§2.6
• Stoffen hebben: massa, volume, dichtheid en temperatuur
• Gassen hebben: druk
• Aardgas heeft: energie
• Moleculen en atomen: afmetingen
Grootheid = een gegeven of verschijnsel dat meetbaar is. Als dit meetbaar gegeven in een
getalwaarde wordt uitgedrukt, moet er achter het getal de bijbehorende eenheid.
Voorvoegsel Symbool
Mega M
Kilo k
Milli m
Micro µ
Nano n
Pico p
Internationaal stelsel van eenheden (Sl) = in dit stelsel zijn basisgrootheden geformuleerd
met daarbij behorende grondeenheden. Deze eenheden worden over de hele wereld
gebruikt.
Afgeleide eenheden = afgeleide eenheden van grondeenheden, bijvoorbeeld meter
(=grondeenheid, want m) en kubieke meter (=afgeleide eenheid, want m . m . m = m3).
Snelheid (=afgeleide eenheid, want meter per seconde, m s-1) en meter (m) en snelheid (s)
zijn beide grondeenheden.
Mol (n) = een hoeveelheid stof, uitgedrukt in een aantal deeltjes. Een mol is een pakketje
van 6,02214 . 1023 deeltjes. Dit getal noem je het getal van Avogadro (NA).
Het getal 6,022 . 1023 is de omrekeningsfactor van de massa-eenheid u naar de massa-
eenheid gram. Eén mol deeltjes heeft een massa (uitgedrukt in gram), die in getalwaarde
gelijk is aan de massa van één deeltje (uitgedrukt in u). De molaire massa (M) is de massa
van een mol stof.
XM
MOL GRAM
c
:M
X NA
MOL DEELTJES
c
: NA
mmol = 10-3 mol
, §3.1
Olie, gedestilleerd water, suiker, alcohol geleiden elektrische stroom niet.
Keukenzout, calciumcarbonaat geleiden stroom wel ® ALLEEN VLOEIBARE FASE.
IJzer, koper geleiden stroom in vaste en vloeibare fase.
§3.2
Voor het geleiden van elektrische stroom wordt koperdraad gebruikt, omdat koper een zeer
goede stroomgeleider is.
Elektrische stroom is transport van geladen deeltjes. Om deze elektrische stroom te geleiden
moet de geladen deeltjes in een stof vrij kunnen bewegen.
Stoffen zijn in te delen in drie groepen:
• Metalen ® geleiden elektrische stroom in vaste en in vloeibare fase (bestaat uit
positieve metaalionen omringd door negatieve elektronen).
• Zouten ® geleiden GEEN elektrische stroom in vaste fase, maar WEL in vloeibare
fase (bestaan uit positieve en negatieve ionen).
• Moleculaire stoffen ® geleiden GEEN elektrische stroom in vaste en vloeibare fase
(bestaan uit moleculen).
In de vaste fase zitten de bouwstenen van een stof dicht op elkaar gestapeld (regelmatig
patroon) is kristalrooster. De bouwstenen van een kristal bepalen of een stof wel of geen
elektrische stroom kan geleiden.
Metalen
Metaalatomen zijn gestapeld in een kristalrooster (= metaalrooster). Volgens atoommodel
van Bohr hebben metaalatomen weinig elektronen in de buitenste schil. De
aantrekkingskracht van de kern op de valentie-elektronen is minder groot dan op de
elektronen in de schillen dichterbij de kern. In het metaalrooster ontstaan positieve
metaalionen omringd door negatieve vrij bewegende elektronen, deze trekken elkaar aan.
Deze binding heet: metaalbinding. Kernmerken metalen: hoog smeltpunt, sterke
metaalbinding en transport van warmte. Doordat de elektronen vrij in het rooster kunnen
bewegen, geleidt het metaal in de vaste fase de elektrische stroom. De metaalionen zitten
op vaste plekken. Dit verandert als metaal vloeibaar wordt. Dan zijn metaalionen ook in
staat om elektrische stroom te geleiden (zowel metaalionen en vrije elektronen).
Zouten
Zout geleidt in vloeibare fase de elektrische stroom, want ionen kunnen vrij bewegen door
het gesmolten zout. Zouten zijn opgebouwd uit positieve en negatieve ionen die elkaar
aantrekken. Dit heet ionbinding. Het kristalrooster dat ontstaan heet ionrooster. In vaste
fase geleidt zout geen elektrische stroom, omdat ionen op een vaste plaats in het rooster
zitten.
Overeenkomst in de bouw van metaalrooster en ionrooster ® regelmatig gerangschikte
positieve ionen.
• Stoffen hebben: massa, volume, dichtheid en temperatuur
• Gassen hebben: druk
• Aardgas heeft: energie
• Moleculen en atomen: afmetingen
Grootheid = een gegeven of verschijnsel dat meetbaar is. Als dit meetbaar gegeven in een
getalwaarde wordt uitgedrukt, moet er achter het getal de bijbehorende eenheid.
Voorvoegsel Symbool
Mega M
Kilo k
Milli m
Micro µ
Nano n
Pico p
Internationaal stelsel van eenheden (Sl) = in dit stelsel zijn basisgrootheden geformuleerd
met daarbij behorende grondeenheden. Deze eenheden worden over de hele wereld
gebruikt.
Afgeleide eenheden = afgeleide eenheden van grondeenheden, bijvoorbeeld meter
(=grondeenheid, want m) en kubieke meter (=afgeleide eenheid, want m . m . m = m3).
Snelheid (=afgeleide eenheid, want meter per seconde, m s-1) en meter (m) en snelheid (s)
zijn beide grondeenheden.
Mol (n) = een hoeveelheid stof, uitgedrukt in een aantal deeltjes. Een mol is een pakketje
van 6,02214 . 1023 deeltjes. Dit getal noem je het getal van Avogadro (NA).
Het getal 6,022 . 1023 is de omrekeningsfactor van de massa-eenheid u naar de massa-
eenheid gram. Eén mol deeltjes heeft een massa (uitgedrukt in gram), die in getalwaarde
gelijk is aan de massa van één deeltje (uitgedrukt in u). De molaire massa (M) is de massa
van een mol stof.
XM
MOL GRAM
c
:M
X NA
MOL DEELTJES
c
: NA
mmol = 10-3 mol
, §3.1
Olie, gedestilleerd water, suiker, alcohol geleiden elektrische stroom niet.
Keukenzout, calciumcarbonaat geleiden stroom wel ® ALLEEN VLOEIBARE FASE.
IJzer, koper geleiden stroom in vaste en vloeibare fase.
§3.2
Voor het geleiden van elektrische stroom wordt koperdraad gebruikt, omdat koper een zeer
goede stroomgeleider is.
Elektrische stroom is transport van geladen deeltjes. Om deze elektrische stroom te geleiden
moet de geladen deeltjes in een stof vrij kunnen bewegen.
Stoffen zijn in te delen in drie groepen:
• Metalen ® geleiden elektrische stroom in vaste en in vloeibare fase (bestaat uit
positieve metaalionen omringd door negatieve elektronen).
• Zouten ® geleiden GEEN elektrische stroom in vaste fase, maar WEL in vloeibare
fase (bestaan uit positieve en negatieve ionen).
• Moleculaire stoffen ® geleiden GEEN elektrische stroom in vaste en vloeibare fase
(bestaan uit moleculen).
In de vaste fase zitten de bouwstenen van een stof dicht op elkaar gestapeld (regelmatig
patroon) is kristalrooster. De bouwstenen van een kristal bepalen of een stof wel of geen
elektrische stroom kan geleiden.
Metalen
Metaalatomen zijn gestapeld in een kristalrooster (= metaalrooster). Volgens atoommodel
van Bohr hebben metaalatomen weinig elektronen in de buitenste schil. De
aantrekkingskracht van de kern op de valentie-elektronen is minder groot dan op de
elektronen in de schillen dichterbij de kern. In het metaalrooster ontstaan positieve
metaalionen omringd door negatieve vrij bewegende elektronen, deze trekken elkaar aan.
Deze binding heet: metaalbinding. Kernmerken metalen: hoog smeltpunt, sterke
metaalbinding en transport van warmte. Doordat de elektronen vrij in het rooster kunnen
bewegen, geleidt het metaal in de vaste fase de elektrische stroom. De metaalionen zitten
op vaste plekken. Dit verandert als metaal vloeibaar wordt. Dan zijn metaalionen ook in
staat om elektrische stroom te geleiden (zowel metaalionen en vrije elektronen).
Zouten
Zout geleidt in vloeibare fase de elektrische stroom, want ionen kunnen vrij bewegen door
het gesmolten zout. Zouten zijn opgebouwd uit positieve en negatieve ionen die elkaar
aantrekken. Dit heet ionbinding. Het kristalrooster dat ontstaan heet ionrooster. In vaste
fase geleidt zout geen elektrische stroom, omdat ionen op een vaste plaats in het rooster
zitten.
Overeenkomst in de bouw van metaalrooster en ionrooster ® regelmatig gerangschikte
positieve ionen.
