100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na je betaling Lees online óf als PDF Geen vaste maandelijkse kosten 4.2 TrustPilot
logo-home
Samenvatting

Samenvatting Infectieziekten

Beoordeling
3,0
(1)
Verkocht
14
Pagina's
54
Geüpload op
28-05-2023
Geschreven in
2022/2023

Dit document bevat alle hoofdstukken van het deel 'infectieziekten' van Microbiologie en infectieziekten. Dit vak werd gegeven door prof. Peetermans
















Oeps! We kunnen je document nu niet laden. Probeer het nog eens of neem contact op met support.

Documentinformatie

Geüpload op
28 mei 2023
Aantal pagina's
54
Geschreven in
2022/2023
Type
Samenvatting

Voorbeeld van de inhoud

INHOUD

Hoofdstuk 1: pathofysiologie van infectieziekten ................................................................................................... 6
Pathofysiologie .................................................................................................................................................... 6
Microbiële virulentie ........................................................................................................................................... 6
Pathogenese van infecties .................................................................................................................................. 7
Afweermechanismen van de gastheer................................................................................................................ 8
Huid- en mucosabarrière ................................................................................................................................ 8
Humorale afweermechanismen ...................................................................................................................... 9
Cellulaire afweermechanismen....................................................................................................................... 9
Fagocyten .................................................................................................................................................... 9
Lymfocyten .................................................................................................................................................. 9
Hoofdstuk 2: epidemiologie van infectieziekten................................................................................................... 10
Beschrijvende epidemiologie ............................................................................................................................ 10
Surveillance ....................................................................................................................................................... 10
Hoofdstuk 3: klinische aspecten van infectieziekten en aanvullende diagnostiek ............................................... 11
Klinische aspecten ............................................................................................................................................. 11
Koorts ................................................................................................................................................................ 11
Pathogenese.................................................................................................................................................. 11
Koortspatronen ............................................................................................................................................. 12
Behandeling .................................................................................................................................................. 12
Aanvullende diagnostiek ................................................................................................................................... 13
Hoofdstuk 4: sepsis ............................................................................................................................................... 14
Inleiding............................................................................................................................................................. 14
Etiologie ............................................................................................................................................................ 14
Pathogenese...................................................................................................................................................... 15
Prognose ........................................................................................................................................................... 15
Behandeling ...................................................................................................................................................... 16
Bijzondere gevallen van sepsis .......................................................................................................................... 17
Hoofdstuk 5: koorts bij terugkeer uit de (sub)tropen ........................................................................................... 19
Diagnostisch beleid ........................................................................................................................................... 19
Hoofdstuk 6: infectieuze diarree........................................................................................................................... 21
Etiologie en pathogenese.................................................................................................................................. 21
Symptomen en diagnose................................................................................................................................... 21
Behandeling ...................................................................................................................................................... 22
Antibiotica-geassocieerde diarree .................................................................................................................... 22
Hoofdstuk 7: HIV en AIDS ...................................................................................................................................... 24


1

, Epidemiologie ................................................................................................................................................... 24
Transmissie ....................................................................................................................................................... 24
Klinisch verloop ................................................................................................................................................. 24
Initiële evaluatie ................................................................................................................................................ 25
Klinische classificatie ......................................................................................................................................... 25
Behandeling en opvolging van de HIV-patiënt .................................................................................................. 26
Preventie bij zorgverleners ............................................................................................................................... 27
Preventie bij niet-professionele risico’s ............................................................................................................ 28
Hoofdstuk 8: seksueel overdraagbare aandoeningen (SOA) ................................................................................ 29
Syfilis ................................................................................................................................................................. 29
Etiologie ........................................................................................................................................................ 29
Kliniek ............................................................................................................................................................ 29
DIagnose........................................................................................................................................................ 29
Behandeling .................................................................................................................................................. 29
Gonorree ........................................................................................................................................................... 30
Etiologie ........................................................................................................................................................ 30
Kliniek ............................................................................................................................................................ 30
DIagnose........................................................................................................................................................ 30
Behandeling .................................................................................................................................................. 30
Niet-gonokokken urethritis (NGU) .................................................................................................................... 30
Etiologie ........................................................................................................................................................ 30
Kliniek ............................................................................................................................................................ 30
DIagnose........................................................................................................................................................ 31
Behandeling .................................................................................................................................................. 31
Herpes genitalis ................................................................................................................................................. 31
Etiologie ........................................................................................................................................................ 31
Kliniek ............................................................................................................................................................ 31
DIagnose........................................................................................................................................................ 31
Behandeling .................................................................................................................................................. 31
Condylomata accuminata ................................................................................................................................. 31
Etiologie ........................................................................................................................................................ 31
Kliniek ............................................................................................................................................................ 31
Behandeling .................................................................................................................................................. 32
Algemene opmerkingen .................................................................................................................................... 32
Hoofdstuk 9: bacteriële infecties .......................................................................................................................... 33
Buiktyfus ........................................................................................................................................................... 33
Etiologie ........................................................................................................................................................ 33

2

, Kliniek ............................................................................................................................................................ 33
DIagnose........................................................................................................................................................ 33
Behandeling .................................................................................................................................................. 33
Non-typhi salmonellosen .................................................................................................................................. 33
Etiologie ........................................................................................................................................................ 33
Kliniek ............................................................................................................................................................ 34
Behandeling .................................................................................................................................................. 34
Brucellose .......................................................................................................................................................... 34
Etiologie ........................................................................................................................................................ 34
Kliniek ............................................................................................................................................................ 34
Diagnose........................................................................................................................................................ 34
Behandeling .................................................................................................................................................. 34
Leptospirose ...................................................................................................................................................... 34
Etiologie ........................................................................................................................................................ 34
Kliniek ............................................................................................................................................................ 35
Diagnose........................................................................................................................................................ 35
Behandeling .................................................................................................................................................. 35
Kattenkrabziekte (bartonella) ........................................................................................................................... 35
Etiologie ........................................................................................................................................................ 35
Kliniek ............................................................................................................................................................ 35
Diagnose........................................................................................................................................................ 35
Behandeling .................................................................................................................................................. 36
Ziekte van Lyme ................................................................................................................................................ 36
Etiologie ........................................................................................................................................................ 36
Kliniek ............................................................................................................................................................ 36
Diagnose........................................................................................................................................................ 37
Behandeling .................................................................................................................................................. 37
Tetanus (wondklem) ......................................................................................................................................... 37
Etiologie ........................................................................................................................................................ 37
Kliniek ............................................................................................................................................................ 37
Diagnose........................................................................................................................................................ 37
Behandeling .................................................................................................................................................. 38
Pertussis (kinkhoest) ......................................................................................................................................... 38
Etiologie ........................................................................................................................................................ 38
Kliniek ............................................................................................................................................................ 38
Diagnose........................................................................................................................................................ 38
Behandeling .................................................................................................................................................. 38

3

,Hoofdstuk 10: virale infecties ............................................................................................................................... 39
Influenza (griep) ................................................................................................................................................ 39
Etiologie ........................................................................................................................................................ 39
Kliniek ............................................................................................................................................................ 39
Diagnose........................................................................................................................................................ 39
Behandeling .................................................................................................................................................. 39
Mononucleosis infectiosa (klierkoorts) ............................................................................................................. 39
Etiologie ........................................................................................................................................................ 39
Kliniek ............................................................................................................................................................ 40
Diagnose........................................................................................................................................................ 40
Behandeling .................................................................................................................................................. 40
Cytomegalovirus (CMV) .................................................................................................................................... 40
Etiologie ........................................................................................................................................................ 40
Kliniek ............................................................................................................................................................ 40
Diagnose........................................................................................................................................................ 41
Behandeling .................................................................................................................................................. 41
Herpes simplex virus (HSV) ............................................................................................................................... 41
Etiologie ........................................................................................................................................................ 41
Kliniek ............................................................................................................................................................ 41
Diagnose........................................................................................................................................................ 41
Behandeling .................................................................................................................................................. 41
Varicella zoster virus (VZV)................................................................................................................................ 42
Etiologie ........................................................................................................................................................ 42
Kliniek ............................................................................................................................................................ 42
Diagnose........................................................................................................................................................ 42
Behandeling .................................................................................................................................................. 42
Hanta-virus ........................................................................................................................................................ 43
Etiologie ........................................................................................................................................................ 43
Kliniek ............................................................................................................................................................ 43
Diagnose........................................................................................................................................................ 43
Behandeling .................................................................................................................................................. 43
SARS/MERS ....................................................................................................................................................... 43
Etiologie ........................................................................................................................................................ 43
Kliniek ............................................................................................................................................................ 44
Diagnose........................................................................................................................................................ 44
Behandeling .................................................................................................................................................. 44
Hoofdstuk 11: fungale infecties ............................................................................................................................ 45

4

, Candidiase ......................................................................................................................................................... 45
Etiologie ........................................................................................................................................................ 45
Kliniek ............................................................................................................................................................ 45
Behandeling .................................................................................................................................................. 45
Aspergillose ....................................................................................................................................................... 45
Etiologie ........................................................................................................................................................ 45
Kliniek ............................................................................................................................................................ 45
Diagnose........................................................................................................................................................ 46
Behandeling .................................................................................................................................................. 46
Hoofdstuk 12: parasitaire infecties ....................................................................................................................... 47
Toxoplasmose ................................................................................................................................................... 47
Etiologie ........................................................................................................................................................ 47
Kliniek ............................................................................................................................................................ 47
Diagnose........................................................................................................................................................ 47
Behandeling .................................................................................................................................................. 47
Malaria .............................................................................................................................................................. 47
Hoofdstuk 13: vaccinaties bij volwassenen........................................................................................................... 48
Tetanus-difterie................................................................................................................................................. 48
influenzavaccin .................................................................................................................................................. 48
pneumokokkenvaccin ....................................................................................................................................... 49
SARS-CoV2 vaccin .............................................................................................................................................. 49
Hoofdstuk 14: rationele antimicrobiële therapie ................................................................................................. 50
Inleiding............................................................................................................................................................. 50
Microbiële basis van antibiotica therapie ......................................................................................................... 50
Gevoeligheid ................................................................................................................................................. 50
Werkingsmechanisme ................................................................................................................................... 50
Antimicrobiële resistentiemechanismen ...................................................................................................... 51
Antibioticaresistentie uit klinische praktijk ................................................................................................... 51
Farmacologische basis van antimicrobiële therapie ......................................................................................... 52
Klinische basis van antimicrobiële therapie ...................................................................................................... 53
Principe van rationele antimicrobiële therapie ............................................................................................ 53
Formularium en antibioticabeleid..................................................................................................................... 53
Empirische therapie ...................................................................................................................................... 53
Gerichte therapie .......................................................................................................................................... 54
Profylaxe ....................................................................................................................................................... 54
Medische indicaties voor profylaxe .............................................................................................................. 54



5

,INFECTIEZIEKTEN
HOOFDSTUK 1: PATHOFYSIOLOGIE VAN INFECTIEZIEKTEN

Infectieziekte = klinisch waarneembare toestand van schade of verandering in de normale fysiologie van de
gastheer die gepaard gaat met een ontstekingsreactie (inflammatie), veroorzaakt door de besmetting met een
ziekmakend micro-organisme

- Besmetting gaat vooraf, maar leidt niet altijd tot infectie, soms ook dragerschap (louter kolonisatie)
- Klinisch waarneembaar: anamnese, klinisch onderzoek, parameters, labo

PATHOFYSIOLOGIE

Infectie = wanneer het pathogeen vermogen van het micro-organisme (virulentie) de overhand haalt op de
afweermechanismen (immuunsysteem) van de gastheer

Pathogeen micro-organisme

- °virulentie <-> weerstand van de gastheer
- °kolonisatie <-> kolonisatieresistentie door commensale micro-organismen van gastheer
- °resistentie → ontsnappen aan verdedigingsmechanismen

Therapie

- Farmacokinetiek <-> metabolisatie en excretie
- Farmacodynamiek <-> resistentie aan medicatie, AB
- Opletten voor interacties tussen geneesmiddelen en toxiciteit

Klinisch beeld van een infectie wordt bepaald door:

- Ziekmakend vermogen van het micro-organisme (virulentiefactoren)
- Focus van infectie
- Inflammatoire reactie van de gastheer

MICROBIËLE VIRULENTIE

Primair (obligaat) pathogene micro-organismen = besmetting leidt in vele gevallen tot ziekte, bij een groot
deel van de gevoelige, overigens gezonde populatie, kort of lang na de besmetting

- Exogene infecties → overdraagbaar → °epidemie
- Bv Salmonella typhi, Mycobacterium tuberculosis, HIV, influenza, SARS-CoV2, mazelen, Plasmodium
falciparum
- Preventie:
o Vermijden blootstelling
o Eradiceren (uitroeien) reservoir of vector
o Vaccinatie
o Chemoprofylaxe (pillen)




6

,Potentieel pathogene micro-organismen = besmetting leidt meestal tot kolonisatie (dragerschap). Infectie
treedt enkel op bij een lokale of algemene voorbeschiktheid (intravasculaire katheter (bv coagulase-negatieve
stafylokokken) of diabetes (Candida)) of indien micro-organismen toegang hebben tot steriele
lichaamscompartimenten (bv E. coli in urine)

- Endogene infecties → weinig overdraagbaar
- Bv commensale flora
- Preventie:
o Vermijden of corrigeren van voorbeschikkende factoren
o Asepsie in zorg

Nosocomiale infecties = infectie door koloniserende micro-organismen die de patiënt verwerft tijdens de
ziekenhuisopname

- Speciale vorm van potentieel pathogeen
- Initiële kolonisatie kan evolueren naar ernstige infecties met micro-organismen die vaak multiresistent
zijn tegen AB
- Bv MRSA, Clostridium
- Preventie:
o Vermijden van voorbeschikkende factoren (bv sonde, intravasculaire katheter verwijderen)
o Asepsie in zorg
o Bronisolatie
o Strikte handhygiëne → vermijden verspreiding nosocomiale kiemen

Opportunistisch pathogene micro-organismen = besmetting leidt tot (voorbijgaande) kolonisatie bij gezonde
personen. Infectie treedt enkel op bij de gastheer met ernstige stoornis in de humorale of cellulaire
afweermechanismen

- Exogene infecties → niet overdraagbaar naar gezonde, wel naar zieke personen → niet °epidemie
- Bv Pneumocystis jiroveci pneumonie bij AIDS, Aspergillus pneumonie bij neutropene patiënt met
chemotherapie
- Preventie:
o Vermijden contact met besmettelijke bron
o Protectieve isolatie: voorbeschikte patiënten (bv luchtfilter)

PATHOGENESE VAN INFECTIES

Micro-organismen brengen virulentiefactoren tot expressie

- Adhesie: micro-organismen gaan een stabiele binding aan met het lichaamsoppervlak
o Proliferatie aan lichaamsoppervlak
o Secretie van exotoxines → inflammatie en ziektesymptomen
- Invasie (soms): overschrijden huid- en mucosabarrière
o Weerstandig aan spontane afweermechanismen van de gastheer (innate immuunsysteem)
o Verspreiden in lichaam (uitzaaiingen) naar doelwitorganen
o °inflammatie reactie door gastheer (adaptive immuunsysteem)
▪ Gemedieerd door celwandbestanddelen van het micro-organisme (endotoxines) (LPS
van gram neg bacteriën, teicchoïnezuur, lipoteichoïnezuur van gram pos bacteriën)
▪ WBC, macrofagen
▪ Mogelijkheden van micro-organismen om aan verdediging te ontsnappen




7

, AFWEERMECHANISMEN VAN DE GASTHEER




Niet antigeen-specifiek Antigeen-specifiek
Huid- en mucosabarrière Mechanisme barrière Secretoir IgA
Secreties
Motiliteit
Kolonisatie-resistentie
Humorale afweer Lactoferrine Immunoglobulines (Ig)
Lysosyme
Complementfactoren
Cellulaire afweer
- Fagocyten Granulocyten /
Monocyten – macrofagen
- Lymfocyten / T-lymfocyten


HUID- EN MUCOSABARRIÈRE
Stoornissen in huid- en mucosabarrière zijn frequent in de klinische praktijk

- Postoperatieve wondinfecties
- Intravasculaire kathetersepsis
- Urineweginfecties (UWI) op blaassonde
- Ventilatie-geassocieerde pneumonie

NIET ANTIGEEN-SPECIFIEK

- Mechanische barrière tegen invasie
- Versterkt door:
o Microbiële secreties van talg- en zweetklieren in de hudi
o Maagzuur
o Productie mucus in luchtwegen
o Afschilfering van huidcellen
o Motiliteit thv mucosae (darmperistaltiek, diurese, hoesten)
- Kolonisatieresistentie: commensale flora verhinderen adhesie en proliferatie van pathogene micro-
organismen

ANTIGEEN-SPECIFIEK

- Secretoir IgA




8

Beoordelingen van geverifieerde kopers

Alle reviews worden weergegeven
1 jaar geleden

3,0

1 beoordelingen

5
0
4
0
3
1
2
0
1
0
Betrouwbare reviews op Stuvia

Alle beoordelingen zijn geschreven door echte Stuvia-gebruikers na geverifieerde aankopen.

Maak kennis met de verkoper

Seller avatar
De reputatie van een verkoper is gebaseerd op het aantal documenten dat iemand tegen betaling verkocht heeft en de beoordelingen die voor die items ontvangen zijn. Er zijn drie niveau’s te onderscheiden: brons, zilver en goud. Hoe beter de reputatie, hoe meer de kwaliteit van zijn of haar werk te vertrouwen is.
zGNK Katholieke Universiteit Leuven
Bekijk profiel
Volgen Je moet ingelogd zijn om studenten of vakken te kunnen volgen
Verkocht
336
Lid sinds
3 jaar
Aantal volgers
96
Documenten
51
Laatst verkocht
2 dagen geleden

3,9

24 beoordelingen

5
8
4
9
3
5
2
1
1
1

Recent door jou bekeken

Waarom studenten kiezen voor Stuvia

Gemaakt door medestudenten, geverifieerd door reviews

Kwaliteit die je kunt vertrouwen: geschreven door studenten die slaagden en beoordeeld door anderen die dit document gebruikten.

Niet tevreden? Kies een ander document

Geen zorgen! Je kunt voor hetzelfde geld direct een ander document kiezen dat beter past bij wat je zoekt.

Betaal zoals je wilt, start meteen met leren

Geen abonnement, geen verplichtingen. Betaal zoals je gewend bent via Bancontact, iDeal of creditcard en download je PDF-document meteen.

Student with book image

“Gekocht, gedownload en geslaagd. Zo eenvoudig kan het zijn.”

Alisha Student

Veelgestelde vragen