEL:
Optimistische visie vs pessimistische visie
Prijsbepalingsvraagstukken (effect op break-evenpunt bij diverse verkoopprijzen)
5. IMPLICIETE VERONDERSTELLINGEN VAN DE BREAK-EVENANALYSE
5.1 LINEAIR OPBRENGSTENVERLOOP
Ervan uitgaan dat de omzet lineair stijgt in functie van het volume.
Verkoopprijs veranderd niet bij het volume. Eenzelfde koopprijs bij afzet van 1, 100, 1000, etc.
eenheden
Veronderstelling komt niet overeen met werkelijkheid
Vaak daalt verkoopprijs bij grote volumes afzet
Vraag en aanbod
5.2 LINEAIR KOSTENVERLOOP
Veronderstelling dat de vaste kosten op eenzelfde niveau blijven bij verschillende afzethoeveelheden en dat de
totale variabele kosten recht evenredig stijgen met de hoeveelheid.
In praktijk verlopen vaste kosten in niveaus, bij stijgend volume
Binnen relevante range gedragen de vaste kosten zich als vast t.o.v. het volume
Grafiek mag enkel relevante range weergeven
Variabele
5.3 ALLE KOSTEN ZIJN OP TE DELEN IN VASTE EN VARIABELE KOSTEN
4