FILOSOFIE VAN DE PEDAGOGISCHE WETENSCHAPPEN
H1: Wetenschapsfilosofie van de pedagogiek
1.1 Wat is filosofie
Common Sense, godsdienst en wetenschappen
versus filosofie
— externe afgrenzing van de filosofie tegenover
andere ‘wereld-oriënterende’ praktijken en theorieën
1. Common Sense of “het gezond verstand” & ideologie
algemeen aanvaarde overtuigingen en waardeoordelen
onkritische vooroordelen en vanzelfsprekendheden
ideologie: geheel van opvattingen en waarderingen met een praktische strekking in de
context van socio-politieke invloed en macht
(i) conservatief
(ii) revolutionair
2. Godsdienst & mythe
geopenbaarde of overgeleverde waarheid
mythische verklaring, toekomst perspectief of moralistische les
oorsprong, plaats en bestemming van de mens die verbonden worden met de goddelijke
of sacrale dimensie van de cosmos
3. Wetenschappen
filosofie is de oudste theoretische discipline (° 5de eeuw vóór Christus)
de moderne natuurwetenschappen (° 16de en 17de eeuw)
en zeker de moderne menswetenschappen (° 19de eeuw)
die zich van de filosofie hebben afgesplitst zijn
1
,jonge en recente theoretische disciplines
filosofie > natuurwetenschappen > menswetenschappen
(i) formele wetenschappen: formele structuren
(logica en wiskunde);
(ii) empirisch-formele wetenschappen: formaliseerbare structuur + empirische inhoud
(zowel het grootste deel van de “natuurwetenschappen” [fysica, chemie, biologie] als
bepaalde delen van de “menswetenschappen” [psychologie, sociologie, economie]);
(iii) hermeneutische wetenschappen: interpretatie van culturele fenomenen en symbolische
systeem
(bepaalde delen van de “menswetenschappen” [archeologie, (kunst)geschiedenis,
literatuurwetenschap en letterkunde, godsdienstwetenschap, culturele antropologie,
rechtswetenschap]).
(iv) toegepaste wetenschappen
[‘ingenieurs’, geneeskunde en farmaceutische wetenschap (de bio-medische wete
schappen), landbouwkunde en geologie].
2
,WETENSCHAP
FILOSOFIE
QUA METHODE RATIONELE KRITISCHE
REFLECTIE
— RATIONELE ARGUMENT
QUA DOEL WAARHEID & INTELLIGIBILITEIT
&
STREVEN NAAR WIJSHEID
QUA METHODE EMPIRISCHE OBSERVATIE
EXPERIMENTEN & TESTEN
QUA DOEL WAARHEID & RATIONELE VERKLARING
&
PRAKTISCHE BRUIKBAARHEID /
TECHNOLOGIE
3
,4
,5
, 6
H1: Wetenschapsfilosofie van de pedagogiek
1.1 Wat is filosofie
Common Sense, godsdienst en wetenschappen
versus filosofie
— externe afgrenzing van de filosofie tegenover
andere ‘wereld-oriënterende’ praktijken en theorieën
1. Common Sense of “het gezond verstand” & ideologie
algemeen aanvaarde overtuigingen en waardeoordelen
onkritische vooroordelen en vanzelfsprekendheden
ideologie: geheel van opvattingen en waarderingen met een praktische strekking in de
context van socio-politieke invloed en macht
(i) conservatief
(ii) revolutionair
2. Godsdienst & mythe
geopenbaarde of overgeleverde waarheid
mythische verklaring, toekomst perspectief of moralistische les
oorsprong, plaats en bestemming van de mens die verbonden worden met de goddelijke
of sacrale dimensie van de cosmos
3. Wetenschappen
filosofie is de oudste theoretische discipline (° 5de eeuw vóór Christus)
de moderne natuurwetenschappen (° 16de en 17de eeuw)
en zeker de moderne menswetenschappen (° 19de eeuw)
die zich van de filosofie hebben afgesplitst zijn
1
,jonge en recente theoretische disciplines
filosofie > natuurwetenschappen > menswetenschappen
(i) formele wetenschappen: formele structuren
(logica en wiskunde);
(ii) empirisch-formele wetenschappen: formaliseerbare structuur + empirische inhoud
(zowel het grootste deel van de “natuurwetenschappen” [fysica, chemie, biologie] als
bepaalde delen van de “menswetenschappen” [psychologie, sociologie, economie]);
(iii) hermeneutische wetenschappen: interpretatie van culturele fenomenen en symbolische
systeem
(bepaalde delen van de “menswetenschappen” [archeologie, (kunst)geschiedenis,
literatuurwetenschap en letterkunde, godsdienstwetenschap, culturele antropologie,
rechtswetenschap]).
(iv) toegepaste wetenschappen
[‘ingenieurs’, geneeskunde en farmaceutische wetenschap (de bio-medische wete
schappen), landbouwkunde en geologie].
2
,WETENSCHAP
FILOSOFIE
QUA METHODE RATIONELE KRITISCHE
REFLECTIE
— RATIONELE ARGUMENT
QUA DOEL WAARHEID & INTELLIGIBILITEIT
&
STREVEN NAAR WIJSHEID
QUA METHODE EMPIRISCHE OBSERVATIE
EXPERIMENTEN & TESTEN
QUA DOEL WAARHEID & RATIONELE VERKLARING
&
PRAKTISCHE BRUIKBAARHEID /
TECHNOLOGIE
3
,4
,5
, 6
