100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na je betaling Lees online óf als PDF Geen vaste maandelijkse kosten 4.2 TrustPilot
logo-home
Samenvatting

Samenvatting Rechtsvinding GESLAAGD

Beoordeling
5,0
(1)
Verkocht
5
Pagina's
57
Geüpload op
04-08-2023
Geschreven in
2022/2023

Samenvatting van het vak Rechtsvinding, dit omvat de slides, lesnotities en bepaalde stukken uit de syllabus.












Oeps! We kunnen je document nu niet laden. Probeer het nog eens of neem contact op met support.

Documentinformatie

Geüpload op
4 augustus 2023
Aantal pagina's
57
Geschreven in
2022/2023
Type
Samenvatting

Onderwerpen

Voorbeeld van de inhoud

RECHTSVINDING
INHOUDSOPGAVE
INLEIDING .......................................................................................................................................................... 5
3 SOORTEN VAKKEN ......................................................................................................................................................5
WAT IS RECHTSVINDING? ...............................................................................................................................................5
DEEL 1: TWEE PERSPECTIEVEN OP (JURIDISCHE) UITLEGGING ............................................................................. 6
TITEL 1: WAT IS (JURIDISCHE) UITLEGGING? .......................................................................................................................6
Hoofdstuk 1. Uitlegging: begripsomschrijving ....................................................................................................6
Uitlegging in het algemeen ............................................................................................................................................... 6
Concrete vormen van interpretatie .................................................................................................................................. 6
Semantische interpretatie............................................................................................................................................ 6
Pragmatische betekenis ............................................................................................................................................... 7
Waarom al die vormen van interpretatie?................................................................................................................... 9
Hoofdstuk 2. Juridische uitlegging: doel, voorwerp, methode en subject .........................................................10
Juridisch uitleggingsdoel ................................................................................................................................................. 10
Juridisch uitleggingsvoorwerp ........................................................................................................................................ 10
Juridische uitleggingsmethode ....................................................................................................................................... 11
Juridisch uitlegginssubject .............................................................................................................................................. 11
Twee soorten interpretatie ........................................................................................................................................ 12
Rollen van de rechter ................................................................................................................................................. 12
Drie personages ......................................................................................................................................................... 12
Niet-juridische factoren die de besluitvorming beïnvloeden ..................................................................................... 13
TITEL 2: TWEE VISIES EN DE AANTREKKINGSKRACHT VAN VOLLEDIG HETERONOME UITLEGGING ...................................................14
Hoofdstuk 1. Twee visies ...................................................................................................................................14
Positivistisch paradigma.................................................................................................................................................. 14
Ontologisch en epistemologisch uitgangspunt .......................................................................................................... 14
Axiologisch uitgangspunt ........................................................................................................................................... 15
Methodologisch uitgangspunt ................................................................................................................................... 15
Staatskundig uitgangspunt ......................................................................................................................................... 15
Constructivistisch paradigma .......................................................................................................................................... 15
Ontologisch en epistemologisch uitgangspunt .......................................................................................................... 15
Axiologisch uitgangspunt ........................................................................................................................................... 16
Methodologisch uitgangspunt ................................................................................................................................... 16
Staatskundig uitgangpunt .......................................................................................................................................... 17
Hoofdstuk 2. aantrekkingskracht van het syllogisme en volledig heteronome rechtsvinding...........................17
DEEL 2: UITLEGGING IN STAATSKUNDIG PERSPECTIEF....................................................................................... 18
TITEL 1: DRIE PIJLERS (DEMOCRATIE, RECHTSSTAAT EN MENSENRECHTEN) ..............................................................................18
Inleiding .............................................................................................................................................................18
Hoofdstuk 1. Democratie...................................................................................................................................18
Hoofdstuk 2. Rechtsstaat ..................................................................................................................................18
Hoofdstuk 3. Mensenrechten ............................................................................................................................18
TITEL 2: DRIE VISIES OP DE VERHOUDING TUSSEN DE STAATSMACHTEN ..................................................................................19
Hoofdstuk 1. Klassieke visie op Montesquieu ....................................................................................................19
Republiek ........................................................................................................................................................................ 19
Monarchie ....................................................................................................................................................................... 19
Despotisme ..................................................................................................................................................................... 19
Vormgeving scheiding der machten en machtsevenwicht ............................................................................................. 19
Samengevat .................................................................................................................................................................... 19
Hoofdstuk 2. Radicale visie van de Franse Revolutie .........................................................................................20
18e eeuwse problemen ................................................................................................................................................... 20
Droombeeld .................................................................................................................................................................... 20
Ontnuchterende werkelijkheid ....................................................................................................................................... 20
Hoofdstuk 3. Binaire visie van Hans Kelsen .......................................................................................................21


1

, Samengevat .................................................................................................................................................................... 21
TITEL 3: VERHOUDING TUSSEN WETGEVER EN RECHTER VANDAAG ........................................................................................22
Hoofdstuk 1. Democratie, rechtsstaat en mensenrechten in Polen...................................................................22
Hoofdstuk 2. macht en tegenmacht in België ...................................................................................................22
Rechterlijke controle als doembeeld .............................................................................................................................. 22
Rechterlijke permissiviteit............................................................................................................................................... 22
Rechterlijke controle als noodzaak ................................................................................................................................. 22
Grondwettigheidstoetsing in België................................................................................................................................ 23

DEEL 3: HET (ONMOGELIJKE) ONDERSCHEID TUSSEN RECHTSFEITEN EN RECHTSREGELS ................................... 24
TITEL 1: RELEVANTIE (EN NOODZAAK) VAN HET ONDERSCHEID .............................................................................................24
TITEL 2: HOE MOETEN RECHTSFEITEN EN RECHTSREGELS VAN ELKAAR WORDEN ONDERSCHEIDEN? ..............................................24
Hoofdstuk 1. positivistisch paradigma ..............................................................................................................24
Hoofdstuk 2. constructivistisch paradigma .......................................................................................................24
Drie begrippen ................................................................................................................................................................ 24
Feiten ......................................................................................................................................................................... 24
Rechtsfeiten ............................................................................................................................................................... 25
Rechtsregels ............................................................................................................................................................... 25
Oordeel in feite versus oordeel in rechte ....................................................................................................................... 25

DEEL 4: DE CONSTRUCTIE VAN RECHTSFEITEN .................................................................................................. 27
INLEIDING .................................................................................................................................................................27
TITEL 1: BELANGEN BEGRIJPEN ......................................................................................................................................27
Wat zijn belangen precies?................................................................................................................................27
Hoe handelen we ‘in het belang van’? ..............................................................................................................28
Hoe kunnen we belangen kennen?....................................................................................................................28
TITEL 2: GEBEURTENISSEN EN SITUATIES BEGRIJPEN ...........................................................................................................29
Stap 1: de bouwstenen van het verhaal ............................................................................................................29
Feitenvergaring ............................................................................................................................................................... 29
Feitenverwerking ............................................................................................................................................................ 29
Probleem bij feitenvergaring en -verwerking ................................................................................................................. 29
Stap 2: het brengen van het verhaal .................................................................................................................29
Theatermetafoor............................................................................................................................................................. 29
Actie versus omissie ........................................................................................................................................................ 30
Abstract versus concreet ................................................................................................................................................ 30
Brede versus enge timeframes ....................................................................................................................................... 30
Stap 3: waarheidsgetrouwheid van het verhaal................................................................................................31
Stap 4: juridische waarde van het verhaal ........................................................................................................31
DEEL 5: DE CONSTRUCTIE VAN RECHTSREGELS ................................................................................................. 32
INLEIDING .................................................................................................................................................................32
TITEL 1: UITLEGGINGSVOORWERP – BENADERING EN OVERZICHT ..........................................................................................32
Hoofdstuk 1. twee manieren om bouwstenen van rechtsregels te framen .......................................................32
Als rechtsbronnen ........................................................................................................................................................... 32
Rechtsbron als metafoor ............................................................................................................................................ 32
Soorten rechtsbronnen .............................................................................................................................................. 32
Vooronderstellingen .................................................................................................................................................. 33
Als rechtsknopen............................................................................................................................................................. 33
Alternatief metafoor .................................................................................................................................................. 33
Vooronderstellingen .................................................................................................................................................. 34
Geglobaliseerd perspectief ............................................................................................................................................. 34
Hoofdstuk 2. voornaamste gezaghebbende handelingen .................................................................................35
Inleiding .......................................................................................................................................................................... 35
Handelingen van wetgevende actoren ........................................................................................................................... 35
Wat is wetgeving? ...................................................................................................................................................... 35
Belang van wetgeving doorheen de tijd..................................................................................................................... 36
Wetgeving als gewild en gegroeid recht .................................................................................................................... 36
Werfkracht van handelingen van wetgevende actoren ............................................................................................. 37
Handelingen van uitvoerende actoren ........................................................................................................................... 37


2

, Wat is uitvoering? ...................................................................................................................................................... 37
Werfkracht? ............................................................................................................................................................... 37
Handelingen van rechtsprekende actoren ...................................................................................................................... 37
Wat is rechtspraak?.................................................................................................................................................... 37
Rechtspraak als gewild en gegroeid recht.................................................................................................................. 37
Werfkracht ................................................................................................................................................................. 38
Handelingen van rechtsgeleerde actoren ....................................................................................................................... 38
Wat is rechtsleer? ...................................................................................................................................................... 38
Taak van de rechtsleer ............................................................................................................................................... 39
Methode van de rechtsleer ........................................................................................................................................ 39
Werfkracht ................................................................................................................................................................. 40
Handelingen van andere private actoren ....................................................................................................................... 40
Wat zijn handelingen van (andere) private actoren................................................................................................... 40
handelingen van private actoren als gewild en gegroeid recht ................................................................................. 40
Werfkracht ................................................................................................................................................................. 41
TITEL 2: EXEGETISCHE VISIE OP DE CONSTRUCTIE VAN RECHTSREGELS .....................................................................................42
Hoofdstuk 1. uitleggingsdoel en -voorwerp ......................................................................................................42
Hoofdstuk 2. uitleggingsmethode .....................................................................................................................42
Hoe betekenis hechten aan interpretandum? ................................................................................................................ 42
Taalkundige argumenten ................................................................................................................................................ 42
Letterlijke betekenis ................................................................................................................................................... 42
Technische betekenis ................................................................................................................................................. 42
Gebruikelijke betekenis.............................................................................................................................................. 42
Systematische argumenten............................................................................................................................................. 43
Uitgangspunt en redeneerstijl.................................................................................................................................... 43
Systematische consistentie ........................................................................................................................................ 43
formele contextuele harmonisatie............................................................................................................................. 43
Zuinigheid van het systeem........................................................................................................................................ 44
Wetshistorische argumenten.......................................................................................................................................... 44
Hoofdstuk 3. afstemmingsmethode ..................................................................................................................44
Hoofdstuk 4. verhouding uitleggings- en afstemmingsmethode ......................................................................44
TITEL 3: ONTHULLENDE KRITIEK .....................................................................................................................................45
Hoofdstuk 1. kritiek op uitleggingsdoel en -voorwerp.......................................................................................45
Wat is de ‘wil van de wetgever’ en hoe kunnen we die kennen? ................................................................................... 45
het voorwerp van de wil: de wil om… ........................................................................................................................ 45
het subject van de wil: de wil van… ........................................................................................................................... 45
Onterechte exclusieve focus op de subjectieve en historische wetgever ...................................................................... 45
Van subjectieve naar objectieve wetgever ................................................................................................................ 45
Van historische naar actuele wetgever ...................................................................................................................... 46
Gevolgen voor gebruikte argumenten ....................................................................................................................... 46
Onterecht exclusieve focus op wetgever ........................................................................................................................ 46
Hoofdstuk 2. kritiek op uitleggingsmethode .....................................................................................................47
Kritiek op de waarde van taalkundige argumenten ........................................................................................................ 47
Kritiek op de waarde van systematische argumenten .................................................................................................... 47
Kritiek op de waarde van wetshistorische argumenten ................................................................................................. 47
Hoofdstuk 3. kritiek op afstemmingsmethode ..................................................................................................47
TITEL 4: ONTHULLENDE VISIE OP DE CONSTRUCTIE VAN RECHTSREGELS ..................................................................................48
Hoofdstuk 1. uitleggingsdoel en -voorwerp ......................................................................................................48
Hoofdstuk 2. uitleggingsmethode .....................................................................................................................48
Zevental soorten argumenten ........................................................................................................................................ 48
Taalkundige argumenten ........................................................................................................................................... 48
Systematische argumenten ........................................................................................................................................ 48
Historische argumenten ............................................................................................................................................. 50
Teleologische argumenten ......................................................................................................................................... 50
Waardengeoriënteerde argumenten ......................................................................................................................... 51
Gevolgengeoriënteerde argumenten......................................................................................................................... 51
Anticipatieve argumenten.......................................................................................................................................... 52
Afstemming van soorten argumenten ............................................................................................................................ 52
Hamvraag ................................................................................................................................................................... 52
het (teleurstellende) antwoord .................................................................................................................................. 52



3

, Waarom dit antwoord? .............................................................................................................................................. 52
Hoe moet het nu verder? ........................................................................................................................................... 53
Oorzaak van chaos in de orde: uiteenlopende waarden............................................................................................ 53
Wat betekent dit nu voor interpretatieve argumenten? ........................................................................................... 55
Hoofdstuk 3. afstemmingsmethode ..................................................................................................................55
Vermijden van antinomieën: conforme uitlegging ......................................................................................................... 55
Verzoenende uitlegging ............................................................................................................................................. 55
Inperkende uitlegging ................................................................................................................................................ 56
Verruimende uitlegging ............................................................................................................................................. 56
Verhelpen van antinomieën............................................................................................................................................ 56

BESLUIT ............................................................................................................................................................ 57




4

Beoordelingen van geverifieerde kopers

Alle reviews worden weergegeven
10 maanden geleden

5,0

1 beoordelingen

5
1
4
0
3
0
2
0
1
0
Betrouwbare reviews op Stuvia

Alle beoordelingen zijn geschreven door echte Stuvia-gebruikers na geverifieerde aankopen.

Maak kennis met de verkoper

Seller avatar
De reputatie van een verkoper is gebaseerd op het aantal documenten dat iemand tegen betaling verkocht heeft en de beoordelingen die voor die items ontvangen zijn. Er zijn drie niveau’s te onderscheiden: brons, zilver en goud. Hoe beter de reputatie, hoe meer de kwaliteit van zijn of haar werk te vertrouwen is.
KLBG Universiteit Gent
Bekijk profiel
Volgen Je moet ingelogd zijn om studenten of vakken te kunnen volgen
Verkocht
63
Lid sinds
4 jaar
Aantal volgers
41
Documenten
28
Laatst verkocht
3 maanden geleden
KLBG

4,4

9 beoordelingen

5
6
4
1
3
2
2
0
1
0

Recent door jou bekeken

Waarom studenten kiezen voor Stuvia

Gemaakt door medestudenten, geverifieerd door reviews

Kwaliteit die je kunt vertrouwen: geschreven door studenten die slaagden en beoordeeld door anderen die dit document gebruikten.

Niet tevreden? Kies een ander document

Geen zorgen! Je kunt voor hetzelfde geld direct een ander document kiezen dat beter past bij wat je zoekt.

Betaal zoals je wilt, start meteen met leren

Geen abonnement, geen verplichtingen. Betaal zoals je gewend bent via Bancontact, iDeal of creditcard en download je PDF-document meteen.

Student with book image

“Gekocht, gedownload en geslaagd. Zo eenvoudig kan het zijn.”

Alisha Student

Veelgestelde vragen