Samenvatting Didactiek 1.2

Didactiek

1.1 Klasbeheer
klasbeheer/ klasmanagement = term voor alle maatregelen die een leerkracht neemt om een klimaat te
scheppen waarin lln met succes kunnen leren en werken.
(WANT elk leerjaar is de lkr al van op voorhand bezig met wat gaat komen: welke klas zal ik krijgen? Hoe
verschillend zullen de lln zijn? Welke zorgvragen zijn er? …)

=> VRAGEN DIE LKR ZICH STELT GAAN IN ALGEMEEN OVER:
- Inrichting klas
- Didactische aanpak
- Stellen vd regels
=> lkr vraagt zich dus af hoe hij zijn klas moet managen!

! KLASMANAGEMENT IS MEER DAN ORDE HOUDEN
 Het zijn de agogische en organisatorische inzichten & vaardigheden die je als leraar nodig hebt in de
klas.
(DIT IN FUNCTIE VAN HET SCHEPPEN VAN EEN GOED WERKKLIMAAT IN DE LES/KLAS)
! GOED KLASMANAGEMENT => voorkomt ordeproblemen, verhoogt betrokkenheid lln, verhoogt de effectieve
leertijd &v bevordert leerprestaties vd lln.

(opdracht: artikels toledo > powerpoint)


1.2 basiselementen van een efficiënt klasbeheer
fundamentele kenmerken klasbeheer
(preventief te werk gaan omdat veel lkr anders meer bezig zijn met orde in de klas te krijgen en de
kinderen stil en aandachtig te krijgen dan dat ze effectief les geven)
PREVENTIEF:
1. duidelijkheid:
o maatregelen en schikkingen rond duidelijkheid
A. duidelijke opdrachten & instructies; (zorg dat deze steeds systematisch en
gestructureerd gegeven worden)
 stil zijn voor je begint: meest efficiënte manier = kijken en wachten tot het
stil is, maar ook andere manieren. Wnr kinderen niet stil zijn gaan zaken
verloren.
 kort en bondig maar volledig

,  controleren of de opdracht begrepen werd: als 1 lln vraag heeft ga ernaar
toe maar laat niet voor de hele klas zeggen, dat is storend. Meest zinvolle
manier = door een lln de vraag te laten herformuleren
 niet beginnen voor de instructie afgewerkt is
 ondersteun je instructie met beeld
B. duidelijke afspraken en regels;
kinderen hebben structuur, afspraken en grenzen nodig WANT de klas is een
complex leefmilieu. (grenzen waarborgen veiligheid, ontwikkeling en respect)
 Anders: onveilig, bang…
 i.f.v ontwikkeling (omgaan met regels: kind moet zich kunnen afzetten tegen
regels, anders raakt het zijn respect kwijt voor opvoeders)
 diversiteit aan regels en afspraken
(OPDRACHT: waar liggen jouw grenzen? > zie powerpoint)
Soorten regels:
 klasregels
vb. je steekt je vinger op als je het woord wil.
 schoolregels: voor hele school + terug te vinden in schoolreglement
vb. op speelplaats wordt niet gepest. Er wordt niet gespeeld in de toiletten…
 persoonlijke regels: regels gelden voor één bepaalde lln voor een afgesproken
periode
vb. iemand heeft diabetes en mag ongevraagd de klas verlaten als hij/zij zich
niet goed voelt.
(voorbeelden kunnen geven)
Criteria voor goede regel:
 duidelijkheid: wat-hoe-waarom-model. Aangeven wat gewenst gedrag is.
concrete gedragstermen gebruiken
 redelijkheid: regels aangepast aan leeftijd v lln
 controleerbaar
 positief opgesteld
=> zeggen waarom je dat wil is een goede basis (wat-hoe-waarom-model vb.
wat: lln moeten stil zijn wnr jij uitleg geeft, hoe: wnr een lln iets wil vragen,
moet hij eerst zijn vinger opsteken, waarom: je wilt alle lln de mogelijkheid
geven om je uitleg goed te kunnen volgen.
regels zijn pas effectief als:

,  er niet te veel zijn, lln moeten ze kunnen overzien. Beperkt tot de zinvolste
regels
 lkr er zelf ook aan houden (voorbeeldfunctie)
 consequent toepassen: alle regels en afspraken in verschillende situaties bij
verschillende lln op zelfde manier toepassen. Regels zijn wel contextueel:
manier waarop ze worden toegepast = afhankelijk v omstandigheden en
omgeving.
 gepaste maatregelen nemen bij niet naleven
 aandacht voor positief gedrag
 afspraken samen met lln opstellen
(opdracht: filmpje taakspel > zie pp)
C. duidelijke gezagsverhoudingen
hoe maak je duidelijk dat jij leidt?
 Je als leider manifesteren (consequent zijn, ‘juf’ …)
 Kordaat beginnen & consequent zijn
 Aandacht voor eigen lichaamstaal; zichzelf zeker tonen/ weten wat je wil,
mimiek, intonatie, stemvolume, oogcc, bewegen, kleding, …
D. didactische duidelijkheid
hoe maak je duidelijk dat jij leidt?
 Zorgen voor duidelijke lesstructuur en uitleg
 Letten op waarneembaarheid v/h klasgebeuren voor de lln;
o Goed klasoverzicht + zichtbaarheid voor lln
o Goed leesbaar schrift en opstelling voor bord
 Veelvuldig feedback geven/bevestigen
o Duidelijkheid verschaffen over waarde van hun prestaties & gedrag
(opdracht: brainstorm > zie pp)
2. Tempo
Maatregelen en schikkingen rond tempo
a. Zorgen voor intens leergedrag (betrokkenheid bewaken, lln activeren: hoe?)
 Hiervoor aftoetsen wat lln wel of niet kunnen, waar hun interesses liggen, … juiste
inschatting v niveau vd leeftijdsgroep is BELANGRIJK.
Te moeilijke opdrachten zorgen voor stress  te makkelijke opdrachten zorgen voor verveling.
 Les afstellen op beginsituatie = noodzakelijk