samenvatting biostatistiek

Biostatistiek
Introductie
- Lessen
o Theorie gedeelte: 7 lessen
o Practicum: 5 practica
- Lesmateriaal
o http://www.medstatsaag.com/
 Interactieve website multiple choice (waarvan er op het examen komen)
 Theorieleerstof = geselecteerde vragen
 Vertaallijst
o Practicum
 Oefeningen data-analyse
- Examen
o 3 delen
 Theorie (6/20)
 Practicum (12/20)
 Permanente evaluatie practica (2/20)
o Multiple choice op PC
o Gesloten boek

Hoofdstuk 1: kadering
- Statistiek
o Wat wordt ervan gevonden?
 Slechte reputatie
 Buisvak: “nog erger dan wiskunde”
 Niet simpel
 “met statistiek kan je alles bewijzen”
o Wat is het echt?
 Belangrijk in bijna alle wetenschappelijke domeinen
 Proefopzet
 Data analyse
 Interpretatie
 “Zonder statistiek kan je niets bewijzen”
- Onderzoeksvragen
o Geven aanleiding tot statistisch onderzoek
o Bv.: Hoe groot is de gemiddelde Belgische man?
- Wetenschappelijk onderzoek
o Planning
 Samenwerkingen
 Tijdschema
 Budget
o Proefopzet
 “Study design”
 Plannen van experimenten

,  In functie van
 Onderzoeksvraag
 Latere analyse
 Vereiste statistische power
 Budget
o Verzamelen van gegevens (data)
 “Data collection”
 Labo-experimenten
 Onderzoek van dieren/mensen
 Willekeurige steekproef (“random sample”) uit de populatie
 Representatief
 Onvertekend
o Data verwerking
 Invoeren van gegevens in database
 “Data cleaning”
 Onvolledige gegevens
 Foute gegevens
o Data analyse
 Grafische analyse
 Statistische testen
o Interpretatie
 Terugkoppelen naar ond.vraag
 Nieuwe ond.vraag?
 Veralgemenen qnaar populatie ?
o Publicatie
 Vakbladen
 Peer-review proces
- Meta-analyse
o = een bepaalde onderzoeksvraag is pas beantwoord als meerdere mensen onafhankelijk
hetzelfde antwoord opstellen
- Onzekerheid
o Statistiek moet omgaan met onzekerheid (voorbeelden zie PowerPoint)
o Onzekerheid kan je ook hebben in het labo, als je bijvoorbeeld een meetfout hebt
o Aantal observaties is beperkt
 Aantal labo-experimenten
 Budget voor N proefpersonen/dieren
o Geen onzekerheid als…
 Iedereen testen
 Oneindig aantal experimenten
o Statistiek :
 Helpt omgaan met onzekerheid
 Implicaties voor proefopzet, analyse, interpretatie
 STATISTIEK VERTELT HOE ZEKER/ONZEKER JE BENT
- Demo’s
o Zie PowerPoint

, - Toevalsvariatie
o Toevalsvariatie in meeste wetenschappelijke experimenten
 Experiment = willekeurige steekproef
 Vra(a)g(enlijst) van N personen
 Labo-experiment met N herhalingen
 Klinische trial met N proefpersonen
 Je doet het experiment opnieuw en krijgt een andere waarde
o Toeval beantwoordt aan bepaalde wetten: deze wetten laten toe om over heel de
populatie een conclusie te trekken ook al hebben we maar een willekeurige steekproef
(kleine groep) onderzocht
o Laat toe om conclusie te trekken over onbekende populatie gebaseerd op beperkte
steekproef
- Willekeurige steekproef
o Experiment = willekeurige steekproef
o Resultaat van experiment
 Antwoord op vragenlijst
 Meting van biologische/fysische waarde
 Aantal overleden/genezen proefpersonen
 Aantal keren “kop” bij tossen
o Random veranderlijke (variabele)
 Variabele waarvan waarde afhangt van toevalsvariatie

Hoofdstuk 2: Beschrijvende statistiek
- = samenvatten van gegevens die je hebt en kijken hoe de variabelen zich gedragen
- Soorten variabelen
o Categorisch
 Verdeelt populatie in categorieën: bv.: man, vrouw en X
 Beperkt (=discreet) aantal niveaus
 Zonder orde = nominaal (geen logische volgorde)
o Bloedgroep, nationaliteit
 Met orde = ordinaal
o Graad, schaal met 5 niveaus
o (bv. Tripadvisor  logische volgorde om bv. een bezienswaardigheid te
beoordelen)
o Numeriek
 Kwantitatief = een getal(waarde)
 Discreet
o geteld aantal (geheel getal)
o Punten op examen
 Continu (met komma’s)
o Meetwaarde, percentage
o Bloeddruk, gewicht, lichaamslengte
o Zie voorbeelden op PowerPoint
- Data beschrijven
o Voor een continue RV (random veranderlijke):
 Beschrijvende statistiek
 Grafieken

,  Verdelingsfunctie
o Hangt af van soort variabele
 Continu
 Discreet
- Centrale locatie
o Rekenkundig gemiddelde
o Mediaan



Als je rechts scheef hebt, ligt het gemiddelde ook meer
naar rechts en is het dus beter om de mediaan te
nemen als centrale locatie




- Gemiddelde (mean) vs mediaan
o Gemiddelde
 Symmetrische verdeling
 Gevoelig voor outliers
 Gebruikt alle informatie
 Relatie met onderliggende verdeling
o Mediaan
 Verdeling hoeft niet symmetrisch
 Ongevoelig voor outliers
 Gebruikt niet alle informatie
- Spreiding
o Spreiding van de individuele observaties rondom gemiddelde
o Symmetrische of asymmetrische verdeling

- Groene bolletjes: meetwaarden
- Lijn: gemiddelde  6
 Je kunt zien hoe ver de bolletjes van het
gemiddelde liggen  ook hier moet je kijken of
je verdeling symmetrisch of asymmetrisch is


o Symmetrisch
 Variantie = gemiddelde kwadratische afwijking van het gemiddelde = hoe ver ligt
een individueel punt van het gemiddelde gemiddeld genomen
s =∑ ¿ ¿ ¿
2




 Standaardafwijking (SD): de wortel uit de variantie  beschrijven van spreading
 Standaardafwijking is geschikt voor symmetrie (bv. lichaamslengte)
s= √∑ ¿¿ ¿ ¿

Noot: geen formules vanbuiten kennen